Zakaz handlu w niedziele. Polacy zabrali głos
![sklep](https://images.iberion.media/images/1920/biedronka_eb55501c47.jpg)
Niedziele handlowe, wprowadzone w 2018 r. przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, po 6 latach wciąż nie zostały przez rynek i opinię publiczną zaakceptowane. Wolne od handlu niedziele dzielą Polaków niemal na pół, a długi w sektorze handlu rosną.
Niedziele handlowe podzieliły Polskę niemal na pół
Najnowsze badanie przeprowadzone na zlecenie Biura Informacji Gospodarczej Info Monitor, największej bazy danych dłużników w Polsce, zostało opublikowane w… niedzielę handlową 28 kwietnia. Z raportu wynika, że konstrukt prawo-społeczny, jakim od 2018 r. są niedziele niehandlowe dzieli Polaków niemal na pół, jednocześnie w sporym zakresie spełniając swoje cele i “obserwując z boku” rosnące zadłużenie segmentu handlu detalicznego.
Zobacz też: Porównał ceny paliwa na stacjach. “Wyniki szokują”
Te kraje już zakazały hodowli zwierząt na futro. Co z Polską?Niedziele niehandlowe podzieliły naród. Po 6 latach wciąż nie ma zgody
Niedziele niehandlowe zostały wprowadzone jako obligatoryjny zakaz prowadzenia handlu detalicznego w niedziele, z wyjątkami ustalanymi przez rząd na konkretne dni zwolnione z tego zakazu (np. jedna niedziela w miesiącu). Rzecz jasna po 2018 r. mieliśmy do czynienia z szeregiem zmian legislacyjnych i nowych rozwiązań przedsiębiorców z łatwością omijających przepisy, ale co do zasady - w niedzielę w Polsce handel istnieje w bardzo ograniczonym zakresie.
W 2024 r. wśród wszystkich 52 niedziel - zakupy zrobimy jedynie w 7 z nich. Z badania zleconego przez Big Info Monitor “Polacy a handel w niedzielę” wynika, że dla 18 proc. respondentów nie ma to znaczenia, a dokładnie po 21 proc. osób deklaruje stanowiska skrajne: poparcie dla absolutnej wolności handlu w niedzielę, lub przeciwnie - całkowitego jego zakazania. Pozostałe 40 proc. osób, jak czytamy, wybiera opcje pośrednie - czyli np. handel dozwolony w niektóre niedziele. “Jednak większość chciałaby, by było ich (niedziel handlowych - red.) więcej” - piszą w opracowaniu badań autorzy.
Wśród wymienionych 40 proc. - osób, które cechują się stanowiskiem “miękkim”, wymieniano kolejno:
- 17 proc.: dwie niedziele w miesiącu handlowe,
- 14 proc.: jedna niedziela w miesiącu handlowa,
- 9 proc.: kilka niedziel powinno być handlowych (5-6).
Argumenty? Dość standardowe: wolność i rodzina
Badacze zrelacjonowali też metodykę debaty wokół handlowych i niehandlowych niedziel. Największa grupa zwolenników zakazu handlu (52 proc.) argumentuje, że zakupy można zrobić w pozostałe dni tygodnia, a ten jeden dzień - zgodnie z polityczną narracją z 2018 r. - powinien być przeznaczony “dla rodziny". Trudno jednak ukryć, że w jakimś stopniu istotnie niedziele niehandlowe przełożył się na “czas z rodziną”, bo blisko 20 proc. Polaków ma właśnie w ten sposób spędzać wolne niedziele - z rodziną.
Przeciwnicy natomiast podnoszą w znacznej większości (48 proc.) argument o wolności wyboru, jaką człowiek każdorazowo powinien mieś, decydując o swoim czasie i sposobie jego spędzania. Część podnosiła też duże kolejki, jakie niehandlowe niedziele generują w sklepach w soboty.
Budżet, czyli przykre dane
W kontekście finansów badacze punktują, że niedziele niehandlowe nie przyczyniły się do oszczędności - jeżeli nie wydajemy w niedzielę, najpewniej podwajamy wydatki w sobotę, więc 87 proc. ankietowanych deklaruje, że ich zakupowy budżet się nie zmienił. Ci, którzy kupują więcej (więcej wydają), wymieniali m.in. zakupy online ale też kupowanie “na zapas” - i w konsekwencji marnowanie żywności. Niewielki odsetek deklarował też robienie zakupów w sklepach, które w niedziele są otwarte, zwykle droższe.
Handel odczuwa niehandlowe niedziele i nasz “strach”
W segmencie badań poświęconych kosztom, autorzy piszą, że zadłużenie sektora handlu detalicznego regularnie rośnie - wg. danych z Rejestru Dłużników na koniec lutego suma zaległości wobec dostawców i banków zbliżyła się do rekordowych 3,2 mld zł. W trakcie minionego 2023 r. ta suma zwiększyła się o blisko 349 mln zł, czyli +12,4 proc. Średnio detalista ma 90 tys. zł długu.
Wśród powodów zadyszki handlu detalicznego wskazuje się m.in. ograniczone budżety Polaków, na które - co ciekawe - nie wpłynęły specjalnie takie narzędzia finansowe jak podwyżka pensji minimalnej, waloryzacja emerytur, czy świadczeń socjalnych (500+ na 800 +), ani mniejszy podatek na żywność. Sławomir Grzelak, prezes Big Info Monitor, opiniuje w tym kontekście, że “handel musi walczyć o każdego klienta”.
