Koniec pewnej epoki: kontenery znikną z ulic polskich miast. "Firma rozpoczęła zwózkę"
Polski Czerwony Krzyż informuje, że poszukuje nowych form organizowania pomocy dla najbardziej potrzebujących osób wykluczonych materialnie. Zmiany w prawie doprowadziły do tego, że jedna z najbardziej charakterystycznych, rozpoznawalnych form działalności PCK przestanie być realizowana. Będzie to miało skutki widoczne dla każdego – organizacja poinformowała, że rozpoczęto demontaż kontenerów na odzież, które od wielu lat były widoczne w polskich miastach i wzbudzały także negatywne reakcje.
Zmiany w przepisach dot. zbiórki odpadów tekstylnych. Polacy narzekają na nowe prawo
Od 1 stycznia 2025 r. w Polsce obowiązują nowe zasady zbierania odpadów tekstylnych – odzież, która trafiała wcześniej do odpadów zmieszanych, a następnie na wysypiska musi być poddawana recyrkulacji. W różnych regionach samorządy różnie podchodzą do egzekwowania tego obowiązku, najczęściej to mieszkańcy są zobowiązani dostarczać odpady w postaci ubrań do punktów selektywnej zbiórki.
Polacy na ogół narzekają na tę zmianę. Trzeba jednak pamiętać, że choć może być ona uciążliwa, to jednak recykling odzieży ma szczególne znaczenie dla środowiska. Przemysł tekstylny ma tę specyfikę, że zużywa w produkcji bardzo duże ilości wody i jest wysokoemisyjny, przez co recykling odzieży w kontekście katastrofy klimatycznej jest koniecznością. W przyszłości nowe obowiązki mają zostać także nałożone na producentów odzieży.
Kontenery PCK znikają z polskich miast. Organizacja zmuszona wycofać się z tej formy pomocy
Nieoczekiwanym skutkiem jest jednak upadek systemy odbioru odzieży używanej, o którym informuje Polski Czerwony Krzyż. Organizacja poinformowała, że zmiany w prawie tak bardzo wpłynęły na ograniczenie ilości zbieranej odzieży, że dalsze utrzymywanie infrastruktury kontenerów straciło rentowność.
Sytuacja po 1 stycznia zmieniła się tak bardzo, że partner PCK podjął decyzję o wycofaniu się z tej formy zbierania pomocy dla potrzebujących. W komunikacie przekazano, że odpowiedzialna za obsługę kontenerów spółka rozpoczęła już zwózkę kontenerów.
Nowe prawo wpłynęło negatywnie na jakość zdawanej odzieży. PCK w kropce
Przez lata wokół tej formy wspierania działalności PCK narosło wiele kontrowersji. Bez wątpienia największą z nich była działalność dolnośląskich struktur Prawa i Sprawiedliwości, środowiska niegdysiejszej minister edukacji, a dziś eurodeputowanej Anny Zalewskiej. Działacze PiS w maju 2023 r. zostali skazani za sprzedaż zebranych w kontenerach ubrań w sklepach z odzieżą używaną, jeden z nich nawet na 3,5 roku bezwzględnego więzienia.
Polskie Czerwony Krzyż był w tej sprawie ofiarą – szacuje się, że politycy PiS przysporzyli mu strat w wysokości nawet 3,5 mln zł. Trudniejsze do oszacowania były jednak straty wizerunkowe – wśród Polaków zrodziło się przekonanie, że ubrania, które umieszczają w kontenerach, tak naprawdę nie trafiają do potrzebujących.
Osobną kwestię stanowił stan i wygląd kontenerów, które niestety często były przez okolicznych mieszkańców traktowane zamiennie z koszami na śmieci. Często zdewastowane, otoczone porozrzucaną, zniszczoną odzieżą, kontenery PCK nie sprawiały dobrego wrażenia i zwyczajnie szpeciły polskie miasta. Teraz się to zmieni, jednak to oznacza, że fundusze Polskiego Czerwonego Krzyża zostaną znacząco uszczuplone.
Bezpośrednią przyczyną zwózki kontenerów jest decyzja odpowiedzialnej za ich obsługę spółki Wtórpol, która zauważyła, że po wejściu w życie nowych zasad składowania odpadów tekstylnych jakość odzieży zbieranej w kontenerach znacząco się pogorszyła. W rezultacie do potrzebujących pozostających pod opieką PCK nie będzie już trafiała pomoc pozwalająca na ograniczenie ich materialnego wykluczenia. W komunikacie czytamy:
Oznacza to, że nasza organizacja w przyszłości może nie być już obecna w przestrzeni publicznej w tej formie, a co za tym idzie — odzież zbierana w ten sposób nie będzie już generować środków wspierających nasze programy pomocowe. To poważne zagrożenie dla naszej działalności – może przełożyć się zarówno na brak produktów, które trafiają do osób potrzebujących, jak i ograniczenie dostępnych funduszy na inne formy pomocy.
PCK już teraz poszukuje nowych form działalności, które pozwolą zapełnić lukę w systemie pomocy pozostawioną przez zakończoną zbiórkę odzieży z użyciem kontenerów. Organizacja zachęca do współpracy samorządy i przedsiębiorstwa, a wszystkim, którzy nadal chcą przekazywać odzież na rzecz potrzebujących, przypomina, że nadal będzie można ją dostarczać bezpośrednio do placówek PCK, także pocztą.
