Władza Samorządowa

W tym roku mija 35 lat od wejścia w życie ustawy samorządowej i choć nie jest to temat z pierwszych stron gazet, to w kwestii samorządu terytorialnego mamy do czynienia w Polsce z dwiema znoszącymi się ocenami. Gdy jedni upatrują w samorządach ostoi demokracji, inni widzą w nich siedlisko patologii i kumoterstwa. Spór ten rozgorzeje na nowo za sprawą planów legislacyjnych PSL. 

Burmistrzowie, wójtowie, prezydenci miast, ich zastępcy i skarbnicy mogą spodziewać się podwyżek już w niedalekiej przyszłości. 21 czerwca w wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano projekt rozporządzenia, który zakłada nowe stawki wynagrodzeń dla samorządowców.

Coraz więcej samorządów decyduje się na cięcie wydatków związanych z pracami prowadzonymi w przestrzeni miejskiej. Tylko po części takie decyzje są podejmowane ze względów finansowych. Pozostają jeszcze kwestie estetyczne i ekologiczne. Zdania mieszkańców na ten temat są podzielone, jednak nie zawsze możliwe jest osiągnięcie kompromisu. 

To już ostatnie chwile przed rozpoczęciem drugiej tury wyborów prezydenckich. Kandydaci wciąż zawzięcie walczą o elektorat, tymczasem miasta w Polsce aktywnie zaangażowały się w akcję profrekwencyjną. Samorządy robią, co mogą, aby przekonać obywateli do wzięcia udziału w głosowaniu, a jedną z metod są zachęty finansowe. Niektóre okręgi są szczególnie hojne pod tym względem. 

Automatyzacja pracy z wielkim opóźnieniem przyczynia się do tego, że w ogóle zaczynamy rozmawiać o tym, aby pracować mniej. Choć komputery działają w polskich urzędach i firmach bez mała od 20 lat, to pracownicy nadal czekają na to, aby dzięki nim mieć więcej czasu dla siebie. Swoje plany w tej materii ma już ministerstwo pracy, jednak jest urząd, który postanowił nie czekać na odgórne rozporządzenia.

Część z prac legislacyjnych, które obecnie są prowadzone w Polsce, dąży do wprowadzenia większej transparentności do różnych dziedzin życia i gospodarki. Podawanie niektórych danych budzi do wiadomości publicznej, wywołuje jednak wśród obywateli i przedsiębiorców uzasadnione obawy. Tym razem resort finansów prowadzi zaawansowane prace nad rozporządzeniem, które nałoży na urzędy nowy wymóg i tym samym da dostęp wszystkim zainteresowanym do trudnodostępnych informacji. 

Kryzys bezdomności to złożone zjawisko społeczne, a przeciwdziałanie mu wymaga zintegrowanego działania różnych szczebli administracji państwowej. W Polsce wprowadzono szereg rozwiązań, które mają ograniczać ten problem i zabezpieczać podstawowe prawa osób pozbawionych dachu nad głową i żyjących na ulicy. Mimo różnych narzędzi samorządy nie chcą brać na siebie odpowiedzialności za ich wdrażanie, powołując się na kwestie prawne. 

Choć ustawa stanowiąca o utworzeniu Centralnego Rejestru Umów została przyjęta jeszcze w 2021 r., to nadal nie ustalono jego ostatecznego kształtu. W tej chwili realny termin uruchomienia CRU to początek 2026 r. Już teraz jednak strona społeczna zwróciła się do premiera, by ten interweniował ws. działań ministerstwa finansów. W jej ocenie resort chce takich zmian w projekcie, które z narzędzia walki z korupcją uczynią z Centralnego Rejestru Umów wydmuszkę.

