biznes finanse video praca handel Eko Energetyka polska i świat O nas
Obserwuj nas na:
BiznesINFO.pl > Składki

Składki

Składki – co to jest? Podstawowe informacje

Składki to obowiązkowe świadczenia pieniężne odprowadzane przez obywateli i przedsiębiorców na rzecz państwa – w szczególności do instytucji publicznych zajmujących się zabezpieczeniem społecznym, ochroną zdrowia i ubezpieczeniami. Ich ideą jest zapewnienie finansowania systemów, które mają chronić społeczeństwo przed skutkami chorób, bezrobocia, wypadków czy starości. 

Składki, z formalnego punktu widzenia, nie są podatkiem, choć ich konstrukcja – regularność, przymusowość i brak swobody dysponowania – czyni je do niego zbliżonymi i to na tyle, że często określa się je mianem „parapodatków”.

W Polsce głównym odbiorcą składek jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ale część z nich trafia również do Narodowego Funduszu Zdrowia czy Funduszu Pracy (za pośrednictwem ZUS). System składkowy ma charakter solidarny – oznacza to, że wysokość świadczeń w przyszłości nie zawsze wprost zależy od kwoty wpłaconych składek, a raczej od ogólnej kondycji budżetu i regulacji prawnych. Innymi słowy, płacimy dziś, aby – przynajmniej w teorii – jutro ktoś zapłacił za nas.

Składki na ZUS – ile państwo potrąca z wynagrodzenia?

Każda osoba zatrudniona na umowę o pracę ma obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Część z nich potrącana jest bezpośrednio z wynagrodzenia pracownika, a część – dopłacana przez pracodawcę

W praktyce oznacza to, że pracownik widzi na swoim koncie kwotę netto, która jest już pomniejszona o składki i podatek dochodowy. Najważniejsze z nich to składka emerytalna (19,52% podstawy), rentowa (8%), chorobowa (2,45%), wypadkowa (średnio 1,67%) i zdrowotna (9%). Łącznie stanowią one niemałą część każdej wypłaty, co – jak się nietrudno domyślić – budzi w społeczeństwie ogromne emocje.

W przypadku osoby zarabiającej 4666 zł brutto, składki i podatki pochłaniają ok. 1300 zł miesięcznie. To oznacza, że do pracownika trafia mniej niż trzy czwarte kwoty wypracowanego wynagrodzenia. Państwo tłumaczy ten mechanizm potrzebą utrzymania systemu „solidarności społecznej”, choć w praktyce duża część obywateli traktuje składki jak przymusową opłatę za obietnice, z których w końcu może być bardzo trudno się wywiązać.

Jak opłacać składki?

Dla pracownika sytuacja jest prostsza – składki są potrącane automatycznie przez pracodawcę i przekazywane do odpowiednich instytucji. Pracownik nie musi wykonywać żadnych formalności, ale też nie ma wpływu na sposób rozdysponowania tych środków, wobec czego jego rola sprowadza się do biernego uczestnictwa w systemie, który – jak zapewnia państwo – ma zagwarantować mu bezpieczeństwo na przyszłość.

Z perspektywy przedsiębiorcy natomiast, system składek jest znacznie bardziej złożony. Każdy prowadzący działalność gospodarczą musi samodzielnie opłacać składki do ZUS – najczęściej w formie miesięcznej, do 20. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Składki te obejmują ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne, a ich wysokość zależy od wybranej formy opodatkowania i dochodu przedsiębiorcy. Istnieją też ulgi, takie jak „mały ZUS” czy „ulga na start”, które pozwalają nowym przedsiębiorcom przez pewien czas płacić mniej.

Pokaż więcej

Karol Nawrocki, Rafał Trzaskowski
01.05.2025 13:30 Finansowa zapaść NFZ. Stracą nie tylko najbiedniejsi

Przedsiębiorcy powinni płacić niższe składki niż pracownicy na minimalnej? Czy państwo dopłaca do składek statystycznie najbogatszych — czyli osób prowadzących działalność gospodarczą? I co to właściwie znaczy? Że cała reszta dopłaca do ubezpieczenia tych, którzy zarabiają więcej? Brzmi absurdalnie?

