Pieniądze z KPO zasilą program “Czyste powietrze”. Eksperci alarmują

Polska otrzymała pierwszy gigantyczny przelew z KPO

Polska w końcu otrzymuje pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy. Po tym, jak władzę w naszym kraju przejęła koalicja 15 października, rządzący postawili sobie za punkt honoru jak najszybsze odblokowanie środków, których rząd Zjednoczonej Prawicy nie potrafił pozyskać z Brukseli. Pierwsze sukcesy są już za nami, a za rogiem już czekają kolejne. W ramach KPO Polska ma otrzymać łącznie prawie 60 mld euro, w tym ponad 25 mld euro w postaci dotacji i nieco ponad 34,5 mld euro w formie preferencyjnych pożyczek.

Unia Europejska stawia, oczywiście, pewne wymagania dotyczące spożytkowania ogromnych przelewów. Przede wszystkim chodzi o realizację celów klimatycznych, na które wydać mamy 46,6 proc. pieniędzy. Warto zaznaczyć, że 15 kwietnia, czyli dokładnie 4 miesiące po złożeniu wniosku o wypłatę KPO, nad Wisłę trafiło 6,3 mld euro w ramach pierwszej transzy. Najwięcej, bo aż 507 mln zł ma sfinansować zobowiązania w ramach programu “Czyste Powietrze”.

Środki z KPO już w Polsce. Rząd stawia na program “Czyste powietrze”

“Czyste powietrze” ma być ogólnie największym beneficjentem środków z KPO, bo Unia Europejska coraz mocniej stawia na ekologię. Do końca czerwca na program przeznaczone ma być ponad 1,6 mld zł. Chodzi m.in. o dofinansowania termomodernizacji budynków mieszkalnych, wymianę starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe i nowoczesne źródła ciepłą spełniające najwyższe normy.

Podkreślmy przy tym, że obecny rząd nie miał łatwego zadania, bo zainteresowanie udziałem w programie było ogromne, a poprzednicy nie pozostawili na jego finansowanie ani grosza. Teraz “Czyste powietrze” może liczyć na środki i z KPO, i z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS), i z wielu innych źródeł.

Ta dywersyfikacja źródeł finansowania jest bardzo potrzebna, bo, jak mówi nam rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego Piotr Siergiej, pieniądze z KPO i programu FENiKS są ograniczone. PAS ma jednak pomysł, co zrobić, by ich nie zabrakło.

Naszym głównym pomysłem na to, by program “Czyste powietrze” funkcjonował dalej po mniej więcej 1,5 roku, gdy te środki się wyczerpią, jest program ETS, czyli handlu emisjami. Tam tych pieniędzy jest sporo i uważamy, że część z nich można by przeznaczyć na realizację “Czystego powietrza” — przekazuje.

Pytany o to, czy po latach funkcjonowania “Czystego powietrza” w Polsce można powiedzieć, że program spełnia swoje zadania, wskazuje, że od początku miał on wiele mankamentów, ale po wielu poprawkach można powiedzieć, że jest “dosyć dobry”.

Są dosyć wysokie kwoty dofinansowania. Zainteresowanie nim rośnie. Ostatnio, gdy sprawdzaliśmy, tygodniowo złożono 8,5 tys. wniosków - to rekord. Najważniejsze jednak, by program się nie zatrzymał z uwagi na wyczerpanie się środków — podkreśla.

Polski Alarm Smogowy wylicza swoje zastrzeżenia wobec polskiego KPO

W opublikowanym na swoich stronach stanowisku ws. KPO Polski Alarm Smogowy wylicza szereg punktów, które zdaniem jego ekspertów, powinny, a nie znalazły się w Krajowym Planie Odbudowy.

Specjaliści zarzucają autorom polskiego KPO m.in. że nie zaprezentowali reform w zakresie wsparcia najuboższych gospodarstw domowych, które obecnie są wykluczone z wielu rządowych programów, takich jak “Czyste powietrze”, a także, że dedykowany najbiedniejszym gospodarstwom program Stop Smog jest jedynie w kilkunastu gminach, oraz że powinien być zintegrowany z “Czystym powietrzem”, czyniąc go powszechnie dostępnym instrumentem.

PAS domaga się ponadto zawarcia w KPO konieczności nowelizacji ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, a także wydania stosownych rozporządzeń w tym zakresie i tego, by KPO bezpośrednio nawiązywał do uchwał antysmogowych i zawartych w nich terminów.