biznes finanse video praca handel Eko Energetyka polska i świat O nas
Obserwuj nas na:
BiznesINFO.pl > Praca

Praca

Praca – czym jest? Podstawowa definicja

Praca to świadoma czynność podejmowana przez jednostkę, w celu wytworzenia dobra lub usługi, w zamian za otrzymanie gratyfikacji finansowej, współmiernej do włożonego trudu, czasu, a także posiadanych przez pracownika kompetencji. Praca stanowi jeden z trzech czynników produkcji, zaraz obok ziemi i kapitału. W nowoczesnych społeczeństwach, praca wykonywana jest przez dwóch uczestników rynku – przedsiębiorców oraz pracowników.

Historycznie, praca nie zawsze była opłacana pieniędzmi – często dochodziło do wymian barterowych, lub innych umów (np. „praca za mieszkanie”). Na przestrzeni lat jednak, zdecydowana większość światowych systemów prawnych, dość sztywno skodyfikowała pracę człowieka, wymagając od pracodawców godziwych warunków zatrudnienia i adekwatnych do rodzaju pracy zarobków.

Rodzaje pracy: stacjonarna, zdalna, hybrydowa

Wraz z rozwojem cywilizacji, wzrasta również liczba stanowisk pracy, jakich można się podjąć. Ponadto, coraz więcej jest dóbr, które można wyprodukować, a także więcej jest usług, które można wyświadczyć. Naturalny rytm w tym zakresie reguluje prawo popytu i podaży. Nie jest to jednak jedyny element ewolucji gospodarki – zmienia się także sposób wykonywania pracy.

Jeszcze do niedawna, praca stacjonarna była jedyną, możliwą formą zarobkowania. Wymaga ona od pracownika fizycznego stawienia się w miejscu wykonywania pracy. W niektórych zawodach nadal sytuacja ta jest niezmienna, głównie z powodu charakteru danej pracy (np. kasjer-sprzedawca).

Postępująca cyfryzacja pozwoliła jednak na wykształcenie się nowej formy świadczenia usług i produkowania dóbr – takiej, która nie wymaga od pracownika fizycznego pojawiania się w biurze, czy innym zakładzie pracy. Jest to zdobywająca na popularności praca zdalna, najdynamiczniej rozwijająca się w sektorze IT czy marketingu. Pomost pomiędzy pracą stacjonarną, a zdalną, stanowi praca hybrydowa. Wymaga ona od pracownika sporadycznego pojawiania się w miejscu pracy, pozwalając jednak na wykonywanie części obowiązków w zaciszu domowym.

Praca w Polsce – jaka umowa? Podstawy świadczenia pracy

Każdy obywatel Polski ma prawo do podjęcia pracy na obszarze Rzeczpospolitej. Prawo to przysługuje również wszystkim obywatelom krajów członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także obywatelom Szwajcarii. Cudzoziemcy z innych krajów muszą otrzymać zezwolenie na pracę.

Jedyną legalną formę stałego zatrudnienia na terenie naszego kraju stanowi umowa o pracę, choć nadal często w kontaktach na linii pracodawca – pracownik spotykane są umowy cywilnoprawne (umowa zlecenie czy umowa o dzieło). Są to jednak szczególne rodzaje umów, na podstawie których nie można zatrudniać pracownika na stałe. W wielu sytuacjach, pracownicy prowadzący własną działalność gospodarczą, wchodzą de facto w rolę pracownika, podejmując współpracę z pracodawcą na podstawie kontraktu B2B.

Pokaż więcej

PIP
11.11.2025 15:30 Ostrzeżenie przed wolną Wigilią. Grzywna do 100 tys. złotych za takie zachowanie

Grudzień to dla sektora handlu okres absolutnych żniw. Jednocześnie jest to czas, gdy ścierają się interesy biznesowe z tradycją i prawami pracowniczymi. Status 24 grudnia, dotychczas prawnie skomplikowany, został ostatecznie uregulowany. Za poszczególne zachowania można słono zapłacić, Państwowa Inspekcja Pracy wydała komunikat.

zus
11.11.2025 10:43 ZUS wypłaci nawet ponad 4 tys. zł. Seniorzy z takim stażem zawodowym się ucieszą

