Co to gospodarka planowa? Najważniejsze cechy
![biznes-info-640x433](https://images.iberion.media/images/1920/2p_K92_A_Atq2_Pc_RP_8v3o_Vrz_U_biznes_info_640x433_319bc3940f.png)
Co to gospodarka planowa? Jest to system gospodarczy, w którym rząd podejmuje wszystkie decyzje gospodarcze. Ziemia i środki produkcji są własnością rządu lub kolektywu. Nie opiera się na prawach podaży i popytu działających w gospodarce rynkowej.
Co to gospodarka planowa i na czym polega?
W gospodarce planowej (nazywanej też nakazową) to rząd decyduje, co produkować, jak wytwarzać towary oraz jak dystrybuować towary i usługi w gospodarce. Tego typu system gospodarczy był często związany z systemem politycznym jakim jest komunizm, to Karol Marks w manifeście komunistycznym nawoływał do „wspólnej własności środków produkcji”.
Gospodarka planowa jest przeciwieństwem gospodarki rynkowej. W gospodarce wolnorynkowej towary i usługi są wytwarzane przez prywatne przedsiębiorstwa, których dystrybucja odbywa się zgodnie z siłami rynkowymi.
Gospodarka planowa - najważniejsze cechy
1. Rząd tworzy centralny plan gospodarczy
Plan pięcioletni opracowywany przez rząd określa cele gospodarcze i społeczne dla każdego sektora i regionu kraju. Plany krótkoterminowe przekształcają zamiary w cele możliwe do realizacji. Cechą takiego planowania jest jego wszechstronność, ponieważ rząd podejmuje wszystkie decyzje dotyczące produkcji, konsumpcji i dystrybucji.
2. Wspólna własność
Rząd zarządza zasobami zgodnie z planem centralnym. Stara się wykorzystać kapitał, pracę i zasoby naturalne narodu w najbardziej efektywny sposób. Ma na celu wyeliminowanie bezrobocia.
3. Rząd kontroluje produkcję i ceny
Centralny plan określa priorytety dla produkcji wszystkich towarów i usług. Obejmuje to kwoty i kontrolę cen. Jego celem jest dostarczenie wystarczającej ilości żywności, mieszkań i innych dóbr, aby zaspokoić potrzeby wszystkich obywateli kraju.
4. Rząd musi dbać o racjonalną alokację zasobów
Ogólnie rzecz biorąc, w krajach słabo rozwiniętych dostępne zasoby są ograniczone, więc w gospodarce nakazowej muszą być przydzielane w taki sposób, aby uzyskać maksymalny dobrobyt społeczny. Rząd musi ustalić priorytety dotyczące rozwoju gospodarczego, a tym samym alokacji zasobów zgodnie z tymi ustalonymi priorytetami tak aby wyeliminować marnotrawstwo i dbać o rozwój gospodarczy.
![Dług sądowy](https://images.iberion.media/images/origin/Dlug_sadowy_30a18bd2f9.jpg)
![ZUS, pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_25_T152923_309_32f3b6727e.png)
![UE](https://images.iberion.media/images/origin/Santeri_Viinamaeki_Steven_Lek_Wikimedia_d9a7512cf4.jpg)
![Walizka pieniędzy](https://images.iberion.media/images/origin/Walizka_pieniedzy_36b6b2b133.png)
![pracownik](https://images.iberion.media/images/origin/collab_media_V_Gj_Qg_LN_4_B78_unsplash_4a9126a910.jpg)
![haker](https://images.iberion.media/images/origin/pexels_mikhail_nilov_6964348_1_b4310ba88d_edf66c3003_d0f8437579.jpg)
![panel dyskusyjne, ESG](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_22_T181604_609_e47a2dc7ce.png)
![budowa](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01564524_0017_6691a02e73.jpg)
![kontrola](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01620116_0005_6a21a8e395.jpg)
![Andrzej Domański, min. finansów](https://images.iberion.media/images/origin/domanski_55e121d119.jpg)
![pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/pieniadze_3b1e6930a2.jpg)
![emeryci](https://images.iberion.media/images/origin/emeryci_e44dd232ff.jpg)
![emerytura](https://images.iberion.media/images/origin/emerytura_4158eb1e3e.jpg)
![debata Goniec, BiznesInfo](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_12_T115701_697_76c27e9906.png)
![spacer](https://images.iberion.media/images/origin/spacer_kasa_fot_M_Arek_Bazak_EN_Pxhere_d62a35b6e9.png)
![Pieniądze z ZUS](https://images.iberion.media/images/origin/Pieniadze_z_ZUS_77afa290cf.png)
![Leszek Balcerowicz](https://images.iberion.media/images/origin/000_ITNE_3_W072_N5_O4_C122_F4_fb5675224c.jpeg)
![Listwa kontaktowa](https://images.iberion.media/images/origin/Listwa_kontaktowa_5435dd0e29.png)
![Pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/Pieniadze_e293506da9.png)
![PKP Cargo](https://images.iberion.media/images/origin/pkp_cargo_fot_Adam_Burakowski_EN_wojtek_radwanski_en_bba55ef7c2.png)
![None](https://images.iberion.media/images/origin/woda_Pxhere_43963b3cc5.png)
![Donald Tusk](https://images.iberion.media/images/origin/dtuskpkpcargo_257a2cd1b6.jpg)
![sklep](https://images.iberion.media/images/origin/sklep_b3b7f70f50.jpg)
![ZUS](https://images.iberion.media/images/origin/ZUS_fot_arkadiusz_ziolek_EN_2c39ce7d2a.jpg)
![Taniec z Gwiazdami](https://images.iberion.media/images/origin/Taniec_z_gwiazdami_fot_KA_Pi_F_6f632aa233.jpg)
![Lidl](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_26_T100317_929_9988636542.png)
![Edward Miszczak, Taniec z Gwiazdami](https://images.iberion.media/images/origin/taniec_z_gwiazdami_1_58fdf844cd.jpg)
![plaża nad Bałtykiem](https://images.iberion.media/images/origin/plaza_nad_Baltykiem_0ad3cff651.jpg)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![sklep](https://images.iberion.media/images/origin/121_2ad35e93a6.jpg)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![Ewa Sałacka](https://images.iberion.media/images/origin/Ewa_Salacka_zmarla_po_uzadleniu_osy_3118326349.jpg)
![SearchGPT](https://images.iberion.media/images/origin/Search_GPT_2_fot_screen_Open_Ai_Beata_Zawadzka_EN_93670a16d3.png)
![Owoce i warzywa](https://images.iberion.media/images/origin/Owoce_i_warzywa_be0d30aa9b.jpg)
![kotlety bez mięsa](https://images.iberion.media/images/origin/obiad_bez_miesa_2_0f085e454d.jpg)