Kontrola to formalne działanie organów publicznych, które – w granicach przewidzianych prawem – mają prawo weryfikować zgodność działań jednostek, przedsiębiorstw i instytucji z obowiązującymi przepisami. Nie istnieje jedna, uniwersalna forma kontroli, ponieważ różni się ona zakresem, charakterem oraz uprawnieniami podmiotu, który ją przeprowadza. Mówimy więc zarówno o kontrolach administracyjnych, skarbowych, drogowych, sanitarnych, budowlanych, jak i środowiskowych.
Uprawnienia kontrolne posiadają różne organy, w zależności od dziedziny prawa, jakiej dana kontrola dotyczy. Inspekcja Sanitarna, Państwowa Inspekcja Pracy, Najwyższa Izba Kontroli, Urząd Skarbowy czy Policja – każda z tych instytucji ma określony zakres kompetencji i procedury postępowania.
Kontrola może dotyczyć zarówno kwestii formalnych, jak i materialnych, a jej wyniki stanowią podstawę do wszczęcia postępowań, wydania decyzji administracyjnych lub nałożenia kar. W większości przypadków kontrolowany ma obowiązek współpracować z organem kontrolnym – odmowa udzielenia informacji lub uniemożliwienie przeprowadzenia czynności może skutkować rozmaitym pakietem sankcji.
Kontrola skarbowa – prowadzona przez urząd skarbowy lub Krajową Administrację Skarbową – ma na celu sprawdzenie, czy podatnik wypełnia swoje obowiązki wobec fiskusa zgodnie z prawem. Organ może żądać na przykład okazania dokumentacji księgowej, faktur, umów czy ewidencji sprzedaży. Sama kontrola odbywa się po wcześniejszym zawiadomieniu, choć w niektórych przypadkach – szczególnie, gdy istnieje podejrzenie poważnego naruszenia przepisów – kontrola może zostać przeprowadzona bez uprzedzenia. Kluczowe jest zachowanie spokoju i pełna transparentność wobec kontrolujących, ponieważ każdy brak współpracy może zostać odnotowany w protokole.
Podczas kontroli przedsiębiorca ma prawo do obecności pełnomocnika, wglądu do dokumentów urzędowych i składania wyjaśnień. Wszystkie czynności kontrolne muszą być przeprowadzane w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, a ich zakończeniem jest protokół – dokument, który zawiera wyniki ustaleń i ewentualne zalecenia. Należy przy tym pamiętać, że organ podatkowy nie może przekraczać zakresu wskazanego w upoważnieniu do kontroli, a podatnik ma prawo odwołać się od decyzji, jeśli uzna ją za nieuzasadnioną.
Kontrola drogowa to czynność wykonywana przez uprawnione służby – najczęściej Policję, ale także Inspekcję Transportu Drogowego, Straż Graniczną czy Żandarmerię Wojskową – której celem jest weryfikacja, czy uczestnik ruchu drogowego przestrzega obowiązujących przepisów i może dotyczyć zarówno stanu technicznego pojazdu, jak i trzeźwości kierowcy, dokumentów czy ładunku.
Funkcjonariusz kontrolujący ma obowiązek przedstawić się, okazać legitymację służbową i wskazać przyczynę zatrzymania, a kierowca powinien zatrzymać pojazd w miejscu wskazanym przez kontrolującego, włączyć światła awaryjne i pozostać w pojeździe, o ile nie zostanie poproszony o jego opuszczenie.
Podczas kontroli kierowca ma obowiązek okazać dokument tożsamości, prawo jazdy, dowód rejestracyjny i potwierdzenie ubezpieczenia OC – w przypadku stwierdzenia wykroczenia, funkcjonariusz może nałożyć mandat lub skierować wniosek o ukaranie do sądu. Kierowca ma prawo odmówić przyjęcia mandatu, ale musi wówczas liczyć się z koniecznością postępowania sądowego. Warto wiedzieć, że przebieg kontroli drogowej – zwłaszcza w sytuacjach spornych – może być rejestrowany, a sam kierowca ma prawo do informacji o przysługujących mu środkach odwoławczych.
Pokaż więcej
Funkcjonariusze przeprowadzili kontrolę transportów zmierzających z Niemiec do Polski, podczas której wykryli rażące nieprawidłowości. Interwencja nastąpiła na odcinku autostrady granicznej. Ustalenia służb wskazały na naruszenia przepisów związanych z gospodarowaniem odpadami po stronie odbiorcy. Jakie były podstawy uznania przewozu za nielegalny i jakie konsekwencje grożą podmiotom uczestniczącym w takich przewozach?
To nie pierwszy raz kiedy polskie służby zatrzymały podejrzany transport z zagranicy. Tym razem towar, który miał trafić do sprzedaży w naszym kraju, pochodził z Wietnamu. W związku z całą akcją wydano komunikat. Wiadomo, co wzbudziło podejrzliwość u kontrolerów.
