Nowy obowiązek od 2026 roku. Tysiące spółdzielni czekają remonty, koszty poniosą mieszkańcy

Budynkami z windami do "więźniów 4. pięter" i fotowoltaiką dla wszystkich

W czerwcu 2025 roku do prac legislacyjnych trafił projekt Rozporządzenia Min. Rozwoju i Technologii ws. warunków technicznych zabudowy, który odpowiada przede wszystkim na dyrektywę Parlamentu Europejskiego z kwietnia 2024 r. Dokument z Brukseli wprowadza obowiązek dostosowania polityki energetycznej do sektora fotowoltaiki, stąd w rozporządzeniu resortu o konieczności stosowania systemów poboru energii słonecznej w nowej zabudowie już od 2027 r. Ale to nie wszystko.

Ministerstwo – korzystając z okazji – proponuje więcej zmian i przy okazji rozwiązań powszechnych problemów; np. tzw. “więźniów 4. piętra”. Po wejściu w życie nowego prawa w budynkach trzech typów miałyby obligatoryjnie pojawić się windy.

Zobacz też: Afera o 5G. W Sandomierzu wypłynął problem, który grozi całej Polsce

Nowe warunki techniczne w budynkach

Zmiany, które wprowadza rozporządzenie, są szczegółowe i bywa, że wynikają naprzemiennie z różnych artykułów obowiązującego prawa. Razem tworzą nowy koherentny kierunek rozwoju budownictwa. Wśród najbardziej rewolucyjnych obowiązków jest np. zapewnienie instalacji punktów ładowania dla samochodów elektrycznych w budynkach niemieszkalnych, z którymi związanych jest więcej niż 10 stanowisk postojowych. 

Cała osobna sekcja traktuje o ułatwieniach dla osób niepełnosprawnych; zapewnienie szerszego, swobodnego dostępu do wind z miejsc postojowych, projektowanie nieutrudniających furtek, upowszechnienie dostępności placów zabaw, wprowadzenie obowiązku montowania wind w budynkach trzech kategorii: użyteczności publicznej (m.in. urzędach), wszystkich posiadających powyżej 2 kondygnacji, zamieszkania zbiorowego, mieszkalnych wielorodzinnych, a posiadających +3 kondygnacje. 

Według informacji serwisu portalsamorzadowy.pl część wydatków na modernizację ma zostać pokryta dzięki dofinansowaniu udzielanemu przez Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach Funduszu Dostępności oraz przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W przypadku budynków mieszkalnych to wspólnoty i spółdzielnie będą odpowiedzialne za pokrycie kosztów instalacji oraz eksploatacji wind. Cena zależeć będzie od wielu elementów, takich jak rodzaj szybu, liczba pięter czy wielkość kabiny. W konsekwencji może to prowadzić do wzrostu kosztów utrzymania nieruchomości, a nawet podwyższenia cen mieszkań. Ponadto niezbędne będą systematyczne przeglądy techniczne oraz naprawy.

Te regulacje mają jednak dotyczyć nowych budynków, nie już istniejących. Przepisy będą miały zastosowanie przy budowie i projektowaniu, ewentualnie przy przebudowie lub zmianie przeznaczenia budynku (jeśli np. z pustostanu miasto zdecyduje się powołać urząd). 

Obowiązkowa fotowoltaika

Jeszcze ciekawiej robi się przy sekcji poświęconej wydajności energetycznej. W związku z koniecznością implementacji rozporządzenia z Parlamentu UE, sekcja energetyczna przewiduje “standard bezemisyjny” dla nowych budynków od roku 2028, poprawę charakterystyki energetycznej dla wszystkich budynków już istniejących, a podlegających “ważniejszej renowacji” i wymogu stosowania systemów wykorzystujących energię słoneczną w budynkach powstających już od roku 2027. 

W procesie opiniowania tego projektu wzięło udział ponad 130 podmiotów: w tym np. wszyscy wojewodowie w Polsce, szereg Izb gospodarczych, wodociągów czy stowarzyszeń gospodarczych i ekonomicznych. Opiniowanie zakończyło się po 30 dniach od dostarczenia pism odpowiednim organom (trafiło do nich 13 czerwca). Obecnie Ministerstwo analizuje uwagi, które w trakcie tego miesiąca spłynęły do resortu. Powinniśmy spodziewać się uwzględnienia i, wkrótce, opublikowania części z nich. Wszystkie nowe przepisy powinny zostać wydane do 20 września 2026 r.