Choć mówi się, że „pieniądze to nie wszystko”, to jednak trudno jest im odmówić kluczowej roli w życiu każdego z nas. Pieniądze to prawnie zaaprobowany środek płatniczy, stosowany w obrocie handlowym pomiędzy uczestnikami gospodarki. Jego wartość zwykle określana jest na zasadzie umowy społecznej. Niemal każde państwo na świecie dysponuje własną walutą, bezpośrednio kontrolując jej ilość w obrocie gospodarczym, a pośrednio – wartość. Odbywa się to pod kontrolą rządu i odpowiedniej instytucji. W Polsce jest to Narodowy Bank Polski.
Przez lata pieniądze funkcjonowały w różnej formie. Najpopularniejszą z form w dzisiejszych czasach są pieniądz zdawkowy, czyli popularna gotówka (papierowe banknoty i metalowe monety). W niektórych państwach, na przykład Australii, funkcjonują pieniądze plastikowe. Wraz z postępującą cyfryzacją, coraz większą popularnością cieszy się także pieniądz bezgotówkowy, a więc taki, którego wartość wyrażona jest wyłącznie na rachunku bankowym.
Dla ułatwienia przeprowadzanych w obrocie gospodarczym niektórych transakcji, pieniądz jako narzędzie do wyrażenia wartości, może przybierać inne formy. Do najpopularniejszych, z wyłączeniem gotówki i pieniądza elektronicznego, należy weksel, czek, bon, czy obligacja.
Skuteczna i satysfakcjonująca wymiana handlowa pomiędzy zainteresowanymi stronami stanowi jeden z podstawowych warunków dla przetrwania cywilizacji i jednostki. Żeby fakt ten mógł mieć miejsce, pieniądz jako środek płatniczy, musi spełniać pewne określone funkcje, dzięki czemu handel będzie prostszy, wygodniejszy i mniej ryzykowny.
Ewolucja pieniądza pokazuje, że najważniejsze funkcje pieniądza to: jednolitość i rozpoznawalność, stabilność wartości, wygoda użytkowania, trwałość, podzielność i powszechna akceptacja pieniądza jako obowiązującego środka płatniczego.
Czym płacono w dawnych czasach? Historia pieniądza to zasadniczo historia relacji międzyludzkich. Pierwszą z form wymiany handlowej był barter. Barter to handel wymienny, gdzie jedna ze stron w zamian za towar lub usługę, oferowała drugiej inny towar lub usługę, o wartości umownie zbliżonej. Pieniądze w formie jaką znamy dziś stworzono dla wygody – początkowo rolę waluty pełniły kamienie, koraliki, sól czy muszelki. Dopiero później ich miejsce zajęły metale szlachetne.
Wartość pieniądza w dzisiejszych czasach określa umowa społeczna (stąd nazwa „pieniądz fiducjarny”, od łacińskiego słowa „fides”, oznaczającego „wiarę”), jednak nie zawsze tak było. Przez znaczną część historii ludzkości, pieniądz znajdował pokrycie w metalach szlachetnych (na przykład złocie czy srebrze), skąd brała się faktyczna wartość pieniądza.
Wraz z postępem technologii zmienia się nie tylko forma pieniądza, ale również pochodzenie jego wartości. Jednym z bieżących trendów jest kontynuacja polityki kreacji pieniądza przez zcentralizowane instytucje i zwiększenie nacisku na jego digitalizację. Prądem konkurencyjnym mogą być kryptowaluty, takie, jak na przykład Bitcoin, gdzie środek płatniczy emitowany jest metodą kryptograficzną i pośrednio stąd bierze swoją wartość.
Pokaż więcej
Wielkimi krokami zbliża się ostateczny termin rozliczenia podatku dochodowego. Miliony Polaków mają to już za sobą, przed niektórymi wciąż jeszcze ten trudny do spełnienia obowiązek. Okazuje się, że właściciele psów mają szansę na odliczenie dodatkowych kosztów od podatku. Aby to zrobić, trzeba sprostać kilku istotnym warunkom.
Niepozorna woda z rynny może zamienić się w poważny problem. Przepisy są jednoznaczne, a kary – zaskakująco dotkliwe. Czy właściciele posesji są świadomi ryzyka, które mogą nieświadomie podjąć?
Zwykły banknot, którego większość z nas nawet nie zauważa, może w rzeczywistości okazać się prawdziwą perełką dla kolekcjonerów. Nie chodzi jednak o wiek, ale o pozornie nieistotny szczegół, który może zmienić wszystko. Jeden unikalny symbol, nietypowy numer seryjny – i mamy do czynienia z okazem, który na aukcji osiąga wartość kilkudziesięciu tysięcy złotych. Czy nosisz go przy sobie i nawet o tym nie wiesz?
