Wyszukaj w serwisie
polska i świat praca handel finanse Energetyka Eko technologie
BiznesINFO.pl > Praca

Praca

Praca – czym jest? Podstawowa definicja

Praca to świadoma czynność podejmowana przez jednostkę, w celu wytworzenia dobra lub usługi, w zamian za otrzymanie gratyfikacji finansowej, współmiernej do włożonego trudu, czasu, a także posiadanych przez pracownika kompetencji. Praca stanowi jeden z trzech czynników produkcji, zaraz obok ziemi i kapitału. W nowoczesnych społeczeństwach, praca wykonywana jest przez dwóch uczestników rynku – przedsiębiorców oraz pracowników.

Historycznie, praca nie zawsze była opłacana pieniędzmi – często dochodziło do wymian barterowych, lub innych umów (np. „praca za mieszkanie”). Na przestrzeni lat jednak, zdecydowana większość światowych systemów prawnych, dość sztywno skodyfikowała pracę człowieka, wymagając od pracodawców godziwych warunków zatrudnienia i adekwatnych do rodzaju pracy zarobków.

Rodzaje pracy: stacjonarna, zdalna, hybrydowa

Wraz z rozwojem cywilizacji, wzrasta również liczba stanowisk pracy, jakich można się podjąć. Ponadto, coraz więcej jest dóbr, które można wyprodukować, a także więcej jest usług, które można wyświadczyć. Naturalny rytm w tym zakresie reguluje prawo popytu i podaży. Nie jest to jednak jedyny element ewolucji gospodarki – zmienia się także sposób wykonywania pracy.

Jeszcze do niedawna, praca stacjonarna była jedyną, możliwą formą zarobkowania. Wymaga ona od pracownika fizycznego stawienia się w miejscu wykonywania pracy. W niektórych zawodach nadal sytuacja ta jest niezmienna, głównie z powodu charakteru danej pracy (np. kasjer-sprzedawca).

Postępująca cyfryzacja pozwoliła jednak na wykształcenie się nowej formy świadczenia usług i produkowania dóbr – takiej, która nie wymaga od pracownika fizycznego pojawiania się w biurze, czy innym zakładzie pracy. Jest to zdobywająca na popularności praca zdalna, najdynamiczniej rozwijająca się w sektorze IT czy marketingu. Pomost pomiędzy pracą stacjonarną, a zdalną, stanowi praca hybrydowa. Wymaga ona od pracownika sporadycznego pojawiania się w miejscu pracy, pozwalając jednak na wykonywanie części obowiązków w zaciszu domowym.

Praca w Polsce – jaka umowa? Podstawy świadczenia pracy

Każdy obywatel Polski ma prawo do podjęcia pracy na obszarze Rzeczpospolitej. Prawo to przysługuje również wszystkim obywatelom krajów członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także obywatelom Szwajcarii. Cudzoziemcy z innych krajów muszą otrzymać zezwolenie na pracę.

Jedyną legalną formę stałego zatrudnienia na terenie naszego kraju stanowi umowa o pracę, choć nadal często w kontaktach na linii pracodawca – pracownik spotykane są umowy cywilnoprawne (umowa zlecenie czy umowa o dzieło). Są to jednak szczególne rodzaje umów, na podstawie których nie można zatrudniać pracownika na stałe. W wielu sytuacjach, pracownicy prowadzący własną działalność gospodarczą, wchodzą de facto w rolę pracownika, podejmując współpracę z pracodawcą na podstawie kontraktu B2B.

Pokaż więcej

zus
26.04.2024 15:59 ZUS ostrzega seniorów. Wielu się myliło, chodzi o emerytury

Wielu seniorów z niecierpliwością wyczekuje momentu przejścia na emeryturę. Zdarza się jednak, że po osiągnięciu wieku emerytalnego niektórzy wciąż decydują się na pracę. ZUS przestrzega, że wcześniejsze odejście na odpoczynek ”nie zawsze się opłaca”. Wszystko za sprawą podatków.

pieniądze
25.04.2024 18:38 Można dostać nawet 15 tys. zł od państwa. Trzeba spełnić te warunki

