Unia Europejska to gospodarczo-polityczny związek 27 europejskich państw, choć liczba ta może w przyszłości ulec zmianie. W swej naturze jest to twór „sui generis”, a więc bezprecedensowy dla światowej i europejskiej historiografii. W swych założeniach Unia Europejska ma stanowić platformę dla społecznej, politycznej i gospodarczej integracji państw członkowskich, co ma jednocześnie umacniać ich pozycję na świecie i polepszać byt jej mieszkańców. Podstawę prawną dla funkcjonowania Unii Europejskiej stanowi Traktat z Maastricht, Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Traktat Lizboński.
De facto Unia Europejska stanowi organizację międzynarodową, choć wiele jej cech spełnia definicję państwa federalnego. UE posiada własną flagę, hymn („Oda do radości”), oraz walutę, którą stanowi euro – niemniej, waluta euro nie jest wprowadzona do obiegu w każdym kraju. Unia Europejska posiada również własne struktury polityczne (Parlament Europejski czy Komisja Europejska), a wiele z jej rozporządzeń i praw jest nadrzędnych wobec prawa krajów członkowskich – dotyczy to przede wszystkim gospodarki.
Aktualnie do Unii Europejskiej należy 27 państw. Są to: Belgia, Bułgaria, Czechy, Dania, Niemcy, Estonia, Irlandia, Grecja, Hiszpania, Francja, Chorwacja, Włochy, Cypr, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Węgry, Malta, Holandia, Austria, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Słowacja, Finlandia i Szwecja. Do roku 2020 członkiem Unii Europejskiej była także Wielka Brytania, jednak zrezygnowała ona z członkostwa.
Pozycja Polski w Unii Europejskiej jest dość stabilna, choć wiele kontrowersji budzi spór władz naszego kraju z Komisją Europejską w sprawie przestrzegania praworządności w Polsce. W jego wyniku Komisja Europejska zablokowała Polsce fundusze, jakie ta miała otrzymać w ramach Krajowego Planu Odbudowy – a chodzi aż o 60 miliardów euro.
Tak czy inaczej, samo członkostwo Polski w strukturach Unii Europejskiej jest raczej pozytywnie oceniane. Bilans środków uiszczonych i otrzymanych z UE jest dla Polski korzystny – w ciągu 19 lat nasz kraj otrzymał aż 700 miliardów złotych. Obecność Polski w UE jest cenna również z punktu widzenia geopolitycznego (wzmacnia naszą pozycję na świecie) czy handlowego, korzystnie wpływając na rodzimy rynek.
Choć owiany złą sławą Brexit, czyli opuszczenie struktur UE przez Wielką Brytanię zachwiał nieco poczuciem wewnętrznej stabilności Unii, to wszystko wskazuje na to, że procesy europejskiej integracji i współpracy będą się stale pogłębiać. Aktualnie aż osiem europejskich państw kandyduje na członków UE. Jest to Albania, Bośnia i Hercegowina, Mołdawia, Czarnogóra, Macedonia Północna, Serbia, Turcja i Ukraina. Co więcej, prawodawstwo unijne nieprzerwanie zmierza w stronę federalizacji struktur UE, co miałoby w praktyce odrodzić ideę Stanów Zjednoczonych Europy.
Niemniej, wewnątrz samej Unii Europejskiej nie zawsze panuje jednomyślność względem prowadzonej polityki – szczególnie w przypadku polityki wewnętrznej i gospodarczej. Przykładem może być polityka migracyjna czy kwestia przyjęcia waluty euro przez niektóre kraje członkowskie.
Pokaż więcej
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Marcin Kierwiński ogłosił w Brukseli, że Polska została zwolniona z mechanizmu solidarnościowego, będącego kluczowym elementem nowego paktu migracyjnego Unii Europejskiej. Radość z tego ogłoszenia może być jednak przedwczesna, ponieważ oficjalny komunikat Rady Europejskiej stawia polskie stanowisko w nieco innym świetle.
