Praca to świadoma czynność podejmowana przez jednostkę, w celu wytworzenia dobra lub usługi, w zamian za otrzymanie gratyfikacji finansowej, współmiernej do włożonego trudu, czasu, a także posiadanych przez pracownika kompetencji. Praca stanowi jeden z trzech czynników produkcji, zaraz obok ziemi i kapitału. W nowoczesnych społeczeństwach, praca wykonywana jest przez dwóch uczestników rynku – przedsiębiorców oraz pracowników.
Historycznie, praca nie zawsze była opłacana pieniędzmi – często dochodziło do wymian barterowych, lub innych umów (np. „praca za mieszkanie”). Na przestrzeni lat jednak, zdecydowana większość światowych systemów prawnych, dość sztywno skodyfikowała pracę człowieka, wymagając od pracodawców godziwych warunków zatrudnienia i adekwatnych do rodzaju pracy zarobków.
Wraz z rozwojem cywilizacji, wzrasta również liczba stanowisk pracy, jakich można się podjąć. Ponadto, coraz więcej jest dóbr, które można wyprodukować, a także więcej jest usług, które można wyświadczyć. Naturalny rytm w tym zakresie reguluje prawo popytu i podaży. Nie jest to jednak jedyny element ewolucji gospodarki – zmienia się także sposób wykonywania pracy.
Jeszcze do niedawna, praca stacjonarna była jedyną, możliwą formą zarobkowania. Wymaga ona od pracownika fizycznego stawienia się w miejscu wykonywania pracy. W niektórych zawodach nadal sytuacja ta jest niezmienna, głównie z powodu charakteru danej pracy (np. kasjer-sprzedawca).
Postępująca cyfryzacja pozwoliła jednak na wykształcenie się nowej formy świadczenia usług i produkowania dóbr – takiej, która nie wymaga od pracownika fizycznego pojawiania się w biurze, czy innym zakładzie pracy. Jest to zdobywająca na popularności praca zdalna, najdynamiczniej rozwijająca się w sektorze IT czy marketingu. Pomost pomiędzy pracą stacjonarną, a zdalną, stanowi praca hybrydowa. Wymaga ona od pracownika sporadycznego pojawiania się w miejscu pracy, pozwalając jednak na wykonywanie części obowiązków w zaciszu domowym.
Każdy obywatel Polski ma prawo do podjęcia pracy na obszarze Rzeczpospolitej. Prawo to przysługuje również wszystkim obywatelom krajów członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także obywatelom Szwajcarii. Cudzoziemcy z innych krajów muszą otrzymać zezwolenie na pracę.
Jedyną legalną formę stałego zatrudnienia na terenie naszego kraju stanowi umowa o pracę, choć nadal często w kontaktach na linii pracodawca – pracownik spotykane są umowy cywilnoprawne (umowa zlecenie czy umowa o dzieło). Są to jednak szczególne rodzaje umów, na podstawie których nie można zatrudniać pracownika na stałe. W wielu sytuacjach, pracownicy prowadzący własną działalność gospodarczą, wchodzą de facto w rolę pracownika, podejmując współpracę z pracodawcą na podstawie kontraktu B2B.