Po miesiącu od wprowadzenia kontroli granicznych Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podjęło decyzję, dotyczącą dalszych działań na punktach kontrolnych, o czym poinformował nowy szef resortu — Marcin Kierwiński. Szczegóły zostały już przekazane Komisji Europejskiej w ramach formalnej notyfikacji. Czy MSWiA zdecydowało się na przedłużenie kontroli?
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta weźmie pod lupę jedną z największych sieci komórkowych w Polsce. Jak poinformowała instytucja, zaszło podejrzenie, że w firmie stosowano niedozwolone praktyki związane z umowami klientów. Jeśli przypuszczenia potwierdzą się, spółka zostanie obciążona dotkliwą karą.
Zwolnienie lekarskie może być chwilą wytchnienia od codziennych obowiązków. Warto jednak pamiętać, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych może mieć coś do powiedzenia w sprawie tego, w jaki sposób wykorzystujemy tę chwilę. Wątpliwości wzbudziła sytuacja z Torunia, gdzie kobieta w czasie L4… wzięła ślub. Co mówią przepisy? Sprawa skończyła się w sądzie.
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych po raz kolejny wykryła nieprawidłowości w produktach, które pojawiły się na terenie Polski. Tym razem chodzi o tonę herbaty czarnej i zielonej. Wykryto poważne wady, które sprawiły, że wydano oficjalne zakazy. Ich wykonalność ma być natychmiastowa.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska otrzymał zgłoszenie o nielegalnym składowaniu śmieci, wśród których znajdowały się również niezabezpieczone odpady niebezpieczne, mogące stanowić zagrożenie dla środowiska i ludzkiego zdrowia. Oględziny nieruchomości wykazały szereg nadużyć. Sprawą ma się zająć również prokuratura.
Państwowa Inspekcja Pracy zapowiada, że 2025 rok ma upłynąć pracodawcom pod znakiem wzmożonych kontroli. Mogą zapłacić gigantyczne kary, ale konsekwencje czekają również pracowników. Kiedy odpowiemy za pracę "na czarno"?
Abonament RTV to obowiązkowa opłata, którą w praktyce płaci niewielu. Z tego powodu znaczna część Polaków naraża się na wysokie kary. Jest jednak sposób, by legalnie nie płacić abonamentu: wystarczy spełnić jeden warunek.
Jeśli tylko masz w domu telewizor lub radio, powinieneś o tym wiedzieć. Każdego dnia pracownicy Poczty Polskiej mogą przeprowadzić kontrole, również w prywatnych mieszkaniach. Mimo to w przestrzeni publicznej wciąż możemy znaleźć wiele nieprawdziwych informacji na ten temat. Spółka już zdementowała plotki. O czym musimy pamiętać, gdy kontrola zapuka do naszych drzwi?
Działalność gospodarczą w Polsce regulują przepisy mające na celu ochronę zdrowia publicznego oraz zapewnienie bezpiecznych warunków sanitarno-higienicznych. Jednym z kluczowych organów kontrolnych, odpowiedzialnych za nadzór nad przestrzeganiem tych zasad, jest Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS). Po tragicznej powodzi sprzed miesiąca instytucja rozpoczęła masowe kontrole.
Od 24 października 2024 roku, policja w Polsce rozpoczyna intensywną akcję, której celem jest poprawę bezpieczeństwa na drogach. Kierowcy przyłapani na jednym, drobnym przewinieniu, muszą liczyć się z mandatem do 3 tys. zł.
Banki mogą zostać ukarane nawet na 1 mln zł za opóźnienia w przekazywaniu danych do KAS. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego rozstrzygnęła długoletni spór. Co dokładnie zmienia nowe prawo i dlaczego jego konsekwencje mogą być dla banków i SKOK-ów tak kosztowne?
Na co politycy wydają pieniądze? Kontrola w sejmie ma odpowiedzieć na to pytanie. Marszałek Sejmu, Szymon Hołownia zapowiedział już specjalny audyt. Po nim w życie ma wejść szereg ograniczeń dla posłów. Wszystko to z powodu licznych wątpliwości wobec wydatków na prowadzenie biur czy nieuprawnionemu pobieraniu dodatków mieszkaniowych przez poselskie małżeństwo.
Najbliższe miesiące przyniosą wielką zmianę dla wynajmujących domy lub mieszkania. To efekt przepisów, które weszły w życie już jakiś czas temu, ale Polacy dopiero teraz odczują ich skutki. Wynajmujący mają powody do obaw? Krajowa Administracja Skarbowa wskazała termin, kiedy sprawdzi, czy zapłaciliśmy podatek.