Nie wszyscy Polacy zdają sobie sprawę, że w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych można postarać się o świadczenie, które może wynosić nawet więcej niż 4 tys. zł. Aby jednak zostało przyznane, należy spełnić wymagane warunki. Jednym z nich jest ukończenie 55. roku życia. Ucieszą się zwłaszcza ci seniorzy.

l4, zwolnienie lekarskie
10.11.2025 16:05 Zwolnień lekarskich z kodem "F" przybywa na potęgę. Jedna litera zdradza smutną prawdę

W ciągu ostatnich miesięcy temat zwolnień lekarskich zyskał nowy wymiar. Choć na pierwszy rzut oka trudno dostrzec dramatyzm, liczby pokazują zupełnie inny obraz. Pewna grupa kodów diagnozowanych na L4 odnotowuje rekordowe wzrosty.

Zwolnienie lekarskie
10.11.2025 08:19 L4 na nowych warunkach. Pracownicy na zwolnieniu będą podlegali takim zasadom

Planowane zmiany mają wprowadzić większą elastyczność i jasno określić, co pracownik na L4 może robić bez obawy o konsekwencje finansowe. Chociaż pierwotny termin wejścia w życie nowelizacji (styczeń 2025 roku) uległ przesunięciu, projekt ustawy, nad którym pracuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, jest już na zaawansowanym etapie konsultacji. W centrum reformy znajduje się doprecyzowanie zakazu pracy zarobkowej oraz liberalizacja w zakresie codziennych aktywności.

L4. zwolnienie lekarskie
08.11.2025 14:42 Rewolucja w zasadach L4. Szef nie da ci o sobie zapomnieć

Rząd szykuje prawdziwą rewolucję w zasadach zwolnień lekarskich. Po latach sztywnych reguł dotyczących L4 pojawia się projekt, który ma całkowicie zmienić podejście do choroby i pracy. Nowe przepisy L4 mogą sprawić, że kontakt z szefem w czasie zwolnienia nie będzie już powodem do niepokoju.

Netto
06.11.2025 09:57 Polski pisarz okradał klientów na Islandii. Wydał oświadczenie. "Zaszkodziłem reputacji Polaków"

Islandia od lat jawi się jako ziemia obiecana dla tysięcy Polaków, oferując wysokie zarobki, dynamiczny rynek pracy, unikalną jakość życia i malownicze krajobrazy wyspy. Tę idealną wizję zakłócił jednak niedawno skandal w małym miasteczku Ísafjörður, którego bohaterem stał się… polski pisarz i krytyk literacki. Jego nieuczciwość rzuca cień na ciężko pracującą społeczność. Autor popularnego bloga Islandia na Zawsze wydał oświadczenie.

None
04.11.2025 10:40 Jak przeciwdziałać wypaleniu, zanim dopadnie?

Wypalenie zawodowe jest pewnego rodzaju odpowiedzią organizmu na przewlekły stres związany z pracą, m.in. z nadmiarem obowiązków czy wynagrodzeniem nieadekwatnym do zadań i odpowiedzialności. W jaki sposób można mu przeciwdziałać, zanim się pojawi?Podstawą w zapobieganiu wypaleniu zawodowemu jest troska o równowagę między pracą a życiem prywatnym.Niezwykle istotna jest ponadto umiejętność stawiania granic i mówienia „nie”.Ważne również, aby mierzyć swoje siły na zamiary – i nie brać na siebie kolejnych obowiązków, gdy czujemy, że jest ich zdecydowanie za dużo.Na wypalenie zawodowe może mieć wpływ nie tylko nadmiar obowiązków czy brak możliwości rozwoju, ale i atmosfera w miejscu pracy – ważne więc, aby na bieżąco rozwiązywać powstałe konflikty i otwarcie dzielić się z pracodawcą swoimi przemyśleniami. 

