Narodowy Bank Polski (w skrócie NBP) to polski bank centralny, a więc bank, który w systemie ekonomicznym kraju pełni rolę szczególną – inną od banków komercyjnych. Podstawę prawną jego funkcjonowania określa Konstytucja RP, ustawa o Narodowym Banku Polskim, oraz częściowo Prawo bankowe. Narodowy Bank Polski jest instytucją niezależną od innych organów państwowych, a gwarantem tej niezależności jest właśnie Konstytucja.
Przez wzgląd na swoją pozycję, Narodowy Bank Polski (jako bank centralny) bywa czasem określany mianem „banku banków”. Najistotniejszą z jego kompetencji jest oczywiście emisja pieniądza i znaków pieniężnych, do czego NBP posiada na terenie Polski wyłączne prawo. Siedziba NBP mieści się w Warszawie, a jego aktualnym prezesem jest Adam Glapiński.
Emisja pieniądza to podstawowe uprawnienie NBP, ale nie zadanie i nie cel sam w sobie. Zgodnie z przepisami prawa, podstawowy cel Narodowego Banku Polskiego stanowi utrzymanie stabilnego poziomu cen na terytorium kraju, gdzie emisja pieniądza może być ku temu jednym z narzędzi.
Wśród pozostałych zadań NBP wymienia się ogólne prowadzenie polityki pieniężnej kraju, rozwój systemu płatniczego, zarządzanie rezerwami dewizowymi Polski, dbałość o stabilność finansową kraju, obsługa Skarbu Państwa i szeroko pojęta działalność edukacyjna i informacyjna. Istotne jest również sprawowanie kontroli nad działalnością pozostałych banków operujących na terenie Polski, poprzez wdrażanie odpowiednich regulacji w systemie bankowym.
Inną z istotnych kompetencji NBP jest rzetelne informowanie Polaków o poziomie inflacji, kreowanie właściwych w tym zakresie strategii, oraz przygotowywanie i publikacja właściwych raportów.
Narodowy Bank Polski zajmuje się także emisją monet i banknotów okolicznościowych, a także zarządza polskimi rezerwami złota. Aktualnie, polskie rezerwy złota przekraczają 300 ton.
Strukturę organizacyjną NBP w pełni określa Konstytucja RP. Zgodnie z obowiązującą literą prawa, ustawowymi organami NBP jest Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej, oraz Zarząd NBP. Ponadto, na Narodowy Bank Polski składa się aż 26 Departamentów celowych oraz 16 Oddziałów Okręgowych (wojewódzkich).
Kadencja Prezesa NBP trwa 6 lat i jest on powoływany przez Sejm RP na wniosek Prezydenta. Jego zadaniem jest przewodzenie pracom Rady Polityki Pieniężnej (RPP) i Zarządu NBP. Musi on także składać Sejmowi coroczne sprawozdanie z pracy NBP. Osoba na tym stanowisku nie może być członkiem partii politycznej ani związku zawodowego. Zabronione jest także prowadzenie niektórych rodzajów działalności publicznej.
Rada Polityki Pieniężnej ustala założenia corocznej polityki pieniężnej państwa i podejmuje działania zmierzające do ich realizacji. Zatwierdza także plan finansowy NBP i przyjmuje sprawozdanie z jego działalności. Zarząd NBP z kolei nadzoruje operacje otwartego rynku, przygotowuje projekty uchwał kierowanych do RPP i sprawuje pieczę nad właściwym obrotem dewizowym i pieniężnym, czy funkcjonowaniem systemu bankowego.
Pokaż więcej
Narodowy Bank Polski wprowadzi do obiegu kolejną unikatową monetę o nominale 500 zł. Do obiegu wejdzie ona 23 października 2025 roku. Choć formalnie jest to prawny środek płatniczy, w praktyce moneta osiąga cenę kilkudziesięciu razy wyższą niż jej nominał. Jest to rzadki przedmiot, który zamiast do kasy sklepowej, powinien trafić do kolekcji inwestorów, pasjonatów historii i numizmatyki.
