Wyszukaj w serwisie
polska i świat praca handel finanse Energetyka Eko technologie
BiznesINFO.pl > Finanse > Podatki lokalne
Małgorzata Młynarczyk
Małgorzata Młynarczyk 22.03.2022 08:50

Podatki lokalne

podatki lokalne
https://pixabay.com/pl/photos/ksi%C4%99gowo%C5%9B%C4%87-rachunkowo%C5%9Bci-podatki-615384/

Aby gmina mogła sprawnie działać, potrzebuje środków finansowych. Głównym sposobem na ich uzyskanie jest opodatkowanie mieszkańców. Z tego artykułu dowiesz się, czym są podatki lokalne i jakie są ich rodzaje.

Podatki pośrednie i bezpośrednie

Zgodnie z definicją podatek to nieodpłatne, bezzwrotne, pieniężne i przymusowe świadczenie, które jest nakładane jednostronnie przez związek publicznoprawny, jakim jest państwo bądź organizacja samorządowa w celu sfinansowania potrzeb publicznych i społecznych.

W Polsce podatki dzielimy na pośrednie i bezpośrednie. Do pośrednich zaliczamy daninę publiczną, która trafia bezpośrednio do budżetu i nie jest kosztem podatnika. Takim podatkiem będzie np. podatek akcyzowy, VAT lub cło. Podatkiem bezpośrednim będzie z kolei danina, która obciąża podatnika bezpośrednio i stanowi jego koszt, a podatnik ma obowiązek odprowadzenia podatku do organu podatkowego. Przykładem podatków bezpośrednich są właśnie podatki lokalne.

Czym są podatki lokalne?

Podatki lokalne zostały wprowadzone do polskiego porządku prawnego ustawą o podatkach i opłatach lokalnych i weszły w życie 1 kwietnia 1985 roku. Zostały one wprowadzone w sposób jednolity na obszarze całej Polski. Podatki lokalne, razem z opłatami lokalnymi, stanowią źródło dochodu samorządów terytorialnych, więc przyjmuje się, że ustawodawca nadał w ten sposób jednostkom samorządu władztwo i kompetencje podatkowe. Wysokość podatków lokalnych ustala rada gminy we własnym zakresie, ustawodawca wprowadził jednak pewne limity, ograniczające maksymalną wysokość wpłat, jakie uiszczają podatnicy.

Podatki lokalne – rodzaje

Podatek od środków transportu – opodatkowane tym podatkiem są środki transportu, którym masa całkowita przekracza 3,5 t i są wymienione w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.  

Podatek od nieruchomości – jest to podatek majątkowy z tytułu posiadanej przez podatnika nieruchomości. Opodatkowaniu podlegają: grunty, budynki lub ich części, budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Podatek rolny – opodatkowane są użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza; uregulowany przez ustawę o podatku rolnym.     

Podatek leśny – opodatkowane są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy, z opodatkowania podatkiem lokalnym wyłączone są lasy zajęte na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna; uregulowany przez ustawę o podatku leśnym.     

Podatek od posiadania psów  podatek ten płacą osoby fizyczne będące posiadaczami psów. Wysokość podatku uzależniona jest od liczby posiadanych psów oraz wielkości miasta lub gminy. Wysokość podatku ustala rada gminy i nie może on przekroczyć 22,86 zł.        

Podatek od spadków i darowizn – opodatkowaniu podlega majątek otrzymany w postaci spadku lub darowizny. W przypadku, gdy nabywcą jest małżonka, zstępni (dzieci i wnuki), wstępni (rodzice i dziadkowie), rodzeństwo, pasierb, ojczym i macocha, może on być całkowicie zwolniony z płacenia podatku od spadków i darowizn.        

Podatek dochodowy od osób fizycznych opłacany w formie karty podatkowej – opodatkowaniu tym podatkiem podlegają podatnicy, którzy spełniają określone warunki zawarte w art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym i  korzystające z karty podatkowej.        

Podatek od czynności cywilnoprawnych – opodatkowaniu podlegają czynności cywilnoprawne, takie jak umowa pożyczki, zamiany czy umowa sprzedaży.

Podatki lokalne a opłaty lokalne – różnice

W polskim systemie prawnym obok podatków lokalnych występują również opłaty lokalne. Jakie są między nimi różnice?

Według ustawowej definicji opłaty lokalne to świadczenia pieniężne o charakterze przymusowym, bezzwrotnym, odpłatnym, jednostronnie ustalane i pobierane przez władze publiczne z tytułu określonych czynności urzędowych oraz usług jednostek sektora publicznego. To, co różni je od podatków lokalnych, to ich odpłatny charakter.

Opłata rodzi po stronie płatnika roszczenie do jednostki samorządu terytorialnego o spełnienie określonego świadczenia z tytułu wpłaconej opłaty. Z kolei po stronie gminy rodzi obowiązek spełnienia opłaconego świadczenia. Wysokość opłat lokalnych podobnie jak w przypadku podatków lokalnych ustalana jest indywidualnie przez gminy.

Do opłat lokalnych zaliczamy:

  • opłatę administracyjną,

  • opłatę skarbową,

  • opłatę miejscową,

  • opłata targową,

  • opłatę eksploatacyjną,

  • opłatę adiacencką,

  • opłatę prolongacyjną,

  • opłatę parkingową,

  • opłatę koncesyjną.