Węgiel to surowiec kopalny, powstały w wyniku przemian szczątków roślinnych zachodzących pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury. Należy do grupy paliw stałych, wykorzystywanych przede wszystkim w energetyce, przemyśle i ogrzewaniu indywidualnym.
W zależności od stopnia uwęglenia wyróżnia się kilka rodzajów węgla – między innymi torf, węgiel kamienny, węgiel brunatny czy antracyt. Najczęściej używany w Polsce jest węgiel kamienny, stosowany jako paliwo w elektrowniach oraz w gospodarstwach domowych.
Z chemicznego punktu widzenia węgiel to mieszanina pierwiastków – głównie węgla pierwiastkowego, siarki, wodoru, tlenu i azotu. Wartość energetyczna zależy od jakości złoża, a więc od zawartości części lotnych i popiołu. Wbrew potocznemu przekonaniu, nie każdy węgiel „nadaje się do wszystkiego” – niektóre sortymenty wykorzystywane są wyłącznie przemysłowo, inne – wyłącznie do spalania w piecach. To rozróżnienie decyduje o cenie, dostępności i formie sprzedaży.
Największe światowe zasoby węgla znajdują się w Stanach Zjednoczonych, Rosji, Chinach i Australii. USA dysponują najbogatszymi złożami węgla kamiennego, Australia dominuje w eksporcie, a Chiny – mimo własnych pokładów – są jednym z największych importerów ze względu na skalę zużycia.
Europa, z wyjątkiem Rosji, odgrywa coraz mniejszą rolę na rynku – zarówno w wydobyciu, jak i konsumpcji. W ostatnich latach wiele państw ograniczyło eksploatację własnych złóż w związku z unijną polityką klimatyczną i rosnącymi kosztami środowiskowymi.
Polska dysponuje jednymi z największych złóż węgla kamiennego w Unii Europejskiej – zlokalizowanymi głównie w Górnośląskim i Lubelskim Zagłębiu Węglowym. W przypadku węgla brunatnego kluczowe znaczenie mają odkrywki w Bełchatowie, Turku i Turowie.
Łączne zasoby bilansowe w Polsce szacuje się na ponad 88 miliardów ton, z czego zaledwie część pozostaje dostępna technicznie i ekonomicznie. Krajowe wydobycie sukcesywnie maleje – zarówno ze względu na koszty, jak i założenia polityczne. Polska, mimo wciąż znaczącego potencjału, staje się importerem coraz większej części potrzebnego surowca.
Cena węgla uzależniona jest od kilku czynników – rodzaju surowca (kamienny czy brunatny), jakości (kaloryczność, zawartość siarki i popiołu), formy sprzedaży (luzem czy workowany) oraz źródła pochodzenia (krajowy czy importowany). Węgiel energetyczny sprzedawany elektrowniom podlega kontraktom hurtowym, natomiast węgiel dla gospodarstw domowych trafia na rynek detaliczny – gdzie ceny bywają znacząco wyższe. Wahania cen są również silnie powiązane z sezonowością – szczególnie w okresie grzewczym.
Ceny węgla gwałtownie wzrosły w 2022 roku, kiedy doszło do zakłóceń w imporcie, a popyt krajowy przekroczył zdolności wydobywcze – obecnie jednak sytuacja jest bardziej stabilna, ale stawki nadal utrzymują się powyżej poziomu sprzed kryzysu. Za tonę węgla, w zależności od jego rodzaju, przyjdzie nam zapłacić od 800 złotych do nawet 1 600 złotych.
Pokaż więcej
        To, czego nie udaje się robić Polakom, może się udać Ukraińcom, a przynajmniej takiego zdania jest kierownictwo spółki Coal Energy. Twierdzi ono, że dysponuje doświadczeniem, dzięki któremu będzie mogło rentownie wydobywać węgiel kamienny na Górnym Śląsku. Podpisano już nawet list intencyjny, a bazą infrastrukturalną może się stać pierwsza komercyjna kopalnia węgla kamiennego w Polsce, która działalność wydobywczą miała zakończyć do końca bieżącego roku.
        W niedzielę (27.04) śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego oraz karetki zmierzające na sygnale w stronę kopalni KWK "Budryk". Rzecznik Jastrzębskiej Spółka Węglowa, do której należy kopalnia, przekazał mediom pierwsze informacje o incydencie, do jakiego doszło na terenie jednej z najnowocześniejszych kopalni w kraju.
