Wyszukaj w serwisie
polska i świat praca handel finanse Energetyka Eko technologie
BiznesINFO.pl > Praca

Praca

Praca – czym jest? Podstawowa definicja

Praca to świadoma czynność podejmowana przez jednostkę, w celu wytworzenia dobra lub usługi, w zamian za otrzymanie gratyfikacji finansowej, współmiernej do włożonego trudu, czasu, a także posiadanych przez pracownika kompetencji. Praca stanowi jeden z trzech czynników produkcji, zaraz obok ziemi i kapitału. W nowoczesnych społeczeństwach, praca wykonywana jest przez dwóch uczestników rynku – przedsiębiorców oraz pracowników.

Historycznie, praca nie zawsze była opłacana pieniędzmi – często dochodziło do wymian barterowych, lub innych umów (np. „praca za mieszkanie”). Na przestrzeni lat jednak, zdecydowana większość światowych systemów prawnych, dość sztywno skodyfikowała pracę człowieka, wymagając od pracodawców godziwych warunków zatrudnienia i adekwatnych do rodzaju pracy zarobków.

Rodzaje pracy: stacjonarna, zdalna, hybrydowa

Wraz z rozwojem cywilizacji, wzrasta również liczba stanowisk pracy, jakich można się podjąć. Ponadto, coraz więcej jest dóbr, które można wyprodukować, a także więcej jest usług, które można wyświadczyć. Naturalny rytm w tym zakresie reguluje prawo popytu i podaży. Nie jest to jednak jedyny element ewolucji gospodarki – zmienia się także sposób wykonywania pracy.

Jeszcze do niedawna, praca stacjonarna była jedyną, możliwą formą zarobkowania. Wymaga ona od pracownika fizycznego stawienia się w miejscu wykonywania pracy. W niektórych zawodach nadal sytuacja ta jest niezmienna, głównie z powodu charakteru danej pracy (np. kasjer-sprzedawca).

Postępująca cyfryzacja pozwoliła jednak na wykształcenie się nowej formy świadczenia usług i produkowania dóbr – takiej, która nie wymaga od pracownika fizycznego pojawiania się w biurze, czy innym zakładzie pracy. Jest to zdobywająca na popularności praca zdalna, najdynamiczniej rozwijająca się w sektorze IT czy marketingu. Pomost pomiędzy pracą stacjonarną, a zdalną, stanowi praca hybrydowa. Wymaga ona od pracownika sporadycznego pojawiania się w miejscu pracy, pozwalając jednak na wykonywanie części obowiązków w zaciszu domowym.

Praca w Polsce – jaka umowa? Podstawy świadczenia pracy

Każdy obywatel Polski ma prawo do podjęcia pracy na obszarze Rzeczpospolitej. Prawo to przysługuje również wszystkim obywatelom krajów członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także obywatelom Szwajcarii. Cudzoziemcy z innych krajów muszą otrzymać zezwolenie na pracę.

Jedyną legalną formę stałego zatrudnienia na terenie naszego kraju stanowi umowa o pracę, choć nadal często w kontaktach na linii pracodawca – pracownik spotykane są umowy cywilnoprawne (umowa zlecenie czy umowa o dzieło). Są to jednak szczególne rodzaje umów, na podstawie których nie można zatrudniać pracownika na stałe. W wielu sytuacjach, pracownicy prowadzący własną działalność gospodarczą, wchodzą de facto w rolę pracownika, podejmując współpracę z pracodawcą na podstawie kontraktu B2B.

Pokaż więcej

kalendarz, rodzina
25.07.2024 17:37 Czterodniowy tydzień pracy w Polsce. To już pewne, jest termin. Badacze sprawdzają ostatnią rzecz

Czekasz na czterodniowy tydzień pracy? Z każdym dniem to rozwiązanie staje się coraz bardziej realne. Eksperci wymieniają plusy, pracownicy deklarują chęci. Została jednak ostatnia kwestia, którą trzeba ustalić, zanim rząd przygotuje odpowiednią ustawę.

poszukiwanie pracy
24.07.2024 12:43 Masowe zwolnienia w polskich firmach, ale bezrobocie spada. Coś tu nie gra?

