Skarbówka jak ABW. Będzie miała jeszcze większe uprawnienia i wiedzę o Twoich finansach

Skarbówka z nowymi uprawnieniami. Możliwości niczym ABW

Skarbówka dołączy do organów z dostępem do transakcji ponadprogowych, których wartość wynosi co najmniej 15 tys. euro (ok. 68 tys. zł). Obecnie możliwość wglądu w tego typu aktywności ma rzecz jasna bank, który zgłasza je do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. Informacje są przekazywane później m.in. do ABW czy CBA w celu wykrywania ewentualnego finansowania terroryzmu lub prania brudnych pieniędzy.

Skala problemu jest realna - z raportu GIF wynika, że transakcji ponadprogowych było w 2018 r. prawie 36 mln. Banki przekazały zawiadomienia, dzięki którym udało się wszcząć 2160 postępowań. Z kolei do prokuratury trafiły 184 sprawy. Wartość wątpliwych transakcji została oszacowana na gigantyczną sumę 6,2 mld zł.

Co więcej, dzięki szybkiemu przepływowi informacji GIF zablokował 302 konta bankowe, zamrażając łącznie ponad 430 mln zł. O 539 sprawach dowiedziała się skarbówka, o 250 - policja i CBŚ, a o 120 - CBA. Nieco mniej zawiadomień skierowano do Straży Granicznej (13) i Agencji Wywiadu (9).

Skarbówka ze swobodnym dostępem do danych o transakcjach

Na mocy nowej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, którą w czwartek 25 lutego przegłosował Sejm, grono instytucji ze swobodnym dostępem do katalogu transakcji ponadprogowych ulegnie rozszerzeniu. Wśród nich znajdzie się skarbówka, a dokładniej mówiąc Krajowa Administracja Skarbowa.

Co to oznacza w praktyce? Dr Mariusz Rypina, adwokat i partner w Kancelarii prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy, przyznał w rozmowie z portalem money.pl, że dzięki nowym przepisom szef KAS będzie mógł wejść w posiadanie szczegółowych informacji bez konieczności przedkładania pisemnych wniosków do GIF z prośbą o udostępnienie danych.

Skarbówka nie będzie mogła monitorować wszystkich aktywności bankowych obywateli - zdobędzie wgląd wyłącznie w przelewy o wartości minimalnej 15 tys. euro. Mimo tego nowe przepisy mogą stanowić poważne utrudnienie dla niektórych klientów. - Należy mieć jednak uwadze, że przekroczenie progu 15 tys. euro może dotyczyć bardzo wielu transakcji dokonywanych zwłaszcza pomiędzy przedsiębiorcami, ale także z udziałem konsumentów - wyjaśnił adwokat. Chcąc uzyskać zdalny dostęp do informacji bez składania pisemnego wniosku, skarbówka będzie musiała spełnić trzy warunki, które dookreśla ustawa. Wymogi obejmują przede wszystkim transmisję danych i bezpieczeństwo.

Adwokat Katarzyna Ulma-Raszkowska z Kancelarii Grabowski i Wspólnicy zwróciła uwagę, że każde rozszerzenie uprawnień podmiotów państwowych budzi kontrowersje w społeczeństwie. Tym bardziej, gdy w grę wchodzą osobiste finanse obywateli, do których będzie miała wgląd skarbówka.

Jednak w jej ocenie cel, który przyświeca tym działaniom, jest słuszny. - Z jednej strony mamy do czynienia z ograniczeniem praw jednostki do tajemnicy bankowej. A z drugiej mamy zamiar osiągnięcia istotnego celu, jakim jest przeciwdziałanie przestępstwom. A te w czasach, gdy większość osób wykonuje transakcje bezgotówkowe, stają się coraz bardziej popularne - stwierdziła specjalistka.

Skarbówka na tropie przestępców? Tylko w sposób pośredni

Rozszerzenie uprawnień skarbówki nie będzie oznaczało jej aktywnego zaangażowania w bezpośrednią walkę z praniem brudnych pieniędzy czy finansowaniem terroryzmu. Dzięki nowelizacji ustawy będzie mogła pośrednio wpływać na ograniczanie tych negatywnych zdarzeń.

Wiedzę o dużych przelewach skarbówka będzie mogła wykorzystać np. w postępowaniach podatkowych i karno-skarbowych, które są nastawione na realizację dochodów budżetowych państwa. Tego typu sprawy mogą dotyczyć m.in. ściągania podatku od pożyczki, o której skarbówka wcześniej nie wiedziała.