Zmiany w przepisach dotyczących spadków mają uprościć życie spadkobiercom i odciążyć sądy. Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje, aby notariusze mogli od ręki składać wnioski do ksiąg wieczystych. Jednak prawnicy biją na alarm - nowe obowiązki i potencjalne kary mogą odstraszyć obywateli i wywołać więcej problemów niż pożytku.
Wysokość rachunków za prąd potrafi popsuć humor wielu osobom. Istnieje wiele sposobów na to, aby spróbować zaoszczędzić. Warto pamiętać o tym, które urządzenia pożerają najwięcej energii na co dzień. Okazuje się, że nie o wszystkim pamiętają Polacy. W ten sposób można znacząco podwyższyć swój rachunek, jedna zmiana może odmienić sytuację. Dobrze o tym wiedzieć.
Nowe przepisy już obowiązują, a urzędnicy pukają do drzwi. Sprawdzają dokumenty, a w niektórych przypadkach nawet zaglądają do domów. Niedopatrzenie może kosztować nas fortunę. Warto wiedzieć, kto dokładnie musi posiadać kluczowy dokument, a kto jest zwolniony z tego obowiązku. Przedstawiamy szczegóły.
W dzisiejszych czasach coraz więcej osób korzysta z płatności kartą kredytową, ale nie wszyscy. Są też sytuacje, w których gotówka może być niezbędna, natomiast w niektórych przypadkach o tej formie płatności możemy zapomnieć. Okazuje się, że kasjer w sklepie może zwyczajnie odmówić przyjęcia takich pieniędzy. Dlaczego? Już wyjaśniamy.
Od maja 2025 r. ZUS rozpocznie wypłaty nowego dodatku dopełniającego w wysokości 2610,72 zł miesięcznie. Nie wszyscy dostaną dodatkowe pieniądze z urzędu, choć część osób może na nie liczyć automatycznie. W pozostałych przypadkach konieczna będzie aktywność i spełnienie szczególnych warunków. Czy warto zawalczyć o świadczenie, które sięga kilku tysięcy złotych?
Wysokość emerytur to temat, który od lat budzi wiele emocji wśród Polaków. Na rekordzistów patrzy się z uznaniem i zazdrością, z niecierpliwością wyczekuje się kolejnych waloryzacji. Teraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnił raport, z którego dowiadujemy się, na jakie świadczenie może liczyć przeciętny emeryt. Kwoty mogą zdziwić.
Wraz z nadejściem sezonu ślubnego pojawia się dobrze znany dylemat — ile włożyć do koperty? Sprawa wydaje się prosta, ale czy na pewno? W 2025 r. kwoty potrafią zaskoczyć — szczególnie tych, którzy dawno nie byli na weselu.
Rafał Zaorski, inwestycyjny influencer, opublikował w serwisie X gorzkie oświadczenie informujące o kolejnej dotkliwej porażce. Już wcześniej wokół jego działalności narosły wielkie wątpliwości, co nie przysporzyło mu sympatyków. Jego działalność może być przejawem bardzo poważnego problemu, który może dotknąć każdego, a którego w żadnym wypadku nie należy bagatelizować.
Ambitny pomysł, który wyrósł na obserwacjach rynku, miał odpowiedzieć na jedną z najbardziej podstawowych potrzeb pracowników. Pierwsze kroki jak zawsze były trudne, a niektóre z przeszkód dla wielu wydawałyby się nie do przeskoczenia. Determinacja i wiara w potencjał projektu sprawiły, że dziś SmartLunch każdego roku odnotowuje nawet 70 proc. wzrostu. W rozmowie z red. naczelnym Biznes Info Darkiem Dziduchem o trudnej drodze do sukcesu opowiedział prezes firmy Mateusz Tałpasz.
Nie każdy wie, że w niektórych okolicznościach sąd może zobowiązać do alimentacji nie rodziców, ale… ich rodziców. Co może przesądzić o takiej decyzji? Odpowiedź może zaskoczyć.
Po sztormach nad Bałtykiem wydarzyło się coś, co przykuło uwagę nie tylko plażowiczów, ale i znawców niezwykłych znalezisk. Jeden z takich okazów może być wart więcej niż niejeden samochód. Jakie tajemnice skrywają nadmorskie plaże?
Sprzedaż niektórych nieruchomości może ciągnąć się latami, a pewne przeszkody bywają nie do przeskoczenia. Pojawiło się rozwiązanie do osób posiadających konkretne działki, które są problematyczne. Rząd zajmie się nowymi regulacjami prawnymi, na skutek których wartość poszczególnych nieruchomości będzie mogła znacznie wzrosnąć. To szansa dla dużej grupy osób.
Najczęściej niewykorzystany urlop wypoczynkowy przechodzi na kolejny rok kalendarzowy. Wtedy pracownik może go wykorzystać, a pracodawca ma obowiązek go udzielić. Jest jednak jedna specyficzna sytuacja, w której takie zdarzenie nie może mieć miejsca. W tym przypadku szef jest zobowiązany do wypłacenia ekwiwalentu obliczanego specjalnym wzorem. Niewiele osób o tym pamięta, a powinny.