Alarm w polskich domach! Już niedługo właściciele tysięcy pieców gazowych mogą znaleźć się w wyjątkowo trudnej sytuacji. Unia Europejska wprowadza zmiany, które wpłyną na sposób ogrzewania budynków w całym kraju. Część decyzji będzie odczuwalna finansowo szybciej niż się spodziewasz, a czas na dostosowanie się do nowych regulacji ucieka.
Unia Europejska pracuje nad nowym, przełomowym zakazem, który dotyczy tysięcy produktów codziennego użytku. Chodzi o całkowite wyeliminowanie z rynku substancji per- i polifluoroalkilowych (PFAS), powszechnie nazywanych „wiecznymi chemikaliami”. Choć całkowita eliminacja może okazać się trudna, a nawet niemożliwa, Bruksela dąży do objęcia zakazem większości aktualnych zastosowań.
Orzeczenia trybunałów międzynarodowych stanowią fundament porządku prawnego, którego częścią jest Polska. Ich ignorowanie podważa zasady praworządności i osłabia ochronę obywateli. Konieczność wdrożenia standardów unijnych nie podlega dyskusji politycznej, lecz jest prostym wymogiem legalizmu wynikającym z przyjętych traktatów.
Trybunał Sprawiedliwości (ETS) wydał przełomowy wyrok, który nakłada na Polskę obowiązek uznawania małżeństw jednopłciowych, jeśli zostały one zawarte zgodnie z prawem w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Decyzja ta dotyczy obywateli UE, którzy skorzystali z prawa do swobodnego przepływu i po ślubie za granicą wrócili do swojego kraju pochodzenia. Choć polskie prawo krajowe nie musi ulec zmianie w kwestii definicji małżeństwa, orzeczenie ETS ma ogromne znaczenie dla praw i życia rodzinnego par jednopłciowych w Polsce, stawiając je w nowym świetle unijnych regulacji. To kamień milowy na drodze do równości małżeńskiej, wywołujący skrajne emocje na krajowej scenie politycznej.
Zbliżający się rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom i gospodarstwom rolnym kolejny, znaczący wzrost kosztów prowadzenia działalności. Uderzenie w portfel nie będzie wynikać wyłącznie z dynamicznej ceny energii elektrycznej (kWh), ale z podwyżki dwóch kluczowych składników obowiązkowych: opłaty mocowej oraz opłaty kogeneracyjnej. Już od stycznia 2026 roku stawki tych opłat regulacyjnych mają wystrzelić do historycznie wysokich poziomów
Unijna dyrektywa EPBD została przyjęta i wyznacza kierunek dekarbonizacji ogrzewania, a system ETS2 dołoży kosztowy impuls do zmian. Ramy są wspólne dla całej UE, ale tempo i narzędzia wdrożeń pozostaną w gestii państw członkowskich. Horyzont decyzji jest jasny: 2024 – zakończenie procesu legislacyjnego EPBD, 2027 – start ETS2, 2040 – planowe odejście od paliw kopalnych w ogrzewaniu. Co to oznacza dla właścicieli budynków i ich budżetów? Chociażby to, że używanie urządzeń zasilanych gazem paliwami kopalnymi stanie się niedozwolone.
Prywatność komunikacji w internecie od dawna balansuje na cienkiej granicy między wolnością obywatelską a potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa. Chociaż szczytny cel z założenia budzi aprobatę, środek zaproponowany do jego osiągnięcia – obowiązkowe skanowanie prywatnych wiadomości (tzw. Chat Control) – wywołuje falę kontrowersji.
Unia Europejska bierze się za rynek miodu. Już niedługo z etykiet dowiemy się, co dokładnie znajduje się w słoiku. Nowa "dyrektywa śniadaniowa" ma ukrócić proceder fałszowania i ułatwić konsumentom świadome wybory. Największa rewolucja czeka jednak producentów tak zwanego miodu przefiltrowanego, który trafił na czołówkę listy Ministerstwa Rolnictwa.
Właściciele nieruchomości muszą sprostać wielu obowiązkom, tymczasem już lada chwila w grę wejdzie kolejny. Od 2026 roku będzie trzeba dokładnie planować budowę, w innym wypadku można napotkać duże kłopoty. To wynik rozporządzeń Unii Europejskiej, które Polska musiała przyjąć. Wkrótce zmieni się oblicze stawiania budynków.