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące zatrudnienia z czerwca bieżącego roku. Zakłady zadeklarowały, że tego miesiąca zwolniły 4,3 tys. pracowników. To o 1,5 tys. więcej, niż w czerwcu ubiegłego roku. Mimo to, sytuacja na rynku pracy jest dobra, a bezrobocie spada. 

praca, termometr
23.07.2024 19:17 Nawet 30 tys. zł kary. Pracodawcy muszą na to uważać, a pracownicy wiedzieć

Upalne lato trwa w Polsce w najlepsze. I chociaż lipiec to dla wielu z nas okres urlopowy, większość miesiąca niezmiennie spędzamy w pracy. Wysokie temperatury wiążą się jednak z dodatkowymi obowiązkami dla pracodawców. Pracownicy także powinni o tym wiedzieć.

babcia z wnuczką
23.07.2024 11:13 Nawet 1900 zł miesięcznie - ponad pół miliona Polaków skorzysta z tego świadczenia. Jedna z grup nie dostanie ani grosza

Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej szacuje, że z prawa do tzw. babciowego skorzysta nawet 530 tys. osób. Resort chce zbudować taki system świadczeń, w którym w podczas stosunku pracy, w trakcie jego rozwiązywania i po jego zakończeniu można było korzystać z pomocy finansowej, aż do momentu ustabilizowania sytuacji zawodowej. Wiemy już także, kiedy można spodziewać się pierwszych wypłat babciowego oraz jak resort chce rozwiązać problem osób pracujących na tzw. śmieciówkach.

kontrola
23.07.2024 10:15 Ruszają masowe kontrole pracowników - ZUS puka do drzwi Polaków

Sezon urlopowy dla części pracowników może być wykorzystywany do wydłużania wypoczynku dzięki zwolnieniom lekarskim. Dlatego należy pamiętać, że kontrolę prawidłowości zwolnień lekarskich może w Polsce przeprowadzić nie tylko ZUS, ale też w wielu przypadkach również nasz pracodawca. Kiedy jest to możliwe i jak przebiegają kontrole, które są coraz częstsze?

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk
22.07.2024 22:18 Rząd "przemyca" w ustawie nowy typ przestępstwa? To dotyczy każdego pracownika w Polsce

Rząd opublikował w poniedziałek 22 lipca nowy projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Projekt implementuje dyrektywę Parlamentu Europejskiego i reguluje nowy model wyliczania pensji minimalnej w Polsce. Przy okazji powołuje do życia nowy typ przestępstwa i przypisuje mu konkretne sankcje. Zapis dotyczy wszystkich pracowników.

pracownik
22.07.2024 12:20 Nadchodzą zmiany w Kodeksie pracy. Krótszy czas pracy i więcej odpoczynku

Przedstawiciele rządu potwierdzili, że trwają prace nad zmianami w prawie pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy skupiać ma się przede wszystkim na postulowanym od wielu lat przez pracowników skróceniu czasu pracy oraz wydłużenie urlopów wypoczynkowych.

ojciec z dzieckiem
21.07.2024 14:42 Z urlopów rodzicielskich korzysta tylko 7 proc. ojców. Negatywne konsekwencje ponoszą kobiety

W kwietniu minął rok od wdrożenia w Polsce tzw. dyrektywy work-life balance, która rozszerzyła m.in. uprawnienia ojców do korzystania z urlopów rodzicielskich. Badania wykazują jednak, że mimo dużych wzrostów, nadal korzysta z nich tylko niewielki odsetek uprawnionych. Autorzy przedstawiają negatywne skutki takiego stanu. 

praca
21.07.2024 13:40 "Po tych studiach pewna praca"? Prestiżowe zawody znikają z rynku

Zawody powszechnie kojarzone z prestiżowymi znikają z rynku pracy - wynika z raportu Grand Thornton podsumowującego miniony miesiąc. I choć tendencja jest optymistyczna - mimo, że liczba ofert wciąż jest mniejsza rdr., to stale rośnie - niektóre profesje cieszą się zainteresowaniem pracodawców zdecydowanie mniejszym, niż zwykliśmy powszechnie myśleć.

Praca
21.07.2024 08:04 Możesz mieć w pracy dwa dodatkowe dni urlopu. Mało kto wie o nowym prawie

Dodatkowe dwa dni urlopu. W polskim kodeksie pracy od niedawna istnieje zapis, przewidujący specjalny rodzaj urlopu, który wynosi do dwóch dni roboczych, lub szesnaście godzin pracy. Przepisy pozwalające pracownikom, w określonych okolicznościach, skorzystać ze specyficznego “weekendu” często mylone są z urlopem na żądanie.

