Praca to świadoma czynność podejmowana przez jednostkę, w celu wytworzenia dobra lub usługi, w zamian za otrzymanie gratyfikacji finansowej, współmiernej do włożonego trudu, czasu, a także posiadanych przez pracownika kompetencji. Praca stanowi jeden z trzech czynników produkcji, zaraz obok ziemi i kapitału. W nowoczesnych społeczeństwach, praca wykonywana jest przez dwóch uczestników rynku – przedsiębiorców oraz pracowników.
Historycznie, praca nie zawsze była opłacana pieniędzmi – często dochodziło do wymian barterowych, lub innych umów (np. „praca za mieszkanie”). Na przestrzeni lat jednak, zdecydowana większość światowych systemów prawnych, dość sztywno skodyfikowała pracę człowieka, wymagając od pracodawców godziwych warunków zatrudnienia i adekwatnych do rodzaju pracy zarobków.
Wraz z rozwojem cywilizacji, wzrasta również liczba stanowisk pracy, jakich można się podjąć. Ponadto, coraz więcej jest dóbr, które można wyprodukować, a także więcej jest usług, które można wyświadczyć. Naturalny rytm w tym zakresie reguluje prawo popytu i podaży. Nie jest to jednak jedyny element ewolucji gospodarki – zmienia się także sposób wykonywania pracy.
Jeszcze do niedawna, praca stacjonarna była jedyną, możliwą formą zarobkowania. Wymaga ona od pracownika fizycznego stawienia się w miejscu wykonywania pracy. W niektórych zawodach nadal sytuacja ta jest niezmienna, głównie z powodu charakteru danej pracy (np. kasjer-sprzedawca).
Postępująca cyfryzacja pozwoliła jednak na wykształcenie się nowej formy świadczenia usług i produkowania dóbr – takiej, która nie wymaga od pracownika fizycznego pojawiania się w biurze, czy innym zakładzie pracy. Jest to zdobywająca na popularności praca zdalna, najdynamiczniej rozwijająca się w sektorze IT czy marketingu. Pomost pomiędzy pracą stacjonarną, a zdalną, stanowi praca hybrydowa. Wymaga ona od pracownika sporadycznego pojawiania się w miejscu pracy, pozwalając jednak na wykonywanie części obowiązków w zaciszu domowym.
Każdy obywatel Polski ma prawo do podjęcia pracy na obszarze Rzeczpospolitej. Prawo to przysługuje również wszystkim obywatelom krajów członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także obywatelom Szwajcarii. Cudzoziemcy z innych krajów muszą otrzymać zezwolenie na pracę.
Jedyną legalną formę stałego zatrudnienia na terenie naszego kraju stanowi umowa o pracę, choć nadal często w kontaktach na linii pracodawca – pracownik spotykane są umowy cywilnoprawne (umowa zlecenie czy umowa o dzieło). Są to jednak szczególne rodzaje umów, na podstawie których nie można zatrudniać pracownika na stałe. W wielu sytuacjach, pracownicy prowadzący własną działalność gospodarczą, wchodzą de facto w rolę pracownika, podejmując współpracę z pracodawcą na podstawie kontraktu B2B.
Pokaż więcej
Choć ogólna kondycja rynku pracy w Polsce pozostaje dobra, najnowszy raport BAEL za 3. kwartał 2025 r. pokazuje rosnące wyzwanie, które coraz mocniej rysuje się na mapie gospodarczej: młodzi pracownicy oraz osoby o niskim wykształceniu mają dziś najtrudniejszą sytuację.Według raportu „najwyższą stopę bezrobocia odnotowano dla osób najmłodszych, tj. w grupie wieku 15–24 lata – 12,4%”.To wynik czterokrotnie wyższy niż średnia krajowa, co potwierdza, że wejście na rynek pracy staje się dla młodych poważnym wyzwaniem – nawet w warunkach, w których rośnie liczba pracujących i ogólna aktywność zawodowa.
Choć stopa bezrobocia w trzecim kwartale 2025 r. wzrosła do 3,1%, eksperci uspokajają: to wciąż jeden z najniższych poziomów w całej Unii Europejskiej. Wzrost o 0,3 pkt proc. kwartał do kwartału oraz 0,2 pkt proc. rok do roku nie zmienia ogólnego obrazu – Polska pozostaje krajem o jednym z najbardziej stabilnych rynków pracy w Europie.
