Choć mówi się, że „pieniądze to nie wszystko”, to jednak trudno jest im odmówić kluczowej roli w życiu każdego z nas. Pieniądze to prawnie zaaprobowany środek płatniczy, stosowany w obrocie handlowym pomiędzy uczestnikami gospodarki. Jego wartość zwykle określana jest na zasadzie umowy społecznej. Niemal każde państwo na świecie dysponuje własną walutą, bezpośrednio kontrolując jej ilość w obrocie gospodarczym, a pośrednio – wartość. Odbywa się to pod kontrolą rządu i odpowiedniej instytucji. W Polsce jest to Narodowy Bank Polski.
Przez lata pieniądze funkcjonowały w różnej formie. Najpopularniejszą z form w dzisiejszych czasach są pieniądz zdawkowy, czyli popularna gotówka (papierowe banknoty i metalowe monety). W niektórych państwach, na przykład Australii, funkcjonują pieniądze plastikowe. Wraz z postępującą cyfryzacją, coraz większą popularnością cieszy się także pieniądz bezgotówkowy, a więc taki, którego wartość wyrażona jest wyłącznie na rachunku bankowym.
Dla ułatwienia przeprowadzanych w obrocie gospodarczym niektórych transakcji, pieniądz jako narzędzie do wyrażenia wartości, może przybierać inne formy. Do najpopularniejszych, z wyłączeniem gotówki i pieniądza elektronicznego, należy weksel, czek, bon, czy obligacja.
Skuteczna i satysfakcjonująca wymiana handlowa pomiędzy zainteresowanymi stronami stanowi jeden z podstawowych warunków dla przetrwania cywilizacji i jednostki. Żeby fakt ten mógł mieć miejsce, pieniądz jako środek płatniczy, musi spełniać pewne określone funkcje, dzięki czemu handel będzie prostszy, wygodniejszy i mniej ryzykowny.
Ewolucja pieniądza pokazuje, że najważniejsze funkcje pieniądza to: jednolitość i rozpoznawalność, stabilność wartości, wygoda użytkowania, trwałość, podzielność i powszechna akceptacja pieniądza jako obowiązującego środka płatniczego.
Czym płacono w dawnych czasach? Historia pieniądza to zasadniczo historia relacji międzyludzkich. Pierwszą z form wymiany handlowej był barter. Barter to handel wymienny, gdzie jedna ze stron w zamian za towar lub usługę, oferowała drugiej inny towar lub usługę, o wartości umownie zbliżonej. Pieniądze w formie jaką znamy dziś stworzono dla wygody – początkowo rolę waluty pełniły kamienie, koraliki, sól czy muszelki. Dopiero później ich miejsce zajęły metale szlachetne.
Wartość pieniądza w dzisiejszych czasach określa umowa społeczna (stąd nazwa „pieniądz fiducjarny”, od łacińskiego słowa „fides”, oznaczającego „wiarę”), jednak nie zawsze tak było. Przez znaczną część historii ludzkości, pieniądz znajdował pokrycie w metalach szlachetnych (na przykład złocie czy srebrze), skąd brała się faktyczna wartość pieniądza.
Wraz z postępem technologii zmienia się nie tylko forma pieniądza, ale również pochodzenie jego wartości. Jednym z bieżących trendów jest kontynuacja polityki kreacji pieniądza przez zcentralizowane instytucje i zwiększenie nacisku na jego digitalizację. Prądem konkurencyjnym mogą być kryptowaluty, takie, jak na przykład Bitcoin, gdzie środek płatniczy emitowany jest metodą kryptograficzną i pośrednio stąd bierze swoją wartość.
Pokaż więcej
Niemieckie biuro podróży Itravel ogłosiło niewypłacalność w samym środku sezonu wakacyjnego, zostawiając swoich klientów w trudnej sytuacji. Wiele osób, które opłaciły wakacyjne wycieczki, zostało bez zaplanowanych urlopów i bez możliwości odzyskania pieniędzy. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że ubezpieczyciel firmy odmówił wypłaty odszkodowań, powołując się na szczegóły gwarancji ubezpieczeniowej.
Z początkiem czerwca Polacy zyskali nowe zabezpieczenie dla swoich danych i pieniędzy. Teraz Ministerstwo Cyfryzacji przypomina i zachęca do zastrzeżenia numeru PESEL. Przypomina jednak o ważnej komplikacji. Wszyscy muszą o tym pamiętać, zwłaszcza przed wizytą w banku.
