Koniec z lekcją trwającą 45 minut. Ten przedmiot szkolny czeka rewolucja. Zacznie się już od września

Szykują się rewolucje w polskich szkołach

Od października 2023 roku polski system edukacji znajduje się w centrum zmian. To moment, kiedy zakończono jedną epokę, a rozpoczęto pilną potrzebę jego transformacji. Na czele tej drogi stanęła Barbara Nowacka, która w grudniu 2023 r. objęła stanowisko Ministry Edukacji Narodowej.

Nowacka argumentuje, że system dojrzał do zmian. Według danych międzynarodowych uczniowie często czują się niezintegrowani ze szkołą, a polska edukacja nie przygotowuje ich w pełni do dorosłego życia. Zdaniem resortu potrzebna jest szkoła, która nie tylko przekazuje wiedzę, ale buduje odpowiedzialność, zdolność wyboru i aktywność własną ucznia. Stąd nacisk na praktykę, projekty, zdrowie psychiczne oraz kompetencje społeczne.

W reformie edukacji Ministerstwo, bazując na informacjach z oficjalnej strony internetowej, stawia na:

• kompetencje przyszłości — rozwój krytycznego myślenia, obywatelskość, zdrowy styl życia i umiejętność współpracy;
• dobrostan uczniów i nauczycieli;
• zmniejszenie biurokracji i zwiększenie autonomii szkół;
• nowoczesne egzaminy ósmoklasisty i maturę.

Fundamentem ma być profil absolwenta, określający trzy kluczowe obszary kompetencji: wiedzę, sprawczość oraz umiejętności społeczne, cyfrowe i poznawcze. Reforma zakłada nową podstawę programową, opartą na jasno określonych efektach uczenia się i wymaganiach praktycznych, a szkoła ma odejść od “pamięciówki” na rzecz rozwijania umiejętności. Zmiany będą wprowadzane etapami w latach 2025-2031, z udziałem ekspertów i nauczycieli, aby zapewnić stabilne wdrożenie i dostosowanie szkół do współczesnych realiów.

Teraz wyszły na jaw kolejne pomysły resortu na polską szkołę. Lekcje tego przedmiotu mają nie trwać 45 minut, znany jest termin wdrożenia zmian.

Te zmiany wchodzą do polskich szkół już od września

Już od września 2025 roku w polskich szkołach pojawią się dwa nowe przedmioty, edukacja obywatelska oraz edukacja zdrowotna, a wraz z nimi odświeżona podstawa programowa wychowania fizycznego. Ministerstwo Edukacji, kierowane przez Barbarę Nowacką, podkreśla, że zmiany te mają nie tylko wzbogacić ofertę nauczania, ale też lepiej przygotować młodych ludzi do świadomego i odpowiedzialnego funkcjonowania w społeczeństwie.

Edukacja obywatelska ma wyposażyć uczniów w wiedzę o prawach i obowiązkach obywatela, mechanizmach działania państwa, instytucjach publicznych oraz procesach demokratycznych. Resort chce, by młodzież rozumiała znaczenie uczestnictwa w życiu publicznym i potrafiła korzystać z narzędzi obywatelskiego wpływu. Edukacja zdrowotna natomiast skupi się na profilaktyce, zdrowym stylu życia i kompetencjach prozdrowotnych od właściwego odżywiania, przez dbanie o kondycję psychiczną, po świadome korzystanie z opieki medycznej.

Zmiany obejmą także wychowanie fizyczne. Nowa podstawa ma kłaść większy nacisk na aktywność ruchową dostosowaną do indywidualnych możliwości uczniów, a mniej na ocenianie ich według wyników sportowych. Celem jest odejście od presji rywalizacji na rzecz budowania nawyku regularnego ruchu, promowania różnych form aktywności i włączania do zajęć także tych, którzy dotychczas czuli się wykluczeni z WF-u.

Kolejne etapy reformy będą realizowane w latach 2026-2027, kiedy nowe podstawy programowe obejmą stopniowo następne roczniki, najpierw klasy I i IV szkół podstawowych, a od 2027 roku także szkoły ponadpodstawowe. Proces zakończy się w latach 2031-2032, kiedy uczniowie przystąpią do pierwszych egzaminów w nowej formule.

To jednak nie wszystkie zmiany, które nadejdą w polskich szkołach. Właśnie poinformowano o nowych pomysłach na lekcje przyrody.

Zobacz: Nie jachty, ale jacuzzi i sauny. Wytropili "zagłębie" beneficjentów KPO. “Dawali, to bralim”

Koniec z 45-minutowymi lekcjami

Od września 2026 roku uczniowie klas IV-VI szkół podstawowych mają uczyć się przyrody w zupełnie nowej formule. Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada, że przedmiot powróci po kilkuletniej przerwie, a jego realizacja ma odbywać się w trzygodzinnych blokach tygodniowo, rozłożonych na trzy lata nauki. O szczegółach tego rozwiązania zdecydują nauczyciele. Jak podkreśla wiceministra edukacji Katarzyna Lubnauer w rozmowie z Polskim Radiem, celem jest stworzenie warunków do prowadzenia obserwacji, doświadczeń i zajęć w plenerze, a także wzmacnianie pracy zespołowej.

Twórcy reformy inspirowali się rozwiązaniami stosowanymi w Walii, Irlandii i Australii, gdzie edukacja przyrodnicza opiera się na wyżej przywoływanych przez wiceministrę wartościach i elementach.

Taki system może być dla uczniów ogromną szansą na realne “dotknięcie” nauki, a nie tylko uczenie się jej z podręcznika – mówi dla portalu eDziecko pani Anna, nauczycielka chemii z Warszawy. 

Nie wszyscy jednak podzielają optymizm. Związek Nauczycielstwa Polskiego ostrzega, że zastąpienie osobnych lekcji biologii, chemii, geografii, a nawet fizyki jednym przedmiotem może skutkować zmniejszeniem liczby etatów, szczególnie w małych miejscowościach. Dodatkowym problemem może być brak odpowiedniego zaplecza. W wielu szkołach, zwłaszcza po pandemii, zlikwidowano pracownie chemiczne, co utrudnia przeprowadzanie eksperymentów.

Resort zapewnia, że zmiany są przemyślane i będą realizowane niezależnie od ewentualnych roszad kadrowych. Działa już oficjalny serwis internetowy reforma26.men.gov.pl, w którym można na bieżąco śledzić postępy prac nad wdrożeniem nowej koncepcji nauczania przyrody.