Zwolnienie przedmiotowe z VAT
Przedsiębiorcy prowadzący własną działalność gospodarczą mogą zostać zwolnieni płacenia podatku VAT. Zakładając firmę przedsiębiorca, ma możliwość wyboru czy będzie podatnikiem VAT czynnym, czy też skorzysta ze zwolnienia i podatek VAT nie będzie przez niego rozliczany. Istnieją jednak sytuacje, gdy zwolnienie z VAT nie jest możliwe dla wykonywanych przez podatnika czynności. Komu i w jakich sytuacjach przysługuje zwolnienie z podatku VAT? Ustawa o VAT przewiduje dwa rodzaje zwolnień z VAT – przedmiotowe oraz podmiotowe. Większość przedsiębiorców może korzystać z przynajmniej jednego z nich, choć istnieje także zakres działalności, który spod ulg będzie wyłączony.
Co to jest VAT?
VAT to tak zwany podatek od wartości dodanej. W Polsce mamy kilka stawek: podstawowa 23 proc., obniżone: 8 proc., 5 proc. i 0 proc. oraz stawka zwolniona. Na podatek ten zawsze patrzymy z perspektywy Urzędu Skarbowego – dlatego “VAT należny” należy się Urzędowi, nie nam. Jest to bardzo często mylona kwestia, ale warta zapamiętani. Dla uproszczenia VAT naliczony przedsiębiorca odzyskuje dla siebie. Podatek VAT można obliczyć, wykorzystując w tym celu wzór matematyczny:
Podatek VAT = cena netto x stawka podatku VAT . Zwolnienia od podatku są wyjątkiem od ogólnych zasad opodatkowania. Celem zastosowania zwolnienia jest chęć ochrony konsumentów niebędących zarejestrowanymi podatnikami przed wzrostem cen, bądź też – w przypadku zwolnienia podmiotowego – wsparcie dla drobnych przedsiębiorców. Konsekwencją zwolnienia z podatku jest brak prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z transakcją zwolnioną, w związku z czym nie zawsze zwolnienie z podatku może być korzystne dla podatników. Zwolnienia z VAT można podzielić na dwa rodzaje: zwolnienia przedmiotowe i zwolnienia podmiotowe.
Zwolnienie przedmiotowe z VAT
Zwolnienia przedmiotowe w VAT mają głównie charakter obligatoryjny i nie można z nich zrezygnować. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby podatnicy spełniający kryteria zwolnienia podmiotowego w VAT, byli podatnikami niekorzystającymi z tego zwolnienia. Zwolnienie przedmiotowe przysługuje ze względu na rodzaj czynności wykonywanych przez podatnika. W art. 43 ust. 1 ustawy o VAT znajduje się katalog czynności, które podlegają zwolnienu przedmiotowemu z VAT. W kręgu podmiotów zwolnionych z podatku VAT znaleźli się między innymi lekarze, pielęgniarki i psycholodzy. Do zwolnionych grup należą m.in.: ● usługi medyczne, ● usługi finansowe, ● usługi edukacyjne. Podatnicy świadczący czynności zwolnione z podatku na mocy art. 43 ust. 1 Ustawy o VAT, w przeciwieństwie do tych, którzy świadczą usługi opodatkowane stawką 0 proc., nie mogą dokonać odliczenia podatku naliczonego zapłaconego podczas świadczenia tych usług. Podmiot, który jest zwolniony z podatku VAT, nie musi składać deklaracji rozliczających VAT (np. VAT-7K, czy VAT-7). Oznacza to, że podmiot zwolniony nie rozlicza podatku należnego z tytułu sprzedaży oraz nie może odliczać podatku naliczonego.
Zwolnienie przedmiotowe z VAT a JPK
Z art. 82 par. 1b ustawy o Ordynacji podatkowej, wynika, że osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, które prowadzą księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, są zobowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania za pomocą środków komunikacji elektronicznej informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Podatnicy korzystający ze zwolnienia podmiotowego ze względu na niski próg sprzedaży, jak i ci dokonujący wyłącznie sprzedaży zwolnionej, czyli korzystający ze zwolnienia przedmiotowego z VAT, nie są objęci obowiązkiem przesyłania plików JPK_VAT. Warto jednak pamiętać, że mogą zostać wezwani do dostarczenia innych struktur JPK. Podatnicy, którzy korzystają z podmiotowego zwolnienia z podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 109 ust. 1 ustawy o VAT, mają obowiązek prowadzenia tzw. uproszczonej ewidencji VAT. Nie trzeba jej przekazywać w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego.
Zwolnienie podmiotowe
Zwolnienie podmiotowe dotyczy małych przedsiębiorców, których wartość sprzedaży jest mniejsza niż 200 000 zł w skali roku, licząc od 1 stycznia. Jeśli przedsiębiorca rozpoczyna działalność w trakcie roku, należy wyliczyć proporcjonalną kwotę limitu, do którego można być zwolnionym z VAT. Jeśli przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia podmiotowego z VAT, konieczne jest prowadzenie ewidencji przychodów, tak aby zauważyć moment przekroczenia 200 000 zł przychodu i niezwłocznie zarejestrować się jako podatnik VAT. Zwolnienie z VAT traci moc od transakcji, która przekracza ten limit kwotowy. I od tej transakcji należy już odprowadzić VAT należny. Do tych 200 000 zł nie wliczamy podatku, wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów, usług i produktów zwolnionych z VAT przedmiotowo (z kilkoma wyjątkami, np. usługi ubezpieczeniowe). Podstawa prawna: Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106); Ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2019 r. poz. 1292); Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej i punkcie informacji dla przedsiębiorcy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1291).
