Ostatnia szansa na wsparcie finansowe na piec gazowy. Polacy muszą się spieszyć
Dyrektywa unijna wykluczyła możliwość wsparcia finansowego rozwiązań wykorzystujących paliwa kopalne, co dla Polaków, którzy zainwestowali w piece gazowe w poprzednim roku. Nie pomógł fakt wstrzymania na kilka miesięcy programu “Czyste Powietrze”. Pojawiła się jednak furtka, z której można skorzystać. Lepiej się spieszyć, czas jest ograniczony.
Dofinansowanie pieców gazowych wycofane
Programy mające na celu dofinansowanie wymiany źródeł ogrzewania w polskich domach dla wielu osób stały się wybawieniem, zaszły w nich jednak gigantyczne zmiany. Największą i zarazem najbardziej odczuwalną modyfikacją jest wykluczenie kotłów gazowych z listy urządzeń objętych dotacjami. Choć dotąd były one najczęściej wybieranym źródłem ogrzewania wśród beneficjentów programu, obecnie nie można już uzyskać wsparcia finansowego na ich zakup.
Zmiana ta wynika bezpośrednio z przepisów prawa unijnego. Zgodnie z nową dyrektywą dotyczącą charakterystyki energetycznej budynków (EPBD), Unia Europejska zakazuje wspierania z funduszy publicznych rozwiązań wykorzystujących paliwa kopalne. W praktyce oznacza to konieczność wycofania z programów takich jak "Czyste Powietrze” dofinansowań dla urządzeń grzewczych na gaz ziemny.
Wielu inwestorów, którzy zainwestowali w kotły gazowe, nie mogło rozliczyć się z poniesionych kosztów i uzyskać zwrotu środków. To spotkało się z poczuciem niesprawiedliwości, ponieważ poprzednie edycje obejmowały właśnie tę formę ogrzewania.
Zreformowany program skupia się teraz na wspieraniu zeroemisyjnych źródeł ciepła — m.in. pomp ciepła, instalacji fotowoltaicznych czy systemów ogrzewania elektrycznego zasilanego odnawialną energią. To element szerszej strategii transformacji energetycznej i walki z emisją CO2, mającej na celu poprawę jakości powietrza i zmniejszenie zależności od paliw kopalnych.
Teraz jednak Polacy dostali szansę na uzyskanie dofinansowania zakupionych pieców gazowych. Warto jednak się pospieszyć.
Program "Czyste Powietrze" wraca z nową odsłoną
Z dniem 31 marca 2025 roku oficjalnie wznowiono nabór wniosków w programie "Czyste Powietrze”, który przeszedł gruntowną reformę po kilkumiesięcznej przerwie. Wstrzymanie przyjmowania wniosków, które trwało od końca 2024 roku, było reakcją na poważne zastrzeżenia dotyczące funkcjonowania programu. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wskazywał na nieprawidłowości w wydatkowaniu środków publicznych i potrzebę uszczelnienia systemu dotacji.
Nowa wersja programu ma w szczególności przeciwdziałać nadużyciom, jakich — według Funduszu — dopuszczali się niektórzy wykonawcy inwestycji objętych dofinansowaniem. Choć wykonawcy formalnie nie są stronami umów, to właśnie ich działania wzbudziły wiele zastrzeżeń. W odpowiedzi NFOŚiGW zadeklarował zacieśnienie kontaktu z branżą — w tym celu organizowane są spotkania z wykonawcami w regionalnych oddziałach funduszy wojewódzkich.
Mimo wznowienia programu od miesięcy pojawiały się kontrowersje wokół wycofania dofinansowania zakupu i montażu kotłów gazowych. Ze względu na wstrzymanie przyjmowania wniosków Polacy nie mogli skorzystać z dotacji na przełomie 2024 i 2025 roku, a teraz regulamin uległ zmianie. Pojawia się jednak furtka dla tej grupy osób.
Program "Czyste Powietrze” finansowany jest z dwóch głównych źródeł: 13,9 mld zł pochodzi z Krajowego Planu Odbudowy, a 7,9 mld zł z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS). Łączna pula środków robi więc wrażenie — ale to jakość wdrażania programu i zaufanie społeczne do jego realizacji zadecydują o jego skuteczności w walce ze smogiem i poprawie efektywności energetycznej polskich domów.
Wiadomo, do kiedy osoby, które zdecydowały się na piec gazowy, mają czas na złożenie wniosku.
Dobra wiadomość dla posiadaczy pieców gazowych
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił, że w programie "Czyste Powietrze” znów można ubiegać się o dofinansowanie instalacji gazowych. W ramach okresu przejściowego, trwającego do końca lipca 2025 roku, obowiązują zasady sprzed reformy wprowadzonej 31 marca. Oznacza to, że dotacje przysługują również tym osobom, które rozpoczęły inwestycje po 28 maja 2024 roku, zanim program został oficjalnie wznowiony.
Powrót wsparcia dla kotłów gazowych to dobra wiadomość dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, którzy planują wymianę starych, nieefektywnych źródeł ciepła. Warunkiem uzyskania dotacji jest trwałe wyłączenie z użytku dotychczasowego pieca na paliwo stałe — np. jego demontaż lub zezłomowanie. Program pokrywa nie tylko koszt zakupu nowego kotła lub kotłowni gazowej, ale również montaż, modernizację instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, a także wykonanie niezbędnej dokumentacji projektowej.
Wnioski o dofinansowanie można składać w wojewódzkich funduszach ochrony środowiska — zarówno w formie elektronicznej, papierowej, jak i przez pełnomocnika. Uprawnionymi do wsparcia są osoby spełniające określone kryteria dochodowe, kwalifikujące je do jednego z trzech poziomów dotacji. Jak podaje NFOŚiGW, w ramach wznowionego naboru możliwe będzie ubieganie się o środki na wymianę źródła ciepła na gazowe, mimo że w nowej edycji programu tego typu instalacje zostały wykluczone z podstawowego katalogu dofinansowań.
Tymczasowy powrót kotłów gazowych do programu ma uchronić beneficjentów, którzy wcześniej zainwestowali w tego typu rozwiązania, przed stratą pieniędzy. Fundusz podkreśla, że to rozwiązanie ma charakter przejściowy i jest skierowane do osób, które zrealizowały inwestycję w okresie niepewności co do dalszych losów programu.