Dla większości Polaków 24 grudnia to czas ostatnich przygotowań do wieczerzy. Nowe prawo sprawiło, że wiele osób stanęło przed trudnymi wyborami. Dobrze wiedzą o tym urzędnicy. W Wigilię może dojść do wzmożonych kontroli, które sprawdzą, czy ustawa jest przestrzegana należycie. W przeciwnym wypadku mogą posypać się kary, mowa o 100 tys. zł.
Pracownicy z pokolenia X, Y i Z urodzili i wychowywali się w różnych okresach. Mimo że występują między nimi kluczowe różnice, wiele też ich łączy. Sprawdź, czym wyróżniają się przedstawiciele poszczególnych generacji i w jaki sposób funkcjonują na rynku pracy.Pokolenie X to osoby urodzone przed 1980 rokiem, generacja Y – urodzeni między 1980 a 1995 (lub, jak podają niektóre źródła, 2000), z kolei „Zetki” to młodzi ludzie z roczników 1995-2012. Pracownicy z pokolenia Z stawiają głównie na własny dobrostan oraz work-life balance i nie przywiązują wagi do jednego miejsca pracy, podczas gdy boomerzy zwracają uwagę na stabilne, bezpieczne zatrudnienie. Dla Millenialsów kluczowe znaczenie ma natomiast możliwość stałego rozwoju, elastyczny grafik czy atmosfera w miejscu pracy. Jest jednak coś, co łączy wszystkie te pokolenia – m.in. konieczność ciągłej adaptacji do zmian. Ich przedstawiciele mogą też wiele nauczyć się od siebie nawzajem.
Jednym z najważniejszych wniosków z najnowszego BAEL jest wyraźny spadek liczby osób biernych zawodowo. Jak wskazano w raporcie, „w 3 kwartale 2025 r. liczba osób biernych zawodowo w wieku 15–89 lat wyniosła 12 440 tys. i była mniejsza niż w 2 kwartale 2025 r. o 218 tys. osób (tj. o 1,7%) oraz w 3 kwartale 2024 r. o 112 tys. osób (tj. o 0,9%)”.Udział biernych w całej populacji spadł do 41,0%, co potwierdza również raport: „Odsetek ten kształtował się na nieco niższym poziomie w porównaniu z poprzednim kwartałem (spadek o 0,7 p. proc.) oraz z 3 kwartałem 2024 r. (spadek o 0,4 p. proc.)”.
W najnowszym raporcie BAEL za 3. kwartał 2025 roku pojawia się wyraźny sygnał: Polacy coraz częściej pracują i coraz rzadziej pozostają poza rynkiem pracy. Oto, co mówią dane.
Święta Bożego Narodzenia wiążą się ze wzmożonymi wydatkami, dlatego dodatkowe wsparcie finansowe jest zawsze pożądane. W Polsce od lat funkcjonuje nieformalna tradycja wypłacania przez niektóre przedsiębiorstwa i instytucje tzw. karpiowego. Choć nazwa kojarzy się głównie z wigilijną rybą, w rzeczywistości oznacza ona jednorazowe świadczenie pieniężne, którego celem jest ulżenie domowym budżetom.
Przynależność do klasy średniej jest dziś w Polsce tematem, który wywołuje skrajne emocje, szczególnie gdy opieramy się na finansowych kryteriach. Powszechne postrzeganie tej grupy często mylnie utożsamia ją ze średnią krajową, czyli przeciętnym wynagrodzeniem publikowanym przez Główny Urząd Statystyczny. W 2025 roku, w obliczu dynamicznych wzrostów płac, wiedza o tym, ile faktycznie trzeba zarabiać, aby znaleźć się w klasie średniej, staje się kluczowa.
Rząd w obliczu transformacji energetycznej stanął przed wyzwaniem nie tylko stopniowego zamykania kopalń, ale i zapewnienia sprawiedliwej transformacji dla najbardziej dotkniętej grupy – górników. Przyjęta nowelizacja ustawy górniczej, realizująca postanowienia umowy społecznej z 2021 roku, wprowadza szeroki pakiet świadczeń osłonowych, który wzbudza duże emocje.
