Zapomnisz, nie będziesz mógł głosować. Ważny obowiązek dla wielu Polaków
Do wyborów prezydenckich 2025 zostały tylko nieco ponad dwa tygodnie. Decyzje o tym, który z kandydatów zastąpi Andrzeja Dudę, Polacy podejmą już 18 maja. To jednak nie jedyna ważna data w kalendarzu wyborców. Zwłaszcza tych, którym przysługują dodatkowe przywileje lub na których ciążą dodatkowe obowiązki. O czym trzeba pamiętać, by móc oddać głos na przyszłego prezydenta Polski?
Wybory 2025. Wyborcy nie mogą przegapić tych terminów
Co trzeba zrobić, by móc zagłosować w wyborach prezydenckich? W wielu przypadkach odpowiedź wydaje się bardzo prosta: nic. Prawa wyborcze posiadają wszystkie osoby, które spełniają pięć warunków:
- są obywatelami Polski;
- ukończyły 18 lat;
- nie zostały pozbawione praw publicznych;
- nie są ubezwłasnowolnione;
- nie zostały pozbawione praw wyborczych.
Może się zatem wydawać, że niemal każdy pełnoletni Polak może 18 maja podejść do urny wyborczej i oddać głos. W określonych przypadkach sprawa będzie jednak nieco bardziej skomplikowana, a winę ponoszą przepisy, które — paradoksalnie — mają ułatwić nam udział w wyborach. O dodatkowym obowiązku muszą pamiętać aż trzy grupy wyborców.
Wybory prezydenckie. Kluczowe będą trzy terminy
W 2025 roku większość Polaków odda głos w komisji obwodowej właściwej dla swojego miejsca zamieszkania. Przed 18 maja warto upewnić się, czy znajdujemy się w Centralnym Rejestrze Wyborców. Jednym z przypadków, które będą wymagać naszej interwencji, będą oczywiście nieprawidłowe dane, związane np. ze zmianą miejsca zamieszkania.
Może się jednak zdarzyć, że z jakiegoś powodu nie zamierzamy głosować w danej komisji — albo nie możemy się do niej dostać. W takiej sytuacji mamy kilka rozwiązań, szczególnie pomocnych dla seniorów bądź osób niepełnosprawnych. Nie skorzystamy z nich jednak, jeśli przegapimy ostatni termin złożenia wniosku. Pierwszy mija już 5 maja, ale pozostałym wyborcom również nie zostało wiele czasu na decyzję.
Gdzie będziesz głosować 18 maja? Musisz natychmiast złożyć wniosek
Jednym z praw polskich wyborców jest możliwość tzw. głosowania korespondencyjnego. Możliwość oddania głosu listownie mają wyborcy, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończą 60 lat, ale także:
- osoby niepełnosprawne o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
- osoby, które w dniu głosowania podlegają obowiązkowej kwarantannie lub izolacji, także w warunkach domowych.
Pakiet wyborczy zostanie dostarczony pod adres wyborcy. Kopertę zwrotną należy natomiast oddać do obwodowej komisji wyborczej (18 maja) lub wrzucić do skrzynki pocztowej. Jeśli chcemy skorzystać z tej możliwości, powinniśmy złożyć wniosek (przez internet lub w urzędzie) najpóźniej 5 maja, a więc do najbliższego poniedziałku.
Głosowanie korespondencyjne to jednak nie jedyne rozwiązanie dla osób, dla których dotarcie do komisji jest utrudnione. Również do 5 maja wyborcy mogą jeszcze zgłosić chęć skorzystania z prawa do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego albo transportu powrotnego. Poza osobami niepełnosprawnymi i wyborcami, którzy ukończyli 60. rok życia, prawo to przysługuje Polakom, w których gminie w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski.
13 maja minie termin składania wniosków o ujęcie w spisie wyborców w obwodach poza granicami Polski, natomiast do 15 maja istnieje możliwość uzyskania zaświadczenia o prawie do głosowania. Warto pamiętać, że taki dokument wydawany jest tylko raz. Przedstawienie zaświadczenia pozwoli nam zagłosować w dowolnej obwodowej komisji wyborczej, zarówno w kraju, jak i za granicą.
Wniosek o jego wydanie można złożyć również przez pełnomocnika, a sprawa zostanie załatwiona bezpłatnie, “od ręki”. Wniosek można również złożyć przez Profil Zaufany. Wszystkie informacje związane z wyborami można dodatkowo sprawdzić na stronach gmin oraz Państwowej Komisji Wyborczej.