Praca w Biedronce
02.11.2025 14:46 W Biedronce brakuje rąk do pracy, ponad 1900 wakatów przed świętami. Tyle płacą na start

Sieć dyskontów Biedronka pilnie poszukuje personelu. Rekrutacja na ponad 1900 stanowisk, prowadzona w całym kraju, to wyraźny sygnał utrzymującej się ekspansji rynkowej i ciągłej walki o pracownika. Nowych kandydatów kusi obiecany wzrost wynagrodzeń, który wprowadzono z początkiem roku, oraz bogaty pakiet benefitów pozapłacowych. Ile faktycznie można zarobić na start w 2025 roku, oraz jakie dodatkowe świadczenia mają przekonać chętnych do podjęcia pracy?

górnictwo, Ministestwo Energii
01.11.2025 19:33 Rząd będzie zamykał kopalnie. Takie odprawy dostaną górnicy. Do tego kilkuletni urlop

Polski rząd zatwierdził projekt, który może zmienić życie tysięcy pracowników i przyspieszyć transformację jednej z najbardziej strategicznych gałęzi gospodarki. Decyzja dotyczy branży górniczej, w której od lat toczy się spór o przyszłość i bezpieczeństwo miejsc pracy. Nowe przepisy mają zapewnić nie tylko bezpieczeństwo finansowe, ale też wprowadzić nietypowe formy wsparcia, które mogą zaskoczyć opinię publiczną. Co dokładnie zaplanowano – i kto skorzysta najwięcej?

podhale
01.11.2025 17:27 Zwolnienia u największego pracodawcy w regionie. Na Podhalu pracownicy martwią się o etat

Podhalem wstrząsnęła fatalna wiadomość, która z całą pewnością może spędzać sen z powiek lokalnej społeczności. Setki osób mogą stracić pracę u lokalnego potentata, a w firmie panuje atmosfera, którą trudno przeoczyć nie tylko pracownikom.

pracownik biurowy
30.10.2025 14:54 Koniec z limitowanym urlopem. Pracownik ma prawo do dłuższego odpoczynku od pracy

W Polsce coraz więcej firm rezygnuje z tradycyjnych ograniczeń w liczbie dni urlopu wypoczynkowego – roczny limit zwykle wynoszący 20 albo 26 dni staje się przeszłością. W rozwiązaniach tzw. „nielimitowanego urlopu” pracownicy mogą korzystać z wolnego w takim wymiarze, jaki uznają za odpowiedni, oczywiście pod warunkiem zachowania należytej organizacji pracy. Zmiana ta otwiera nowe możliwości dla pracowników i stawia przed pracodawcami wyzwania związane z zarządzaniem czasem pracy, regeneracją oraz efektywnością zasobów ludzkich.

Choroba
30.10.2025 10:59 L4 w nowej odsłonie. W tych sytuacjach trzeba odebrać telefon od szefa. Zmiany odczują miliony Polaków

O potrzebie nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw mówiono od lat, teraz wreszcie staje się to w pełni realne. Rząd zaakceptował projekt, który teraz trafi do Sejmu, gdzie będzie procedowany. Wiele wskazuje na to, że już wkrótce pracodawcy mogą zyskać nowe prawo wobec pracownika na zwolnieniu lekarskim, które ukróci nieporozumienia. 

płaca minimalna. Od stycznia będzie podwyżka
28.10.2025 09:00 Będzie podwyżka minimalnego wynagrodzenia. Zmiany wejdą w życie od stycznia

Od stycznia 2026 roku czeka nas kolejna podwyżka płacy minimalnej. Dla jednych to dobra wiadomość, bo wreszcie w portfelu zostanie kilka złotych więcej. Dla innych – kolejne wyzwanie i rosnące koszty prowadzenia działalności. Zmiany wchodzą w życie z początkiem nowego roku i już teraz budzą sporo emocji zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców.

Pizza Hut, zamknięcie firmy
22.10.2025 06:20 Restauracyjny gigant zamyka lokale. Pracę straci ponad tysiąc osób, podano lokalizacje

Na rynku gastronomicznym dzieje się coś, co jeszcze niedawno wydawało się niemożliwe. Upadłość jednego z kluczowych operatorów wstrząsnęła branżą, a tysiące osób mogą wkrótce stracić pracę. W efekcie niektóre lokalne punkty zostaną zamknięte, a klienci będą musieli szukać alternatyw. Sytuacja wywołuje pytania o stabilność globalnych marek i przyszłość zatrudnienia w sektorze. Czy to początek większych problemów wśród światowych gigantów?

