Odwrotne obciążenie w transakcjach krajowych
Kto rozlicza podatek VAT? Jedna z głównych zasad mówi, że jest to sprzedawca. Jednak, jak od wszystkiego, i tu istnieją wyjątki od reguły. Czasem można przenieść zobowiązanie rozliczania podatku VAT na nabywcę. Dzieje się tak za sprawą odwrotnego obciążenia. W transakcjach krajowych istnieją konkretne procedury, jakich trzeba w tym przypadku przestrzegać.
Czym jest odwrotne obciążenie?
Jeszcze do niedawna za sprawą art. 17 ustawy o VAT sprzedawcy mogli, przy spełnianiu określonych wymogów, zastosować odwrotne obciążenie. Zmniejszało to znacznie ich wydatki, ponieważ przenosiło obligatoryjne rozliczenie podatku VAT na nabywcę. Mechanizm ten działał w transakcjach krajowych do końca 2019 r.. Od tego czasu zastąpiono go Mechanizmem Podzielonej Płatności, czyli tzw. Split Payment. Nowe udogodnienie polega na rozdzieleniu kwoty podatku VAT na przypisane do rachunku firmowego subkonto podatku od towarów i usług.
Odwrotne obciążenie w transakcjach krajowych – kto może skorzystać?
Zasady co do stosowania odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych zostały uregulowane w art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT. Regulacje wskazują, kiedy można zastosować odwrotne obciążenie. Aby przenieść obowiązek rozliczenia VAT na nabywcę, trzeba spełniać następujące wymogi:
nabywca i sprzedawca są czynnymi podatnikami VAT;
przedmiotem dostawy są towary wymienione w załączniku 11 lub usługi wymienione w załączniku 14 ustawy o VAT;
dostawa nie jest ujęta w zwolnieniu, który opisuje art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122;
sprzedawca nie jest zwolniony z podatku VAT.
Warto również mieć na uwadze, że w przypadku towarów opisanych w załączniku 11 pozycji 28, zasadą co do przeniesienia musu rozliczania podatku VAT na nabywcę, jest przekroczenie kwoty 20 tys. w ramach jednolitej gospodarczej transakcji.
Rozliczanie podatku VAT a odwrotne obciążenie w transakcjach krajowych
Kiedy spełni się wszystkie opisane wyżej wymogi, kolejnym ważnym punktem rozmyślań staje się już samo rozliczanie podatku VAT. Podatnik nie musi wystawić dokumentu wewnętrznego przy księgowaniu transakcji z odwrotnym obciążeniem. Oznacza to, że podatek może zostać obliczony na fakturze otrzymanej od sprzedawcy, a następnie ujęty bezpośrednio w rejestrach VAT. Kiedy natomiast czynni podatnicy mają prawo do odliczenia podatku VAT? Jest to możliwe w sytuacji, kiedy towary dostarczone przez sprzedawcę będą wykorzystywane w celu wykonywania czynności opodatkowanych. Należy przy tym mieć na uwadze, że można tego dokonać jedynie w tym okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy dotyczący nabytych towarów. Kwotę podatku, jaka powstała w konsekwencji odwrotnego obciążenia, należy uwzględnić w deklaracji podatkowej. Czynność ta jest obowiązkowa.
Jak wypełnić odpowiednio pola formularza
Aby móc w ogóle rozmawiać o rozliczeniu podatku od towarów i usług, należy odpowiednio wypełnić fakturę. Dokument powinien przede wszystkim zawierać:
datę wystawienia, datę sprzedaży, termin płatności i numer faktury;
dane o przedmiocie sprzedaży;
informacja o odwrotnym obciążeniu nie jest wymagana – jeśli są spełnione wszystkie wymogi dotyczące możliwości zastosowania tego mechanizmu, prawnie rozliczenie podatku od towarów i usług jest z góry nakładane na nabywcę, a więc zapis o odwrotnym obciążeniu ma bardziej charakter informacyjny, niż zobowiązujący.
Warto jest umieć rozróżnić podstawowe informacje. Data wystawienia to po prostu autentyczna data wystawienia faktury. Należy przy tym pamiętać, że nie może ona być późniejsza niż 15 dzień kolejnego miesiąca po miesiącu sprzedaży. Data sprzedaży to moment dokonania dostawy sprzedanych nabywcy towarów. W chwili tej powstaje obowiązek podatkowy w postaci podatku od towarów płatności. Kolejnej kwestii, czyli terminu płatności, nie trzeba nikomu tłumaczyć. Numer faktury składa się z możliwej domyślnej serii numeracji. Przy danych o przedmiocie sprzedaży należy uwzględnić:
co jest przedmiotem sprzedaży;
jaka jest cena jednostkowa przedmiotu sprzedaży;
ilość i jednostkę przedmiotu sprzedaży.