Niewielu spodziewało się takiego projektu. Wkrótce do obiegu trafi wyjątkowy banknot, którego wygląd i znaczenie mają przypomnieć o jednym z najważniejszych momentów w historii Polski. Emisja zapowiedziana przez Narodowy Bank Polski już budzi ogromne emocje wśród kolekcjonerów, historyków i zwykłych obywateli.
Comiesięczne posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej (RPP) to jedno z najważniejszych wydarzeń gospodarczych w kraju, na które z zapartym tchem czekają miliony kredytobiorców, oszczędzających i przedsiębiorców. Decyzja o wysokości stóp procentowych ma bezpośredni wpływ na raty kredytów, oprocentowanie lokat i ogólną kondycję gospodarki. Po miesiącach stabilizacji, październikowe posiedzenie Rady przyniosło nieoczekiwany zwrot akcji, który z pewnością zaskoczył większość analityków rynkowych.
W imię bezpieczeństwa i nowoczesności, rządy państw demokratycznych sięgają po narzędzia, które zagrażają naszej wolności finansowej. Gotówka jest w odwrocie, a każda transakcja zostawia cyfrowy ślad. Paradoksalnie, to właśnie w demokracjach kontrola nad portfelem obywatela może być najsilniejsza. Co to oznacza dla naszej przyszłości?
Wzrost popularności płatności bezgotówkowych wydaje się nieunikniony, a kolejne regulacje coraz mocniej ograniczają użycie banknotów. Jednak Narodowy Bank Polski może mieć ukryty, finansowy interes w utrzymaniu gotówki w obiegu. To stawia pod znakiem zapytania oficjalną narrację o cyfrowej rewolucji.
Po trzech obniżkach stóp procentowych rynek liczył na więcej. Jednak plany rządu na 2026 rok, nazwane przez członka Rady Polityki Pieniężnej „rozczarowującymi”, i ostrzeżenia agencji ratingowych stawiają dalsze cięcia pod znakiem zapytania. Wyjaśniamy, co ten zwrot akcji oznacza dla portfeli kredytobiorców.
Debata o przyszłości monet 1- i 2-groszowych w Polsce nabiera tempa. Na biurko prezydenta trafiła petycja w tej sprawie, a najnowsze badanie opinii publicznej pokazuje, że większość z nas jest gotowa pożegnać się z najdrobniejszym bilonem. Sprawdzamy, jakie argumenty stoją za tym pomysłem i co zmiana oznaczałaby dla naszych portfeli.
Już 29 września w Hotelu Presidential w Warszawie odbędzie się konferencja, podczas której o przyszłości gotówki porozmawiają przedstawiciele NBP, przedsiębiorcy, finansiści, menedżerowie, eksperci ze świata finansów i przemysłu.
W Polsce ważą się losy płatności gotówkowych. W momencie, gdy transakcje elektroniczne stają się codziennością, pojawiają się obawy, że tradycyjny pieniądz zostanie całkowicie wycofany. Coraz częściej mówi się o przyszłości fizycznego złotego i jego roli w systemie finansowym. Narodowy Bank Polski wydał oficjalny komunikat, w którym odniósł się do tych spekulacji.
Polska gospodarka wysyła sprzeczne sygnały. Z jednej strony Rada Polityki Pieniężnej po raz kolejny obniża stopy procentowe, dając oddech milionom kredytobiorców. Z drugiej, agencja ratingowa Fitch obniża perspektywę dla naszego kraju, co jest poważnym ostrzezeniem przed możliwym kryzysem finansów publicznych. Jak analizuje Darek Dziduch w programie "Portfel Biznes Info", do tego dochodzą miliardowe straty w górnictwie i rewolucyjne zmiany w podatkach od nieruchomości. Co te wydarzenia oznaczają dla Twojego portfela?
Rada Polityki Pieniężnej po letniej przerwie wraca do pracy. We wrześniu zapadnie decyzja, która może wpłynąć na domowe budżety milionów Polaków. Coraz więcej wskazuje na to, że stopy procentowe mogą zostać obniżone, choć nie wszyscy ekonomiści są pewni szybkiego ruchu ze strony Rady.
Polski rynek numizmatyczny od lat przyciąga zarówno pasjonatów, jak i inwestorów szukających alternatywnych form lokowania kapitału. Wartość niektórych monet rośnie w sposób, który potrafi zaskoczyć nawet doświadczonych kolekcjonerów. Które z nich cieszą się największym zainteresowaniem i co sprawia, że ich ceny szybują w górę?
Narodowy Bank Polski zapowiedział emisję nowej monety, która pojawi się w obiegu już w czwartek 17 lipca. Srebrny pieniądz nie będzie zwykłym obiektem inwestycyjnym — tutaj w grę wchodzą również aspekty kolekcjonerskie i kulturowe. Nowa 10-złotówka jest dedykowana wyjątkowej osobie, która wniosła niebagatelny wkład w życie społeczne i religijne w Polsce. Projekt numizmatu jest bardzo wymowny.
Inflacja w czerwcu nieco przyspieszyła. Jeszcze w maju wynosiła 4,0 proc., a teraz? Polacy mogą się zdziwić. To potwierdzenie wcześniejszych szacunków ekspertów, ale jednocześnie sygnał, że ceny choćby podstawowych produktów zamiast spadać, rosną, jednak tempo jest dość umiarkowane. Co to oznacza dla Polaków i czy powinni obawiać się kolejnych miesięcy? Ekonomiści wskazują jasno.
Rada Polityki Pieniężnej podjęła decyzję ws. stóp procentowych. Po tym, jak w maju obniżono je po raz pierwszy od listopada 2023 r., spodziewaliśmy się, że do kolejnych zmian dojdzie najwcześniej jesienią lub nawet pod koniec roku. RPP jednak zaskoczyła i kolejną decyzję podjęła już podczas lipcowego posiedzenia.
Niepokojące doniesienia płyną z Nardowego Banku Polskiego. Bank centralny wydał komunikat, w którym informuje, że do jego siedziby wkroczyła prokuratura w towarzystwie policji. NBP jednoznacznie krytycznie odniosło się do działań wymiaru sprawiedliwości i zapowiedział powiadomienie Europejskiego Banku Centralnego.
Do obiegu trafiła nowa, wyjątkowa moneta, której charakterystyczny wygląd od razu przykuwa uwagę. Znalazł się na niej charakterystyczny grawer, który może nie spodobać się wszystkim, biorąc pod uwagę, że odwołuje się do instytucji, która silnie elektryzuje społeczeństwo.
Pierwsze od 19 miesięcy obniżenie stóp procentowych to ulga dla kredytobiorców i szansa na zwiększenie dynamiki akcji kredytowej. Apetyt rośnie jednak w miarę jedzenia i już mówi się o szansach na kolejne decyzje Rady Polityki Pieniężnej dot. stóp, a nawet o trwałym złagodzeniu polityki monetarnej. W rozmowie z PAP kwestię tę wyjaśnił członek RPP Ludwik Kotecki, który nakreślił najbardziej prawdopodobny scenariusz na najbliższe miesiące.
Rada Polityki Pieniężnej podjęła wyczekiwaną od miesięcy decyzję, którą w portfelu odczują wszyscy kredytobiorcy. Po licznych apelach wiadomo już, jaka będzie odtąd wysokość stóp procentowych banku centralnego. Dysponujemy już także wyliczeniami, jak wpływ będzie miało to na wysokość spłacanych przez miliony Polaków rat kredytów.
Fala pierwszego zachwytu możliwościami dużych modeli językowych już dawno za nami, a sztuczną inteligencję – w swojej obecnej, dalece niedoskonałej postaci – coraz chętniej wykorzystujemy na co dzień w drobnych sprawunkach. Przestróg przed SI jest wiele, jednak docierają one do nas z większą mocą, jeśli formułuje je rodzimy akademik, a zarazem doradca Narodowego Banku Polskiego. Zwłaszcza jeśli przestrogi są skrajnie pesymistyczne.
W środę 2 kwietnia zakończyło się dwudniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej, podczas którego zadecydowano, co dalej z poziomem stóp procentowych w Polsce. Informacja okazuje się zgodna z oczekiwaniami ekonomistów i inwestorów. Pojawił się oficjalny komunikat z komentarzem i uzasadnieniem decyzji w tej sprawie.
Narodowy Bank Polski zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami ma obowiązek publikowania danych na temat pensji prezesa tej instytucji - Adama Glapińskiego i jego. Jak wynika z oficjalnych danych, otrzymał on całkiem pokaźną podwyżkę. Niejeden Kowalski może pozazdrościć mu takiej kwoty. O ile wzrosło wynagrodzenie Adama Glapińskiego?
Inflacja to jeden z najważniejszych problemów ekonomicznych, z którym borykają się zarówno rządy, przedsiębiorcy, jak i zwykli obywatele. Wzrost cen produktów i usług oznacza, że nasze pensje realnie tracą na wartości, a koszty życia rosną z miesiąca na miesiąc. Choć inflacja w umiarkowanych granicach jest zjawiskiem naturalnym i świadczy o rozwoju gospodarczym, jej gwałtowny wzrost może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak recesja, spadek siły nabywczej społeczeństwa czy nawet kryzysy finansowe. Jakie są przyczyny tego zjawiska? Jakie skutki niesie dla gospodarki oraz zwykłych ludzi? I co można zrobić, aby ograniczyć jej negatywne konsekwencje?
Choć od dawna przyjęło się, że nominał 50 zł jest związany głównie z banknotem, który każdy z nas może mieć w portfelu, Narodowy Bank Polski (NBP) postanowił wprowadzić do obiegu monetę o tej wartości. Nowy numizmat zwraca uwagę nie tylko nietypowym kształtem, ale i misternym wykonaniem. Jak dokładnie wygląda ta moneta?
Narodowy Bank Polski niespodziewanie zaprezentował wygląd nowej monety, która oficjalnie trafiła do obiegu. Jej forma odbiega od tradycyjnych wzorów, do których zdążyliśmy się przyzwyczaić, co czyni ją wyjątkową na tle standardowych emisji. Nominał nowego bilonu wynosi 20 złotych. Co więcej, nie jest to jedynie zwykły środek płatniczy – moneta ta ma istotne znaczenie symboliczne lub kolekcjonerskie.
Rada Polityki Pieniężnej 15. raz z rzędu zachowała stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Ekonomiści odnotowują decyzję już wyłącznie “z kronikarskiego obowiązku”, bo konsensus jest jasny: data pierwszej zmiany stóp procentowych w Polsce jest, jak przekonują, niemal powszechnie znana.
W najbliższą środę 5 lutego odbędzie się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Od jej decyzji uzależniona jest wysokość stóp procentowych, w tym stopy referencyjnej. Są to informacje, które ze szczególną uwagą śledzą kredytobiorcy. Ekonomiści już teraz stawiają stawę jasno.
Europejski Bank Centralny ponownie obniżył stopy procentowe, kontynuując cykl luzowania polityki pieniężnej. Dla osób spłacających kredyty w euro to dobra wiadomość, ponieważ oprocentowanie staje się coraz niższe. Tymczasem w Polsce sytuacja wygląda zupełnie inaczej – stopy NBP od miesięcy pozostają na wysokim poziomie, co przekłada się na koszt kredytów w złotówkach. Jakie są skutki tych decyzji dla gospodarki, inwestorów i zwykłych kredytobiorców?