ZUS, emerytury
17.07.2024 16:01 Tysiące zaniżonych emerytur z ZUS. Seniorzy tracą pieniądze, muszą interweniować

Blisko 5 tys. seniorów w 2023 r. otrzymało wyrównanie za niepoprawnie wyliczoną emeryturę. Każdego roku ZUS myli się w granicach tej liczby. Co jednak gorsze, by osoby dotknięte urzędniczym błędem mogły liczyć na wyrównanie, muszą interweniować same. 5 tys. osób, którym się udało, to promil.

NBP
17.07.2024 13:33 Polskie firmy radzą sobie coraz gorzej. NBP opublikował nowe dane

Narodowy Bank Polski opublikował nowe dane dotyczące sytuacji sektora przedsiębiorstw. Z najnowszego raportu jasno wynika, że kondycja polskich firm w pierwszym kwartale tego roku wyraźnie się pogorszyła. Przedstawiamy szczegóły.

Castorama
17.07.2024 13:14 Promocja w Castoramie i spot ze śpiewającymi pracownikami. "Mrugnijcie dwa razy, jeśli potrzebujecie pomocy"

Market budowlany Castorama z Piły (woj. wielkopolskie) opublikował w mediach społecznościowych spot promujący jedną z oferowanych promocji. Problem w tym, że do udziału zmuszono zaangażowano pracowników sklepu, którzy a capella wykonują… wariację piosenki ”Chodź, pomaluj mój świat”. Wyszło tak, że nagranie zyskuje coraz większą popularność w sieci. Jednak nie z powodów, których życzyłoby sobie kierownictwo sklepu. Ani pewnie sami pracownicy.  

praca przy laptopie
16.07.2024 11:45 Dodatkowe 5 dni urlopu dla każdego. Wiele osób nie ma o tym pojęcia

Dodatkowe 5 dni urlopu przysługuje wszystkim pracownikom. Wielu z nich wciąż nie ma pojęcia o istnieniu takiej możliwości. To efekt wprowadzonej w ubiegłym roku dyrektywy unijnej dotyczącej work-life-balance oraz warunków pracy.

unilever
14.07.2024 10:17 Spożywczy gigant zwolni tysiące pracowników. W Polsce zatrudnia 3 tys. osób

Jedna z największych korporacji działających w obszarze produkcji spożywczej i chemii gospodarczej, brytyjski Unilever, zapowiedział masowe zwolnienia pracowników. Wiadomo już, że trwają rozmowy zmierzające do wynegocjowania warunków zwolnień także w polskich biurach Unilever.

elektrownia atomowa
11.07.2024 22:51 Polacy też chcą zarobić. Dopilnują, żeby pieniędzy z atomu nie zgarnęły zagraniczne firmy

Pierwsza polska elektrownia atomowa to nie tylko korzyści z zielonej energii i szereg jej konsekwencji. Inwestycja realizowana z amerykańskim Westinghouse zmieni nawet polską szkołę, o czym zdążyliśmy już napisać. Tymczasem Polski Instytut Ekonomiczny zadba o to, żeby podczas budowy bezpośrednio zarobili też Polacy.

praca
11.07.2024 17:53 Pracownicy będą niezadowoleni. Zamiast czterech, sześć dni pracy w tygodniu

W całej Unii Europejskiej coraz więcej mówi się o czterodniowych tygodniu pracy. Również w Polsce temat powraca jak bumerang. Coraz więcej firm decyduje się na skrócenie czasu pracy. Mimo to z początkiem lipca w życie wszedł zaskakujący przepis.

zegar, praca, kobieta
11.07.2024 17:00 Z pracy wyjdziesz znacznie szybciej. Sjesta jak w Hiszpanii? Resort ma nowy pomysł

Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od dawna już zwraca dużą uwagę na przepracowanie Polaków. Wśród propozycji zmian pojawił się m.in. czterodniowy tydzień pracy. Teraz jednak szefowa resortu wskazała kolejny problem, który wymaga interwencji. Prace w tym zakresie już zostały zlecone.