Kupiłeś kupon Lotto? Pora sprawdzić wyniki! Wczoraj odbyło się aż dziewięć losowań w ramach różnych gier liczbowych. Może tym razem miliony trafią właśnie do ciebie? Oto wyniki Lotto, Kaskady, Ekstra Pensji, Multi Multi i nie tylko!
Komornik sądowy pełni kluczową funkcję w systemie prawnym, zajmując się wykonywaniem orzeczeń sądowych dotyczących egzekucji świadczeń pieniężnych i niepieniężnych. W Polsce ma wyjątkowo szerokie uprawnienia, które dają mu wiele możliwości na ściąganie wierzytelności - może między innymi zająć dochód dłużnika. Zdradzamy, jakie są limity zajęć oraz jakie świadczenia są chronione przed egzekucją.
Zasiłek przedemerytalny to świadczenie finansowe przyznawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) osobom, które utraciły pracę z przyczyn od siebie niezależnych i nie osiągnęły jeszcze ustawowego wieku emerytalnego. Celem tego zasiłku jest zapewnienie podstawowego dochodu do czasu uzyskania prawa do emerytury. Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać ze wsparcia?
Biedronka, jedna z największych sieci handlowych w Polsce, po raz kolejny zaskakuje swoich klientów nowymi, atrakcyjnymi promocjami. Od czwartku (25 lipca) do soboty (27 lipca) w ofercie Biedronki pojawiły się wyjątkowe okazje, które warto uwzględnić podczas codziennych zakupów. Grzechem byłoby nie skorzystać z promocji za symboliczną złotówkę.
Najpierw milionowe straty fundacji Lux Veritatis, zarządzanej przez Tadeusza Rydzyka, a chwilę później kolejny skandal. Tym razem chodzi o inwestycję na 220 milionów złotych, które przekazał rząd PIS. Miało być muzeum, jest kilkanaście apartamentów, czyli… nowy dom redemptorysty?
”Kiedyś to było” w kontekście cen za wakacje nabiera nowego znaczenia. Dziś ceny nad Bałtykiem przerażają. Jak było 25 lat temu? ”Wtedy… też drogo”? Te stawki robią wrażenie, ale pytań, jak zwykle, jest więcej.
Darowizny w rodzinie są powszechną praktyką, pozwalającą na przekazywanie środków finansowych i dóbr materialnych między bliskimi. Choć darowizny te często są zwolnione z podatku, niewłaściwe ich udokumentowanie może prowadzić do interwencji fiskusa i nałożenia surowych kar. O czym należy pamiętać, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji związanych z darowiznami od najbliższej rodziny.
Od lipca 2024 roku w Polsce obowiązują nowe stawki za energię elektryczną. Dotychczasowe taryfy, które obowiązywały jeszcze do czerwca 2024 roku, były znacznie niższe i nic dziwnego, że wiele osób obawia się o nadchodzące rachunki za prąd. Co zrobić, aby zmniejszyć zużycie? Jakie urządzenia pobierają najwięcej energii elektrycznej?
Resort infrastruktury pracuje nad projektem nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków. Jednym z jego założeń jest powrót do rozwiązania sprzed 2017 roku, kiedy to kompetencje do zatwierdzania taryf należały do gmin, a nie do Wód Polskich. Projekt ustawy ma trafić do Sejmu jesienią tego roku. Według wiceministra infrastruktury Przemysława Koperskiego, trwają prace nad ostateczną jego wersją. Jednocześnie wprowadzona może zostać rewolucyjna zmiana dotycząca rachunków za wodę. Na czym polega koncepcja bezpłatnej wody?
Złożenie tzw. donosu do skarbówki to powszechnie znana możliwość zgłoszenia wykroczenia. Lub uprzykrzenia komuś życia. Mogłoby się wydawać, że niewiele osób z niej korzysta, liczby jednak zaskakują. Izby Administracji Skarbowej podzieliły się interesującymi danymi w tej kwestii. Kto, na kogo i kiedy składa najwięcej donosów?
Sobotnie losowanie Lotto było szczęśliwe dla jednego z graczy, któremu udało się poprawnie wytypować wszystkie zwycięskie liczby. Tym samym szczęśliwiec dołączył do grona polskich milionerów. Jaka suma trafi na jego konto? Przedstawiamy szczegóły.
Opóźniony lub odwołany lot może przytrafić się każdemu pasażerowi. Taka sytuacja nie należy do najprzyjemniejszych i może wywołać wiele stresu. Warto jednak pamiętać, jakie prawa przysługują nam w takim przypadku. W wielu przypadkach pasażerom należy się odszkodowanie.