Polacy boją się o kondycję swoich budżetów domowych, co wpływa bezpośrednio na przychody handlu, który odczuwa zachowawczość i uważność podczas dokonywania zakupów.
Co na to “biznes”?
Stanowisko samego "biznesu" - czyli przedsiębiorców - jest równie rozbieżne, co stanowisko konsumentów i mniej więcej zachowuje rozkład głosów. Autorzy raportu przytaczają m.in., że tylko 19,4 proc. badanych podziela opinię o całkowitym zakazie handlu, a większość postuluje powrót niedzielnego handlu, co zresztą podnosiła już w swoim stanowisku m.in. Polska Rada Centrów Handlowych, pisząc o niedzieli handlowej w kategorii “silnego bodźca do wzrostu sprzedaży detalicznej, konsumpcji gospodarstw domowych i polskiego PKB”. - Klienci powinni mieć wolny wybór i jeśli chcą robić zakupy w niedzielę, powinni mieć taką możliwość - opiniowali. Przypomnijmy, że obecnie w Sejmie pozostaje m.in. projekt ustawy Polski 2050, który zakłada zmiany w niedzielach niehandlowych łagodząc obecne prawo i ustanawiając 2 niedziele handlowe w miesiącu. Klub zapowiadał, że będzie przekonywał koalicjantów do poparcia projektu.
![gniazdko](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_25_T180008_679_3fdcbee101.png)
![kalendarz, rodzina](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_25_T164933_472_5448a26d65.png)
![Biedronka/Lidl](https://images.iberion.media/images/origin/biedronkalidl_97e87c65c1.jpg)
![praca](https://images.iberion.media/images/origin/prca_743451a0a4.jpg)
![samochód elektryczny](https://images.iberion.media/images/origin/chuttersnap_x_J_Ls_Hl0h_Iik_unsplash_07ea989370_fa496c804a_4225acde7b_c8a3dcb3ea.jpg)
![haker](https://images.iberion.media/images/origin/pexels_mikhail_nilov_6964348_1_b4310ba88d_edf66c3003_d0f8437579.jpg)
![Biedronka](https://images.iberion.media/images/origin/Biedronka_f9493a3c5d.png)
![jedzenie, plaża](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_25_T192501_495_ce27495a9a.png)
![Andrzej Domański](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_f7266ee862.png)
![Zasiłek pogrzebowy](https://images.iberion.media/images/origin/legislacja_zasilek_pogrzebowy_58a8d289b4.jpg)
![poszukiwanie pracy](https://images.iberion.media/images/origin/szukanie_pracy_fot_praca_gov_pxhere_fc0404124c.png)
![Biedronka](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_23_T193910_998_73fafbc76d.png)
![sklep](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_23_T151517_901_954e1fc0d9.png)
![budowa](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01564524_0017_6691a02e73.jpg)
![kontrola](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01620116_0005_6a21a8e395.jpg)
![Dług sądowy](https://images.iberion.media/images/origin/Dlug_sadowy_30a18bd2f9.jpg)
![Leszek Balcerowicz](https://images.iberion.media/images/origin/000_ITNE_3_W072_N5_O4_C122_F4_fb5675224c.jpeg)
![Walizka pieniędzy](https://images.iberion.media/images/origin/Walizka_pieniedzy_36b6b2b133.png)
![Andrzej Domański](https://images.iberion.media/images/origin/Andrzej_Domanski_fot_Pawel_Wodzynski_EN_3b612a9c97.jpg)
![Andrzej Domański, min. finansów](https://images.iberion.media/images/origin/domanski_55e121d119.jpg)
![pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_97_9b087f89a8_52438b1d74.png)
![seniorzy, ZUS, pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/seniorzy_ZUS_pieniadze_0fa0e74a9d.jpg)
![dentysta](https://images.iberion.media/images/origin/dentysta_9cf09d3be9.jpg)
![sklep](https://images.iberion.media/images/origin/sklep_b3b7f70f50.jpg)
![Występ Lady Gagi na Igrzyskach Olimpijskich](https://images.iberion.media/images/origin/Wystep_Lady_Gagi_na_Igrzyskach_Olimpijskich_c57c60b176.png)
![Wulkan](https://images.iberion.media/images/origin/wulkan_turysci_pl_nowe_bd7df8b62a.jpg)
![Rak szyjki macicy, rak](https://images.iberion.media/images/origin/Co_roku_z_powodu_tego_raka_umiera_1600_Polek_9631c7e88a.jpg)
![Bożena Dykiel, Mieczysław Hryniewicz](https://images.iberion.media/images/origin/Bozena_Dykiel_Mieczyslaw_Hryniewicz_f9de23f40d.jpg)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![Chrome](https://images.iberion.media/images/origin/chrome_ochrona_fot_pxhere_DALL_E_897cb3f8b6.png)
![Wakacje](https://images.iberion.media/images/origin/upadek_biura_1831724a08.png)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_WZORY_DLA_SG_2024_07_26_T233159_059_b0fccb9d4f.jpg)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Szablony_Lelum_1200x700_88_20cfa0db40.png)
![tarcie jabłek](https://images.iberion.media/images/origin/kolacja_na_cieplo_b4401f9f16.jpg)