Od kilku dni w Krakowie odbywa się coroczny Jarmark Wielkanocny, który podobnie jak jego Bożonarodzeniowy kuzyn, przyciąga olbrzymie tłumy. W taki sam sposób potrafi również szokować — ceny na stoiskach potrafią przyprawić o zawrót głowy, na co zwracają uwagę lokalni politycy. Rekordziści chcą kilkadziesiąt złotych za danie z budki.
Z posiadaniem balkonu wiążą się restrykcje, o których nie zawsze pamiętamy. Nieświadomość w tym przypadku nie chroni przed karą. O czym mowa i dlaczego lepiej uważać?
W Sejmie pojawił się pomysł, który może wywołać burzę. Zmiana dotknęłaby wielu Polaków i... ich pensje. Co dokładnie zakłada kontrowersyjna propozycja? I czy to faktycznie sposób na ratowanie przyszłości emerytur?
Piątkowy wieczór okazał się szczęśliwy dla jednego z graczy Eurojackpot. Na terenie Europy padły wysokie wygrane, a jedna z nich trafiła do Polaka. Okazuje się, że zwycięzca z naszego kraju rozbił bank, choć nawet nie skreślił poprawnie wszystkich liczb. Na jego konto wpłynie teraz astronomiczna suma. Jaka kombinacja cyfr padła podczas losowania w piątek (11 kwietnia)?
Majówka zbliża się wielkimi krokami, a co za tym idzie - wkrótce Polacy rozpoczną sezon grillowy. To tradycyjny sposób spędzania ciepłych wieczorów, ale nie wszyscy zdają sobie sprawę z konsekwencji, które mogą się z tym wiązać. Okazuje się, że w niektórych przypadkach można zapłacić nawet 5000 zł mandatu za rozpalenie grilla. Przed majówką warto dokładnie zapoznać się z obowiązującymi przepisami.
Z roku na rok rośnie liczba uczniów, którzy decydują się na płatne lekcje pozaszkolne. To już nie tylko sposób na nadrobienie zaległości, ale przede wszystkim narzędzie do walki o miejsce na wymarzonej uczelni - a w konsekwencji lepszy start w dorosłe życie. Jak bardzo trzeba się wykosztować?
Wydawać by się mogło, że każde zadłużenie w końcu przestaje być problemem. W końcu czas działa na korzyść dłużnika, prawda? Okazuje się, że nie zawsze. W polskim prawie istnieją sytuacje, które nawet po dekadach nie dają spokoju. Czy Twój dług też do nich należy?
Emeryci mają szansę na otrzymanie dodatkowych środków pieniężnych, które zasilą ich domowy budżet. Taki zastrzyk gotówki to wielka szansa szczególnie dla tych, których świadczenie jest niskie. Aby je uzyskać, trzeba spełnić istotne warunki. Są przypadki, w których nie trzeba nic robić, aby wyższa kwota wpływała na konto.
Ceny zorganizowania wesela w 2025 roku osiągają niebotyczne wartości, a osoby planujące przyjęcie w tym sezonie łapią się za głowę. Poza wynajęciem sali i uiszczeniem opłat “za talerzyk” do zestawu dochodzą takie elementy jak dekoracje, kamerzysta, DJ lub zespół oraz oczywiście stroje pary młodej. Okazuje się, że umowy z salami weselnymi często zawierają wiele haczyków oraz ukrytych kosztów
Nie każdy urlop musi oznaczać zatłoczone plaże, frytki z papierowej tacki i rachunek, który psuje humor na resztę dnia. Są miejsca, gdzie za mniej można mieć więcej — i to z gwarancją słonecznej pogody. Gdzie warto wyjechać na urlop w 2025 roku zamiast nad Bałtyk?
Sezon komunijny już wkrótce nastanie, a rodzice dopinają na ostatni guzik wszystkie plany związane z przyjęciem dla swoich pociech. Ceny za talerzyk potrafią wprawić w osłupienie, o czym niejednokrotnie się już przekonywaliśmy. Teraz media obiega oferta imprez w restauracji Magdy Gessler “U Fukiera”. Za wykwintne menu i wyjątkowy nastrój trzeba niemało zapłacić.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), w 2023 r. w Polsce na 145 898 zawartych małżeństw przypadało aż 40 648 rozwodów. Ryzyko rozwodu w Polsce jest więc całkiem wysokie. Krakowski ekspert ds. rozwodów — wieloletni sędzia, a obecnie adwokat: mec. Robert Tomczyk w rozmowie z portalem BiznesINFO podpowiada, jak zabezpieczyć swój majątek przed zawarciem małżeństwa.