Gospodarka to w dużym uściśleniu system łączący gospodarstwa domowe, rolne, przedsiębiorstwa oraz rozmaite instytucje – państwowe i prywatne – wspólnym interesem ekonomicznym, który zaspokaja potrzeby bytowe populacji na określonym terenie. Cel ten jest osiągany przez wytwarzanie rozmaitych dóbr oraz świadczenie usług w wymaganym zakresie przez uczestników gospodarki. To właśnie stąd swoją nazwę wzięła „działalność gospodarcza”.
W ramach gospodarki wyróżnia się trzy podstawowe sektory, choć jest to podział dość luźny. Rzeczone sektory to rolnictwo, przemysł oraz usługi. Rolnictwo stanowi pozyskiwanie płodów rolnych oraz produktów odzwierzęcych, a przemysł dotyczy wydobywania surowców i przetwarzania półproduktów (lub surowców) w produkty docelowe. Zakres kategorii usługowej jest potencjalnie najszerszy, ponieważ dotyczy on handlu, transportu, pracy twórczej, opieki zdrowotnej, edukacji, usług prawnych, finansowych i wielu innych.
Siła gospodarcza kraju może być mierzona na podstawie wielu różnych metodologii, jednak najpopularniejszą z nich (i zarazem ogólnie przyjętą) stanowi PKB, czyli Produkt Krajowy Brutto. PKB jest jednak krytykowane przez wzgląd na niedostarczanie wystarczających danych i nieujmowanie w swoje ramy wielu istotnych czynników. Do alternatywnych systemów pomiarowych możemy zaliczyć wskaźnik rozwoju społecznego (HDI) czy miernik dobrobytu ekonomicznego netto (NEW), jednak jest ich znacznie więcej.
Rodzaje gospodarki można podzielić przez wzgląd na wiele kategorii. Najpopularniejszą stanowi podział przez wzgląd na mechanizmy regulacyjne w danym państwie. Tego rodzaju klasyfikacja dzieli się na gospodarkę rynkową, gdzie o popycie i podaży decyduje ludzka wola i potrzeba, gospodarkę nakazową (centralnie planowaną), gdzie o każdym aspekcie gospodarki decyduje odgórnie państwo, oraz gospodarkę mieszaną, która w jakimś stopniu łączy oba te elementy.
Gospodarkę można podzielić także ze względu na sposób pozyskiwania dóbr i usług. Rodzajem gospodarki w którym partycypujemy jest gospodarka towarowo-pieniężna, a więc po prostu handel. Drugim z typów w tej klasyfikacji jest gospodarka naturalna, a więc odgórnie nastawiona na zaspokajanie potrzeb małej społeczności (na przykład niewielkie gospodarstwo rolne).
Wśród innych klasyfikacji gospodarek wymienia się podział ze względu poziom rozwoju społecznego czy siłę powiązań pomiędzy podmiotami. Niektóre z klasyfikacji mają charakter nieco bardziej filozoficzny, gdzie ich zadaniem jest unaocznienie jakiejś zalety, trendu, bądź wady.
Gospodarka Polski to gospodarka o charakterze mieszanym, gdzie sektor dominujący stanowią usługi – zaraz po nich znajduje się przemysł, a dopiero na końcu rolnictwo. Z punktu widzenia PKB Polska znajduje się na szóstym miejscu w Unii Europejskiej, a przez wzgląd na wskaźnik HDI uznawani jesteśmy przez ONZ za kraj wysoko rozwinięty.
Głównym partnerem handlowym Polski są Niemcy, zarówno pod kątem importu, jak i eksportu. Polska jest jednym z głównych producentów jabłek (3. miejsce na świecie) i mebli (4. miejsce na świecie).
Pokaż więcej
Debiut Grupy Żabka na Giełdzie Papierów Wartościowych wzbudził duże emocje. Początek notowań był obiecujący, jednak kurs szybko zderzył się z siłą podaży. Czy sieć sklepów convenience ma przed sobą świetlaną przyszłość na giełdzie, czy inwestorzy powinni spodziewać się turbulencji?
Polska gospodarka opiera się w dużej mierze na eksporcie, jednak ostatnie dane wskazują na spore trudności w handlu zagranicznym. Szczególnie niepokojący jest spadek eksportu do naszego kluczowego partnera handlowego – Niemiec. Co za tym stoi i jak te zmiany wpłyną na przyszłość polskiej gospodarki?
Polaków może czekać spore wyzwanie przy zakupach przypraw. Ekstremalne zjawiska pogodowe na świecie, w tym upały i susze, znacząco wpływają na ceny produktów, które od lat królują w polskich kuchniach. Czy popularne przyprawy znikną z naszych stołów?