ZUS wypłaca dodatek, który potocznie jest nazywany “500 plus dla seniora”. Jakiś czas temu wprowadzono spore zmiany w tym świadczeniu. Wzrósł limit dochodowy, więc teraz jeszcze więcej osób może otrzymać wsparcie finansowe. Przedstawiamy szczegóły.
Niektóre banknoty tracą ważność. Wiele osób może sobie nie zdawać sprawy z tego, że ma w swoim portfelu pieniądze, którymi nie zapłacą za zakupy czy rachunki. Chodzi tu konkretnie o gotówkę, która jest zniszczona. W takiej sytuacji mamy tylko jedno wyjście. NBP stawia sprawę jasno. Przedstawiamy szczegóły.
Seniorzy mogą korzystać z różnych ulg, które zapewnia im legitymacja emeryta. Jak się jednak okazuje, jest jeszcze jeden dokument, dzięki któremu emeryci mają dostęp do kolejnych zniżek. Chodzi o Ogólnopolską Kartę Seniora. Podpowiadamy, jak ją wyrobić.
Osoby, które straciły pracę mogą liczyć na wypłatę dodatkowego świadczenia. Nie chodzi tu jednak o zasiłek dla bezrobotnych. ZUS przyznaje pieniądze osobom bez pracy, ale trzeba spełniać kluczowe warunki i złożyć wniosek. Mało kto zna to świadczenie. Przedstawiamy szczegóły.
Fantastyczne wieści tuż przed weekendem. Kolejna osoba dołączyła do grona milionerów Lotto. Szczęśliwiec trafił “szóstkę” i zgarnął ponad 7 milionów złotych. Wiemy, gdzie został kupiony zwycięski kupon. Okazuje się, że to już kolejna gigantyczna wygrana w tym mieście.
Już wkrótce rusza kolejna odsłona popularnego programu dopłat. Ministra klimatu i środowiska, Paulina Henning-Kloska poinformowała, kiedy ruszy nabór wniosków. Jest o co się starać, bowiem można otrzymać nawet 28 tys. zł dopłaty w ramach dofinansowania Mój Prąd 6.0. Przedstawiamy szczegóły.
Aby przejść na emeryturę w Polsce należy ukończyć powszechny wiek emerytalny. Okazuje się jednak, że spore grono osób może zacząć pobierać swoje świadczenie wcześniej. Taki przywilej należy się jednak tylko tym, którzy spełniają konkretne warunki. Przedstawiamy szczegóły.
Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy z faktu, że oprócz popularnego ”800 plus”, każdego miesiąca mogą otrzymywać dodatkowo aż 400 zł. Pieniądze są przeznaczone na dodatkową opiekę nad dzieckiem. Formalności można załatwić online.
Wybrana grupa seniorów może liczyć na dodatkowe 300 złotych miesięcznie do swojej emerytury. Mowa o ryczałcie energetycznym, który należy się bez względu na dochody. Co więcej, po śmierci beneficjenta podlega dziedziczeniu. Komu należy się takie wsparcie? Wyjaśniamy.
Zgodnie z prawem darowizny od najbliższych są zwolnione z podatku. By jednak zostać zwolnionym z jego płacenia, należy właściwie udokumentować przelew. Jeśli wpisując tytuł popełni się błąd, może się to skończyć kontrolą fiskusa. Lub jeszcze gorzej.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przekazało dobre wieści - rząd przyjął rozporządzenie dotyczące zmian w zasiłkach. Oznacza to, że kwoty zasiłków będą wyższe, także, że po zmianach więcej osób będzie mogło skorzystać ze wsparcia. Zmieni się bowiem także kryterium dochodowe.
Już wkrótce podatki i opłaty lokalne będą wyższe. Podwyżki nie ominą nawet właścicieli psów - wzrośnie także podatek od psa. Kto konkretnie musi go płacić? Wiemy już, ile wyniesie nowa wysokość tej opłaty. Przedstawiamy szczegóły.
Jeszcze przed przejściem na emeryturę można otrzymać dodatkowe świadczenie finansowe. Aby otrzymać pieniądze z ZUS-u, trzeba spełniać odpowiednie warunki i złożyć wniosek. Podpowiadamy, komu należą się dodatkowe pieniądze przed emeryturą.
Wraz z początkiem lipca weszły w życie zmiany w rachunkach za energię. Teraz Polacy zapłacą więcej. Rząd przygotował jednak specjalne wsparcie finansowe dla osób z niskimi dochodami, by podwyżki stawek nie były aż tak mocno odczuwalne. Komu należy się bon energetyczny? Przedstawiamy szczegóły.