Wcale nie laptop ani telefon. W tym roku dzieci pragną czegoś zupełnie innego pod choinkę

Zbliża się Boże Narodzenie

Boże Narodzenie, choć w swojej genezie pozostaje świętem głęboko duchowym, na przestrzeni ostatnich dekad ewoluowało w kierunku potężnej machiny napędzającej globalną gospodarkę. Grudniowy szczyt zakupowy jest dla branży handlowej momentem "być albo nie być”, generującym w niektórych sektorach nawet 30 proc. rocznych obrotów. Zjawisko to, obserwowane z perspektywy ekonomicznej, jest fascynującym studium zachowań konsumenckich, które zmieniają się pod wpływem czynników makroekonomicznych. 

Czytaj więcej: RPP ogłosiło, to już szósty raz w 2025 roku. Twoja rata kredytu właśnie się zmienia

Jeszcze kilka lat temu, w dobie niskich stóp procentowych i relatywnego spokoju gospodarczego, Polacy chętnie sięgali po kredyty konsumenckie, by sfinansować wystawne święta. Dziś, w 2025 roku, po okresie podwyższonej inflacji, podejście do wydatków uległo zauważalnemu ochłodzeniu, choć budżety prezentowe wciąż stanowią lwią część świątecznego koszyka.

Średnie wydatki na prezenty w polskim gospodarstwie domowym w ostatnich latach systematycznie rosły, przebijając kolejne psychologiczne bariery. Analitycy rynkowi zwracają jednak uwagę, że wzrost wartości koszyka zakupowego nie zawsze idzie w parze ze wzrostem liczby kupowanych przedmiotów, to często efekt wzrostu cen jednostkowych. W 2025 roku, mimo stabilizacji sytuacji gospodarczej, konsumenci stali się bardziej wybredni. Zamiast kupować "byle co, byle dużo”, stawiają na jakość i, co jest nowością, na wartość edukacyjną oraz społeczną podarunku. To właśnie w tym segmencie dochodzi do najciekawszych przetasowań. 

Elektronika ustępuje miejsce innym prezentom

Ciekawym wstrząsem dla branży w 2025 roku jest rosnąca konkurencja dla standardowej elektroniki użytkowej ze strony innych kategorii zabawek. Jeszcze pięć lat temu szczytem marzeń dziesięciolatka był najnowszy model smartfona lub tablet. Dziś te urządzenia stały się dla "pokolenia Alfa” czymś powszechnym i utylitarnym jak szczoteczka do zębów, choć nadal pożądane, nie są już jedynym wyznacznikiem idealnego prezentu. W ich miejsce wkroczył trend, który psychologowie biznesu wiążą z fascynacją tajemnicą i odkrywaniem. Hitem tegorocznych świąt są tzw. mystery boxy, czyli pudełka niespodzianki. Dzieci nie chcą już tylko konkretnej zabawki; pragną dopaminowego strzału związanego z procesem odkrywania nieznanego.

Zjawisko to, napędzane w dużej mierze przez media społecznościowe i popularne filmy typu “unboxing”, przeniosło się ze świata wirtualnego do realnego handlu detalicznego. Producenci zabawek błyskawicznie wyczuli koniunkturę, oferując zestawy kolekcjonerskie, których zawartość pozostaje zagadką do momentu zerwania folii. To jednak nie wszystko.

Obok tajemniczych pudełek zawierających zabawki podobne do Labubu, na listach przebojów mocno zaznaczają swoją obecność zabawki sensoryczne oraz interaktywne maskotki, które reagują na dotyk i głos, ale nie posiadają ekranów. Dzieci, przebodźcowane cyfrowym szumem, instynktownie poszukują fizyczności i namacalnych doświadczeń. 

Zabawki typu ”squishy” czy zaawansowane masy plastyczne, które jeszcze niedawno kojarzyły się z tanią chińszczyzną, teraz zyskały na jakości i są postrzegane jako wartościowe produkty, mające za zadanie stymulować rozwój manualny, a nie tylko wzrok.

Zobacz też: Te osoby nie muszą płacić abonamentu RTV. Na liście nie tylko emeryci

Te prezenty znajdziemy pod choinką w 2025 roku

Obserwowany w 2025 roku wzrost zainteresowania prezentami nietechnologicznymi nie jest jedynie fanaberią dzieci, ale także, a może przede wszystkim, efektem świadomej polityki części rodziców. Coraz głośniej mówi się o zjawisku "wychowania bez technologii”, które paradoksalnie narodziło się w samym sercu cyfrowego świata, czyli w Dolinie Krzemowej. 

Dyrektorzy gigantów technologicznych od lat posyłają swoje dzieci do szkół waldorfskich, gdzie ekrany są zakazane do pewnego wieku. Ten model wychowawczy przenika obecnie do głównego nurtu. Rodzice, widząc negatywne skutki nadmiernej ekspozycji na niebieskie światło i uzależnienie od algorytmów, celowo sterują zainteresowaniami swoich pociech w stronę rozrywki analogowej.

Skutkiem tej zmiany jest renesans gier planszowych i karcianych, które w niczym nie przypominają nudnych “Grzybobrań” sprzed lat. Nowoczesne planszówki to skomplikowane systemy strategiczne i ekonomiczne, które uczą logicznego myślenia i kooperacji, stając się idealnym pretekstem do spędzenia czasu z rodziną offline. Rynek ten notuje w Polsce dwucyfrowe wzrosty rok do roku, a wydania kolekcjonerskie gier potrafią kosztować tyle, co średniej klasy smartfon. To pokazuje, że ”analogowość” stała się nowym luksusem. 

W cenie jest czas, uwaga i bezpośrednia interakcja, których nie zapewni nawet najdroższa konsola. Zamiast izolować dziecko w świecie wirtualnym, tegoroczne prezenty mają łączyć domowników przy wspólnym stole. Czy jest to trwała zmiana kulturowa, czy tylko chwilowa moda na retro, przekonamy się w kolejnych kwartałach, jednak tegoroczne Boże Narodzenie z pewnością zapisze się w historii handlu jako moment, w którym świat cyfrowy musiał podzielić się uwagą z fizycznymi doświadczeniami.