Sankcje nie rujnują rosyjskiej gospodarki. Rosja odnotowała rekordową nadwyżkę
Rosja atakuje Ukrainę już prawie rok. Spotkało się to z oporem ze strony Zachodu. W odpowiedzi na tę agresję, Stany Zjednoczone oraz Unia Europejska wprowadzają kolejne pakiety sankcji gospodarczych w celu osłabienia Rosji.
Mimo tych działań, Rosja wydaje się odczuwać jedynie niewielki wpływ tych sankcji. Nadwyżka handlowa Rosji wzrosła 21-krotnie w trzech kwartałach 2022 roku (z 13,5 do 238 mld USD), choć ceny ropy i gazu na świecie spadły, a europejskie odbiorcy odwrócili się od dostaw surowców energetycznych z Rosji.
Ropa i gaz
– Największym produktem eksportowym Federacji Rosyjskiej jest sprzedaż paliw kopalnych i ich pochodnych, które stanowią 43 proc. krajowego eksportu. Po napaści na Ukrainę ceny surowców energetycznych wzrosły do najwyższych poziomów w XXI w. W minionych tygodniach doszło jednak do gwałtownych spadków. Ropa potaniała o ponad 40 proc. względem szczytu, a gaz aż o 74 proc. – wskazuje Grzegorz Dróżdż, analityk Conotoxia Ltd., usługi inwestycyjnej Cinkciarz.pl.
Co więcej, ogólna sprzedaż rosyjskiej ropy do największego europejskiego odbiorcy, czyli Niemiec, spadła o ponad 50 proc., a gazu ziemnego o 100 proc. Całkowity eksport surowców do Europy zmniejszył się o ponad 30 proc. Odbiorcy sukcesywnie przerzucają się na dostawy z państw skandynawskich oraz Stanów Zjednoczonych.
Ogromna nadwyżka handlowa Rosji
Mimo ograniczeń w sprzedaży surowców do Europy oraz spadków cen szacunkowe dane Centralnego Banku Federacji Rosyjskiej za trzy kwartały 2022 r. mówią o ogromnej nadwyżce handlowej. W okresie od stycznia do września 2022 r. miałaby ona wynosić 238 mld USD, rosnąc aż 21-krotnie (poprzednio 13,5 mld USD) względem tego samego okresu 2021 r., czyli okresu sprzed napaści na Ukrainę. Te same źródła wskazują, że nadwyżkę miałby uzasadniać 69-procentowy wzrost wartości eksportu przy jednoczesnym spadku importu o 9,5 proc.
Sankcje trafiają w produkcję
– Rosyjska gospodarka nie jest jednak wolna od problemów. Trzeba tu oddać celność ruchów Zachodu wymierzonych m.in. w rosyjski przemysł. Jego sektor drzewny zanotował we wrześniu ub.r. spadek o blisko 20 proc. w porównaniu z wrześniem 2021 r., a produkcja samochodów i sprzętu AGD spadła w tym samym czasie odpowiednio o 77 proc. i 50 proc. – komentuje Grzegorz Dróżdż, ekspert Conotoxia Ltd.
Sankcje Zachodu i wpływ wojny w Ukrainie wydają się odciskać swoje piętno także na PKB Rosji. Ostatni odczyt, za III kw. 2022 r., wyniósł minus 3,7 proc. r/r., a konsensus analityków na cały miniony rok sięga wartości minus 4 proc. r/r. Dla porównania roczny szacunek PKB za 2022 r. dla Chin wynosi plus 3 proc., dla USA 2,9 proc., a Niemiec 1,8 proc. na plusie.
Azja nadzieją dla Rosji
Rosja nie pozostaje jednak bezczynna w poszukiwaniu nowych rynków zbytu dla sprzedaży swoich surowców energetycznych. Środki na finansowanie zbrojeniowych wydatków (produkcji i zakupów) może pozyskiwać dzięki zwrotowi z Zachodu w stronę Azji.
Jak podaje Reuters, ok. 70 proc. styczniowych ładunków rosyjskiej ropy zmierza do Indii. Wartość eksportu Rosji do tego państwa wzrosła blisko 6-krotnie, do Chin o 56 proc., a do Turcji, która jest członkiem NATO, o 121 proc. rok do roku.
