Polska w nowym prawie przemyca "stałe monitorowanie obywateli". Potężne zarzuty znanego prawnika
Jeszcze w grudniu rząd ma przyjąć ustawę o KROPiK - centralnym rejestrze kotów i psów nakładającym na ich właścicieli obowiązek ich czipowania. Pomoże to zapanować nad populacją bezdomnych zwierząt, ale budzi też zastrzeżenia. System w planowanym kształcie może być wykorzystywany do daleko idących nadużyć.
Krajowy Rejestr Oznakowanych Psów i Kotów i obowiązek czipowania zwierząt
W październiku rozpoczęło się opiniowanie ustawy o Krajowym Rejestrze Oznakowanych Psów i Kotów, a do końca roku ma ją przyjąć rząd. Stanowi ona o utworzeniu rejestru nowo narodzonych psów i kotów, które obowiązkowo byłyby także czipowane. Sprawę KROPiK opisywaliśmy szerzej, gdy ustawa trafiła do Rządowego Centrum Legislacji:
KROPiK będzie gromadził podstawowe dane, które umożliwią administracji identyfikację zarejestrowanego zwierzęcia. Znajdą się tam też dane właściciela. Nieodpłatny dostęp do tych informacji będą mieli m.in. weterynarze, ale też władze gminy, policja czy straż miejska, prokuratura, sądy itp. W kontekście naszych danych - będą tam informacje o miejscu zamieszkania i numerze telefonu.
Jeśli ustawa zostanie przyjęta, to wszystkie psy i koty, które urodziły się 3 miesiące przed uruchomieniem rejestracji, będą musiały zostać zaczipowanie i pojawić się w bazie wraz z danymi właścicieli.
Miliarder chce zdobyć prywatne dane Polaków. W zamian oferuje im kawę Europa może zmienić się nie do poznania. Skutki będą katastrofalneDostęp dla potencjalnie nieograniczonej liczby osób
Na mankamenty ustawy w obecnym kształcie zwraca uwagę Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Mirosław Wróblewski, wcześniej pracownik Biura Rzecznika Praw Obywatelskich i Przewodniczący Komisji Praw Człowieka przy Krajowej Radzie Radców Prawnych. Na mocy rozporządzenia o ochronie danych osobowych priorytetem w każdej podobnej do KROPiK inicjatywie musi być zbieranie i przetwarzanie danych w minimalnym możliwym zakresie i zawsze na podstawie solidnego uzasadnienia. Według PUODO projekt zakłada przetwarzanie informacji, dla którego rzeczonego uzasadnienia nie ma.
Szacuje się do KROPiK trafią dane ok. 12 mln Polaków - ich dane osobowe, numery PESEL, adresy, numery telefonów. Pełny wgląd miałyby władze gminy, policji i straż miejska, prokuratura i sądy oraz weterynarze. PUODO przywołuje wyrok TSUE (22 listopada 2022 r., sygn. C-37/20), który stanowi, że przy takiej skali mowa już dostępności "dla potencjalnie nieograniczonej liczby osób". A i na tym nie koniec.
Czip w ciele zwierzęcia będzie mógł odczytać każdy
Zastrzeżenia PUODO budzi nie tylko długa lista instytucji z dostępem do KROPiK, ale też rozwiązania techniczne związane z czipowaniem zwierząt. W projekcie ustawy pojawił się m.in. zapis o uruchomieniu systemu prowadzenia nadzoru w sposób ciągły, jednak definiowany jest on cokolwiek mgliście:
Nie jest wykluczone, że to blankietowe pojęcia, mogłyby się stać podstawą do stałego monitorowania, czy ciągłego zbierania informacji o właścicielach zwierząt bez ich wiedzy i kontroli, z użyciem danych lokalizacyjnych.
Osobną kategorię ryzyka stanowi procedura odczytywania danych z czipów wszczepionych zwierzętom. Choć oczywiście dostępne są kryptograficzne metody, dzięki którym czipy, np. podczas spaceru, gdy zwierze odbiegnie od właściciela, będą mogły zostać odczytanie tylko przez uprawnione służby, to ustawa o tym nie stanowi.
PUODO alarmuje, że w obecnym kształcie dane zapisane w urządzeniu będzie mógł odczytać każdy wyposażony w odpowiedni czytnik. Wystarczy spuścić na moment psa z oka, by ktoś mógł uzyskać dane osobowe jednego z ok. 12 mln Polaków. PUODO skierował do ministerstwa rolnictwa prośbę o dokonanie zmian i uzupełnień w ustawie.
