Firma jednoosobowa a spółka – różnice i wskazówki
W momencie zakładania własnej firmy musimy podjąć decyzję na jakiej podstawie prawnej i w jakiej formie będzie ona funkcjonować. Przy każdej z możliwych opcji, czy przy założeniu jednoosobowej działalności gospodarczej czy spółki, obowiązują nas inne zasady, reguły podatkowe czy koszty związane z samym jej założeniem. Formę prawną musimy wybrać zgodnie z naszymi preferencjami, rodzajem wykonywanych usług, a nawet biorą pod uwagę naszą obecną sytuację majątkową.
Zakładanie działalności i związane z tym formalności
Proces założenia jednoosobowej działalności gospodarczej znacząco różni się od zgłoszenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ilością formalności i kosztami, które należy pokryć przy samej rejestracji.
Jednoosobowa firma wymaga rejestracji w CEIDG, czyli Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Rejestracja odbywa się poprzez darmowe złożenie wniosku CEIDG-1 wraz z odpowiednimi załącznikami w urzędzie gminy, listownie lub internetowo z użyciem profilu zaufanego lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego.
W przypadku zakładania Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, formalności, których należy dopełnić jest znacznie więcej. Spółkę z o.o. należy zgłosić do KRS, czyli Krajowego Rejestru Sądowego, po wcześniejszym sporządzeniu umowy spółki w formie aktu notarialnego u notariusza. W ten sposób musimy liczyć się z uiszczeniem opłaty za pracę notariusza (taksa notarialna, opłata za odpisy) oraz opłaty sądowej, która wynosi 500 zł i dodatkową kwotę 100 zł za wpis w Monitorze sądowym i gospodarczym. Jest możliwość zgłoszenia spółki drogą internetową, co wiąże się z niższymi kosztami (250 zł opłaty sądowej) oraz krótszym czasem rejestracji, jednak ten sposób jest możliwy wyłącznie przy wybraniu podstawowego wzorca umowy spółki z o.o., który ma ograniczoną ilość elementów i nie jest wystarczający przy wszystkich spółkach. Niezmienną kwotą do zapłaty jest jednak kapitał, który należy wnieść do spółki przy jej zakładaniu - wynosi on 5 000 zł.
Odpowiedzialność przedsiębiorcy
Przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorca posiada nieograniczoną odpowiedzialność za wszelkie zobowiązania. W momencie wystąpienia jakichkolwiek nieplanowanych kosztów czy długów - przedsiębiorca odpowiada za nie swoim majątkiem osobistym.
Jeżeli zakładamy spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, wszelkie zobowiązania pokrywane są z majątki samej spółki, co oznacza, że odpowiedzialność samych udziałowców jest ograniczona - mogą oni ponieść jedynie koszty, które nie przekraczają wpłaconego wkładu. Nie można rościć niczego w stosunku ich osobistego majątku.
Opodatkowanie firmy i spółki
W przypadku odprowadzanych podatków, sytuacja wygląda skrajnie inaczej w przypadku jednoosobowej firmy i spółki z o.o, ze względu na ich różną osobowość prawną, która w prawie podatkowym jest całkowicie inaczej rozliczana.
Przedsiębiorca zakładający jednoosobową działalność gospodarczą, jako osoba fizyczna, zostaje podatnikiem. Obliguje go to do odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy w wybranej przez siebie formie:
podatku liniowego (19%),
skali podatkowej (przy progach podatkowych 17% i 32%),
ryczałtu od przychodów.
Spółka, będąca odrębnym podmiotem prawnym, płaci jako osoba prawna podatek od dochodu - CIT, który wynosi 19% (lub 9% przy zmniejszonej stawce dla małych podatników i firm, które rozpoczynają działalność). Dodatkowo zysk spółki jest opodatkowany podwójnie, jeżeli pieniądze wypłacane są z niej w postaci dywidendy, która sama w sobie objęta jest podatkiem dochodowym.
Składki ZUS
W przypadku zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej, jeśli jako przedsiębiorca, nie jesteśmy zatrudnieni w żadnej innej formie i nie posiadamy ubezpieczenia z innego tytułu, musimy opłacać stałą składkę ZUS i zdrowotną. Dla nowych działalności, prawo gwarantuje preferencyjne składki ZUS, które obowiązują przez dwa lata. Jest to pomniejszona kwota, która wynosi 500 zł i pozwala nowym przedsiębiorcom na lepsze wdrożenie i większą wypłacalność przy początkach ich firmy. Po dwóch latach wysokość składki wynosi 1200 zł. Składka nie jest zależna od kwoty przychodów i musi być opłacana nawet w przypadku, gdy działalność generuje straty.
W przypadku spółki z o.o., gdzie jest jeden wspólnik, składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne musi być opłacane tak samo, jak w przypadku jednoosobowej działalności. Jednak gdy w spółce mamy dwóch lub więcej wspólników, nikt nie jest objęty obowiązkowymi składkami ZUS. Dotyczy to zarówno zarządu, jak i wspólników.