Prezydent Puław Paweł Maj zaprasza wszystkich zainteresowanych pod bramę Zakładu Karnego w Opolu Lubelskim już w poniedziałek. Włodarz miasta zgłosi się tam do odbycia kary pozbawienia wolności. Choć cała sprawa ma wymiar happeningu zwracającego uwagę na niemały skandal, to kara będzie jak najbardziej prawdziwa. Wszystko to w sprzeciwie wobec prawa, które zostało wykorzystane przeciw dzieciom.

“Systematycznie jeździmy do takich wezwań, naczelnik mi przekazał że to nic nie daje. Jak nie zaczniemy uczyć już w przedszkolach, to nic się nie zmieni” - mówi w nieoficjalnej rozmowie z BiznesINFO jedna z urzędniczek z ratusza ok. 150 tysięcznego miasta na południu kraju. Takie, lub podobne w wydźwięku, deklaracje słyszymy w kilku kolejnych miastach w całej Polsce. Urzędy półoficjalne przyznają, że problem istnieje, ale klucz do jego rozwiązania nie leży w ich zasięgu. Sprawdzamy więc, jak za publiczne pieniądze robią do organizacje pozarządowe na czele z Kościołem.

Włodarze polskich miast staną przed nowymi wyzwaniami. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie gotowości obronnej państwa prezydenci, burmistrzowie i wójtowie będa pełnić nowe dyżury obronne.

Rozmowa z dr Piotrem Balcerowskim, ekonomistą, wiceprezesem Instytutu Staszica

Poza największymi miastami praca w samorządzie kojarzona jest z prestiżem, dobrym uposażeniem i stabilnością. Sami pracownicy są jednak zgoła innego zdania i zadają kłam powszechnym wśród Polaków przekonaniom.

Polski rząd rozważa różne scenariusze kryzysowe. Zagrożenie jest realne, zważywszy na ostatnią powódź, czy sytuację na wschodniej granicy. W związku z tym samorządy będą miały obowiązek przystosowania się do nowych przepisów i wprowadzenia koniecznych zmian. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przedstawiło już konkretny projekt. 

Rośnie liczba jednostek samorządu terytorialnego, które zdają sobie sprawę z wykluczenia transportowego seniorów. Problem dotyczy zwłaszcza mieszkańców niezurbanizowanych regionów, choć przeszkody napotykają także mieszkańcy miast. Jednym z rozwiązań jest program darmowych przejazdów taksówką.

Do kluczowego momentu zbliża się rządowy pomysł dotyczący zmian taryf cen wody. Nowe prawo to z jednej strony ukłon w stronę samorządu i decentralizacji rządowej władzy, z drugiej jednak zakłada “bezpiecznik” przed zbyt dużymi podwyżkami, na które miasta wyraźnie mają ochotę. Ministerstwo właśnie pokazało gotowy projekt, prezydenci i burmistrzowie nie będą zadowoleni. A my?

Właściciele gruntów oraz samorządy lokalne biją na alarm: nowe przepisy geologiczne i górnicze skutecznie blokują rozwój wielu gmin. Choć strategiczne złoża kopalin są objęte ochroną, aktualne prawo uderza w lokalne społeczności i właścicieli nieruchomości. Czy ministerstwo klimatu zareaguje na postulaty?

Już 1 stycznia 2025 r., w życie wchodzi rozporządzenie rady ministrów z 30 lipca 2024 r., które zmieni mapę administracyjną Polski. Zmodyfikowane zostaną granice, zawitają na niej nowe miasta. Dojdzie także do zmiany siedziby władz, a wszystko to pociąga za sobą ważne konsekwencje administracyjne. Oto najważniejsze zmiany.

Cała Polska czeka na decyzję koalicji rządu ws. nowego pomysłu na budowę mieszkań. Rozważane jest wznowienie programu Mieszkanie dla Młodych, który dotąd uznawany był za porażkę. Tymczasem pojawiły się inne dane, które pokazują, że Polska wręcz cofa się w rozwoju mieszkalnictwa. Świadczą o tym nowe dane, które pokazują, co dzieje się z mieszkaniami komunalnymi w polskich miastach.