Wielu Polaków może starać się o przyznanie bonu na zasiedlenie. Jest to specjalne dofinansowanie dla osób, które szukają pracy poza swoim miejscem zamieszkania. Aby otrzymać takie wsparcie finansowe, trzeba spełnić odpowiednie warunki. Kto konkretnie może się ubiegać o świadczenie?

stacja Orlen, karetka
25.04.2024 13:32 Wypadek w Orlenie. Nie żyje jedna osoba, druga trafiła do szpitala

Śmiertelny wypadek pracownika Orlenu. Do zdarzenia doszło w Płocku przy realizacji jednej z inwestycji koncernu paliwowego. Policja potwierdza śmierć 30-letniego Polaka. Drugi z pracowników, obywatel Korei Południowej, trafił z obrażeniami do szpitala.

Praca, biuro
24.04.2024 17:43 GUS reaguje na masowe zwolnienia w Polsce. Pokazano nowe dane

Główny Urząd Statystyczny publikuje nowe dane o bezrobociu, reagując na zwielokrotnione doniesienia o grupowych zwolnieniach w wielu spółkach w Polsce, zarówno tych z kapitałem polskim, jak zagranicznym. Co wynika z najnowszych danych GUS? Urząd tonuje alarmistyczne nastroje.

seniorka
24.04.2024 09:40 Taka emerytura należy się po 30 latach pracy. Kwota może zaskoczyć

Wiele osób zastanawia się, jakie świadczenie otrzyma po przejściu na emeryturę. Trzeba wiedzieć, że wiele czynników wpływa na wysokość przyszłych wypłat. Duże znaczenie ma w tym przypadku staż pracy i wysokość wynagrodzeń. Jaka emerytura należy się po przepracowaniu 30 lat za minimalną krajową? Wyjaśniamy.

praca
23.04.2024 20:42 To koniec luki płacowej w Polsce? Nadchodzą wyczekiwane zmiany

Luka płacowa zniknie razem z niewybrednymi ofertami rekrutacyjnymi “tylko dla pań” czy “studentów” - będą nielegalne. Potencjalny pracodawca nie będzie mógł spytać o obecny poziom zarobków, a Polska, jako kraj członkowski UE, będzie zobligowana do raportowania o wykonaniu tych praw przed Komisją Europejską. Czasu jest coraz mniej. 

dokumenty
23.04.2024 16:14 Masowe zwolnienia w Polsce. Gigant tnie etaty

Grupa Eurocash w komunikacie prasowym przekazała informacje o trwającej od 2023 r. redukcji etatów. Ograniczenie zatrudnienia ma dotyczyć wszystkich spółek Grupy i w sumie sięgnąć ok. 6-7 proc., co analitycy wyliczają na 1000 etatów. Grupa Eurocash dołącza tym samym do ogólnopolskiej fali zwolnień grupowych.

Pieniądze, ZUS
22.04.2024 10:08 ZUS waloryzuje popularne świadczenie, wypłaca już 1431 zł. Są pewne warunki

Zakład Ubezpieczeń Społecznych waloryzuje świadczenie. Od kwietnia 2024 r. uprzednie 1269 zł. wynosi już 1431 zł. i może być co miesiąc mnożone nawet przez 100, do 150 tys. zł.  

ZUS
20.04.2024 14:12 Zmiany w umowach zlecenia, jest konkretny termin. Będą niższe pensje?

Już od 1 stycznia 2025 r. od każda umowa zlecenie i umowa o dzieło będzie podstawą do odprowadzenia składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. To jeden z elementów walki z zatrudnianiem na mocy umów cywilnoprawnych, która jest warunkiem przekazania Polsce środków w ramach Krajowego Planu Odbudowy.

sklep
20.04.2024 12:47 Masowe zwolnienia w Grupie Eurocash. Należą do niej Lewiatan, czy Delikatesy Centrum

Nadchodzą zwolnienia w Grupie Eurocash, do której należą takie sieci, jak Lewiatan, ABC, Delikatesy Centrum czy Duży Ben. Przy okazji publikacji wyników finansowych za 2023 r., w którym grupa wypracowała ponad 60-procentowy wzrost zysków, poinformowano, że pracę straci około tysiąca osób.