Wielu mieszkańców korzysta z ulg na wywóz odpadów, jednak nie wszyscy mogą je zachować. Jesienne kontrole mogą przynieść zaskakujące konsekwencje. Sprawdź, czego możesz się spodziewać, i jak uniknąć nieprzyjemnych skutków.
Dramatyczne sceny na ulicach, za oknami… a teraz również na sklepowych półkach? Bywa, że trudne sytuacje wiążą się ze wzrostem cen, zwłaszcza na te najbardziej podstawowe artykuły. Czasem jednak nie jest to wynik samych wydarzeń, a szansy na zysk, która pojawia się w oczach przedsiębiorców. UOKiK zapowiedziało już, jakie zmiany cen przewiduje tym razem, w związku z powodziami.
Jak zmniejszyć opłaty za wywóz śmieci? Właściciele gospodarstw domowych, którzy stworzyli w obrębie swojego domu kompostownik — za pozwoleniem — mogą się ubiegać o ulgę. Jednak nie wszyscy właściciele kompostowników spełniają uwzględnione w uldze wymagania. Kontrole już ruszyły. Sprawdź, jak przygotować się na wizytę urzędnika.
Higiena w szkołach to kwestia nie tylko komfortu, ale przede wszystkim zdrowia i bezpieczeństwa uczniów oraz pracowników placówek oświatowych. W związku z tym od 11 lipca 2024 roku, na mocy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej, szkoły w Polsce muszą spełniać nowe, bardziej precyzyjne wymagania dotyczące wyposażenia toalet w podstawowe środki higieny osobistej. Co się zmieni?
Oszuści coraz częściej podszywają się pod policjantów, urzędników czy kontrolerów. Pukają do drzwi Polaków pod pretekstem sprawdzenia pieców i kotłów lub tworzą ulotki, w których przekazują błędne informacje. W jaki sposób uchronić się przed oszustami?
Pracownicy bardzo często wykorzystują zwolnienia lekarskie w niewłaściwy sposób i na przykład w tym czasie jadą na urlop. Zakład Ubezpieczeń Społecznych masowo kontroluje zwolnienia, a najczęstszą przyczyną wizyt urzędników są donosy.
O tym, że ruszyły kontrole ws. abonamentu RTV, wiadomo już od jakiegoś czasu. Teraz jednak pojawiło się kilka nowych informacji. Poczta Polska poszukuje kontrolerów, a przy okazji zdradza, ilu z nich działa obecnie w Polsce. Wiadomo też, kiedy kontrola zapuka do drzwi.
Wiele osób wciąż nie jest przygotowanych na kontrole, a te ruszył już z początkiem stycznia. Właściciele nieruchomości często zapominają bowiem o przepisach dotyczących właściwego oznakowania domów. Za brak numeru grozi nawet 250 zł, a nawet jeśli nie zapomnieliśmy o tabliczce, nie zawsze możemy być spokojni.
Najnowszy raport Najwyższej Izby Kontroli nie pozostawia suchej nitki na nietypowej strategii programowej Telewizji Polskiej. Przez dwa lata TVP zakupiła bądź zleciła produkcję programów za ponad milion złotych, a ostatecznie w ogóle niewyemitowanych.
Trwają wielkie kontrole szamb. Urzędników trzeba wpuścić na teren posesji. Za utrudnianie kontroli grożą kary.
Nadzór różnych instytucji i służb nad obywatelami co rusz wywołuje wielkie emocje w społeczeństwie. Niektórzy powołują się na hasło “mój dom – moja twierdza” i uważają, że nikt nie ma prawa np. wejść do ich mieszkania i zweryfikować, czy mają sprawny, ale niezarejestrowany odbiornik telewizyjny, który obligowałby ich do płacenia abonamentu RTV. Co na ten temat mówi prawo, kiedy nie trzeba wpuszczać kontrolera do domu i jakie są konsekwencje lipnego L4? O kwestiach uprawnień kontrolnych w bardziej przyziemnych sprawach życia codziennego pisze radca prawny Michał Podolec.
Będzie kontrola Kancelarii Mentzen. O wszczęcie postępowania wnioskował Związek Zawodowy Związkowa Alternatywa. Chodzi o przestrzeganie przepisów prawa pracy.
W pierwszym kwartale 2023 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wstrzymał i cofnął zasiłki chorobowe w całym kraju na łączną kwotę 6,8 mln zł. Polakom przebywającym na L4 kreatywności nie brakuje – w czasie, gdy są „chorzy”, zatrudniają się u innych pracodawców lub pracują we własnych firmach, remontują mieszkanie czy porządkują ogródek. Nieraz o niewłaściwym wykorzystaniu chorobowego informują ZUS współpracownicy, sąsiedzi, a nawet członkowie rodziny.