Unijni ministrowie zwiększyli limity połowowe dla szprota i śledzia centralnego, ale utrzymali zakaz połowu dorsza. Bruksela tłumaczy to koniecznością ochrony ekosystemu, polscy rybacy – upadkiem zawodu i dramatem dla Bałtyku. Co naprawdę oznacza decyzja Rady UE i kto poniesie jej konsekwencje?
Unia Europejska szykuje regulacje, które — choć wprowadzone pod hasłem ochrony klimatu — mogą znacząco wpłynąć na domowe budżety milionów Polaków. Nowe przepisy mogą w praktyce przełożyć się na wyższe rachunki i droższe codzienne życie. Czy zmiany rzeczywiście pomogą środowisku, czy raczej uderzą w zwykłych obywateli?
Za zamkniętymi drzwiami zapadła decyzja, która może wstrząsnąć europejskim handlem. W Luksemburgu przedstawiciele państw członkowskich zgodzili się na coś, co zmieni relacje gospodarcze między Unią Europejską a Ukrainą. To porozumienie może mieć znacznie większe skutki, niż wielu się spodziewało. Czy będzie to krok ku integracji, czy początek nowego handlowego sporu?
Już w najbliższą niedzielę wejdą w życie przepisy wprowadzające nowy sposób rejestracji wjazdów cudzoziemców spoza Unii Europejskiej. System Entry/Exit (EES) ma zwiększyć bezpieczeństwo granic i usprawnić kontrole. Wbrew pojawiającym się doniesieniom, nie obejmie on wszystkich podróżnych.
Już wkrótce Polacy ponownie przestawią zegarki, przechodząc na czas zimowy. Tegoroczna zmiana nastąpi nieco wcześniej niż w ubiegłym roku, co oznacza nie tylko dodatkową godzinę snu czy początek okresu krótszych dni, ale dla wielu również zmaganie z własnym zdrowiem.
Komisja Europejska zapowiedziała istotne zmiany dotyczące funkcjonowania portali społecznościowych. Oficjalne stanowisko w tej sprawie przedstawiła przewodnicząca Ursula von der Leyen. Sama koncepcja wprowadzenia ograniczeń wiekowych wzbudza już dyskusję i podzielone opinie.
KPO miało być kołem zamachowym modernizacji. A dziś Internet płonie pytaniem: czy z pieniędzy na „innowacje” poszły setki tysięcy na jachty, sauny, wirtualne strzelnice, maszyny do lodów, solaria dla pizzerii i meble do apartamentów pod najem krótkoterminowy? Afera rozgrzała się, gdy na rządowej stronie KPO pojawiła się interaktywna mapa dotacji — chwilę później serwis przestał działać. W sieci nie ginie jednak nic: zrzuty ekranu zaczęły krążyć po platformie X, a komentarze poszły lawinowo.
Po ustawie ws. CPK i reformie prawa podatkowego prezydent Karol Nawrocki idzie ze swoimi inicjatywami ustawodawczymi za ciosem. Dziś odwiedził kolejny region, gdzie przedstawił trzeci autorski projekt. Tym razem został on poświęcony w całości polskiej wsi, rolnictwu i bezpieczeństwu żywnościowemu Polski. Prezydent wyraził nadzieję, że projekt znajdzie ponadpartyjne poparcie w parlamencie.
Włoski parlament wspólnym politycznym tonem opozycji i rządu wszedł w spór z Kremlem po tym, jak rosyjski resort spraw zagranicznych opublikował "listę rusofobów", umieszczając na niej m.in. prezydenta, ministra spraw zagranicznych i obrony. Miejsca dzielą tym z prezydentem Francji, ale też silną reprezentacją polskich polityków; od premiera Donalda Tuska, przez wicepremiera Radosława Sikorskiego, aż do prezydenta. Polska i Francja zdają się przemilczać listę, Włochy wzywają do Rzymu ambasadora.
