ZUS ujawnił wstydliwe dane. To wyrzut sumienia całego systemu
Ile wynosi najniższa emerytura w Polsce? Odpowiedź wydaje się oczywista: minimalna emerytura to 1878,91 zł brutto. W obecnych realiach to często zbyt mało, by wystarczyło na godną starość. Co jednak jeszcze bardziej niepokojące, najnowsze dane ZUS pokazują, że wielu seniorów “nie zasłużyło” nawet na tyle. Zakład Ubezpieczeń przyznaje, że ten problem za dużo kosztuje.
Tyle naprawdę wynosi polska emerytura. Seniorzy załamują ręce
Radość w ZUS nie trwała długo. Ostatnie dane pokazały, że coraz więcej Polaków może liczyć na 10, a nawet 15 tys. złotych świadczenia. Niestety, rośnie nie tylko liczba tych najbogatszych spośród polskich seniorów. Coraz większym problemem w skali kraju stają się tzw. emerytury groszowe, niższe od emerytury minimalnej.
Komu ZUS wypłaca świadczenie w niższej kwocie i ile wynoszą takie przelewy? Dr Elżbieta Ostrowska, przewodnicząca zarządu głównego Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów podkreśla, że to problem, który trzeba rozwiązać.
“Sami na to zasłużyli”. ZUS wypłaca coraz więcej emerytur groszowych
Sytuacja seniorów, których świadczenie jest niższe od emerytury minimalnej, staje się dramatyczna. Dane ZUS, zaprezentowane podczas posiedzenia sejmowej komisji ds. polityki senioralnej, ujawniły niepokojący trend. Jeszcze w 2011 roku emerytury groszowe stanowiły 4,2 proc. ogółu emerytur nowosystemowych. Takie świadczenie otrzymywało 23,9 tys. seniorów. Do 2024 roku liczba ta wzrosła do 433,1 tys. osób, co oznacza 9,9 proc. emerytur. Spośród seniorów, którzy otrzymują kwoty poniżej minimalnej, 23 proc. stanowią mężczyźni, a aż 77 proc. kobiety.
Problem dodatkowo potęguje kwestia kosztów, związanych z wypłatą emerytur groszowych. Jak podaje Bartosz Gaca, dyrektor Departamentu Świadczeń Emerytalno-Rentowych w ZUS, w ubiegłym roku średni koszt obsługi sprawy o świadczenie emerytalno rentowe to 188 zł. Średni koszt wypłaty to z kolei 2,71 zł, a przekazu pocztowego: 10,27. Tymczasem sama emerytura groszowa może być znacznie niższa.
Ile wynosi emerytura groszowa? Eksperci zdradzają przyczynę problemu
Ludzie imali się jakiegokolwiek zajęcia, również na czarno, po to, żeby po prostu zarobić na życie, na utrzymanie rodziny. Miejmy tą świadomość, zanim powiemy, że sami na to zasłużyli, sami na to zapracowali — zaznaczyła dr Elżbieta Ostrowska.
Jej zdaniem faktycznym winnym obecnej sytuacji jest system, który uwzględnia możliwość wypłaty świadczeń poniżej minimalnej emerytury. Nieco innego zdania wydaje się być Sebastian Kamiński, zastępca dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych w MRPiPS, który podkreślił, że według nowego systemu emerytalnego prawo do wypłaty ma każdy ubezpieczony, niezależnie od tego, ile wynosi świadczenie.
W niektórych przypadkach [emerytury groszowe - przyp. red.] są rezultatem wyborów podejmowanych przez świadczeniobiorców w czasie ich aktywności zawodowej, w innych są konsekwencją uwarunkowań rynku pracy czasu transformacji systemowej — tłumaczył Kamiński.
Zastępca dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych w MRPiPS zaznaczył, że trzeba rozważyć różne warianty, bo przykładowo odebranie seniorom z tej grupy 13. i 14. emerytury “mogłoby być nieakceptowalne”. Pokreślił, że przede wszystkim celem powinny być wyższe świadczenia.
Obecnie średnia wysokość tzw. emerytury groszowej to 1200 zł, ale około pół tysiąca osób otrzymuje świadczenia do 10 zł. Dwóm osobom w Polsce wypłacana jest emerytura w wysokości dwóch groszy — w tym kobiecie, która w całym swoim życiu przepracowała jeden dzień.
W nieco lepszej sytuacji w porównaniu do ubezpieczonych w ZUS-ie znajdują się rolnicy. Jak podała Katarzyna Kluczyńska, wicedyrektor Biura Świadczeń Centrali KRUS, 91 proc. emerytowanych rolników otrzymuje świadczenia w kwocie wyższej od minimalnej emerytury z KRUS (2029,22 zł), a 5 proc. — w kwocie równiej najniższemu świadczeniu. Zaledwie 4 proc. seniorów wypłacana jest emerytura niższa niż minimalne świadczenie emerytalne.
