Będą nowe przepisy, dotkną większość miejsc pracy. Polscy pracownicy muszą przygotować się na poważny przewrót

Praca zdalna znajdzie swoje szczególne miejsce w Kodeksie pracy

Jeszcze przed pojawieniem się pierwszego przypadku koronawirusa w Polsce, wielu polskich pracodawców już zaczęło organizować częściową pracę zdalną swoim pracowników. Wraz z pierwszą falą większość osób pracujących biurowo przeniosło się z pracą do własnych domów ograniczając ryzyko zakażenia. W tym momencie jasne się stało, że niezbędne jest wprowadzenie w Kodeksie pracy przepisów, które regulowałyby tę kwestię.

Praca zdalna zastąpi telepracę

Pojawił się już projekt nowelizacji Kodeksu pracy, którego celem jest kompleksowa regulacja pracy zdalnej w polskim porządku prawnym. Zaproponowana regulacja zawiera podobne lub nawet dokładnie takie same rozwiązania, jak te dotyczące telepracy. Można tam jednak odnaleźć kilka nowych pomysłów.

Według definicji wynikającej z projektu, pracą zdalną określanoby zarówno całkowite i częściowe wykonywanie pracy poza miejscem pracy. Zrezygnowano z trzech rodzajów pracy zdalnej na rzecz jednej.

Co istotne, nowe przepisy dają możliwość pracodawcy nieograniczonego i  jednostronnego kierowania pracowników do wykonywania pracy zdalnej w przypadku stanu nadzwyczajnego/epidemii oraz gdy jest to niezbędne ze względu na obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

- O ile pierwsza sytuacja nie budzi wątpliwości, zwłaszcza w kontekście ostatnich miesięcy, o tyle druga wydaje się zbyt niejasna, w szczególności w kontekście zasadniczej dobrowolności pracy zdalnej, która wynika z europejskiego porozumienia ramowego w sprawie telepracy – ocenia w rozmowie z MarketNews24 dr Agata Miętek, prawniczka w Kancelarii Ożóg Tomczykowski.

Pracodawca i pracownik z nowymi obowiązkami dotyczącymi pracy zdalnej

Trzecią, i chyba najważniejszą zmianą, jaką ma ustanowić nowelizacja Kodeksu pracy jest wprowadzenie nowych obowiązków pracodawcy i pracownika w przypadku wykonywania pracy zdalnej w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zlecając pracę zdalną pracodawca będzie zobowiązany przekazać pracownikowi nową kartę ryzyka zawodowego oraz przygotować informację zawierającą zasady BHP wykonywania pracy zdalnej uwzględniające wpływ tej pracy na wzrok i układ mięśniowo-szkieletowy. Zaś pracownik musi złożyć oświadczenie, że jego stanowisko pracy zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy. 

Jednocześnie, niezmienna pozostała część obowiązujących przepisów dot. kontroli pracownika pracującego zdalnie, co powoduje, że proponowana regulacja w odniesieniu do BHP jest niespójna. Konieczna jest tutaj głębsza analiza pozwalająca zachować  atrakcyjność pracy zdalnej (tak by pracodawcy i pracownicy sięgali do nich częściej niż do obecnej regulacji telepracy), ale przy tym by zachowana została istota stosunku pracy, w której to pracodawca jest organizatorem procesu pracy i za niego odpowiada.

Polscy pracodawcy przekonali się do pracy zdalnej

Pomimo wcześniejszych obaw, polscy pracodawcy z coraz większym zaufaniem podchodzą do pracy zdalnej.

– Wiosną pojawiło się wiele obaw, czy to zadziała. Dziś już wiemy, że praca w domu w dużej skali jest w ogóle możliwa, nauczyliśmy się, jak przeprowadzić ten proces pod względem organizacyjnym, jak zarządzać pracą na odległość, jak powinna wyglądać komunikacja z pracownikami i klientami, a sami pracownicy nauczyli się odpowiedzialności za własną efektywność – ocenia Monika Fedorczuk, ekspertka Konfederacji Lewiatan w rozmowie z Rzeczypospolitą.