Pokaż więcej
Zwolnienia lekarskie są prawem pracownika, ale w wielu firmach coraz częściej stają się źródłem napięć i konfliktów. Gdy nieobecności się powtarzają, cierpią zespoły, grafiki i wyniki. Pracodawcy zaczynają liczyć straty, a współpracownicy zadają sobie niewygodne pytania. Czy każda choroba rzeczywiście zamyka temat, czy w pewnym momencie sytuacja może wymknąć się spod kontroli? Gdzie przebiega granica, której przekroczenie ma już realne konsekwencje?Coraz więcej L4, coraz większe napięcie w zespołachPrawo stoi po stronie pracownika, ale nie bez granicZa częste L4 można zwolnić. Prawo mówi jasno
Polski rynek pracy wchodzi w 2026 rok w fazę istotnych zmian. Mimo stabilnych wskaźników makroekonomicznych rośnie znaczenie automatyzacji i optymalizacji kosztów, co zwiększa niepewność zatrudnienia w części sektorów. Styczeń 2026 może przynieść weryfikację sytuacji zawodowej wielu specjalistów, zwłaszcza zatrudnionych w dużych organizacjach.Skala bezrobocia w PolsceTe branże będą szukały pracownikówW tych zawodach może dojść do zwolnień
Rynek pracy w Polsce znajduje się w okresie intensywnych zmian. Mimo niskiego poziomu bezrobocia, w wielu przedsiębiorstwach występują nieprawidłowości wpływające na sytuację finansową pracowników. PIP przeprowadziła kontrole, odzyskała pracownikom miliony złotych.Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła kontroleTo największe grzechy pracodawcówPIP odzyskała miliony złotych dla pracowników
Kwestia wynagrodzenia w Polsce powoli przestaje być tematem tabu, o czym świadczy rosnąca transparentność firm w ogłoszeniach o pracę. Dla pracowników kluczowe znaczenie ma poczucie docenienia, które często manifestuje się w formie podwyżki, premii lub awansu. Zamiast czekać na inicjatywę pracodawcy, warto wziąć sprawy w swoje ręce i podjąć negocjacje. Eksperci wskazują, w jakich okolicznościach i w jakim momencie roku prośba o zwiększenie pensji ma największe szanse na sukces.
Rekrutacja przestaje być grą w ciemno, a rozmowy o pracy mogą wyglądać zupełnie inaczej niż dotychczas. Nowelizacja przepisów obowiązujących od 24 grudnia 2025 r. ma wyrównać pozycję stron i ograniczyć niepewność, która od lat towarzyszyła kandydatom. Dla jednych to długo wyczekiwana korekta zasad, dla firm poważne wyzwanie organizacyjne. Wiele zależy od tego, jak nowe reguły zostaną wykorzystane w praktyce. Rekrutacja bez niedopowiedzeń? Kandydaci czekali na to od latNowe obowiązki i nowe zasady gry. Co zmieni się dla firm i pracowników?Jawność wynagrodzeń od 24 grudnia. Ekspert tłumaczy, co musi zrobić pracodawca
Sezon świąteczny to czas, kiedy firmy w całej Polsce pilnie poszukują dodatkowych pracowników. Zwiększone obroty przed Bożym Narodzeniem sprawiają, że stawki rosną, a w niektórych branżach można zarobić więcej niż przez resztę roku. Gdzie oferta pracy sezonowej jest najbardziej opłacalna?Boże Narodzenie a rekordowe zapotrzebowanie na pracowników sezonowychGdzie płacą najwięcej? Te branże oferują rekordowe stawkiW których miastach zarobisz najwięcej? Wyraźne różnice regionalne
Przed świętami atmosfera w firmach gęstnieje, a oczekiwania rosną. Wielu pracowników liczy na dodatkowe środki, ale zasady przyznawania premii mogą zaskoczyć. Kto dostanie świąteczny bonus i czy L4 może zmienić sytuację? W tle pojawia się też pytanie o to, jak firmy podejmują decyzję o wypłacie i czy regulamin naprawdę chroni pracowników.
