Od 1 lipca zmiany w rachunkach za prąd. Wraca zawieszona opłata, Polacy muszą to wiedzieć
Przepisy, które realnie odbiją się na portfelach Polaków, dopiero teraz wchodzą w życie. Od 1 lipca 2025 r. wszyscy odbiorcy energii elektrycznej otrzymają wyższe rachunki. Decyzją Donalda Tuska przepisy zawieszające ważną opłatę wygasły wraz z końcem czerwca. Zmiany objęły różne sfery życia – od zdrowia, przez egzaminy, aż po codzienne zakupy. Ile wyniosą nowe stawki w zależności od zużycia prądu? Część Polaków odczuje je bardziej niż inni.
Nowe przepisy już obowiązują. Skala zmian może zaskoczyć wielu Polaków
1 lipca przyniósł ze sobą prawne trzęsienie ziemi. Tego dnia weszło w życie kilka aktów prawnych i regulacji, które obejmują zarówno kwestie socjalne, jak i gospodarcze. Choć część z nich była zapowiadana od miesięcy, niektóre zmiany przeszły niemal niezauważone. W praktyce dotyczą one milionów obywateli, wpływając na ich rachunki, świadczenia, codzienne obowiązki i zdrowie.
Co ciekawe, wiele z nowo obowiązujących przepisów zostało przygotowanych w duchu uproszczeń i ułatwień, ale nie brakuje również regulacji generujących nowe opłaty czy ograniczenia. Część z nich może mieć szczególnie silne skutki dla seniorów, rodzin z dziećmi, kierowców, a także rolników i przedsiębiorców. Jakie dokładnie zmiany zaszły i kto musi się na nie przygotować?
Opłata mocowa wraca od lipca. Oto konkretne zmiany, które odczują miliony Polaków
Wprowadzone 1 lipca 2025 roku zmiany to jeden z najbardziej kompleksowych pakietów regulacyjnych ostatnich lat – wpływają na życie codzienne, rachunki, zdrowie, a nawet sposób zdawania egzaminów. Choć część rozwiązań ma charakter osłonowy i społecznie korzystny, inne – jak wzrost kosztów energii czy nowe obciążenia fiskalne – już teraz wywołują poruszenie wśród obywateli. Warto na bieżąco śledzić wdrażanie nowych przepisów, bo ich pełny wpływ na domowe budżety i funkcjonowanie instytucji dopiero się ujawni.
Powróciła opłata mocowa - dodatkowa należność doliczana do rachunku za prąd, wprowadzona na mocy ustawy z 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz.U. z 2021 r. poz. 1854). Jej zadaniem jest wspieranie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez finansowanie gotowości elektrowni do wytwarzania energii elektrycznej, nawet gdy chwilowo nie jest ona potrzebna. Dotychczas gospodarstwa domowe były z niej tymczasowo zwolnione w ramach rządowej tarczy ochronnej, jednak decyzją rządu Donalda Tuska zawieszenie to zakończy się 1 lipca 2025 r.
Wysokość opłaty zależy od rocznego zużycia energii w gospodarstwie domowym i mieści się w czterech przedziałach:
- 2,86 zł netto miesięcznie – przy zużyciu poniżej 500 kWh rocznie,
- 6,86 zł netto miesięcznie – dla zużycia od 500 do 1200 kWh,
- 11,14 zł netto miesięcznie – w przypadku zużycia od 1200 do 2800 kWh,
- 16,01 zł netto miesięcznie – przy zużyciu powyżej 2800 kWh.
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że dla przeciętnego gospodarstwa domowego (2000-2500 kWh rocznego zużycia prądu) oznacza to wzrost rachunku o średnio 14,07 zł miesięcznie.
Po dodaniu opłaty mocowej mamy już ok. 260 zł brutto, czyli od 1 lipca nasz rachunek wzrośnie o 5,7 proc. – mówił dla money.pl Łukasz Czekała, prezes Optimal Energy.
Należy podkreślić, że opłata mocowa jest narzucona ustawowo i musi być uiszczana przez wszystkich odbiorców indywidualnych. Nie da się jej ominąć ani poprzez zmianę dostawcy prądu, ani wybór innej oferty. Przepisy nie przewidują żadnych ulg – opłata dotyczy także seniorów, rodzin z dziećmi oraz osób z niepełnosprawnościami.
Cła i akcyzy w górę
Nie bez znaczenia są również zmiany w polityce handlowej UE. Od 1 lipca obowiązują nowe cła na nawozy z Rosji i Białorusi, które mają na celu ochronę europejskich producentów. W Polsce ten krok może mieć wyjątkowo duże znaczenie, bo – jak wynika z danych – w pierwszych dwóch miesiącach 2025 roku import nawozów z Rosji wzrósł aż o 64 proc. w porównaniu do roku wcześniejszego. Nowe opłaty będą wprowadzane stopniowo przez 3 lata.
Na koniec warto wspomnieć o zmianach, które uderzą w rynek e-papierosów. W tym samym dniu stawka akcyzy wynosi 0,96 zł za każdy mililitr płynu, a dodatkowo 40 zł od jednego papierosa elektronicznego – to tzw. sankcyjna danina. Co więcej, już od 1 stycznia 2026 r. podatek ten wzrośnie do 1,44 zł/mililitr, a od 2027 r. do 1,80 zł/mililitr, przy zachowaniu 40 zł od sztuki.
Od prawa jazdy po leczenie sanatoryjne – zmieniają się zasady, które znaliśmy od lat
Od 1 lipca ZUS rozpoczął wypłatę tzw. renty wdowiej. Nowe świadczenie obejmie nawet milion seniorów – w tym kobiety po 60. roku życia oraz mężczyzn po 65. roku życia, którzy pozostawali w związku małżeńskim aż do śmierci partnera. W zależności od sytuacji, renta wdowia to 100 proc. własnego świadczenia + 15 proc. po zmarłym małżonku, lub odwrotnie. Średnio daje to około 300 zł miesięcznie więcej – tak wynika z szacunków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Nowe przepisy obejmują również egzaminy na prawo jazdy, które teraz będą bardziej restrykcyjne. Kandydaci na kierowców muszą liczyć się z natychmiastowym przerwaniem egzaminu w przypadku stwierdzenia niebezpiecznego zachowania. Co istotne, nie chodzi jedynie o rażące błędy – nawet powtórzone drobne uchybienia, jak dwukrotne niewłączenie kierunkowskazu, mogą skutkować oblaniem egzaminu.
Z kolei osoby planujące wyjazd do uzdrowiska mogą odetchnąć z ulgą. NFZ upraszcza zasady leczenia sanatoryjnego – zrezygnowano z wielu formalności, a lista lekarzy mogących zatwierdzać skierowania została znacząco rozszerzona. To oznacza, że łatwiej będzie uzyskać zgodę na leczenie w sanatorium – nawet jeśli wcześniej było to bardzo trudne.
Ważne zmiany dotyczą także obszaru handlu. Od teraz sprzedaż e-papierosów i waporyzatorów będzie możliwa wyłącznie z wykorzystaniem kas fiskalnych, a nowe podatki akcyzowe uderzą w producentów i importerów tych produktów
