Krwiodawcy już nie dostaną takich prezentów. Ministerstwo zdrowia szykuje zmiany

Rośnie popularność krwiodawstwa w Polsce

Coraz większa liczba Polaków decyduje się na oddawanie krwi — tak wynika ze statystyk z 2024 roku. To właśnie w przeciągu poprzednich 12 miesięcy według danych Głównego Urzędu Statystycznego na pobranie zdecydowało się 650 tys. osób, co stanowi historyczny rekord. Równocześnie warto wskazać, że udało się pozyskać ponad 1,5 mln donacji krwi oraz jej składników, co z kolei świadczy o 3 proc. wzroście względem roku 2023.

Nawet 80,6 proc. osób, które oddały krew raz, później zdecydowały się na to ponownie. Z tych statystyk jasno wynika, że świadomość Polaków na temat znaczenia krwiodawstwa ciągle rośnie, a kolejne pokolenia coraz częściej decydują się na taką formę pomocy potrzebującym. W przedziale wiekowym 25-44 lata liczba dawców była największa i wyniosła 411,2 tys.

Istnieje kilka warunków, które należy spełnić, aby oddać krew w Polsce. Należy przede wszystkim:

• być w wieku 18-65 lat,
• ważyć co najmniej 50 kg,
• być zdrowym i wypoczętym,
• nie mieć w ciągu ostatnich 6 miesięcy wykonanych tatuaży, piercingów, zabiegów chirurgicznych lub endoskopowych.

Zanim zostanie pobrana krew, przeprowadzany jest szczegółowy wywiad, który ma na celu wykluczyć wszelkie potencjalne przeciwwskazania do tej inicjatywy. W ostatnich latach coraz więcej mówi się o benefitach, które uzyskują dawcy krwi w Polsce. Okazuje się, że w sprawie postanowiło zainterweniować Ministerstwo Zdrowia.

Krwiodawcy mówią dość, chcą lepszej jakości

Krwiodawstwo to nie tylko piękny gest w stronę potrzebujących i altruistyczne działanie setek tysięcy Polaków. Za oddanie krwi uzyskuje się bowiem dostęp do wielu benefitów — niektórych dostępnych natychmiast, innych zaś wypracowywanych przez dłuższy czas.

Jednym z najpopularniejszych jest oczywiście zwolnienie z pracy lub szkoły w dniu pobrania krwi oraz w dniu następnym. To sprawia, że centra krwiodawstwa odnotowują wzmożony ruch w czwartki z powodu osób przedłużających w ten sposób weekend.

Prócz tego warto wyróżnić również takie benefity, jak:

• ulga podatkowa z tytułu darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa,
• zwrot kosztów dojazdu do najbliższego punktu poboru krwi,
• karta identyfikacyjna grupy krwi,
• uzyskanie bezpłatnych wyników badań laboratoryjnych ws. grupy krwi, morfologii i badań wirusowych,
• odznaczenia Polskiego Czerwonego Krzyża,
• odznaczenie Ministra Zdrowia,
• posiłek regeneracyjny o wartości kalorycznej 4.500 kalorii.

Wiele mówi się przede wszystkim o ostatnim z wymienionych benefitów. Przez lata krwiodawca opuszczał centrum zaopatrzony w zapas czekolad. Ostatnio fakt ten wywołuje jednak wiele kontrowersji. 

Wszystko ze względu na zaoferowane za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości centralne zamówienia i dostarczanie czekolad firmy Terravita. Pakietów zamówiono prawie 3 mln, a ich cena wyniosła niemal 80 mln złotych. Okazuje się jednak, że jakość produktów stale się obniża, co poskutkowało nawet odsyłaniem ich przez krwiodawców do Ministerstwa Zdrowia na znak protestu.

Zobacz: Przez ten jeden błąd można stracić zasiłek. Polacy nagminnie go popełniają na L4

Ministerstwo Zdrowia reaguje na zażalenia krwiodawców

To przede wszystkim inicjatywa samych krwiodawców, którzy postanowili zwrócić się do resortu zdrowia z apelem o zmianę. W petycjach i listach podkreślali, że oferowana czekolada nie zapewnia odpowiedniego wsparcia dla organizmu po oddaniu krwi.

Czekolada zawiera niemal wyłącznie cukier i tłuszcze nasycone – nie dostarcza ani żelaza, ani białka, ani witamin, ani wody. Proponuję więc wdrożenie przetargowego zestawu regeneracyjnego, który realnie wspomaga regenerację organizmu po donacji - pisał jeden z krwiodawców.

Ministerstwo Zdrowia przyznało, że problem jest znany i złożony. Trafienie w gusta i potrzeby wszystkich krwiodawców to olbrzymie wyzwanie. Dlatego w ubiegłym roku powołano specjalny zespół ekspertów, który miał się zająć opracowaniem bardziej wartościowego i zróżnicowanego posiłku regeneracyjnego.

W ramach prac przeprowadzono ogólnopolską ankietę wśród 12 tysięcy krwiodawców. Zebrane dane posłużyły do stworzenia nowego katalogu produktów, które mogą być przekazywane po oddaniu krwi. Efektem jest rozszerzenie listy artykułów spożywczych, które mogą zastąpić lub uzupełnić tradycyjną czekoladę.

Zgodnie z rekomendacjami zespołu, Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa będą mogły oferować krwiodawcom produkty wybrane z określonego katalogu, w tym:

• klasyczne czekolady,
• batony proteinowe, zbożowe z dodatkiem owoców lub bakalii,
• musli i mieszanki studenckie,
• musy owocowe, owocowo-warzywne oraz owocowo-zbożowe,
• orzechy i kremy orzechowe (wyłącznie 100% orzechów),
• soki owocowe i owocowo-warzywne.

Nowy katalog nie tylko uwzględnia różne preferencje dietetyczne, ale przede wszystkim stawia na wartość odżywczą i łatwość przyswajania składników wspomagających regenerację organizmu po utracie krwi.