Koniec grudnia to w kadrach i płacach czas rozliczania uprawnień pracowniczych. Choć niewykorzystany urlop wypoczynkowy przechodzi na kolejny rok jako urlop zaległy, nie dotyczy to wszystkich świadczeń. Jedno z uprawnień wygasa z końcem roku. Zostało tylko kilka dni, aby z niego skorzystać.Polskie prawa pracowniczeTen urlop nie przysługuje każdemuTego urlopu nie da się przenieść na kolejny rok. Po 31 grudnia przepada bezpowrotnie
Wigilia 2025 roku przyniesie polskiemu rynkowi pracy prezent, którego wielu pracodawców wolałoby uniknąć. Od 24 grudnia wchodzą w życie rygorystyczne przepisy, które zmienią sposób redagowania ogłoszeń dla poszukujących zatrudnienia.Europejskie standardy wchodzą do polskich biur i fabryk„Osoba zarządzająca zespołem” zamiast dyrektoraJawność wynagrodzeń przestaje być tabu w polskim biznesie
Nadchodzące lata przyniosą istotne przetasowania w portfelach seniorów, a kluczowym momentem dla wielu świadczeniobiorców będzie marzec 2026 roku. Oprócz standardowych mechanizmów waloryzacji, w przestrzeni publicznej pojawiają się konkretne propozycje gratyfikacji dla osób decydujących się na wydłużenie aktywności zawodowej. Rządowe plany koncentrują się na zapewnieniu stabilności wypłat oraz stworzeniu systemu, w którym dłuższa praca staje się ekonomicznie opłacalna bez konieczności ustawowego podnoszenia wieku emerytalnego.Jakie zmiany w waloryzacji emerytur od marca 2026 roku przewiduje rząd?Jakie są propozycje zmian dotyczące trzynastej emerytury i rekompensat?Rząd planuje zachęty finansowe dla osób pozostających dłużej na rynku pracyCzy rząd planuje podnosić wiek emerytalny w najbliższym czasie?
Dni świąteczne to czas, w którym wielu pracowników próbuje „ratować się” nagłym wolnym. W teorii prawo daje taką możliwość, ale praktyka bywa znacznie bardziej skomplikowana. Przepisy nie są tak jednoznaczne, jak mogłoby się wydawać, a jeden błąd może mieć nieoczekiwane konsekwencje. Właśnie dlatego wokół tej kwestii co roku narasta napięcie. Czy w święta naprawdę wystarczy zgłosić nieobecność?Cztery dni, które wydają się oczywiste. Dlaczego urlop na żądanie myli pracownikówDwuznaczne przepisy i różne interpretacje. Co mówi Kodeks pracyŚwięta i urlop na żądanie. Kiedy pracodawca może odmówić
Moment zakończenia aktywności zawodowej to dla wielu Polaków czas ogromnego stresu, przez co często zapominają o należnych im pieniądzach. Kodeks pracy przewiduje jednak konkretne mechanizmy finansowe, które nie są wyrazem dobrej woli, lecz obowiązkiem. Nieznajomość przepisów w tym zakresie może kosztować utratę co najmniej jednej pensji.Wtedy Polacy kończą karierę zawodowąWtedy pracodawca musi wypłacić świadczenieW tych sytuacjach świadczenie nie przysługuje
W mediach społecznościowych coraz częściej pojawiają się nagrania, w których piloci – zarówno amatorzy, jak i zawodowcy – dzielą się swoimi doświadczeniami z drogi do „nieba”. Ostatnio wideo opublikowane na Facebooku przez Kubę Kucharskiego zdobyło uwagę tysięcy widzów. I dobrze, bo porusza temat, o którym rzadko mówi się otwarcie: ile naprawdę kosztuje zostanie pilotem.Doświadczony pilot , którego o to zapytano, nie owija w bawełnę. Jego przekaz jest prosty: zdobycie licencji to nie przygoda, lecz finansowy maraton.
Nadchodzący rok 2026 przyniesie rewolucyjne zmiany w polskim prawie pracy. Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy wprowadza fundamentalną zmianę w sposobie naliczania stażu pracy, co bezpośrednio przełoży się na długość przysługującego urlopu wypoczynkowego. Dla tysięcy osób, które swoją karierę zawodową budowały na tzw. umowach śmieciowych lub samozatrudnieniu, nowe regulacje oznaczają koniec niesprawiedliwego traktowania i szansę na szybsze uzyskanie pełnego wymiaru dni wolnych.
