ZUS i L4. Tego nie możesz robić na zwolnieniu lekarskim
![ZUS](https://images.iberion.media/images/1920/Fot_Arkadiusz_Ziolek_East_News_4a8f1192e9.png)
Warunki L4: jakie są obowiązki podczas pobytu na zwolnieniu lekarskim L4? Co wolno, a czego nie wolno robić? Co może skontrolować ZUS, co pracodawca, i w jaki sposób? Co najmniej od roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych nieprzerwanie zwiększa liczbę kontroli w całej Polsce. Jak postępować podczas zwolnienia L4, by nie narazić się na nieprzyjemności?
L4 i ZUS: co wolno, a czego nie
Zwolnienie lekarskie (L4) wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem statutowym mogą przysporzyć wiele nieprzyjemności - co zresztą znamienne, nie tylko nam. Zakład Ubezpieczeń Społecznych drobiazgowo kontroluje zwolnienia L4 i, jak wynika z raportów kwartalnych publikowanych w ramach dostępu do informacji publicznej, robi to coraz częściej przynajmniej od roku. Na co uważać podczas zwolnienia L4?
L4: co sprawdza ZUS?
Podstawowe kontrole ZUS podczas zwolnienia L4 obejmują dwa segmenty;
- prawidłowość wykorzystania zwolnienia,
- prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy.
W przypadku pierwszym, kontrola dotyczy poszczególnych pracowników. U naszych drzwi może stanąć kontroler z najbliższej siedziby ZUS, który sprawdzi czy stosujemy się do zaleceń lekarza; czy czas zwolnienia przeznaczamy na rekonwalescencję. W tym czasie nie możemy np. dorabiać, jeżeli okres L4 wykorzystamy na pracę na boku, ZUS cofnie nam świadczenie, istotnie je ograniczy albo zawiadomi o tym zakład pracy, co może się wiązać ze zwolnieniem dyscyplinarnym.
W drugim przypadku kontrole dotyczy lekarza, który wystawił na zwolnienie. Kontroler oceni, czy lekarz zgodnie ze stanem faktycznym orzekł o czasowej niezdolności do pracy. Oba te rodzaje kontroli wynikają z zadań ustawowych. Bowiem środki, z których ZUS wypłaca zasiłki chorobowe (za okres L4) pochodzą ze składek na ubezpieczenie chorobowe od wszystkich ubezpieczonych.
Co do zasady kontrola może zostać przeprowadzona w domu lub za pomocą danych, które kontroler pozyska alternatywnie (tak, w tym miejscu mogą się znaleźć choćby nasze zdjęcia w mediach społecznościowych, choć ujawnienie nieprawidłowości tą drogą nie będzie od razu drogą do wstrzymania świadczenia czy jego cofnięcia).
L4: czy można wyjść na zakupy?
W kontekście konkretnych czynności, które są zabronione podczas L4 próżno szukać precyzyjnej listy. W tym kontekście rzecznik ZUS z pomorskiego oddziału agencji Krzysztof Cieszyński przekazał, cytowany przez serwis superbiz.pl, że "w czasie zwolnienia ubezpieczony powinien postępować tak, by jak najszybciej odzyskać sprawność i wrócić do pracy".
“Niezależnie od wskazań lekarskich może wtedy wykonywać tylko czynności codzienne i te, związane z poprawą stanu zdrowia, np. może pójść na wizytę lekarską, do apteki, po zakupy spożywcze”.
W przypadku rzeczy zakazanych podczas zwolnienia L4 jest podobnie; dominuje zasada “zdrowego rozsądku”. Chodzi bowiem o “postępowanie, które w powszechnym odczuciu jest nieodpowiedzialne dla chorego i może nasuwać wątpliwości co do rzeczywistego stanu zdrowia”.
"Czasem zwolnienia lekarskiego nie można swobodnie dysponować, tak jak np. urlopem wypoczynkowym. Wykorzystywanie go niezgodnie z przeznaczeniem powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego za cały okres".
Kontrolerzy wśród przypadków cofnięcia świadczenia lub jego wstrzymania wymieniają zgodnie udział w weselach, urlopy wyjazdowe/odpoczynkowe, wizyty w SPA (nie, w tym przypadku nie przejdzie tłumaczenie, że to dla zdrowia), czy uprawianie sportu.
L4: Kogo sprawdzi ZUS?