Transformacja energetyczna w Polsce staje się przemysłową rzeczywistością. Prywatny kapitał kładzie fundamenty pod nowy ład energetyczny, a najnowsze doniesienia stanowią dowód na to, że sektor OZE to nie tylko czysta energia elektryczna, ale przede wszystkim setki miejsc pracy. Produkcja przyspieszy, a potrzebni są pracownicy.
Rok 2025 był dla wielu pracowników i przedsiębiorców rokiem intensywnym, pełnym wyzwań gospodarczych. Dlatego tegoroczna przerwa świąteczna jest wyczekiwana z wyjątkowym utęsknieniem. Mamy jednak doskonałe wiadomości. Układ kalendarza w końcówce 2025 roku jest dla pracowników wyjątkowo łaskawy. Wystarczy odrobina strategicznego planowania, by przy minimalnym uszczupleniu puli urlopowej zyskać czas na regenerację, o jakiej w poprzednich latach mogliśmy tylko pomarzyć.
Dynamiczne zmiany w sektorze produkcyjnym znów wywołują pytania o stabilność zatrudnienia. W jednym z kluczowych zakładów technologicznych ruszył proces, którego konsekwencje mogą odbić się szerokim echem w całej branży. Coraz więcej wskazuje na to, że to dopiero początek poważniejszych przetasowań. Napięcie rośnie z każdym kolejnym komunikatem, a atmosfera wśród pracowników jest coraz bardziej niepewna. W tle pojawiają się pytania o przyszłość całego regionu i kierunek, w jakim zmierza cała branża.
Sezon zimowy w polskich górach wiąże się z gigantycznym oblężeniem. Setki tysięcy turystów wyruszą na zimowe wycieczki w okolice Zakopanego. W tym czasie niezbędne jest zatrudnienie pracowników sezonowych, a oferty są naprawdę różnorodne, podobnie jak proponowane zarobki. Niektóre kwoty są naprawdę imponujące.
Transformacja energetyczna przestaje być wyłącznie politycznym hasłem, stając się weryfikacją rynkową, szczególnie dla podmiotów pozbawionych państwowego parasola ochronnego. Sektor prywatny zderza się z ekonomiczną ścianą, a jeden z kluczowych zakładów na Śląsku właśnie rozpoczął procedurę. Zwolnienia grupowe mogą dotknąć setek pracowników.
Nieoczekiwany ruch jednej z polskich firm wywołał falę niepokoju w całym regionie. Co sprawiło, że firma o tak długiej tradycji znalazła się w punktach, które mogą zmienić lokalny rynek pracy? W najbliższym czasie zakład przeprowadzi zwolnienia grupowe, które obejmą ponad 240 pracowników. Przedstawiamy szczegóły.
Niemiecka firma motoryzacyjna, skupiająca się na autobusach i ciężarówkach, rezygnuje z inwestycji w Monachium i planuje przenieść część produkcji karoserii do Małopolski. Szukając oszczędności i lepszych wyników do 2028 roku, koncern może stworzyć nowe miejsca pracy, ale jednocześnie ujawnia wyzwania, przed jakimi stoi przemysł. To największa od lat reorganizacja w europejskiej strukturze firmy i sygnał, że wysokie koszty pracy w Niemczech coraz częściej wypychają przemysł za granicę.
Decyzja o ustanowieniu 24 grudnia dniem ustawowo wolnym od pracy była jedną z najbardziej wyczekiwanych zmian. Choć entuzjazm społeczny jest ogromny, a wizja spokojnych przygotowań do pierwszej gwiazdki kusi każdego, nowa rzeczywistość prawna nie dla wszystkich oznacza błogie lenistwo. Te osoby pójdą do pracy pomimo zmian w przepisach. Jest lista zawodów.
Zasłużony dla Śląska zakład pracy przestanie istnieć. "Splot negatywnych czynników”, jak tłumaczy prezes, przekreślił wysiłki utrzymania produkcji w zakładzie, który przez ponad dwieście lat był świadkiem historii regionu. Decyzja ArcelorMittal Poland uderza nie tylko w linie produkcyjne, ale przede wszystkim w setki pracowników i lokalną społeczność. Pracę straci 270 osób.
