Nawet do -18 st. C jeszcze w październiku. W tych rejonach Europy zima uderzy dużo wcześniej

Jesień dotarła do Polski

Październik rozpoczął się w Polsce pod znakiem typowej, często słonecznej i stosunkowo ciepłej aury, za którą odpowiadał rozległy, ale powoli ustępujący układ wysokiego ciśnienia. Temperatury w wielu regionach kraju, szczególnie w drugim tygodniu minionego miesiąca, mogły sięgać nawet 20 stopni Celsjusza, co skłaniało do cieszenia się urokami babiego lata. Ta sielanka nie potrwa jednak wiecznie.

Eksperymentalna, długoterminowa prognoza Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej wskazuje, że średnia miesięczna temperatura powietrza w całej Polsce najprawdopodobniej będzie mieścić się w zakresie normy wieloletniej z lat 1991-2020. Norma ta dla Warszawy wynosi średnio od 7,8 st. C do 9,9 st. C. Aby średnia miesięczna temperatura zmieściła się w normie, po cieplejszym okresie spodziewane jest nadejście ochłodzenia.

Analitycy pogodowi przewidują, że przełom nastąpi w trzecim tygodniu miesiąca. Od 20 października średnia temperatura maksymalna ma spaść do 10-14 stopni, a pod koniec miesiąca termometry lokalnie wskażą w najcieplejszym momencie dnia zaledwie 9 stopni Celsjusza. Nocami natomiast czekają nas pierwsze, dotkliwe przymrozki, które zakończą okres wegetacyjny wielu roślin.

Dodatkowo, wraz z ochłodzeniem, częściej pojawiać się będą pochmurne dni oraz opady deszczu, które stopniowo będą zwiększać wilgotność gleby przed zimą. Silniejsze wiatry z północnego zachodu mogą potęgować odczucie chłodu, dlatego warto już teraz przygotować cieplejszą odzież i zabezpieczyć rośliny w ogrodach oraz na balkonach.

Znane są szczegóły prognozowanej pogody oraz jego wpływu na otaczający nas świat.

Ochłodzenie w październiku ma dotkliwe skutki

Nagłe nadejście mrozów w październiku ma realne przełożenie na gospodarkę i domowe budżety. Przymrozki stanowią poważne zagrożenie dla sektora rolniczego, ponieważ mogą zniszczyć niezebrane jeszcze plony, zwłaszcza warzyw korzeniowych, kapustnych czy owoców.

To nieuchronnie prowadzi do zmniejszenia podaży na rynku, a w konsekwencji do wzrostu cen. Podobna sytuacja miała miejsce w maju 2025 roku, gdy wiosenne przymrozki zdziesiątkowały sady, co przełożyło się na wysokie ceny czereśni i wiśni. Ponadto gwałtowny spadek temperatur oznacza dla milionów gospodarstw domowych konieczność wcześniejszego rozpoczęcia sezonu grzewczego.

Zwyczajowo w Polsce ogrzewanie włącza się, gdy temperatura zewnętrzna przez kilka dni utrzymuje się poniżej 10-12 stopni Celsjusza. Należy pamiętać, że 1 lipca 2025 roku przestała obowiązywać rządowa tarcza osłonowa dotycząca cen energii cieplnej, co spowodowało podwyżki sięgające w niektórych miastach nawet 80 proc. Wcześniejszy i dłuższy sezon grzewczy w połączeniu z wyższymi stawkami za ciepło nieuchronnie przełoży się na znacznie wyższe rachunki.

Dodatkowo, wyższe koszty ogrzewania mogą wymusić zmiany w domowych budżetach, zmniejszając środki przeznaczane na inne wydatki, takie jak żywność, transport czy rekreacja. W skali makroekonomicznej nagłe mrozy mogą też wpływać na funkcjonowanie sektora usług i transportu, ponieważ oblodzone drogi i chodniki zwiększają ryzyko wypadków, a awarie instalacji grzewczych czy energetycznych stają się bardziej prawdopodobne. Dlatego prognozowane ochłodzenie podkreśla konieczność wcześniejszego przygotowania gospodarstw domowych, magazynów energii oraz infrastruktury miejskiej, aby ograniczyć negatywne skutki finansowe i logistyczne dla społeczeństwa.

Wiadomo, co jeszcze czeka społeczeństwo w październiku. Europa stanie przed poważnymi wyzwaniami.

Zobacz: Pilny komunikat PKO BP, dotyczy wszystkich klientów. Można stracić pieniądze

Pogoda w październiku zmieni sytuację w Europie

Gwałtowne ochłodzenie w Polsce będzie konsekwencją potężnych zjawisk atmosferycznych kształtujących pogodę nad Europą. Już na początku października nad kontynent, szczególnie w jego południowej i środkowej części, zaczęła napływać wyjątkowo zimna masa powietrza.

Za drastyczny spadek temperatur odpowiada adwekcja powietrza arktycznego i kontynentalnego z północy oraz wschodu. Proces ten jest potęgowany przez rozległy wyż, który zasysa lodowate masy powietrza w głąb kontynentu. Skutki są już odczuwalne w rejonach alpejskich, gdzie synoptycy prognozują spadki temperatur nawet do -18 st. C, co jest zjawiskiem rzadkim o tej porze roku.

Tak potężna anomalia, z odchyleniem od normy wieloletniej sięgającym nawet 20 stopni Celsjusza, musi wpłynąć na aurę w krajach sąsiednich. Ta sama masa mroźnego powietrza, choć w złagodzonej formie, dotrze również nad Polskę. Możemy spodziewać się pierwszych tak dotkliwych przymrozków, zwłaszcza w nocy i nad ranem. Temperatury przy gruncie, szczególnie na północy i wschodzie kraju oraz w kotlinach górskich, mogą spaść kilka stopni poniżej zera.

W praktyce oznacza to, że nadchodzące dni będą wymagały szczególnej ostrożności, zarówno w ruchu drogowym, gdzie możliwe są oblodzenia i śliskie nawierzchnie, jak i w rolnictwie, gdzie młode rośliny i uprawy wrażliwe na mróz mogą ucierpieć. W miastach zalecane jest wcześniejsze przygotowanie instalacji grzewczych i zabezpieczenie infrastruktury miejskiej przed skutkami niskich temperatur. Jednocześnie, mimo chłodu, występować będą krótkie okresy słoneczne, które mogą przynosić ulgę i pozwolić na korzystanie z ostatnich oznak złotej polskiej jesieni.