Zacznie się w nocy z 12 na 13 sierpnia. Wyjątkowe zjawisko nad Polską, koniecznie spójrz w niebo
Choć sierpniowe dni są już wyraźnie krótsze niż te czerwcowe czy lipcowe, druga część wakacji ma swój wyjątkowy klimat – szczególnie po zmroku. To zasługa “spadających gwiazd”, które rozświetlają nocne niebo efektownymi smugami światła. Właśnie zbliża się jedyna taka okazja w roku — maksimum roju Perseidów. Podpowiadamy, które miejsca zapewniają najlepsze warunki do obserwacji tego spektaklu.
Spektakl na nocnym niebie już 12 sierpnia
Większość z nas patrzy w niebo tylko od święta – przeszkadza codzienny pośpiech, zanieczyszczenie światłem w dużych skupiskach miejskich albo po prostu chmury. Jednak tym razem warto na chwilę zatrzymać się i spojrzeć w górę. Nadchodzące noce przyniosą jedno z najbardziej widowiskowych zjawisk astronomicznych – kulminacja roju Perseidów, czyli noc spadających gwiazd.
Czytaj więcej: Kapsuła ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim przeleci nad Polską. O tej godzinie spójrz w niebo
Choć podpatrywanie podniebnych zjawisk nie wymaga wielkiej wiedzy, to podstawowa orientacja – gdzie znajduje się radiant roju, kiedy najlepiej prowadzić obserwacje i czego się spodziewać – może zadecydować, czy zobaczymy kilka meteorów, czy cały ich deszcz.
Perseidy pojawiają się już na polskim niebie. Warto pomyśleć życzenie
Już od 11 sierpnia wieczorem, a kulminacyjnie w nocy z 12 na 13 sierpnia, niebo zamieni się w kosmiczny spektakl natury. Na nieboskłonie ukarze się rój meteorów, zwany też “łzami św. Wawrzyńca”. Nazwa roju - Perseidy - wywodzi się od gwiazdozbioru Perseusza, gdyż meteory tego roju pozornie wydają się pochodzić właśnie z tego obszaru nieba — czyli z tzw. radiantu. Mimo jasnego światła Księżyca wciąż należą do najbardziej widocznych i najłatwiejszych do zaobserwowania rojów meteorów.
Perseidy to rój meteorów, który co roku zachwyca swoją regularnością i intensywnością. Zazwyczaj można dostrzec od 50 do nawet 100 meteorów na godzinę, a rekordowe obserwacje – jak w 1921 roku – notowały nawet 250 przelotów w ciągu jednej godziny. Zjawisko potocznie znane jako „spadające gwiazdy” to efekt wnikania w atmosferę drobin materii pochodzących z komety Swift-Tuttle, które z ogromną prędkością – sięgającą niemal 60 km/s – spalają się w jej górnych warstwach. Podczas przelotu często zostawiają za sobą jasne, krótkotrwałe smugi, rozświetlające nocne niebo.
Czytaj więcej: Sławosz Uznański-Wiśniewski wraca na Ziemię. Dostanie podwyżkę, ale stawka wcale nie sięga gwiazd
W związku z tym wyjątkowym widowiskiem, w całej Polsce organizowane są wydarzenia astronomiczne, które łączą naukę, edukację i przyjemność wspólnego patrzenia w gwiazdy. Warto wybrać się na jedno z nich, zwłaszcza jeśli jesteśmy początkującymi obserwatorami lub chcemy przeżyć tę noc w wyjątkowy sposób.
Jak i gdzie obserwować Perseidy? Oby dopisała pogoda
Aby zwiększyć szanse na dostrzeżenie jak największej liczby meteorów, warto pamiętać o kilku prostych wskazówkach. Najlepiej udać się w miejsce oddalone od miejskich świateł – idealne będą otwarte przestrzenie, takie jak łąki, polany wzniesienia oraz miejsca położone na wysokościach górskich, które często oferują lepsze warunki do oglądania nieba.
Przed rozpoczęciem obserwacji dobrze jest pozwolić oczom przyzwyczaić się do ciemności, co zajmuje zazwyczaj od 15 do 30 minut. W tym czasie warto unikać używania latarek czy ekranów telefonów, ponieważ nawet krótki błysk może znacząco obniżyć widoczność meteorów. Najwięcej z nich można dostrzec, spoglądając w kierunku północno-wschodniego horyzontu – to właśnie tam znajduje się radiant Perseidów, czyli miejsce, z którego zdają się one wylatywać.
Nie trzeba jednak uciekać z miasta, by nacieszyć się tym niezwykłym zjawiskiem. Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, Hevelianum w Gdańsku, Śląski Park Nauki w Chorzowie i wiele innych ośrodków przygotowało specjalne spotkania astronomiczne. W programie takich wydarzeń znajdziemy m.in. rozmowy z ekspertami i popularyzatorami nauki, obserwacje nieba przez teleskopy, w tym planet i charakterystycznych konstelacji, warsztaty rozpoznawania meteorytów, a nawet możliwość „podsłuchiwania kosmosu”, czyli śledzenia sygnałów radiowych z przestrzeni pozaziemskiej.
Dobrze jest także zajrzeć na strony internetowe lokalnych gmin i miejscowości – może się okazać, że w okolicy planowane są pikniki lub wydarzenia związane ze wspólnym obserwowaniem tegorocznej nocy „spadających gwiazd”. To doskonała okazja, by zainspirować się nauką i – być może – wypowiedzieć życzenie, patrząc na przelatujący meteor. Obserwacja nie wymaga specjalistycznego sprzętu – wystarczy koc, ciepła bluza, otwarta przestrzeń, ciemne niebo i odrobina cierpliwości. Perseidy są na wyciągnięcie ręki – trzeba tylko spojrzeć w górę.