IKEA, zwolnienia
21.10.2025 06:40 Masowe zwolnienia u meblowego giganta. Setki polskich pracowników trafiło na bruk

Nieoczekiwane decyzje jednego z największych pracodawców w Polsce budzą emocje i pytania o przyszłość całej branży. W tle mówi się o kosztach, restrukturyzacji i nowym kierunku, który może odmienić rynek, jaki znamy od lat. Z pozoru to tylko kolejny etap przemian gospodarczych, ale tym razem stawką mogą być tysiące miejsc pracy. Co naprawdę kryje się za tą decyzją i dlaczego właśnie teraz?

Ikea
20.10.2025 12:40 Ikea masowo zwalnia w Polsce. Prawie 300 pracowników trafiło na bruk

Niepokojące wieści nadchodzą z polskich fabryk Ikea. Gigant meblarski, od lat uznawany za jednego z największych pracodawców w Polsce, w 2024 roku zdecydował się na znaczące cięcia zatrudnienia. Co kryje się za tymi zmianami i jakie mają one konsekwencje dla pracowników i rynku meblarskiego w Polsce?

firma, zamknięcie firmy
20.10.2025 06:25 Działali 145 lat. Znany zakład przemysłowy w Polsce "pod kreską". Wpłynął wniosek o upadłość

Firma działająca od końca XIX wieku, która przetrwała dwie wojny, transformację gospodarczą i niejedną recesję, ugięła się jednak pod presją niepewności i teraz stanęła przed największym wyzwaniem w swojej historii. Zarząd podjął decyzję, która zaskoczyła branżę przemysłową i lokalną społeczność - do sądu złożono dwa wnioski: o otwarcie postępowania sanacyjnego oraz o ogłoszenie upadłości. Czy to początek końca jednej z ikon polskiego przemysłu?

Pepco
17.10.2025 10:26 Ciąg dalszy kłopotów Pepco. Kilkadziesiąt sklepów do zamknięcia, ruszają wyprzedaże

Ambitne plany podboju rynku handlu detalicznego przez Pepco zderzyły się z brutalną rzeczywistością. Mimo dynamicznego rozwoju w Europie Środkowo-Wschodniej, ekspansja u naszych zachodnich sąsiadów okazała się na tyle trudna, że tamtejszy oddział firmy zmuszony był ogłosić niewypłacalność. Proces restrukturyzacji, który ma wyprowadzić spółkę na prostą, wiąże się z bolesnymi cięciami i zamknięciem niemal połowy placówek.

Pracownica biurowa
17.10.2025 06:02 Jest podpis prezydenta Nawrockiego. Pracownicy z tymi umowami czekali na to długie lata

Od lat umowa o pracę cieszyła się licznymi przywilejami, o których pozostali zatrudnieni mogli tylko pomarzyć. Teraz to ulega znaczącej zmianie. Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację, dzięki której tysiące pracowników zyskają nowe możliwości. Co ważne, przepisy będą miały zastosowanie wobec minionych lat, Polacy się ucieszą.

młodzi ludzie
15.10.2025 12:57 Młodzi wstydzą się przyznać. Coraz więcej Polaków staje się NEET. To nie kwestia lenistwa

Według ostatnich statystyk GUS w Polsce zwiększa się grupa NEET, młodych osób pozostających poza systemem edukacji i rynkiem pracy. W wielu przypadkach ich sytuacja nie jest efektem lenistwa, braku motywacji ani złej woli. Polska prezentuje się korzystnie na tle UE (10,1 proc. wobec 12,4 proc.), choć specjaliści podkreślają, że problem nieustannie narasta. Co dokładnie kryje się za pojęciem NEET?

Zegarek
14.10.2025 21:10 Zmiana czasu z letniego na zimowy 2025. Pracownicy mogą liczyć na specjalny dodatek

W nocy z 26 na 27 października 2025 roku Polska przejdzie z czasu letniego na zimowy, cofając wskazówki zegarów z godziny 3:00 na 2:00. O ile dla większości Polaków oznacza to dłuższą noc, o tyle dla osób pracujących na nocnej zmianie jest to realna, dodatkowa godzina pracy. Polscy pracodawcy mają obowiązek odpowiednio rozliczyć ten dodatkowy czas.