Stabilność zatrudnienia staje się na pewnym etapie kariery walutą cenniejszą niż premie czy benefity pozapłacowe. Polska doświadcza już dziś zaawansowanego procesu starzenia się społeczeństwa, który wymusza na ustawodawcy tworzenie szczególnych parasoli ochronnych. W tej sytuacji pracodawca nie może ani zwolnić pracownika, ani obniżyć mu pensji.
Okres przedświąteczny to w wielu firmach czas na podsumowania, premie i, co najważniejsze, wzajemne obdarowywanie się prezentami. Niestety, ten miły gest, jakim jest upominek od pracodawcy, może okazać się "prezentem z haczykiem" i zamiast radości, przynieść pracownikowi niespodziewane obciążenie podatkowe.
Rynek pracy w Skandynawii od lat stanowi magnes dla polskich specjalistów. Od budowlańców, przez elektryków, aż po mechaników – to właśnie fachowcy, często z doświadczeniem zdobytym w kraju, znajdują tam najbardziej atrakcyjne warunki finansowe i stabilność zatrudnienia. Ostatnie ogłoszenia, publikowane na rządowych portalach pracy, pokazują, że zapotrzebowanie na wykwalifikowanych rzemieślników na północy Europy jest ogromne. Zarobki sięgają 17 tysięcy złotych miesięcznie, ale są wymagania.
Rosnąca lawina zwolnień lekarskich, oznaczonych tajemniczym kodem F43, budzi poważne zaniepokojenie zarówno w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, jak i wśród pracodawców. Mowa o niemal 2,9 miliona dni absencji chorobowej tylko w trzecim kwartale 2024 roku, co jest symptomem narastającego problemu społecznego, który ma bezpośrednie przełożenie na wydajność polskiej gospodarki.
Podczas gdy nad Wisłą nie cichną debaty o kondycji systemu edukacji, sąsiedzi zza Bałtyku postanowili działać. Szwecja, zmagająca się z własnymi problemami kadrowymi, coraz śmielej spogląda w stronę polskich pedagogów. Oferta jest kusząca, a oferowane zarobki mogą zainteresować wiele osób. W tle inne przydatne benefity i pomoce. Aplikacje można przesyłać do końca grudnia.
Czy na rozmowie kwalifikacyjnej rekruter może udawać, że umiera? W teorii – nie. W praktyce jednak jeden z ostatnich przypadków pokazuje, że granice w rekrutacji bywają przesuwane w niepokojącym kierunku.Wpis na portalu Linkedin autorstwa Pawła Wrony, marketera i menedżera, wywołał burzliwą dyskusję w mediach społecznościowych. Skomentował on słowa rekruterki, Doroty Peretiatkowicz, która w podcaście Zwierciadła pochwaliła się nietypową metodą selekcji kandydatów: podczas rozmowy rekrutacyjnej symuluje dławienie się jabłkiem i zatrudnia wyłącznie tych, którzy udzielą jej pomocy.Problem w tym, że – jak podkreślają eksperci – ten „test” nie sprawdza absolutnie nic wartościowego.
Przyszłość jednego z najstarszych i najważniejszych pracodawców na Mazurach staje pod znakiem zapytania. Redukcja ponad 240 miejsc pracy w lokalnym zakładzie może mieć dalekosiężne konsekwencje dla rynku pracy i gospodarki całego regionu. Czym podyktowana jest ta decyzja i jakie perspektywy czekają zwolnionych?
Choć ogólna kondycja rynku pracy w Polsce pozostaje dobra, najnowszy raport BAEL za 3. kwartał 2025 r. pokazuje rosnące wyzwanie, które coraz mocniej rysuje się na mapie gospodarczej: młodzi pracownicy oraz osoby o niskim wykształceniu mają dziś najtrudniejszą sytuację.Według raportu „najwyższą stopę bezrobocia odnotowano dla osób najmłodszych, tj. w grupie wieku 15–24 lata – 12,4%”.To wynik czterokrotnie wyższy niż średnia krajowa, co potwierdza, że wejście na rynek pracy staje się dla młodych poważnym wyzwaniem – nawet w warunkach, w których rośnie liczba pracujących i ogólna aktywność zawodowa.
