Oddają mieszkania za dożywotnią rentę. Trudno uwierzyć, jakie kwoty otrzymują seniorzy
O tym, ile emerytury czy renty pobierają w Polsce seniorzy, nie trzeba wiele mówić. Jedni, aby podreperować swój budżet, dorabiają np. jako pomoc kuchenna czy opiekun do dzieci. Są i tacy, którzy podejmują ryzykowny krok i decydują się na odwróconą hipotekę. Ile można wówczas zyskać? Niestety to rozwiązanie niesie też ze sobą wiele zagrożeń, o których należy pamiętać.
Waloryzacja emerytur 2025. Ile wyniesie najniższa świadczenie?
11 lutego GUS ogłosił, ile wyniosła średnia płaca w ubiegłym roku, której 20 proc. jest kluczowe przy ustalaniu wskaźnika waloryzacji emerytur. Ostatecznie wygenerowano wskaźnik wynoszący 5,5 proc., zatem najniższa emerytura będzie opiewać na kwotę 1780,96 zł od marca tego roku. Dla wielu seniorów oznacza to jedno — muszą zacisnąć pasa, bo z ZUS w tym roku na zbyt wiele nie mogą liczyć.
Marcowa waloryzacja emerytur okaże się najniższą od wielu lat, choć rząd spodziewał się zupełnie innego scenariusza. Niemożliwym dla wielu będzie choćby opłacenie rachunków czy zakup podstawowych artykułów. W obawie o niewystarczające środki do życia część seniorów musi szukać dodatkowego źródła dochodu. Dane opublikowane przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych pokazuje, że już nie tylko dziergają skarpetki, kwaszą ogórki czy dokonują drobnych napraw w domach.
Polski emeryt nie ma łatwo. Seniorów nie uratuje 13. i 14. emerytura
Trzynasta emerytura wyniesie 1878,91 zł brutto, z kolei przeliczając na wartość netto, “trzynastka” w większości przypadków będzie niższa niż minimalna emerytura na rękę. Jak wylicza Radio Zet, seniorzy dostaną od 1484,34 zł do 1709,81 zł netto. Warto jednak zaznaczyć, że to świadczenie nie będzie należało się każdemu. 13. emerytura przysługuje tym, którzy uzyskali prawo do:
- emerytury
- renty z tytułu niezdolności do pracy, renty socjalnej, renty szkoleniowej, renty rodzinnej
- rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego
- świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych
- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
- świadczenia i zasiłku przedemerytalnego
Wielu emerytów jednak bez względu na to, czy otrzymają 13. i 14. emeryturę, decydują się dorabiać. Należy wówczas wiedzieć, że po przekroczeniu odpowiedniego wieku, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, dodatkowy przychód osiągany przez seniora nie ma wpływu na wypłatę emerytury. Najczęściej emeryci pracują na stanowiskach: ochroniarza, opiekunki do dzieci, kierowcy, sprzedawcy w sklepie, szatniarza, dozorcy, korepetytora.
Osoby, które jednak pobierają rentę, nie zawsze mają szansę na to, by dorobić i aby móc, za co żyć, a warto zaznaczyć, że są to nie tylko osoby starsze. Decydują się wtedy na ryzykowne rozwiązanie, jakim jest odwrócona hipoteka.
Choć nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, taki mechanizm działa w Polsce od lat, jednak nie jest objęty szczegółowymi regulacjami. Coraz więcej Polaków zamienia własność swojego mieszkania na comiesięczną ratę wypłacaną dożywotnio. W sumie wartość nieruchomości przekazanych na rzecz funduszy hipotecznych przekracza już 150 mln zł. Zawierane przez starsze osoby umowy opierają się zwykle na przepisach kodeksu cywilnego, postępowania cywilnego, a także ustawy o księgach wieczystych. Czy rzeczywiście tego typu rozwiązanie może uratować sytuację finansową?
Odwrócona hipoteka w zamian za rentę co miesiąc
Jak wynika z danych Związku Przedsiębiorstw Finansowych (ZPF), najczęściej po takie rozwiązanie sięgają emeryci w wieku 75-80 lat. Co ciekawe, tylko w 2023 roku otrzymali oni w sumie 5 mln zł. Z kolei średnia wartość przekazywanych lokali wynosi 411,6 tys. zł, najwięcej znajduje się w województwie mazowieckim.
Okazuje się, że kwoty, jakie ostatecznie otrzymują co miesiąc renciści, nie są wcale wygórowane. W 2023 roku średnia miesięczna wypłata wynosiła zaledwie 1033 zł. Na jej wysokość przyczynia się m.in. wartość nieruchomości, wiek emeryta oraz jego płeć. Choć można w ten sposób zyskać regularny zastrzyk pieniędzy, to taka forma niesie za sobą także ogromne ryzyko.
Przypadek pani Janiny z Krakowa powinien dać seniorom dużo do myślenia. W rozmowie TOK FM kobieta przyznała, że szukała sposobu, by zwiększyć swoje miesięczne dochody. Jako że nie miałaby komu zostawić mieszkania po swojej śmierci, wpadła na pomysł, by oddać je w zamian za dożywotnią rentę. W funduszu hipotecznym dowiedziała się, że mogłaby co miesiąc otrzymywać 1,1 tys. zł, co na tamten moment brzmiało jak bardzo korzystna opcja. Pani Janina postanowiła jednak w pierwszej kolejności poradzić się znajomych osób z jej otoczenia, którzy jednoznacznie stwierdzili, że to bardzo zły pomysł. Skonsultowała też sprawę z prawniczką.
Okazało się, że mieszkanie przeszłoby na własność funduszu nie po śmierci pani Janiny, ale z chwilą podpisania przez nią umowy. Niby emerytka dostałaby gwarancję życia w nim do śmierci, ale moim zdaniem była to gwarancja patykiem na wodzie pisana - stwierdziła w rozmowie z TOK FM prawniczka Magdalena Rachoń.
Ponadto zaznaczyła, że w umowie, którą miała podpisać emerytka, brakowało zapisów, które uchroniłoby ją przed ewentualnym dokwaterowaniem przez fundusz dodatkowej osoby w jej mieszkaniu.
