Kiedy zgłoszenie darowizny jest obowiązkowe?

Zgłoszenie darowizny – kiedy jest konieczne?

Zgłoszenie darowizny jest konieczne, gdy mamy do czynienia z dobrowolnym przekazaniem na rzecz drugiej osoby dużych ilości pieniędzy lub przedmiotów, które mają dużą wartość. Pamiętajmy, że z darowizną mamy do czynienia tylko wtedy, gdy bezinteresownie przekazujemy komuś część swojego majątku, a zatem nie możemy otrzymać czegoś w zamian. Krew oddana w punkcie krwiodawstwa również jest darowizną, jeśli nie pobieramy za to środków pieniężnych. Otrzymane nieodpłatnie czekolady i soki za przekazaną krew nie uznaje się jako płatności.

Wiele osób zapewne zastanawia się, kiedy konieczne jest zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego. Otóż wszystkie niezbędne informacje znajdziemy w ustawie z dnia 8 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Jednak zanim podamy konkretne liczby, należy wyjaśnić, że przepisy tej ustawy rozróżniają trzy grupy podatkowe:

• I grupa podatkowa – należą do niej małżonkowie, zstępni, wstępni, rodzeństwo, zięć i synowa, pasierb, ojczym, macocha oraz teściowie;

• II grupa podatkowa – należą do niej zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków oraz małżonkowie innych zstępnych;

• III grupa podatkowa – pozostałe osoby.

Każda wymieniona grupa posiada swój własny limit wartości darowizn wolnych od podatku. Jeśli łączne kwoty pieniędzy oraz wartość przedmiotów otrzymanych od jednej osoby na przestrzeni 5 ostatnich lat przekroczą ten limit, to obowiązkiem obdarowanego jest nie tylko zgłoszenie darowizny, ale też zapłacenie podatku. Ustawa z dnia 8 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn wprowadza trzy limity:

• dla I grupy podatkowej – limit darowizny wynosi 9 637 zł;

• dla II grupy podatkowej – limit darowizny wynosi 7 276 zł;

• dla III grupy podatkowej – limit darowizny wynosi 4 902 zł.

W jakich sytuacjach zgłoszenie darowizny nie jest potrzebne?

W życiu codziennym zwykle mamy do czynienia z drobnymi darowiznami. Chodzi o niewielkie ilości pieniędzy lub przedmioty o małej wartości, które przekazywane są między członkami rodziny lub wśród znajomych. Ofiarowanie czekolady o wartości 2 zł nie wymaga zgłoszenia darowizny. Jednak gdy rodzic kupuje samochód swojemu dziecku, wszystko sprowadza się do jego wartości. Taki samochód będzie również inaczej postrzegany w zależności od tego, komu zostanie ofiarowany.

Jeśli chcemy uniknąć zgłoszenia darowizny, nie możemy przekroczyć określonych limitów. Jeśli należymy do I grupy podatkowej, w ciągu 5 ostatnich lat możemy przyjąć od jednej osoby pieniądze i przedmioty o łącznej wartości 9 637 zł. W przypadku II grupy podatkowej nie można przekroczyć kwoty 7 276 zł, natomiast w przypadku III grupy podatkowej, łączna wartość przyjętych darowizn nie może przekroczyć 4 902 zł. Darowizny nie trzeba również zgłaszać, jeśli zawarta została umowa w formie aktu notarialnego – wtedy to na notariuszu spoczywa obowiązek zgłoszenia darowizny.

Warto dodać, że w niektórych sytuacjach zgłoszenie darowizny jest niezbędne, aby legalnie uniknąć zapłacenia podatku. Z takiej możliwości może skorzystać jedynie najbliższa rodzina.

Kiedy zgłoszenie darowizny jest konieczne, aby skorzystać ze zwolnienia?

Z I grupy podatkowej można wydzielić tzw. grupę 0, której przysługuje możliwość skorzystania ze zwolnienia z podatku. Do grupy 0 zaliczamy: małżonków, rodzeństwo, zstępnych i wstępnych, pasierbów, ojczyma i macochę. Wobec grupy 0 obowiązuje limit darowizny 9 637 zł. Jeśli zgłoszenie darowizny nastąpi w ciągu 6 miesięcy od dnia przekroczenia limitu, to zostaniemy zwolnieni z podatku.

Warto o tym pamiętać, ponieważ zgłoszenie darowizny w późniejszym terminie lub niezgłoszenie jej wcale będzie równoznaczne z nałożeniem kary finansowej. Urząd skarbowy może nakazać zapłacenie podatku w wysokości od 3% do 20% – w zależności od przynależności do grupy podatkowej.

Zgłoszenie darowizny a należny podatek

Zgłoszenie darowizny może być równoznaczne z obowiązkiem zapłacenia podatku. Jego wysokość zależy od dwóch czynników: przynależności do grupy podatkowej oraz wysokości darowizny:

Dla I grupy podatkowej:

• do 9 637 zł – 0 zł,

• do 10 278 zł – 3% wartości darowizny,

• od 10 278 do 20 556 zł – 308,30 zł i 5% od nadwyżki powyżej 10 278 zł,

• od 20 556 zł – 822,20 zł i 7% od nadwyżki powyżej 20 556 zł.

Dla II grupy podatkowej:

• do 7 276 zł – 0 zł,

• do 10 278 zł – 7% wartości uzyskanej darowizny,

• od 10 278 do 20 556 zł – 719,50 zł i 9% od nadwyżki powyżej 10 278 zł,

• od 20 556 zł – 1 644,50 zł i 12% od nadwyżki powyżej 20 556 zł.

Dla III grupy podatkowej:

• do 4 902 zł – 0 zł,

• do 10 278 zł – 12% wartości uzyskanej darowizny,

• od 10 278 do 20 556 zł – 1 233,40 zł i 16% od nadwyżki powyżej 10 278 zł,

• od 20 556 zł – 2 877,90 zł i 20% od nadwyżki powyżej 20 556 zł.