Choć stopa bezrobocia w trzecim kwartale 2025 r. wzrosła do 3,1%, eksperci uspokajają: to wciąż jeden z najniższych poziomów w całej Unii Europejskiej. Wzrost o 0,3 pkt proc. kwartał do kwartału oraz 0,2 pkt proc. rok do roku nie zmienia ogólnego obrazu – Polska pozostaje krajem o jednym z najbardziej stabilnych rynków pracy w Europie.
Dla większości Polaków 24 grudnia to czas ostatnich przygotowań do wieczerzy. Nowe prawo sprawiło, że wiele osób stanęło przed trudnymi wyborami. Dobrze wiedzą o tym urzędnicy. W Wigilię może dojść do wzmożonych kontroli, które sprawdzą, czy ustawa jest przestrzegana należycie. W przeciwnym wypadku mogą posypać się kary, mowa o 100 tys. zł.
Pracownicy z pokolenia X, Y i Z urodzili i wychowywali się w różnych okresach. Mimo że występują między nimi kluczowe różnice, wiele też ich łączy. Sprawdź, czym wyróżniają się przedstawiciele poszczególnych generacji i w jaki sposób funkcjonują na rynku pracy.Pokolenie X to osoby urodzone przed 1980 rokiem, generacja Y – urodzeni między 1980 a 1995 (lub, jak podają niektóre źródła, 2000), z kolei „Zetki” to młodzi ludzie z roczników 1995-2012. Pracownicy z pokolenia Z stawiają głównie na własny dobrostan oraz work-life balance i nie przywiązują wagi do jednego miejsca pracy, podczas gdy boomerzy zwracają uwagę na stabilne, bezpieczne zatrudnienie. Dla Millenialsów kluczowe znaczenie ma natomiast możliwość stałego rozwoju, elastyczny grafik czy atmosfera w miejscu pracy. Jest jednak coś, co łączy wszystkie te pokolenia – m.in. konieczność ciągłej adaptacji do zmian. Ich przedstawiciele mogą też wiele nauczyć się od siebie nawzajem.
Jednym z najważniejszych wniosków z najnowszego BAEL jest wyraźny spadek liczby osób biernych zawodowo. Jak wskazano w raporcie, „w 3 kwartale 2025 r. liczba osób biernych zawodowo w wieku 15–89 lat wyniosła 12 440 tys. i była mniejsza niż w 2 kwartale 2025 r. o 218 tys. osób (tj. o 1,7%) oraz w 3 kwartale 2024 r. o 112 tys. osób (tj. o 0,9%)”.Udział biernych w całej populacji spadł do 41,0%, co potwierdza również raport: „Odsetek ten kształtował się na nieco niższym poziomie w porównaniu z poprzednim kwartałem (spadek o 0,7 p. proc.) oraz z 3 kwartałem 2024 r. (spadek o 0,4 p. proc.)”.
W najnowszym raporcie BAEL za 3. kwartał 2025 roku pojawia się wyraźny sygnał: Polacy coraz częściej pracują i coraz rzadziej pozostają poza rynkiem pracy. Oto, co mówią dane.
Święta Bożego Narodzenia wiążą się ze wzmożonymi wydatkami, dlatego dodatkowe wsparcie finansowe jest zawsze pożądane. W Polsce od lat funkcjonuje nieformalna tradycja wypłacania przez niektóre przedsiębiorstwa i instytucje tzw. karpiowego. Choć nazwa kojarzy się głównie z wigilijną rybą, w rzeczywistości oznacza ona jednorazowe świadczenie pieniężne, którego celem jest ulżenie domowym budżetom.