Nie milkną echa po ogłoszeniu przez Pocztę Polską kontrowersyjnej współpracy z chińskim gigantem. W tle trwają śledztwa Komisji Europejskiej oraz podejmowane są rygorystyczne decyzje poszczególnych państw członkowskich. Teraz komentarza udzielił wicepremier, który nie ukrywa poważnych zastrzeżeń. Powstał list do jednego z resortów.
Relacje gospodarcze między Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską oraz kolejne zmiany w globalnej polityce handlowej znowu mogą zmienić kierunek. Ostatnie tygodnie przyniosły intensyfikację rozmów na linii Waszyngton–Bruksela, których rezultat może mieć wpływ nie tylko na wielomiliardowe przepływy towarów i usług, ale również na codzienne życie obywateli po obu stronach Atlantyku. W grze były m.in. taryfy celne, współpraca przemysłowa i kwestie bezpieczeństwa energetycznego. Spotkanie prezydenta Donalda Trumpa z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen odbyło się w atmosferze wysokich oczekiwań i napięć. Jaki jest ostateczny wynik rozmów między władzami USA a UE? Donald Trump zabrał głos po wizycie w Turnberry w Szkocji.
Ambicje, decyzje i wielka stawka. Europa chce i potrzebuje nowych liderów w kosmosie, a Polska coraz odważniej zaznacza swoją obecność na orbicie. Powrót Sławosza Uznańskiego - Wiśniewskiego z międzynarodowej misji kosmicznej może zapoczątkować większą zmianę. Mimo, ze ostateczne deklaracje jeszcze nie padły, gra toczy się o więcej niż pojedynczy lot. Stawką może być nowy rozdział w historii polskiej obecności w Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).
Dla większości Polaków zakupy online stały się dziś nieodłącznym elementem codzienności, z którego trudno byłoby zrezygnować. Klienci mogą wybierać i przebierać w ofertach Allegro, Vinted, OLX, sklepach dużych marek… Nie oznacza to jednak, że cały proces zawsze przebiega bez zarzutu. Unia Europejska postanowiła rozwiązać jeden problem, który dla wielu osób bywa prawdziwym utrapieniem. Jednak w przypadku jednej kategorii będzie trzeba pamiętać o ważnej zasadzie.
Komisja Europejska ogłosiła najważniejszy strategiczny dokument w Unii Europejskiej, który zdeterminuje jej politykę w nadchodzących latach. Zaprezentowany został wieloletni budżet na lata 2028-2034 o wielkości 2 bilionów euro. Polski rząd przekonuje, że jego struktura jest wyjątkowo korzystna dla Polski, a minister finansów twierdzi nawet, Polska jest największym beneficjentem nowych ram budżetowych UE.
Unia Europejska zatwierdziła plan pomocowy dla państw członkowskich dotkniętych powodziami. Wiadomo już, kto otrzyma dodatkowe pieniądze, i na jaką kwotę mogą liczyć Polacy. Przelewy już wkrótce.
W Parlamencie Europejskim pojawił się wniosek o wotum nieufności wobec przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen. Zarzuty wobec polityczki dotyczą jej udziału w skandalu związanym z pandemią Covid-19.
Polska miała sygnować w Komisji Europejskiej dokument, stanowiący wniosek do organu o interwencje ws. pakietu przepisów. Treść niejawnej listy wypłynęła za oceanem, a wynika z niej, że polska delegacja KE łączy ekologiczne stanowisko z 11 innymi krajami z centrum i południa Europy.
14 europejskich krajów znalazło się powyżej kontynentalnej średniej wydatków “modowych” swoich mieszkańców. Prawie cała ta lista składa się z krajów starej Unii, podczas gdy poniżej granicy znajdują się państwa naszego regionu. Są też anomalie: jak ta, że Polacy w najnowszym raporcie amerykańskiej firmy badawczej wyprzedzają w potencjale nabywczym per capita Niemców, i wymowne fakty: jak ten, że o kilka pozycji wyprzedzamy Finów, których przeciętne wynagrodzenie znacznie wykracza poza nasze.