Zjeść żabę, rozbroić bombę, czyli „trudne inwestycje” na początek kadencyjnej kolejki zadań – mówi w rozmowie z BiznesINFO.pl Szymon Ciupa, ekspert Związku Miast Polskich ds. Smart City, dyrektor ds. rozwoju w Smart Factor, współtwórca szeregu programów i projektów w obszarze Smart City dla wielu polskich miast. To rada dla samorządów rozpoczynających w 2024 r. nową kadencję. „Mamy pewne problemy miejskie, które są generatorem konfliktów; strefy parkowania, czystego powietrza, uchwały krajobrazowe, planowanie przestrzenne. To zawsze jest gra wielkich interesów, te inwestycje zawsze były problematyczne, a teraz są jeszcze bardziej, bo trzeba je zrobić szybko”. 

Wkrótce wejdą w życie zmiany, które będą kluczowe dla właścicieli ogródków działkowych. Okazuje się, że gmina lub Skarb Państwa będą mogły przeznaczyć tereny działek na działalność komercyjną. Co to oznacza dla działkowców? Wyjaśniamy.

Miasto promujące stałych mieszkańców, to, przynajmniej w kontekście mieszkalnictwa, rozwiązanie niemożliwe? Mieszkanie komunalne, choć może zostać przyznane wyłącznie osobie na stałe zameldowanej w danej gminie, w praktyce, przez regulacje ustawy o ochronie najemcy, generuje zadłużenie względem miasta. Prezydenci Wrocławia i Jeleniej Góry podali kwoty. “Ustawa o prawie lokatorskim jest bolączką”.

Prezydenci Jeleniej Góry, Kielc i Zduńskiej Woli inaugurowali XVII Smart City Forum we Wrocławiu debatą o wyzwaniach samorządu w perspektywie 2023-2030. Depopulacja miast, choć tylko jednym z czynników, angażuje sporo uwagi: mieszkalnictwo, budowanie relacji czy smart urząd? Tak, ale dopiero w drugim kroku. Najpierw emigracja.

Jesteśmy wspólnotą wielkiego sukcesu i musimy o to dbać i utrzymać ten sukces - tak o osiągnięciach Unii Europejskiej mówił Jerzy Buzek, były premier i przewodniczący Parlamentu Europejskiego. Morze komunizmu, a my w tym morzu komunizmu w hali Oliwii w Gdańsku na pierwszym zjeździe Solidarności mówiliśmy o samorządnej Rzeczpospolitej - wspominał korzenie ustawy samorządowej nasz gość podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.

Przed nami druga tura wyborów samorządowych. Głosowanie odbędzie się już w niedzielę 21 kwietnia, a z piątku na sobotę zacznie obowiązywać cisza wyborcza. Polacy powinni pamiętać, że za jej złamanie grożą potężne kary finansowe. 

Już we wtorek 9 kwietnia o godz. 14 w Centrum Prasowym PAP (ul. Bracka 6/8 w Warszawie) odbędzie się debata  “Wpływ systemu kaucyjnego na samorządowy system gospodarowania odpadami”. Organizatorem wydarzenia jest Forum Prawo dla Rozwoju #Law4Growth. 

Już wkrótce mija ważna data dla samorządów. Tylko do środy, 28 lutego, samorządy gminne mają czas, by przekazać sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) w 2023 r. Kto nie zdąży wręczyć go regionalnemu zarządowi gospodarki wodnej, zapłaci 10 tysięcy kary. Lepiej się pospieszyć.

Nieodłącznym elementem każdego miasta w Polsce są ogródki działkowe. Służą zarówno do wypoczynku, jak i uprawy owoców oraz warzyw, zaś wielu mieszkańców wiąże z nimi dobre wspomnienia. Mało kto jednak wie, że osoby chętne do utrzymania swojego ogródka w dobrym stanie mogą otrzymać specjalne dofinansowanie.