Praca
10.07.2024 19:17 Przełom w skarbówce, już niedługo pracownicy będą mieli potężne kłopoty

Najnowsza interpretacja szefa Krajowej Administracji Skarbowej namiesza w polskim prawie i umowach pracowników? KAS zaopiniowała wniosek spółki, która wystąpiła z oficjalnym pytaniem o możliwość realizowania popularnej metody zatrudniania pracowników. Odpowiedź jest w jasny sposób negatywna, w tym samym czasie podobnym zagadnieniem zajmuje się rząd.

Zwolnienia kobiet w ciąży
10.07.2024 16:10 Zwolnienia kobiet w ciąży są możliwe i legalne. Są trzy wyjątki

Zwolnienia kobiet w ciąży w polskim prawie są szczególnie nadzorowane przez art. 177 Kodeksu pracy. Choć, co do zasady, takie zwolnienia są po prostu nielegalne, kodeks reguluje nawet trzy, skrajne, przypadki, w których rozwiązanie stosunku pracy jest dopuszczalne. Kiedy pracodawca może zwolnić pracownicę w ciąży?

praca
10.07.2024 12:55 Będą wyższe kary - PIP ostrzega przedsiębiorców. Chodzi o nielegalne zatrudnienie

Państwowa Inspekcja Pracy ostrzy zęby. Przedsiębiorcy powinni być przygotowany na ostrzejsze kary. PIP planuje je wprowadzić za jedno wykroczenie. Złamanie przepisów odbije się nie tylko na kieszeni pracodawcy.

praca, wakacje
09.07.2024 11:55 Wciąż szukają rąk do pracy. ”Ich interesuje stałe zatrudnienie”

Sezon wakacyjny w pełni, ale w wielu miejscach wciąż brakuje pracowników. Gdzie nadal można sobie dorobić na lato? Rynek prac sezonowych walczy z poważnym problemem.

kobieta, magazyn
08.07.2024 20:27 Cały zakład do likwidacji. 51 osób zostanie bez pracy

Kolejne wieści o masowych zwolnieniach. Tym razem do likwidacji jest cały zakład pracy  i w związku z tym, cała jego załoga zostanie bez pracy. Chodzi o fabrykę Viskase, która znajduje się w województwie kujawsko-pomorskim.

zwolnienie z pracy
07.07.2024 11:51 Nawet 64 500 zł odprawy za zwolnienie z pracy. Nowa stawka już obowiązuje

1 lipca bieżącego roku płaca minimalna poszła w górę. Dzięki temu wzrosły również kwoty innych dodatków i świadczeń, takich jak chociażby dodatek za pracę w nocy. Od początku lipca wyższe są też odprawy za zwolnienie z pracy. Przedstawiamy szczegóły.

fabryka
05.07.2024 09:18 Amerykańska firma przenosi produkcję do Polski. Powstanie 100 nowych miejsc pracy

Amerykańska firma przenosi produkcję do Polski, a dokładniej do zakładu znajdującego się pod Krakowem, w Niepołomicach. Powstanie tam aż 100 nowych miejsc pracy, a poszukiwania pracowników już si rozpoczęły. Przedstawiamy szczegóły.

praca, piekarnia
04.07.2024 16:14 Nie tylko masowe zwolnienia. Spożywczy gigant zatrudni kilkaset osób

W erze ciągłych wiadomości o kolejnych masowych zwolnieniach, jedna firma ma dobrą wiadomość. Gigant zatrudni aż 260 nowych pracowników i to nie wymagając od nich doświadczenia. W Polsce mają ruszyć cztery nowe linie produkcyjne.

seniorki, pieniądze
04.07.2024 14:35 Wcześniejsza emerytura. W tych zawodach możesz pracować krócej

Polacy mogą przejść na emeryturę, gdy osiągną odpowiedni wiek (kobiety - 60 lat, mężczyźni - 65 lat). Jak się jednak okazuje, wielu osobom przysługuje wcześniejsza emerytura. Jest cała lista zawodów, w których można pracować krócej.

kolejka do Urzędu Pracy
04.07.2024 13:22 Bezrobocie w Polsce najniższe od ponad 30 lat. Znamy wstępne dane

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podało wstępne dane ws. stopy bezrobocia. Okazuje się, że szacowany wskaźnik jest najniższy od 34 lat. Przedstawiamy szczegóły.