Służba zdrowia, lekarz
27.11.2024 05:45 Kontrowersje wokół składki zdrowotnej dla firm. "Majstrowanie przy tym jest niebezpieczne"

Komisja Zdrowia oraz Komisja Finansów Publicznych przyglądały się dwóm rządowym projektom dotyczącym składki zdrowotnej. W środę (27 listopada) posłowie wysłuchają sprawozdania w tej sprawie. Przedsiębiorcy czekają na wprowadzenie nowych przepisów i możliwe oszczędności. A jak ten pomysł oceniają lekarze i osoby na umowach o pracę, które będą musiały płacić składkę? Niektórzy nie kryją emocji i ostrzegają przed konsekwencjami.

ZUS
05.11.2024 13:37 ZUS zwalnia ze składek. Złożono już prawie 50 tysięcy wniosków

Od początku listopada można starać się o zwolnienie ze składek płaconych Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych. Według najnowszych danych opublikowanych przez instytucję, tylko od początku listopada przedsiębiorcy w tej sprawie złożyli niemal 50 tys. wniosków. Zwolnienie obowiązuje na jeden miesiąc w roku, a cała procedura jest bardzo prosta. 

szymon hołownia
28.08.2024 19:05 Obniżenie składki zdrowotnej. Polska 2050 mówi o sukcesie, koalicjanci o falstarcie

Dziś miało miejsce spotkanie rządu i przedstawicieli koalicji, podczas którego miało dojść do ostatnich negocjacji w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok 2025. Jednym z punktów spornych była kwestia obniżenia składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Polska 2050 ogłosiła sukces, jednak innego zdania są koalicjanci.

None
18.08.2024 20:14 ZUS podnosi składki. Trzeba zapłacić więcej i to już do 20 sierpnia

Więcej niż dotąd trzeba będzie zapłacić za składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ich wysokość powiązana jest z kwotą minimalnego wynagrodzenia, a to od 1 lipca jest już wyższa. Podwyżki nie są jednak jedynym zmartwieniem dla przedsiębiorców. Na ustawowym horyzoncie pojawił się bowiem zarys przepisów, które dla wielu właścicieli firm mogą okazać się szokujące. 

emeryci, seniorzy
29.07.2024 09:29 ZUS przypomina. Ostatnie dni na decyzję — chodzi o emerytury

Polacy mają już tylko kilka dni. Jeszcze tylko przez chwilę możemy podjąć ważną decyzję w sprawie swojej emerytury. Jak skorzystać z okienka transferowego ZUS-OFE? To ostatnia szansa na podniesienie swojego świadczenia, powinniśmy jednak pamiętać o podejmowanym ryzyku.

ZUS, pieniądze
15.06.2024 09:34 Czas tylko do 1 lipca. Klienci ZUS muszą podjąć decyzję ws. składek

Taka szansa nie zdarza się często. Po raz pierwszy od lat, Zakład Ubezpieczeń Społecznych daje swoim klientom możliwość zdecydowania o tym, gdzie trafią ich składki. Na podjęcie decyzji zostało jednak niewiele czasu.

ZUS, pieniądze
14.06.2024 17:27 Składka ZUS pójdzie w górę. Wiadomo, o ile więcej zapłacą Polacy

Polacy wkrótce będą musieli zmierzyć się z kolejnymi podwyżkami. Tym razem w górę pójdzie składka ZUS. Wiadomo już, o ile więcej zapłacą polscy przedsiębiorcy w przyszłym roku. Przedstawiamy szczegóły.

zus
01.06.2024 21:19 ZUS odda pieniądze ze składki zdrowotnej. Termin mija 3 czerwca

Za kilka dni mija termin składania wniosków o zwrot nadpłaty środków przekazanych na opłacanie składki zdrowotnej w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli wniosek nie zostanie złożony, ZUS rozliczy nadpłatę w składakach do końca roku.

ZUS, pieniądze
23.05.2024 22:21 Wakacje od ZUS. Polacy zaoszczędzą nawet 1600 złotych

Jakiś czas temu zapowiedziano wprowadzenie nowej formy wsparcia dla Polaków. Chodzi tutaj dokładnie o wakacje od ZUS. W czwartek, 23 maja Senat zaakceptował ustawę w tej sprawie, a teraz dokument trafi na biurko prezydenta. Wielu Polaków zaoszczędzi dzięki temu pokaźna sumę.