Polskie sieci handlowe coraz śmielej zdobywają zagraniczne rynki. Żabka rozrasta się w Rumunii, Biedronka wkrótce pojawi się na Słowacji, a rodzimi jubilerzy już podbijają Czechy i Węgry. Co napędza ten trend i jakich efektów możemy się spodziewać?
Gigantyczne ceny za metr kwadratowy mieszkań, drogie kredyty i jedne z najwyższych cen najmu w Europie - tak najkrócej można podsumować obecną sytuację mieszkaniową w Polsce. Do tej pory rząd nie znalazł rozwiązania tego problemu. Co zrobić, żeby zwykłego “Kowalskiego” w końcu było stać na zakup mieszkania? Eksperci stawiają sprawę jasno, rozwiązanie jest tylko jedno.
Blik, polski system płatności mobilnych, zyskuje coraz większy zasięg na europejskich rynkach. Po sukcesie na Słowacji, przyszła kolej na Rumunię. Niedawno ogłoszono, że Blik uzyskał kluczową zgodę na rozpoczęcie działalności operacyjnej w tym kraju.
Zaginione miliony Orlen Trading Switzerland, zależnej spółki koncernu Orlen, wzbudziły w ostatnich miesiącach ogromne zainteresowanie. Choć brytyjska kancelaria prawnicza z siedzibą w Londynie zdołała zlokalizować te środki, ich odzyskanie może okazać się o wiele trudniejsze. Co dokładnie wydarzyło się w tej tajemniczej sprawie i jakie są dalsze kroki Orlenu?
Zapowiadany strajk w portach na wschodnim wybrzeżu USA oraz w Zatoce Meksykańskiej może wstrząsnąć globalnym łańcuchem dostaw. Zakłócenia dotkną przewoźników i konsumentów na całym świecie, w tym także w Polsce. Jakie będą konsekwencje i dlaczego powinniśmy się nimi martwić?
Wyższe prognozy wzrostu gospodarczego dla Polski w 2024 i 2025 roku. Tak zadecydował Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR), szacując, że PKB Polski wzrośnie o 3,2 i 3,8 proc. Co będzie napędzać gospodarkę? Inwestycje. A co będzie wyzwaniem? Wysoki deficyt.
Dyskusja o obniżkach stóp procentowych powraca, choć otaczająca nas rzeczywistość gospodarcza pozostaje niezwykle niepewna. Z rozmowy z członkinią Rady Polityki Pieniężnej, Iwoną Dudą, wyłania się obraz, w którym marcowa projekcja może być kluczowym momentem. Czy powodzie i inne trudności przyspieszą decyzję o łagodzeniu polityki monetarnej?
Polski przemysł meblarski, kiedyś jedna z najsilniejszych gałęzi gospodarki, obecnie zmaga się z coraz większymi trudnościami. Firmy zapowiadają masowe zwolnienia, na sytuację w branży negatywnie wpływa m.in. rosyjska sklejka. Co doprowadziło do kryzysu w sektorze i jakie są prognozy na przyszłość?
Notowania CCC, producenta obuwia, niespodziewanie wzrosły, a inwestorzy zareagowali entuzjastycznie. Firma pochwaliła się znaczącymi wynikami finansowymi, które odwróciły trend na giełdzie i przyciągnęły uwagę. Co kryje się za tym wystrzałem? Oto, co wpłynęło na nagłe ożywienie wokół spółki.
Carrefour, jeden z największych graczy na polskim rynku handlowym, postanowił zrezygnować z branży paliwowej. Firma wystawiła na sprzedaż swoje stacje paliw, zlokalizowane przy marketach w całej Polsce. Co oznacza ta decyzja i kto może przejąć te atrakcyjne lokalizacje?
Święto polskiej przedsiębiorczości już za niecały miesiąc. PAIH Forum Biznesu powróci na PGE Narodowy w Warszawie na początku października, a rejestracja właśnie się rozpoczęła!
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wydał zgodę na stworzenie wspólnego sojuszu zakupowego przez dwie francuskie sieci handlowe: Auchan Polska i Intermarché. Ta współpraca ma na celu wzmocnienie ich pozycji w negocjacjach z dostawcami, co może przynieść korzystne efekty zarówno dla samych sieci, jak i dla konsumentów. Jakie będą konsekwencje tego połączenia?
Szwedzki producent akumulatorów do samochodów elektrycznych, Northvolt, ogłosił masowe zwolnienia obejmujące 1600 osób. Zmniejszone zamówienia na akumulatory skłaniają firmę do radykalnych kroków. Czy kryzys w firmie dotknie także fabrykę w Polsce?
Polacy wkrótce będą mogli zobaczyć szczegółowe informacje o swoich mieszkaniach w publicznej bazie danych. Ministerstwo Rozwoju i Technologii wprowadza nowelizację, która może budzić obawy właścicieli nieruchomości. Czy nowy rejestr mieszkań to krok w stronę transparentności, czy potencjalne zagrożenie prywatności?
Kierowcy mogą mieć powody do zadowolenia – na wielu stacjach benzynowych ceny paliw spadają poniżej 6 zł za litr. Choć światowy rynek ropy naftowej odnotowuje wzrosty, w Polsce ceny benzyny i diesla nadal mogą iść w dół. Jakie są prognozy na najbliższe dni i co wpływa na te zmiany?
Ceny paliw w Polsce spadają, ku zadowoleniu kierowców, ale autogaz zaskoczył podwyżkami. Jakie są przyczyny tego zjawiska i co prognozują eksperci na najbliższe tygodnie? Okazuje się, że przyszłość cen paliw może nie być aż tak optymistyczna.
Tegoroczne zbiory jabłek w Polsce zanotowały wyraźny spadek, a ceny owoców już wzrosły o 30 proc. Co jest przyczyną niższej produkcji i jak wpłynie to na sytuację sadowników, przetwórców oraz konsumentów? W tle kryzys pogodowy i rosnąca presja rynkowa.
Gdyby Wody Polskie kilka dni temu zrobiły zrzuciły wodę ze zbiorników retencyjnych Kaskady Nysy Kłodzkiej, być może część terenów zostałoby uratowanych przed zalaniem - informuje Business Insider. Przypomnijmy, w poniedziałek (16 września) lokalne media donosiły, że pękł zbiornik Topola i fala wezbraniowa ruszyła w kierunku Paczkowa. Informacje potwierdził burmistrz Paczkowa. Konieczna była ewakuacja mieszkańców.
Podczas XXXIII Forum Ekonomicznego poruszono tematy z obszarów, takich, jak m.in.: bezpieczeństwo, sztuczna inteligencja, cyfryzacja, zdrowie, energetyka, ekologia, czy polityka krajowa i międzynarodowa. Podobnie jak w latach poprzednich, swoją ugruntowaną pozycję miały dedykowane ścieżki programowe, wśród nich m.in. Forum Ochrony Zdrowia, Forum Regionów, Biznes i Zarządzanie, Zrównoważony Rozwój.
Kulminacyjną częścią Forum Ekonomicznego było wręczenie nagród dla wybitnych osobowości oraz zasłużonych podmiotów gospodarczych, których aktywność ma wpływ na życie polityczne i społeczne w naszym kraju. Rada Programowa Forum Ekonomicznego przyznała w tym roku wyróżnienia w dwóch kategoriach: Człowiek Roku i Firma Roku.
W tegorocznym Forum wzięli udział m. in. samorządowcy i zagraniczni przedstawiciele różnych środowisk, w tym prezesi, byli prezydenci i wiceprezydenci, gubernatorzy i wielu innych. Forum Ekonomiczne w Karpaczu stało się przestrzenią do znalezienia wspólnego języka w kwestiach geopolitycznych i gospodarczych.
Podczas tegorocznej edycji Forum Ekonomicznego do Karpacza przyjechało ponad 6 tys. gości — to kolejny rekord frekwencji w historii jednej z najważniejszych konferencji ekonomiczno-gospodarczych organizowanych w Polsce.
Polskie owoce zyskują międzynarodowe uznanie, a jabłka stały się prawdziwym hitem eksportowym. Polska jest jednym z kluczowych dostawców owoców w Europie i na świecie. Jakie produkty cieszą się największym zainteresowaniem i gdzie trafiają nasze owoce? Poznaj sukcesy polskiego rolnictwa na globalnych rynkach.
Niemiecki miesięcznik dla przedsiębiorców Manager Magazin opublikował najnowszy ranking 20 najbogatszych krajów świata. W zestawieniu znalazły się państwa, które, pomimo trwających wojen, wieloletnich skutków pandemii i innych światowych kryzysów, są w stanie utrzymać gospodarkę i jakość życia mieszkańców na wysokim poziomie. Pod uwagę wzięto trzy ważne czynniki. Jakie kraje znalazły się w pierwszej dziesiątce? Jak na ich tle wypada Polska.
Saldo handlu zagranicznego Polski po raz kolejny odnotowało ujemny wynik, co oznacza, że nasz kraj więcej sprowadza towarów, niż sprzedaje. Lipiec 2024 roku przyniósł rekordowe w tym roku ujemne saldo w handlu towarami. Jakie czynniki wpływają na ten trend i jakie mogą być jego konsekwencje dla polskiej gospodarki?