None
14.10.2025 14:55 Fundusze Pracodawcy: FP, FGŚP i FEP – trzy skróty, które musisz znać

Zatrudnienie pracownika generuje koszty, z którymi każdy pracodawca musi się zmierzyć. Jako właściciel firmy z pewnością zdajesz sobie sprawę, że nawiązując stosunek pracy, zobowiązujesz się do odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz ubezpieczenia społeczne. To jednak jeszcze nie wszystko. Poznaj fundusze pracodawcy: FP, FGŚP oraz FEP.

Pieniądze
04.10.2025 07:23 Nauczyciele latami zarabiali za dużo. Ta gmina domaga się zwrotu pieniędzy

Błąd w księgowości może zdarzyć się w każdej organizacji. Co jednak, gdy przez lata prowadzi do zawyżania pensji całej grupy pracowników? W jednej z podlaskich gmin taka pomyłka przerodziła się w złożony spór prawny, w którym na szali leżą niemałe pieniądze publiczne i zaufanie do pracodawcy.

InPost
29.09.2025 14:27 Nowa funkcja w aplikacji InPost. Rafał Brzoska chce, by to klienci płacili kurierom

Rafał Brzoska dał się poznać jako zwolennik "uelastyczniania" rynku pracy, tj. zatrudniania pracowników na umowach B2B bądź cywilnoprawnych, dzięki czemu nie są oni chronieni prawem stanowionym przez kodeks pracy, a koszty ponoszone przez spółkę są niższe. Teraz InPost ogłosił pójście jeszcze dalej w stronę gig economy – pracę "partnerów" InPostu, czyli kurierów, mają częściowo opłacać klienci spółki.

seniorzy. plaża
29.09.2025 10:58 Emerytura bez stażu pracy. W tym przypadku ZUS przyzna świadczenie, przepisy są jasne

ZUS przyznaje emeryturę osobom, które spełniły odpowiednie warunki. Jednym z nich jest jest opłacenie składki za przynajmniej jeden dzień pracy. Istnieją jednak wyjątki - w niektórych sytuacjach Polacy mogą otrzymać świadczenie, nawet jeśli nie posiadają stażu pracy. Kto konkretnie może liczyć na wsparcie finansowe z ZUS?

Lekarz
19.09.2025 22:42 Koniec z nadużywaniem zwolnień L4? Rząd szykuje zmiany w ZUS

W polskiej debacie publicznej niczym bumerang wraca pomysł, by Zakład Ubezpieczeń Społecznych przejął wypłatę świadczeń chorobowych już od pierwszego dnia nieobecności pracownika. Propozycja, od lat wyczekiwana przez przedsiębiorców, budzi jednak tyle samo nadziei co obaw, a jej wprowadzenie może wywołać prawdziwe trzęsienie ziemi w systemie ubezpieczeń społecznych.

poczta polska
16.09.2025 17:30 Kryzys w Poczcie Polskiej trwa w najlepsze. Centrala chwali się pilotażem ekspresów do kawy

Można już z pełnym przekonaniem powiedzieć, że nominacja Sebastiana Mikosza na prezesa Poczty Polskiej nie zażegnała trwającego w spółce kryzysu. Przeciwnie, konflikt z pracownikami trwa w najlepsze, mówią oni nawet o próbach wygaszenia usługi publicznej przez stopniową pauperyzację, a zatem z użyciem taktyki rodem z Polski lat 90. XX wieku. W tak newralgicznym momencie spółka pozwala sobie na kolejne komunikacyjne błędy.

Pracownik
09.09.2025 12:17 5 mln Polaków zyska więcej urlopu. Od 2026 r. staż pracy będzie liczony zupełnie inaczej

Już niebawem zmieni się sposób naliczania stażu pracy, rozszerzając katalog okresów aktywności zawodowej. Objawi się to dodatkowymi uprawnieniami dla około 5 milionów Polaków, dotychczas wyłączonych z pełnego liczenia przebiegu zawodowego. Planowany termin wejścia w życie nowych zasad liczenia stażu pracy to 1 stycznia 2026 roku. Czy nowe przepisy mogą mieć wpływ na ustalanie prawa do emerytury i obliczanie jej wysokości?

BiznesINFO.pl
Obserwuj nas na: