Drogi i autostrady stanowią podstawowy komponent infrastruktury transportowej państwa – fizyczny szkielet komunikacyjny, umożliwiający przemieszczanie się ludzi, towarów i usług. W sensie prawnym drogą publiczną jest każdy pas terenu przeznaczony do ruchu, oznaczony i utrzymywany zgodnie z obowiązującymi normami, dostępny dla użytkowników bez ograniczeń wynikających z przepisów szczególnych. Ich klasyfikacja obejmuje podział na drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne – z czego każda kategoria różni się zakresem administracyjnej odpowiedzialności, przepustowością i znaczeniem w układzie terytorialnym.
Autostrady natomiast są wyodrębnionym typem drogi krajowej – o najwyższych parametrach technicznych, ograniczonym dostępie i ściśle określonym profilu funkcjonalnym. Stanowią one infrastrukturę strategiczną, pozwalającą na szybki, płynny i bezpieczny ruch pojazdów na dalekich dystansach – często w skali ponadregionalnej i transgranicznej.
W odróżnieniu od pozostałych dróg, autostrady projektowane są z myślą o pełnej separacji od lokalnego ruchu, braku skrzyżowań jednopoziomowych i ograniczeniu udziału nieuprawnionych uczestników. Inwestycje w ten segment stanowią jeden z kluczowych wskaźników nowoczesności systemu transportowego.
Różnica między drogami a autostradami dotyczy zarówno konstrukcji, jak i funkcji – autostrady są drogami o najwyższym standardzie technicznym, z ograniczonym dostępem, pasem rozdzielającym kierunki ruchu, bezkolizyjnymi węzłami i dopuszczalną prędkością do 140 km/h. Pozostałe drogi – nawet jeśli należą do sieci krajowej – dopuszczają obecność skrzyżowań, ograniczenia prędkości, dostęp dla pieszych, rowerzystów i pojazdów wolnobieżnych.
Łączna długość autostrad w Polsce wynosi obecnie około 1 885 kilometrów – co, mimo istotnego postępu infrastrukturalnego w ostatnich dwóch dekadach, nadal plasuje kraj poniżej średniej europejskiej w przeliczeniu na powierzchnię i liczbę mieszkańców. W strukturze krajowego systemu drogowego dominują drogi ekspresowe – których łączna długość przekroczyła już 3500 kilometrów – podczas gdy autostrady rozwijane są wolniej, głównie ze względu na wyższe koszty budowy i utrzymania, a także ograniczoną dostępność terenów pod inwestycje liniowe.
W zestawieniu globalnym Polska wypada przeciętnie – wyprzedza część państw Europy Środkowej i Wschodniej, ale znacząco ustępuje Niemcom, Hiszpanii, Francji czy Włochom, nie wspominając o Chinach i Stanach Zjednoczonych. Równocześnie w strukturze ruchu tranzytowego rośnie znaczenie Polski jako kraju przepływowego – co sprawia, że presja na rozbudowę autostrad i dróg ekspresowych nie wynika wyłącznie z potrzeb wewnętrznych, lecz również z roli Polski w logistyce kontynentalnej.
Pokaż więcej
        Już za kilka tygodni kierowcy w Polsce staną przed nowymi wyzwaniami. Zmiany w systemie e-TOLL obejmą kolejne drogi i wprowadzą nowe stawki opłat. Warto się przygotować, bo zapomnienie o jednym szczególe może sporo kosztować. Nowe przepisy to nie tylko większa liczba płatnych tras, ale też surowsze kontrole i dotkliwe kary finansowe. Czy kierowcy zdążą się na czas przygotować do nadchodzących zmian?
        Resort infrastruktury szykuje się do przejęcia jednej z polskich autostrad. Pojawiły się już różne deklaracje w tym temacie, a jedna z nich dotyczy wysokości przyszłych opłat za przejazd. Wypowiedź ministra Klimczaka wywołała burzliwą dyskusję.
        Choć w Polsce brak obowiązku prawnego nakazującego wymianę opon na zimowe, specjaliści apelują o rozsądek. Opony zimowe znacząco poprawiają bezpieczeństwo na drodze, szczególnie w trudnych warunkach - wiele osób jednak ma problem z oceną, kiedy należy je zmienić. Podpowiadamy.
        Od 1 listopada 2024 roku w Polsce zaczynają obowiązywać nowe przepisy dotyczące opłat za przejazdy autostradami, drogami ekspresowymi oraz wybranymi odcinkami dróg krajowych. Zmiany te są efektem wprowadzenia systemu e-TOLL, który obejmie zarówno nowe, jak i niedawno oddane do użytku odcinki dróg. Co się zmieni z perspektywy kierowców?
        Czy czeka nas powrót opłat za przejazd autostradami zarządzanymi przez GDDKiA? Choć na razie oficjalnie rząd nie ma takich planów, to zdaniem niektórych ekspertów, sytuacja niebawem może ulec zmianie.
        Jak poinformował rzecznik Ministerstwa Infrastruktury, Rafał Jaśkowski, resort nie zamierza przedłużyć umów na autostrady A4 i A2. Brakuje również planów na wykupienie dróg od koncesjonariuszy. Co to oznacza dla kierowców? Jak wpłynie to na opłaty za użytkowanie autostrad?
        Najnowsze dane Instytutu Transportu Samochodowego wskazują, że w statystykach dot. bezpieczeństwa na drogach starsi kierowcy prezentują zupełnie inny poziom niż młodsi kierujący. Wnioski ITS są niepokojące do tego stopnia, że eksperci proponują wprowadzenie ograniczeń co do prowadzenia pojazdów w godzinach nocnych.
        Początek ferii zimowych oznacza start okresu większego ruchu na drogach w Polsce. Policjanci, jak co roku, będą przeprowadzali wzmożone kontrole, zwiększy się także liczba policyjnych patroli.
        Wielkimi krokami zbliża się koniec złotego okresu dla kierowców, umożliwiającego korzystanie z autostrady A1 całkowicie za darmo. Znany jest również termin wprowadzenia zmian, choć niektórzy jeszcze żywią nadzieję na zmianę sytuacji.
        Kierowcy korzystający z autostrady A1 muszą się przygotować na kilka lat poważnych utrudnień. Do remontu idzie bowiem ponad 150 kilometrów tej trasy. Eksperci już teraz zapowiadają, że okres robót będzie “udręką” dla kierowców.
        W nocy z soboty na niedzielę nastąpi zmiana czasu z letniego na zimowy. Jesienna pogoda skłania również do przemyśleń na temat innej, ale podobnej zmiany - kiedy konkretnie wymienić opony letnie na zimowe? Część osób woli jeździć na tych pierwszych przez cały rok, jednak rzecznik Instytutu Transportu Samochodowego zdecydowanie odradza taką praktykę.
        W ubiegłym roku na polskich drogach zginęło 460 pieszych, a ponad 4 tys. zostało rannych. Wchodząc na przejście dla pieszych, należy pamiętać, iż to, że mamy pierwszeństwo, w żaden sposób nie zwalnia nas z obowiązku zachowania ostrożności. Jeśli w takiej sytuacji korzystamy z telefonu bądź innego urządzenia elektronicznego, nasza zdolność do oceny sytuacji może się znacznie obniżyć. Sprawdziliśmy, kiedy policja może ukarać pieszego mandatem za korzystanie z telefonu.
        Początek sierpnia oznaczał wejście w życie decyzji władz Zakopanego o podwyżce opłat. Spowodowało to jednak wściekłość mieszkańców okolic zimowej stolicy Polski, którzy dojeżdżają do Zakopanego. Niezadowoleni są również turyści.
        Dobre wieści dla kierowców ze wschodniej Polski. Jest zgoda na realizację odcinka A2 od Siedlec do Białej Podlaskiej. Na ukończenie całego odcinka do granicy trzeba jeszcze poczekać.
        Miesiąc po otwarciu, tunel pod Świną w Świnoujściu zostanie zamknięty. Jak wynika z informacji miasta, w czasie zamknięcia będzie można korzystać z przeprawy Warszów.
        Według doniesień medialnych, udziały w spółkach zarządzających Autostradą Wielkopolską mają zostać sprzedane jednemu z francuskich funduszy. Ich łączna wartość ma wynosić 700 mln euro.
        W piątek zostanie oddany do użytku tunel drogowy pod Świną w Świnoujściu. Tymczasem Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad przypomina kierowcom o ograniczeniu prędkości.
        W wakacje w życie wejdzie ważna zmiana prawna dot. punktów karnych. Kierowcy mogą się pierwotnie ucieszyć, jednak na taryfę ulgową liczyć nie można.
        - Pracujemy nad tym, by nasza infrastruktura wyglądała tak, jak w najbogatszych krajach Europy, a bezpłatne autostrady dla polskich kierowców, to kolejne zobowiązanie, które chcemy zrealizować jak najszybciej - napisał na Facebooku premier Mateusz Morawiecki.
        Od połowy III kwartału br. na autostradzie A4 Katowice-Kraków ruszy wymiana nawierzchni koncesyjnego odcinka A4. Stalexport Autostrada Małopolska zapewnia, że prace będą prowadzone w możliwie najbardziej komfortowy dla kierowców sposób – na krótkich odcinkach i z zachowaniem dwóch pasów ruchu w każdym kierunku. Remontowane będą również wiadukty.
        Po dwóch tygodniach od obietnicy Jarosława Kaczyńskiego dot. darmowych autostrad, Prawo i Sprawiedliwość przeszło od słów do czynów. Sejm przyjął w piątek 26 maja ustawę wprowadzającą darmowe autostrady oraz zakaz wyprzedzania przez ciężarówki.
        Od dziś obowiązuje rozporządzenie premiera dotyczące mandatów karnych. Chociaż zmiany są niewielkie, tak ich rangą kierowcy powinni się zainteresować.
        Kilka dni temu prezes Prawa i Sprawiedliwości zapowiedział zniesienie opłat za przejazdy autostradami w kraju. Poczyniono już pierwsze konkretne kroki w tej sprawie - rząd przyjął projekt ustawy dotyczący tej kwestii.
        Jedną z obietnic złożonych przez Jarosława Kaczyńskiego na konwencji programowej Prawa i Sprawiedliwości było zniesienie opłat za przejazdy na autostradach. Kalkukacje dot. oszczędności są jednak zaskakujące.
        Czeska walka z zadłużeniem budżetowym weszła na nowy poziom. Ministerstwo transportu zapowiedziało bowiem zmiany w opłatach za autostrady. Wśród nich pojawiły się m.in. winiety jednodniowe.
        Wszystkie prace na odcinku autostrady A1 między Piotrkowem Trybunalskim i Kamieńskiem dobiegły wreszcie końca. W efekcie kierowcy mogą w pełnym zakresie korzystać z trasy o długości ponad 560 km, od Trójmiasta do granicy z Czechami. Pokonanie tej drogi ma zająć ok. 5 godz. Przypomnijmy, że autostrada A1 miała być gotowa jeszcze na Euro 2012. Żaden rząd przed nami nie mógł w odpowiednim czasie dokończyć tych wszystkich odcinków – powiedział premier Mateusz Morawiecki podczas oficjalnego otwarcia drogi.
        W najbliższy poniedziałek zacznie obowiązywać nowy cennik opłat na autostradzie A4 między Katowicami a Krakowem. Więcej zapłacą wszyscy, aczkolwiek przejazdy opłacane automatycznie w dalszym ciągu będą traktowane ulgowo.
        Kierowcy podróżujący autostradą A4 muszą przygotować się na kolejne zaciśnięcie pasa. Stalexport Autostrada Małopolska, koncesjonariusz odcinka między Krakowem i Katowicami, zapowiedział kolejne podwyżki opłat za przejazd.Plany podwyżek skrytykowali zarówno GDDKiA oraz wojewoda śląski Jarosław Wieczorek. Dyrekcja cytowana przez portal autokult.pl uznała, że decyzja jest nieuzasadniona, jednak przyznała, że nie ma wpływu na to, co zadecyduje zarządca.