        Przebili bańkę IT. Czy górnik naprawdę zarabia dzisiaj więcej niż programista? Tak. I to nie jest chwytliwy nagłówek, tylko twarde dane z Głównego Urzędu Statystycznego. Średnia pensja w górnictwie węgla kamiennego przekracza dziś 14 tysięcy złotych brutto. Dla porównania – w branży IT to nieco ponad 13 tysięcy. A w całym przemyśle? Zaledwie 8. Brzmi jak paradoks?
        Rynek węgla w 2025 roku zaskoczył wszystkich. Po kryzysie energetycznym ceny opału zaczęły spadać, a prognozy wskazują na dalsze zmiany. Co tak naprawdę wpłynęło na ten trend i jak może to wpłynąć na Polaków, którzy wciąż korzystają z węgla do ogrzewania domów?
        Czyste technologie węglowe — brzmi jak oksymoron, ale to jednak możliwe. Rozpoczęły się prace nad uruchomieniem wytwórni bezdymnego, niskoemisyjnego paliwa. Niedługo możliwe będzie używanie tego wyrobu na szeroką skalę, bez konieczności wymiany pieców.
        W związku z transformacją energetyczną, czyli odchodzeniem polskiej energetyki od węgla w przyszłym roku ma zostać zamknięta elektrownia Siersza w Trzebini (woj. małopolskie). Pracownicy zakładu zaniepokojeni tymi doniesieniami w niedzielę (10 listopada) rozpoczęli protest. Zebrali się pod zakładem z nadzieją, że uda im się ochronić miejsca pracy. Co na to przedstawiciele elektrowni?
        Kiedy zbliża się listopad, a prognozy pogody mówią o gwałtownym ochłodzeniu, wzrost cen węgla jest bardziej niż oczywisty. W wielu miejscach problemem pozostaje także jakość surowca, która w wersji importowanej często pozostawia wiele do życzenia. Kilkukrotnie tańszy w skupie, sprowadzany węgiel może się okazać wielokrotnie droższy w eksploatacji – jest bowiem znacznie mniej wydajny od polskiego odpowiednika. Gdzie zatem najlepiej dokonywać zakupu, by nie natknąć się na czarny bubel?
        Wraz z nadejściem jesieni właściciele gospodarstw domowych, którzy wciąż ogrzewają swoje mieszkania węglem, zaopatrują się w zapasy tego surowca na zimę. I choć wszyscy pamiętają ostatnie sezony, w których ceny węgla drastycznie wzrosły z powodu wojny w Ukrainie, obecnie sytuacja na rynku wróciła do normy. Ile zapłacimy za tonę? Oto ceny węgla w sklepach i składach.
        W najbliższych latach zostaną wprowadzone ograniczenia dotyczące sprzedaży węgla dla gospodarstw domowych. Niedługo Polacy nie będą mogli kupić wybranych rodzajów węgla. Taki zakaz jest efektem Krajowego Planu Odbudowy oraz zobowiązań, które nałożyła na Polskę Unia Europejska. Wiemy, kiedy te rewolucyjne zmiany mają wejść w życie. Przedstawiamy szczegóły.
        Kopalnia węgla Bobrek w Bytomiu miała pracować do 2040 roku, jednak zostanie zamknięta już pod koniec 2025. Dalsze wydobycie jest zbyt niebezpieczne, w marcu na terenie kopalni doszło do tragicznego wstrząsu. Rząd przygotował specjalne rozwiązania dla górników i zapewnia, że nikt nie zostanie na lodzie.
        Już wkrótce Polacy będą musieli zmierzyć się z nowym podatkiem od ogrzewania. Wprowadzenie takiej opłaty jest powiązane z działaniami Unii Europejskiej, które mają na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Wiadomo już, kto będzie musiał ponieść dodatkowe koszty. Ile wyniesie nowy podatek?
        Parlament Europejski przyjął dyrektywę związaną z ogrzewaniem domów. Zarówno te stare, jak i nowe budynki będą musiały spełniać odpowiednie normy energetyczne, a ich właściciele będą musieli zlikwidować kotły na węgiel i gaz. Unia Europejska poinformowała, kiedy zmiany wejdą w życie. Przedstawiamy szczegóły.
        Połowa lutego oznacza, że koniec sezonu grzewczego zbliża się małymi krokami. Niektórzy kupują jeszcze węgiel, aby być zaopatrzonymi w razie niespodziewanych spadków temperatury czy ataków zimy. Ile konkretnie trzeba zapłacić za tonę w ostatnich dniach?
