Działkowicze muszą mieć się na baczności. Ruszają kontrole, mandat nawet 5 tys. zł
Niegasnąca popularność Rodzinnych Ogródków Działkowych sprawia, że coraz więcej osób, szczególnie młodszego pokolenia, zastanawia się nad zainwestowaniem w kawałek zielonego terenu. Warto jednak poznać zasady funkcjonowania działkowiczów, inaczej można się narazić na kary. Kontrole ruszają, surowe konsekwencje będą szczególnie dotkliwe dla portfela.
Ogródki działkowe cieszą się popularnością
Rodzinne Ogródki Działkowe w Polsce cieszą się niesłabnącą popularnością, a w ostatnich latach obserwuje się wzrost zainteresowania nimi, zwłaszcza wśród młodszych pokoleń. Na koniec 2024 roku w Polsce funkcjonowało 4 575 ROD. Ogrody te zajmują powierzchnię 39 864,9102 ha. Z tych terenów korzysta około 4 milionów Polaków, co świadczy o ich znaczeniu społecznym i rekreacyjnym.
Tradycyjnie ogródki działkowe kojarzone były z osobami starszymi, jednak obecnie coraz częściej użytkownikami ROD stają się młode rodziny z dziećmi oraz osoby w wieku 25-35 lat. Młodsze pokolenia doceniają możliwość spędzania czasu na świeżym powietrzu, uprawy własnych warzyw i owoców oraz ucieczki od miejskiego zgiełku. Na wzrost popularności ogródków zdecydowanie wpłynęła pandemia COVID-19, gdyż ograniczenia w podróżowaniu i dostępności miejsc rekreacyjnych skłoniły wielu do poszukiwania alternatywnych form wypoczynku.
Dodatkowo rosnące ceny nieruchomości i chęć posiadania własnego kawałka zieleni w mieście przyczyniły się do wzrostu popytu na działki ROD. Mimo rosnącego zainteresowania liczba dostępnych działek jest ograniczona, co prowadzi do kolejek chętnych i wzrostu cen. W niektórych miastach ceny działek osiągają nawet 200 tysięcy złotych. Co więcej, funkcjonowanie na nich wiąże się z przestrzeganiem wielu reguł. Za złamanie zasad grożą surowe kary, o tym, niewiele osób pamięta.
Przepisy na ROD bywają zapominane
Rodzinne Ogródki Działkowe funkcjonują w Polsce na podstawie ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych oraz regulaminu Polskiego Związku Działkowców (PZD), który szczegółowo określa prawa i obowiązki działkowców. Choć wiele zasad wydaje się oczywistych, niektóre z nich bywają zaskoczeniem nawet dla wieloletnich użytkowników działek. Zdarza się też, że Polacy łamią przepisy — nie zawsze z premedytacją, często z niewiedzy.
Wśród najważniejszych zasad, do których powinni się stosować działkowicze, należy przede wszystkim zakaz zamieszkiwania na terenie działki na stałe czy prowadzenia działalności gospodarczej. Często powraca również temat dozwolonej wysokości altany — ta powinna mieć maksymalnie 35 m2 powierzchni zabudowy oraz do 5 m wysokości.
Należy również utrzymywać porządek i estetykę poprzez regularne koszenie trawy, usuwanie chwastów i dbanie o czystość, a także przestrzegać ciszy nocnej i unikać uciążliwego hałasu. Tym samym nie wolno organizować głośnych imprez czy puszczać muzyki w późnych godzinach.
Istnieje również kilka zasad, które wciąż zaskakują właścicieli ROD. Na tej liście znajdzie się między innymi:
- drzewa owocowe muszą być sadzone w odległości co najmniej 3 metrów (morele) albo 5 metrów (czereśnie i orzechy) od płotu,
- zakaz stałego utrzymywania kotów i psów na działce,
- spalać można jedynie części roślin chore lub zainfekowane, a nie wszelkie odpady,
- nie wolno umieszczać na działce przenośnej toalety.
Lista jest znacznie dłuższa, a posiadacze ogródków działkowych powinni ją znać. Jedna z zasad wciąż dla wielu pozostaje tajemnicą, a jej nieznajomość może słono kosztować.
Zobacz: Pokazy fajerwerków to już przeszłość. Teraz Polacy na wesele wynajmują to, szczęka opada
W tym przypadku działkowicze mogą dostać surową karę
Posiadanie szamba na działce w Rodzinnym Ogrodzie Działkowym wiąże się z konkretnymi obowiązkami prawnymi — takimi samymi, jak w przypadku innych nieruchomości. Choć wielu działkowców o tym nie wie, od sierpnia 2022 roku obowiązują zaktualizowane przepisy wynikające z nowelizacji Prawa wodnego, które obejmują również ogródki działkowe.
Każdy, kto korzysta z bezodpływowego zbiornika na nieczystości, musi mieć podpisaną umowę z firmą asenizacyjną, która posiada stosowne zezwolenia na odbiór i transport ścieków. Sama umowa jednak nie wystarczy — najważniejsze są faktury lub rachunki, które potwierdzają regularny wywóz nieczystości.
Zgodnie z przepisami, gminy muszą przeprowadzać kontrole wszystkich szamb co najmniej raz na dwa lata, także na terenach Rodzinnych Ogródków Działkowych. Mogą je przeprowadzać urzędnicy gminni, strażnicy miejscy lub inne upoważnione osoby. Zarządy ROD, choć same nie kontrolują zbiorników, mogą przekazywać urzędnikom informacje o działkach z szambami. Podczas kontroli sprawdza się:
- czy istnieje umowa na wywóz nieczystości,
- czy są dostępne faktury,
- czy wywóz odbywa się regularnie i zgodnie z przepisami gminy.
Najważniejszym dowodem w czasie kontroli są rachunki lub faktury — ustne zapewnienia nie wystarczą. Dokumenty muszą zawierać daty wywozów, ilość odebranych nieczystości, a także dane firmy asenizacyjnej.
Brak takiej dokumentacji może skutkować mandatem w wysokości 500 zł, a w przypadku postępowania sądowego — grzywną nawet do 5000 zł. Dodatkowo gmina ma prawo zlecić wywóz szamba na koszt właściciela i doliczyć opłatę administracyjną.
