Właściciele nieruchomości dostaną nowy obowiązek. Od 2026 roku to będzie konieczność

Właściciele nieruchomości muszą sprostać obowiązkom

Własność nieruchomości w Polsce to nie tylko prawo do dysponowania lokalem czy działką, ale również sieć ściśle określonych obowiązków prawnych. Ich celem jest zapewnienie bezpieczeństwa oraz utrzymanie ładu przestrzennego. 

Kluczowym dokumentem pozostaje ustawa Prawo budowlane, a zwłaszcza jej art. 61, który nakłada na właścicieli i zarządców odpowiedzialność za utrzymanie budynku w należytym stanie technicznym i estetycznym przez cały okres jego użytkowania. W praktyce oznacza to konieczność przeprowadzania regularnych, udokumentowanych kontroli. 

Do najważniejszych należą coroczne przeglądy instalacji gazowych oraz przewodów kominowych, dymowych, spalinowych i wentylacyjnych, wykonywane wyłącznie przez osoby z odpowiednimi uprawnieniami, na przykład mistrza kominiarskiego. Przynajmniej raz na pięć lat właściciel musi zlecić szerszą kontrolę techniczną całej konstrukcji budynku, w tym dachu, elewacji i instalacji elektrycznej. 

Książka Obiektu Budowlanego musi być prowadzona dla większości budynków, lecz nie dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów garażowych i gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej. 

Do katalogu obowiązków należą także regularne opłacanie podatku od nieruchomości czy posiadanie aktualnego świadectwa charakterystyki energetycznej przy sprzedaży lub wynajmie lokalu. Zaniedbania bywają kosztowne, inspektor nadzoru budowlanego może nałożyć grzywnę w wysokości kilku tysięcy złotych, a w przypadku katastrofy budowlanej właścicielowi grozi odpowiedzialność karna. 

Do tego katalogu powinności Unia Europejska dopisuje nowy rozdział. Wkrótce właściciele nieruchomości dostaną nowy obowiązek.

Do niedawna luksus, dziś zwykła cecha nieruchomości

W trzeciej dekadzie XXI wieku dostęp do gigabitowego Internetu nie jest już luksusem, lecz kluczowym wyznacznikiem jakości życia i wartości nieruchomości. Pandemia COVID-19 trwale zmieniła model pracy i nauki, a stabilne, szybkie łącze stało się fundamentem codziennego funkcjonowania milionów Polaków. 

Technologia światłowodowa, opierająca się na przesyłaniu danych falą świetlną w szklanym włóknie, znacznie przewyższa rozwiązania miedziane. Jest odporna na zakłócenia elektromagnetyczne, oferuje symetryczne prędkości wysyłania i pobierania oraz minimalne opóźnienia (ping), co jest kluczowe podczas grania w gry online, wideokonferencji czy w telemedycynie. 

Według danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE), na koniec 2023 roku już ponad 4,5 miliona Polaków korzystało z Internetu światłowodowego w technologii FTTH (Fiber to the Home), a zasięg tej sieci przekroczył 80 proc. gospodarstw domowych. To dowód, że rynek sam wymusza zmiany. Inwestycja w infrastrukturę światłowodową to nie tylko odpowiedź na aktualne potrzeby, ale również strategiczne przygotowanie na przyszłość. 

Rosnąca popularność streamingu w rozdzielczości 4K i 8K, rozwój wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości (VR/AR) czy inteligentnych systemów domowych (IoT) wymaga coraz większej przepustowości. Nieruchomość bez światłowodu już niedługo może być uznana za nie w pełni funkcjonalną, co wpłynie na jej atrakcyjność rynkową i cenę.

To jednak niejedyne czynniki, na które warto zwrócić uwagę. W grę wchodzi również nowe prawo, które stanie się aktualne w 2026 roku. Wówczas właściciele nieruchomości zyskają nowe obowiązki, które okażą się kluczowe podczas budowy lub remontu.

Zobacz: Jeszcze wyższa 13. i 14. emerytura. 400 zł czeka na tych, którzy złożą ten formularz w ZUS

Nowy obowiązek właścicieli nieruchomości od 2026 roku

Fundamentem nadchodzących zmian jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1309, znane jako Akt o infrastrukturze gigabitowej. Dokument ten, obowiązujący w Polsce od 12 lutego 2026 roku, ma przyspieszyć cyfrową transformację i zredukować koszty budowy sieci o bardzo dużej przepustowości. 

Eksperci szacują, że prace budowlane stanowią nawet do 80 proc. całkowitych kosztów instalacji nowej sieci, dlatego unijny ustawodawca postanowił działać już na etapie projektu. Rozporządzenie jest bezpośrednio stosowalne, co oznacza, że staje się częścią polskiego prawa bez konieczności uchwalania dodatkowej ustawy. Kluczowy zapis nakłada na inwestorów obowiązek wyposażenia nowych oraz gruntownie modernizowanych budynków we "wewnątrzbudynkową infrastrukturę fizyczną gotową do obsługi sieci gigabitowych” oraz centralny punkt dostępu. 

W praktyce oznacza to przygotowanie kanalików, mikrorurek i korytarzy kablowych od punktu wejścia do budynku aż do poszczególnych lokali. Obowiązek obejmie inwestycje, dla których wniosek o pozwolenie na budowę zostanie złożony po 12 lutego 2026 roku. Przewidziano wyjątki, m.in. dla budynków objętych ochroną konserwatorską, obiektów wojskowych czy projektów, w których koszt instalacji byłby nieproporcjonalnie wysoki. 

Czytaj więcej: Nie zdziw się, jak przyjdzie czynsz. Wzrost kosztów zimą 2025/2026 uderzy w część mieszkańców

Projekt zakłada również wprowadzenie obowiązku dołączania przy odbiorze budynku oświadczenia dotyczącego zainstalowanych systemów telekomunikacyjnych. Ma to ułatwić weryfikację zgodności inwestycji z obowiązującymi regulacjami oraz zmniejszyć ryzyko problemów z infrastrukturą w przyszłości.

Przewidziano także dodatkowe formy wsparcia dla inwestorów w zakresie projektowania i budowy sieci. Obejmują one m.in. uproszczenie procedur administracyjnych, lepszą koordynację działań pomiędzy operatorami a jednostkami samorządu terytorialnego oraz możliwość składania zgłoszeń i wniosków w formie elektronicznej.

Dla deweloperów i właścicieli to jasny sygnał: cyfrowa łączność staje się czwartym, obowiązkowym medium obok wody, prądu i kanalizacji.