ZUS
18.05.2024 13:26 ZUS daje czas tylko do 20 maja. Wielu Polaków jeszcze nie złożyło dokumentów

Tylko do poniedziałku 20 maja Zakład Ubezpieczeń Społecznych daje czas na rozliczenie składki zdrowotnej za 2023 r. Ci płatnicy, którzy będą mieli nadpłatę, mogą liczyć na szybki zwrot pieniędzy. Stanie się to jednak tylko, jeśli petent dotrzyma konkretnie określonych terminów. Wyjaśniamy wszystko, co koniecznie trzeba wiedzieć.

Krzysztof Kwiatkowski
14.05.2024 18:11 "Pomóc przedsiębiorcom". Senator Kwiatkowski o relacji biznesu z państwem

W zeszłym roku uchwalono 34 i pół tysiąca stron przepisów prawa — tak trudności prawne w prowadzeniu biznesu w Polsce ocenił senator Koalicji Obywatelskiej Krzysztof Kwiatkowski. — Kierując się zasadą: uchwalasz nowe obowiązki, to inne uchylasz, a nie narzucasz dodatkowe. I cały czas trzeba myśleć, jak pomóc, a nie utrudnić życie przedsiębiorcom — mówił nasz gość podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.

Adam Abramowicz
13.05.2024 21:37 "Rozwiązania oderwane od rzeczywistości". Rzecznik Abramowicz o sytuacji biznesu w Polsce

”Nasze rozwiązania są przez urzędników konstruowane zupełnie w oderwaniu od rzeczywistości” — oceniał prawo tworzone dla biznesu Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. ”System prostych rozwiązań jest prawie w wszystkich europejskich krajach oprócz Polski” — skwitował nasz rozmówca podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego.

list z ZUS-u, kalkulator, portfel, ręce
24.04.2024 08:42 Szykują się duże zmiany w składce zdrowotnej. Niektórzy Polacy zapłacą więcej

O zmianach w składce zdrowotnej mówiło się jeszcze przed wyborami parlamentarnymi. Jakiś czas temu zapowiedziano konkretne zmiany w tej kwestii. Okazuje się, że reforma nie będzie korzystna dla jednej grupy przedsiębiorców. Kto konkretnie zapłaci więcej? 

pieniądze
14.04.2024 23:10 Zgromadził milion złotych kapitału w ZUS. Obliczyli, jaką dostanie emeryturę

Dziennikarze Business Insider postanowili sprawdzić, czy milion odprowadzany w składach na emeryturę może mieć przełożenie na komfort finansowy w przyszłości. Niestety, wyniki ich badań nie napawają optymizmem. 

dłonie
09.04.2024 19:21 Wielu seniorów pokrzywdzonych. Masowo piszą skargi do RPO

Emerytury w Polsce od dawna cieszą się złą sławą. Niektórzy seniorzy czują się jednak potraktowani tym bardziej niesprawiedliwie, że ich świadczenia zostały ”bezprawnie” zaniżone. Kolejne skargi w tej sprawie wpływają do Rzecznika Praw Obywatelskich. Najbardziej wyróżnia się jedna grupa.

NFZ
31.03.2024 12:26 Ważny komunikat z NFZ. Chodzi o wysokość składki zdrowotnej

Narodowy Fundusz Zdrowia wydał ważny komunikat, w którym poinformowano o wysokości składki zdrowotnej w pierwszych trzech miesiącach 2024 roku. Tyle muszą płacić Polacy za dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne. Przedstawiamy szczegóły.

Dokumenty, pieniądze, kalkulator
14.03.2024 21:44 Zmiany w składce zdrowotnej. Padł konkretny termin

Polski Ład spowodował niemałe zamieszanie w kwestii składki zdrowotnej. Zmiany na lepsze były zapowiadane podczas kampanii wyborczej. Teraz szefowa resortu zdrowia zapowiedziała, kiedy można spodziewać się ostatecznego efektu prac w sprawie składki zdrowotnej, a także wyjawiła, kiedy zmiany wejdą w życie. 

Listy z ZUS-u, pieniądze
26.02.2024 08:46 Będą zmiany w składce zdrowotnej? Padły dwie propozycje

Zmiany w składce zdrowotnej zostały zapowiedziane już podczas kampanii przed wyborami parlamentarnymi. W rządzie trwają prace nad wprowadzeniem nowych rozwiązań w tej kwestii. Czy będą one korzystne dla wszystkich przedsiębiorców i rozwiążą ich problemy związane ze składką zdrowotną? 