Najbliższa prawdy jest odpowiedź: nie wiadomo, ale z dużym prawdopodobieństwem, prędzej czy później, każdego. Można jednak presuponować, że do kontroli typuje się te zwolnienia, które na pierwszy rzut oka budzą co najmniej wątpliwości; kontrolerzy ZUS mogą brać pod uwagę np. okres niezdolności do pracy nieadekwatny do stwierdzonego schorzenia, kolejne zwolnienia następujące po sobie od różnych lekarzy i na różne schorzenia czy niestawianie się danego płatnika na kontrole lekarskie. Nie wspominając o historii pacjenta, jeżeli kiedyś już zdarzyło nam się “chorować za długo”, to z pewnością będziemy na cenzurowanm.
![Sanatorium](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_12_T074223_661_a233cf189e_01d2bb6c62.png)
![Dług sądowy](https://images.iberion.media/images/origin/Dlug_sadowy_30a18bd2f9.jpg)
![Pieniądze z ZUS](https://images.iberion.media/images/origin/Pieniadze_z_ZUS_77afa290cf.png)
![kontrola](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01620116_0005_6a21a8e395.jpg)
![samolot, pasażerowie](https://images.iberion.media/images/origin/samolot_c435d28ccd.jpg)
![haker](https://images.iberion.media/images/origin/pexels_mikhail_nilov_6964348_1_b4310ba88d_edf66c3003_d0f8437579.jpg)
![Po przekroczeniu tego znaku możesz stracić prawo jazdy - nowe przepisy już wkrótce](https://images.iberion.media/images/origin/noweprawo_034b9de19a.jpg)
![kalendarz, rodzina](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_25_T164933_472_5448a26d65.png)
![Pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/Pieniadze_e293506da9.png)
![praca, termometr](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_23_T184132_141_c261394e0f.png)
![dokumenty, skarbówka](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_22_T200237_315_1b4496c7fc.png)
![pracownik](https://images.iberion.media/images/origin/collab_media_V_Gj_Qg_LN_4_B78_unsplash_4a9126a910.jpg)
![seniorzy, ZUS, pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/seniorzy_ZUS_pieniadze_0fa0e74a9d.jpg)
![Praca](https://images.iberion.media/images/origin/praca_926617d63a.jpg)
![emeryci](https://images.iberion.media/images/origin/emeryci_e44dd232ff.jpg)
![Cargo Pesa](https://images.iberion.media/images/origin/pesacargo_053e525219.jpg)
![poszukiwanie pracy](https://images.iberion.media/images/origin/szukanie_pracy_fot_praca_gov_pxhere_fc0404124c.png)
![babcia z wnuczką](https://images.iberion.media/images/origin/pexels_juanpphotoandvideo_1109238_877645c911.jpg)
![Agnieszka Dziemianowicz-Bąk](https://images.iberion.media/images/origin/dziemianbka_274b1d48b8.jpg)
![ZUS](https://images.iberion.media/images/origin/zus_403f6db893.jpg)
![ojciec z dzieckiem](https://images.iberion.media/images/origin/steven_van_loy_o_Uh_Sla4_L_98_unsplash_5f24c05bff.jpg)
![praca](https://images.iberion.media/images/origin/prca_743451a0a4.jpg)
![zus](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01604201_0005_70c0f9743b.jpg)
![pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/pieniadze_927d800be1.jpg)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_WZORY_DLA_SG_2024_07_26_T233159_059_b0fccb9d4f.jpg)
![Występ Lady Gagi na Igrzyskach Olimpijskich](https://images.iberion.media/images/origin/Wystep_Lady_Gagi_na_Igrzyskach_Olimpijskich_c57c60b176.png)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![Prezydent z żoną](https://images.iberion.media/images/origin/Prezydent_z_zona_13962c1010.jpg)
![ciasto agrestowe](https://images.iberion.media/images/origin/ciasto_agrestowe_c851654b9d.jpg)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![Ostrzyhom](https://images.iberion.media/images/origin/fot_Canva_Ostrzyhom_2b7bb6ae28.jpg)
![Chrome](https://images.iberion.media/images/origin/chrome_ochrona_fot_pxhere_DALL_E_897cb3f8b6.png)
![Sanatorium](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_12_T074223_661_a233cf189e_01d2bb6c62.png)
![Joanna Senyszyn](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_141bb294b5.jpg)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![ZUS, pieniądze, emeryt, wdowiec, smutny emeryt](https://images.iberion.media/images/origin/Emeryt_pieniadze_53f7ed0d08.png)