Siedmioosobowy skład Sądu Najwyższego jednoznacznie określił zasady ochrony przedemerytalnej, dając pracownikom powyżej 50. roku życia większą pewność zatrudnienia. Orzeczenie porządkuje rozbieżne interpretacje przepisów i wyznacza granice, których pracodawca nie może przekroczyć.
Od 2025 roku 24 grudnia oficjalnie staje się dniem ustawowo wolnym od pracy. To przełom w kalendarzu świąt, który nie tylko daje pracownikom dodatkowy wolny dzień, ale także wymusza na pracodawcach podporządkowanie się szczegółowym regulacjom oraz wysokim sankcjom za ich łamanie.
Choć przepisy prawa pracy nie określają maksymalnej temperatury w miejscu pracy, jasno wskazują minimalne wartości, które mają chronić zdrowie pracowników. W biurach i przy lekkiej pracy fizycznej minimalna temperatura powinna wynosić 18°C, natomiast w przypadku pracy cięższej lub w pomieszczeniach przemysłowych – nie mniej niż 14°C, chyba że względy technologiczne uniemożliwiają osiągnięcie takiego poziomu.
Wynagrodzenia w Polsce rosną najwolniej od kilku lat, a firmy coraz ostrożniej podchodzą do zatrudnienia. Czy to początek większego hamowania rynku pracy?
Pracownicy, którzy zmuszeni są korzystać z kolejnych zwolnień lekarskich, często nie zdają sobie sprawy z kluczowych ram czasowych określonych w Kodeksie pracy. Długotrwała nieobecność z powodu choroby, choć usprawiedliwiona, nie chroni bezterminowo przed rozwiązaniem umowy o pracę. Po przekroczeniu ściśle określonego progu czasowego pracodawca zyskuje możliwość zakończenia współpracy, choć odbywa się to w szczególnym trybie, bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Praca w magazynach miała być szybkim sposobem na zarobek i bezpieczny start w Polsce, lecz relacje cudzoziemców pokazują zupełnie inny obraz. Za fasadą prostych zasad kryją się mechanizmy, które wielu zaskakują już w pierwszych tygodniach. Co tak naprawdę dzieje się na halach, do których trafiają nowi pracownicy i dlaczego tak rzadko mówią o tym głośno?
Koniec z darmową pracą pod przykrywką zdobywania doświadczenia? Ministerstwo Pracy szykuje rewolucję, która może zatrząść rynkiem staży w Polsce. Nowe zasady mają zmusić firmy do płacenia stażystom, ale nie wszystkim się to podoba.
Czy praca na zleceniu lub samozatrudnienie to "czas stracony" w walce o dłuższy urlop? Do tej pory – tak. Jednak od 1 stycznia 2026 roku przepisy przejdą gruntowną metamorfozę, sprawiedliwie sumując wszystkie lata Twojej aktywności zawodowej. Zanim jednak zaplanujesz dłuższe wakacje, warto sprawdzić, czy Twoja historia zatrudnienia wpisuje się w nowe ramy prawne. Kto zyska najwięcej, a kto może poczuć się pominięty?
W przyszłym roku układ kalendarza otwiera przed pracownikami wyjątkową okazję do wydłużenia odpoczynku. Kilka sprzyjających terminów może całkowicie odmienić sposób, w jaki wielu Polaków zaplanuje swoje wolne. Co dokładnie może przynieść 2026 rok? Choć pierwsze prognozy są wyjątkowo obiecujące, to dopiero szczegółowa analiza pokazuje, jak wiele można zyskać przy odpowiednim planowaniu. Czy nadchodzący rok okaże się jednym z najbardziej korzystnych dla osób marzących o dłuższym wypoczynku?
Spora grupa Polaków może liczyć na nawet 13 dni dodatkowego, w stu procentach płatnego urlopu. Taki przywilej nie przysługuje wszystkim - aby z niego skorzystać, trzeba spełniać konkretne warunki związane między innymi ze stażem pracy. Komu należy się dodatkowe wolne? Przedstawiamy szczegóły.