Pieniądze, Andrzej Domański
20.02.2024 12:32 Nadchodzą zmiany w składce zdrowotnej. Padła konkretna zapowiedź

Podczas kampanii wyborczej Koalicja Obywatelska zapowiedziała w swoich “100 konkretach”, że zostaną wprowadzone zmiany w składkach zdrowotnych. Ostatnio podczas rozmowy z “Business Insiderem” wspomniał o tym obecny minister finansów i podał konkretny termin. 

emeryci
29.01.2024 21:01 Nadchodzi zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn?

Zmiany dotyczące wieku emerytalnego zawsze budzą spore emocje. Zarówno jego podwyższenie jak i obniżenie wiąże się z istotnymi konsekwencjami. Dyskusje wywołuje również nierówna granica wśród kobiet i mężczyzn, a także różnice w wysokości emerytur. Czy kobiety powinny przechodzić na emeryturę w tym samym wieku co mężczyźni? Dane ZUS są niepokojące.

List z ZUS
26.01.2024 15:14 Będą duże ulgi dla 2 mln osób w Polsce. Czy ZUS zdąży rozpatrzyć wszystkie wnioski?

Zapowiadane przez nową koalicję rządzącą wprowadzenie wakacji składkowych dla mikroprzedsiębiorców ma wejść w życie w tym roku. Towarzyszą mu jednak problemy. ZUS musi bowiem wyrazić zgodę w przypadku każdego przedsiębiorcy - o ile rozpatrzenie wszystkich wniosków będzie możliwe w tym roku. Z ulgi może skorzystać nawet 2 mln Polaków.

Liczenie pieniędzy
15.01.2024 22:48 Można zaoszczędzić prawie 3000 złotych. Skorzystają tysiące Polaków

Fantastyczne wieści dla sporej części Polaków. Okazuje się, że istnieje pewien prosty sposób dla przedsiębiorców, dzięki któremu w ich kieszeniach zostanie dodatkowe prawie 3000 złotych. Wystarczy tylko jedna informacja do skarbówki. 

pieniądze
14.01.2024 19:10 Wyższe składki na ZUS i zdrowotną. Wiemy, ile w 2024 r. muszą zapłacić przedsiębiorcy

Nowy rok przyniósł niemałe zmiany dla przedsiębiorców. Wraz ze wzrostem przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, w górę poszły poszczególne składki ZUS. Ponadto, od 1 stycznia więcej wynosi także składka na ubezpieczenie zdrowotne. Prowadzący działalność gospodarczą z pewnością nie mają powodów do zadowolenia. My zaś prezentujemy dokładne wyliczenia.

List z ZUS
10.01.2024 10:19 ZUS rozsyła Polakom specjalne powiadomienia. Niektórzy otrzymają zwrot pieniędzy

Wraz z początkiem nowego roku kalendarzowego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaczął wysyłać do swoich członków dość ważne powiadomienia. Zawierają one kluczowe informacje o składkach, które są wpłacane na konta w ZUS.

ZUS rozsyła listy
06.01.2024 14:04 ZUS zaczął wysyłać Polakom listy. Warto dokładnie je przeczytać, by uniknąć kłopotów

W piątek ruszyła wysyłka specjalnych listów przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ci, którzy nie odbiorą przesyłek i ich nie przeczytają, mogą sobie narobić kłopotów - nie warto zatem ich ignorować.

pieniądze
05.01.2024 11:12 Minister zapowiada "wakacje od ZUS-u". Kto i kiedy będzie mógł skorzystać?

Prace nad projektem wakacje od ZUS trwają. Na czym będzie polegać i ile potrwa zwolnienie od składek? Kiedy przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z pierwszego ,,urlopu”? Sprawdzamy!

Koperta ZUS
30.12.2023 14:02 Zmiany w wysokości składek na ubezpieczenia społeczne. ZUS podał szczegóły

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował na swojej oficjalnej stronie informacje dotyczące nowych wysokości składek na ubezpieczenia społeczne w nadchodzącym roku dla wybranych grup ubezpieczeniowych. 

BiznesINFO.pl
Obserwuj nas na: