Kolejny kraj dołączy do strefy euro? Polska też będzie musiała spełnić te warunki
Kiedy Sławomir Mentzen pyta obu kandydatów na prezydenta Polski o zastąpienie złotówki, inny kraj stara się o wprowadzenie euro. Wiemy już, co o tym sądzą Karol Nawrocki i Rafał Trzaskowski, ale sprawa wcale nie jest taka prosta. Każdy kraj musi bowiem spełnić szereg warunków, by Komisja Europejska pozytywnie rozpatrzyła taki wniosek. Jeden z członków UE już raz odbił się od tej ściany.
Państwa Unii wyścigu po euro. Polska nie może wystartować?
W ciągu dwudziestu trzech lat europejska waluta została wprowadzona już w dwudziestu krajach. To zdecydowana większość spośród wszystkich dwudziestu siedmiu państw należących do Unii Europejskiej, a kolejnych chętnych nie brakuje. Wejście do strefy euro, podobnie zresztą jak przystąpienie do UE, nie jest “usługą na życzenie”.
Aby Komisja Europejska wyraziła zgodę na wprowadzenie euro, kraj musi spełnić tzw. kryteria konwergencji. Jedno z państw członkowskich zamierza zmierzyć się z tym wyzwaniem już po raz kolejny. Czy to zmotywuje Polskę, by w najbliższym czasie również postarać się o wejście do strefy euro?
Euro w całej Unii Europejskiej. Kolejny kraj stara się o zmianę waluty
Polska pozostaje członkiem europejskiej wspólnoty już od 11 lat. Tak samo długo Polacy zastanawiają się, czy złotówka zostanie zastąpiona euro. Tymczasem prawidłowe pytanie powinno brzmieć nie “czy”, a “kiedy”. Wiele osób nie zdaje sobie bowiem sprawy z tego, że wszystkie kraje UE (z wyjątkiem Danii) zobowiązane są do przyjęcia euro. Wcześniej konieczne jest jednak spełnienie kilku warunków, co wcale nie jest takie proste.
Dowodem na to jest Bułgaria, która starała się o euro już w ubiegłym roku. Wówczas jednak przyjęcie europejskiej waluty zostało odroczone m.in. z powodu kryzysu politycznego. Jak podaje brytyjski dziennik Financial Times, w ciągu niecałych czterech lat parlament w Sofii wybierano siedmiokrotnie. O negatywnej decyzji Komisji Europejskiej zadecydował również inny czynnik, który może być istotny także dla Polski. Kolejne pytanie brzmi: czy Polacy chcą euro?
Kiedy euro w Polsce? Znamy stanowisko przyszłego prezydenta
O oczekiwaniu na nowy raport o konwergencji poinformował w ubiegłym tygodniu premier Bułgarii, Rosen Żelazkow. Jednocześnie zapewnił, że Bułgarzy mogą być spokojni o swoje oszczędności i że “państwo zagwarantuje bezpieczeństwo bułgarskich konsumentów również po wprowadzeniu euro”.
Nadzieja Sofii na zastąpienie lwa bułgarskiego spowodowana jest spełnieniem jednego z kluczowych warunków, który dotyczy inflacji. W kwietniu wskaźnik inflacji w Bułgarii spadł do 3,5 proc. Zgodnie z Traktatem o Unii Europejskiej i kryteriami kopenhaskimi średnia stopa inflacji w państwach UE, które chcą wejść do strefy euro, nie może być wyższa od średniej stopy inflacji w trzech państwach strefy euro o najniższej inflacji o więcej niż 1,5 pkt. proc. W 2024 roku próg ten wyznaczały Irlandia (1 proc.), Włochy (1,4 proc.) i Luksemburg (1,6 proc.). Warunek dotyczący inflacji stoi również na drodze Polski do euro. Pozostałe kryteria dotyczą:
- posiadania niezależnego banku centralnego
- deficytu budżetowego nie wyższego niż 3 proc. PKB,
- długu publicznego, który nie przekracza 60 proc. PKB,
- stabilności kursu walutowego,
- stabilności stóp procentowych.
Raport w sprawie oceny konwergencji Bułgarii ma zostać przyjęty już na początku czerwca. Zgodnie z przewidywaniami premiera, kraj mógłby wejść do strefy euro w 2026 roku. Do tego czasu możliwe jest przeprowadzenie dodatkowego, ogólnokrajowego referendum, które zapowiedział prezydent Rumen Radew, jednak, jak podaje portal Politico, takie głosowanie może zostać uznane za niekonstytucyjne.
Jeśli więc wszystko potoczy się zgodnie z planem, Bułgaria zostanie 21. krajem, który dołączy do strefy euro. Czy Polska będzie 22.? Aktualnie nie spełniamy kryteriów konwergencji związanych z równowagą finansów publicznych i inflacją, ale stanowisko zajęli również kandydaci na prezydenta: Rafał Trzaskowski i Karol Nawrocki. Obecnie obaj potencjalni przywódcy Polski są za utrzymaniem złotówki.
