Na czym polega wieczyste użytkowanie?
Czym jest wieczyste użytkowanie?
Wieczyste użytkowanie polega na oddaniu w użytkowanie gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, położonych w granicach administracyjnych miast oraz gruntów Skarbu Państwa, położonych poza tymi granicami, jeśli są włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także gruntów stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków. W wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych przedmiotem wieczystego użytkowania mogą być również inne grunty Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.
Prawo wieczystego użytkowania reguluje Kodeks cywilny (art. 232-243), ustawa o gospodarce nieruchomościami w dziale II zatytułowanym "Gospodarowanie nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostki samorządu terytorialnego", w rozdziałach: 3., dotyczącym oddawania gruntów w wieczyste użytkowanie, 4., dotyczącym przetargu oraz 8., dotyczącym opłat, a także ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa wieczystego użytkowania w prawo własności.
Prawo do wieczystego użytkowania powstaje wskutek zawarcia umowy, która musi posiadać formę aktu notarialnego. Wymagany jest również wpis do księgi wieczystej nieruchomości.
Co powinna zawierać umowa wieczystego użytkowania?
Umowa powinna określać sposób korzystania z gruntu oddanego w wieczyste użytkowanie. Jeśli oddanie gruntu następuje w celu wzniesienia na gruncie budynków lub innych urządzeń, umowa powinna określać:
termin rozpoczęcia i zakończenia robót,
rodzaj budynków lub urządzeń oraz obowiązek ich utrzymywania w należytym stanie,
warunki i termin odbudowy w razie zniszczenia albo rozbiórki budynków lub urządzeń w czasie trwania wieczystego użytkowania,
wynagrodzenie należne wieczystemu użytkownikowi za budynki lub urządzenia istniejące na gruncie w dniu wygaśnięcia wieczystego użytkowania.
Okres trwania wieczystego użytkowania
Oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie następuje na okres 99 lat. Jednak w wyjątkowych przypadkach, gdy cel gospodarczy wieczystego użytkowania nie wymaga oddania gruntu na wskazany okres, dopuszczalne jest oddanie gruntu na okres krótszy – na co najmniej 40 lat.
Możliwe jest również przedłużenie okresu użytkowania na dalszy okres od 40 do 99 lat. Użytkownik musi wystąpić z żądaniem przedłużenia w ciągu ostatnich 5 lat przed upływem zastrzeżonego w umowie terminu lub wcześniej, lecz pod warunkiem, że okres amortyzacji zamierzonych na użytkowanym gruncie nakładów jest znacznie dłuższy aniżeli czas, który pozostaje do upływu zastrzeżonego w umowie terminu. Odmowa przedłużenia jest dopuszczalna tylko ze względu na ważny interes społeczny. Umowa o przedłużenie wieczystego użytkowania powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Wieczyste użytkowanie – wysokość opłat
Wieczysty użytkownik musi uiścić opłatę jednorazową. Stawka procentowa pierwszej opłaty z tytułu wieczystego użytkowania wynosi od 15% do 25% ceny nieruchomości gruntowej. Ponadto obowiązkiem użytkownika będzie uiszczanie opłaty rocznej przez cały czas trwania prawa do wieczystego użytkowania. Wysokość stawek procentowych opłat rocznych jest zależna od określonego w umowie celu, na jaki nieruchomość gruntowa została oddana:
za nieruchomości gruntowe oddane na cele obronności i bezpieczeństwa państwa, pod budowę obiektów sakralnych wraz z budynkami towarzyszącymi oraz na działalność charytatywną i na niezarobkową działalność – 0,3% ceny,
za nieruchomości gruntowe oddane na cele rolne, na których położone są garaże lub stanowiska postojowe niewykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej albo nieruchomości przeznaczone na te cele, a także na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej i innych celów publicznych oraz działalność sportową – 1% ceny,
za nieruchomości gruntowe na działalność turystyczną – 2% ceny,
za pozostałe nieruchomości gruntowe – 3% ceny.
Opłaty roczne z tytułu wieczystego użytkowania uiszcza się przez cały okres trwałego zarządu, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. W pierwszym roku po ustanowieniu trwałego zarządu opłatę roczną uiszcza się najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym decyzja o oddaniu nieruchomości w trwały zarząd stała się ostateczna. Opłatę tę ustala się proporcjonalnie w stosunku do pozostałego do wykorzystania w danym roku okresu trwałego zarządu.