        Zgodnie z decyzją Unii Europejskiej już niedługo zacznie obowiązywać podatek od ogrzewania węglem i gazem. Czym jest system ETS 2? Ile wyniesie podatek i czy można go uniknąć? UE przewiduje jeden sposób.
        Na rynkach światowych ceny węgla nieznaczenie spadły. Jak sytuacja wygląda w Polsce? Ile musimy teraz zapłacić za tonę tego surowca? Wiele osób w Polsce, które właśnie teraz zamierzają uzupełnić zapasy opału, może się zdziwić. Kto liczył na spektakularne obniżki cen, niestety się przeliczył.
        Ceny węgla spadają i - zdaniem ekspertów - będą spadać dalej. Węgiel tanieje na całym świecie, również w Polsce. To jednak jeszcze nie znaczy, że faktycznie zapłacimy za niego mniej. Jak obecnie prezentują się stawki za ten surowiec?
        Barbórka to tradycyjne święto górnicze obchodzone 4 grudnia. Przy tej okazji warto nie tylko pamiętać o osobach zatrudnionych w tym sektorze, ale też przyjrzeć się tendencjom i wynagrodzeniom. Pamiętajmy, że zgodnie z transformacją energetyczną Polska ma odchodzić od wydobycia węgla, a tym samym zmniejszać będzie się liczba osób zatrudnionych w górnictwie.
        Sezon grzewczy w Polsce powoli się rozkręca, a to oznacza, że wiele gospodarstw domowych musi zaopatrzyć się w opał. Ile trzeba zapłacić za węgiel w tym roku i gdzie można go kupić? Czy rząd planuje wprowadzić pomoc finansową dla osób opalających swoje domy paliwem stałym? Sprawdzamy.
        Dodatek węglowy wprowadzono w Polsce w 2022 roku. Jednorazowa pomoc w wys. 3 tys. zł była wypłacana tym gospodarstwom domowym, dla których główne źródło ogrzewania stanowił: kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe – opalane węglem kamiennym, brykietem bądź peletem, zawierającymi minimum 85 proc. węgla kamiennego. Choć w wielu miejscach w naszym kraju wciąż utrzymują się dość wysokie temperatury, jak na październik, to wiele osób zastanawia się już, czy i w tym roku może liczyć na wsparcie finansowe w ogrzewaniu domu węglem.
        Po kilku miesiącach deklaracji i zapowiedzi w końcu pojawiły się informacje dotyczące dodatku węglowego. Rząd podjął bowiem ostateczną decyzję w tej kwestii.
        Zbliża się sezon grzewczy. Wielu Polaków nurtuje, czy i w tym roku będą przysługiwać dopłaty do węgla. Niedawno ten temat poruszyła minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.
W zeszłym roku można było składać wnioski o uzyskanie dodatku węglowego. Było to jednorazowe świadczenie dla gospodarstw domowych ogrzewanych tym surowcem. Sprawdzamy, jakie plany w tym kontekście ma rząd na ten rok.
        Jastrzębska Spółka Węglowa (JSW) SA poinformowała kilka dni temu o fali rezygnacji z zakupu węgla z kopalni KWK Budryk. W związku z tym zaapelowała do klientów, którzy posiadają numerki od 1800 wzwyż i w dalszym ciągu chcą zakupić surowiec, by ci zgłosili się w celu ustalenia przyspieszonego terminu odbioru węgla.
        Ministerstwo Aktywów Państwowych planuje znieść limity zakupu węgla od gmin, a także wydłużyć czas, do którego będzie można nabyć go w preferencyjnej cenie.
Właściciel składu opału zorientował się, że został okradziony. Były pracownik ukradł łącznie 26 ton węgla.
        - Jeszcze rok temu przedstawiciele branży byli optymistami, że wkrótce będą mogli obejść się bez rosyjskiego węgla kamiennego – piszę niemiecki dziennik ”Bild”. Nie jest to jednak tak proste, jak się początkowo wydawało. Proces odchodzenia od rosyjskiego węgla będzie trwał nieco dłużej.
Osoby, które nie wykupiły jeszcze przysługującego węgla od gmin, muszą się pośpieszyć. Wniosek należy złożyć do 15 kwietnia 2023 roku.
Ministerstwo Aktywów Państwowych zapowiedziało, że gminy będą mogły odkupić węgiel, który nie kupili mieszkańcy, po cenie rynkowej.