poczta polska
20.04.2024 12:17 Strajk w Poczcie Polskiej. Władze spółki mają czas do 8 maja

Związek Zawodowy Pracowników Poczty ogłosił rozpoczęcie przygotowań do strajku ostrzegawczego. Jeśli wcześniej nie dojdzie do porozumienia pomiędzy związkowcami a kierownictwem Poczty Polskiej, strajk rozpocznie się 16 maja i potrwa od 8:00 do 10:00. Postulatem jest wzrost wynagrodzeń.

pieniądze
19.04.2024 15:44 Tyle trzeba zarabiać, by dostać 4 tys. złotych emerytury. Są wyliczenia

Emerytura równa 4 tys. złotych netto to dla wielu wciąż poziom nieosiągalny, w gwarantujący spokojne życie. Ile trzeba zarabiać, żeby otrzymać takie świadczenie po przejściu na emeryturę? 

fabryka
19.04.2024 15:17 Zniknie kultowy zakład pracy z lat 50. Ruszają masowe zwolnienia

W Elblągu ruszają zwolnienia grupowe. Odlewnia Stali “Przyjazna Środowisku” przy trasie Europejskiej trafi do likwidacji. Właściciel zakładu firma General Electric (GE Power) przesłał stosowane oświadczenie do powiatowego urzędu pracy. Zakład funkcjonował nieprzerwanie do 1948 r.

Poczta Polska
19.04.2024 11:00 To początek końca Poczty Polskiej? Szykują się potężne zmiany

Poczta Polska zwija działalność? Od początku kwietnia br. sytuacja wokół jednoosobowej Spółki Skarbu Państwa zaognia się na linii pracownicy-zarząd. Spółka masowe zwolnienia tłumaczy "dostosowywaniem profilu działalności do spadających wolumenów listów", ale pracownicy sprawę widzą inaczej i w powietrzu wiszą protesty, motywowane obawą o posady.

Urzad Pracy
18.04.2024 18:20 800 osób straci pracę. Firma ucieka z Polski

Dane wojewódzkich urzędów pracy nie pozostawiają wątpliwości: sytuacja na rynku jest niewesoła. Już w pierwszym kwartale roku doszło do wielu masowych zwolnień, a przed nami kolejne. Które firmy planują wkrótce opuścić Polskę?

pieniądze
18.04.2024 15:16 Niższe pensje dla pracujących na umowie zleceniu. Znamy wyliczenia

Wkrótce wejdą w życie duże zmiany dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia. Wszystkie umowy cywilnoprawne mają podlegać składkom na ubezpieczenia społeczne. Oznacza to, że wynagrodzenia takich osób będą niższe. Są konkretne wyliczenia.

banknoty, pieniądze
17.04.2024 23:07 Wyjątkowa wypłata. Jeśli masz umowę o pracę, dostaniesz ją tylko raz

Wypłata, którą otrzymasz raz w życiu. Przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowie o pracę, a w przypadku jej niewypłacenia, pracodawca zapłaci karę sięgającą nawet 30 tysięcy złotych. Jakie prawo to reguluje?

dokumenty, laptop, mężczyzna
16.04.2024 14:49 Rewolucyjne zmiany dla milionów Polaków. Od stycznia pensje będą niższe

Całe mnóstwo Polaków jest zatrudnionych na podstawie umowy - zlecenia. Okazuje się, że ci pracownicy wkrótce mogą się spodziewać rewolucyjnych zmian. Wszystko wskazuje na to, że od stycznia 2025 roku ich pensje będą niższe. O co dokładnie chodzi? 

kawa, komputer
15.04.2024 18:25 30 tys. zł kary z powodu przerwy na kawę? To prawo pracownika

Czy każdemu pracownikowi przysługuje prawo do przerwy? Ile powinna trwać? Czy pracodawca może ukarać za przerwę na kawę? Wiele osób się nad tym zastanawia, ale przepisy nie pozostawiają wątpliwości. Ich złamanie może skutkować karą do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

jeansy
14.04.2024 18:19 Gigant zamyka fabrykę w polskim mieście. 650 osób straci pracę

Firma Levi Strauss ogłosiła zamknięcie swojej produkcji w Płocku. W związku z tym około 650 osób straci swoje stałe zatrudnienie. Okazało się, że pracownicy nie są zadowoleni z odpraw, jakie proponuje im pracodawca. Już w najbliższy czwartek zaplanowano pierwsze pikiety.

ksiądz pieniądze
13.04.2024 14:44 Tyle zarabia ksiądz na etacie. Ujawnili kwoty

Choć księży najczęściej spotkać można w kościele, nie jest to jedyne miejsce, w którym mogą znaleźć zatrudnienie. Wielu kapłanów szuka także dodatkowych zajęć, podejmując się np. pełnienia funkcji kapelana w jakiejś instytucji. Przykładowo, w Krajowej Administracji Skarbowej pracuje obecnie aż 11 kapelanów, pobierających z tego tytułu miesięczną pensję. Z pytaniem o jej wysokość zwrócili się ostatnio do szefa KAS posłowie Szymona Hołowni. Znane są konkretne wyliczenia.

pieniądze
12.04.2024 14:06 Gigantyczne opodatkowanie pracy. Tyle płacą Polacy

Od wynagrodzeń Polaków pobierane są liczne opłaty, takie jak podatki czy składki na ubezpieczenie społeczne. Główny Urząd Statystyczny raz w roku przedstawia dane, które wskazują, jakie kwoty są potrącane od zarobków. Okazuje się, że sumy te są naprawdę pokaźne. 

galeria handlowa
04.04.2024 12:43 Setki Polaków stracą pracę. Gigant odzieżowy zamyka zakład

Firma Levi Strauss & Co. działała w Polsce od ponad 30 lat, jednak teraz zapowiedziała zamknięcie swojej fabryki. Zakład w Płocku zatrudnia obecnie ponad 600 osób. Czy wszyscy stracą pracę? Gigant odzieżowy tłumaczy zaskakującą decyzję.

praca, fabryka
03.04.2024 22:03 Dwa dni wolnego albo 16 godzin wolnego od pracy. Pracownicy o tym zapominają

Niektórzy pracownicy mogą korzystać ze specjalnego prawa dotyczącego dodatkowych dni wolnych. 16 godzin albo dwa dni zwolnienia od pracy przysługuje jedynie rodzicom dzieci w określonym wieku. Większość z nich zapomina o kluczowym szczególe dotyczącym tego, do kiedy przysługuje zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem.

laptop, ręce
03.04.2024 10:33 Dodatkowy płatny urlop. Polacy nie mają o tym pojęcia

Większość Polaków nie ma pojęcia, że przysługuje im dodatkowy urlop. Mogą z niego skorzystać w momencie, gdy będą poszukiwać nowego zatrudnienia. Nadprogramowe wolne nie należy się jednak wszystkim. Kto konkretnie może wziąć dodatkowy urlop? 

dłonie
01.04.2024 19:12 Przepracowała jeden dzień. Taką dostaje emeryturę

Dla większości Polaków ”wysoka emerytura” to już niemal oksymoron. Olbrzymia liczba seniorów ma uzasadnione zastrzeżenia co do wysokości swoich świadczeń. Jednak nawet w tej kwestii trafiają się prawdziwi rekordziści. Jakie świadczenie ZUS wypłaca emerytce, która w życiu przepracowała tylko jeden dzień?

Poczta Polska
31.03.2024 13:29 Masowe zwolnienia w Poczcie Polskiej. Tysiące osób zostanie bez pracy

Już od dłuższego czasu mówi się o kryzysie finansowym Poczty Polskiej. Ostatnio okazało się, że spółka planuje masowe redukcje etatów, z czym nie zgadzają się liderzy związków zawodowych. Jak się okazuje, ogłoszono nawet gotowość do strajków. 

pieniądze
30.03.2024 19:22 Miliony Polaków dostaną dodatkowe pieniądze. Przelewy tuż po świętach

Kwiecień to miesiąc nie tylko wypłat 13. emerytury, ale także dopłat w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych. W tym roku środki zostaną zewidencjonowane do 15 kwietnia i trafią do ponad 2 mln osób. Każda z nich, po spełnieniu określonych warunków, otrzyma ekstra 240 złotych. Podpowiadamy, kto może spodziewać się bonusu.