Bankomaty rezygnują z fizycznych kart? Zacznij się przyzwyczajać

Cardless, czyli bankomaty bez karty

O inwestycji największego operatora bankomatów i jednocześnie banku krajowego – Chase Bank (JP Morgan) – pisze kataloński serwis "Diari", podnosząc, że to jeden z najistotniejszych graczy sektora w Stanach Zjednoczonych. Od jakiegoś czasu w swoich urządzeniach umożliwia wypłaty w systemie “cardless”, bez użycia fizycznej karty płatniczej. Choć pierwsze takie rozwiązania pojawiły się już w 2018 r., według brytyjskiej spółki a pierwotnie startupu Wise Europe SA, w pandemii odnotowały największy popyt, teraz pisząc kontynuację. System objął już niemal wszystkie urządzenia sieci, w całym kraju. W Polsce podobne wprowadza się dotąd dwojako.

NIE PRZEGAP: Z Polski znikają bankomaty znanego banku. Wkrótce klienci mogą się zdziwić

Do bankomatu bez karty

Na rynku USA dominują, poza plastikowymi kartami, portfele cyfrowe – Google i Apple Pay. W Polsce podobną, choć bardziej "demokratyczną" funkcję pełni BLIK. W przeciwieństwie do cyfrowych portfelów big techów nie przejmuje jednak kompetencji banków, a jedynie udostępnia swoje funkcjonalności (generowania kodów, przelewania pieniędzy przez telefon itp.) poszczególnym, chcącym współpracować, firmom. Sugestię, że jeden z tych dwóch modeli wyprze w przyszłości rynek “plastikowych kart” formułował już m.in. Błażej Szczecki, wiceprezes Banku Pekao S.A. w kwietniu br. podczas cyklu spotkań Cyfrowej Gospodarki.

Kilka lat temu czymś naturalnym było płacenie kartą albo gotówką. Teraz mamy wiele rodzajów płatności bezgotówkowych. Plastik w zasadzie zaczyna odchodzić do lamusa. Będziemy szli w stronę płatności w czasie rzeczywistym oraz płatności bezkosztowych – mówił wówczas w rozmowie z Gazetą Prawną.

Zresztą Bank Pekao taką funkcjonalność wprowadził w sierpniu 2024 r., umożliwiając płatności (wypłaty) zbliżeniowe w swoich bankomatach (wówczas w 11). Dziś nasycenie bankomatów zbliżeniowych Pekao jest dalece większe.

Ten sam trop podjął, i zrealizował we wszystkich urządzeniach Euronet i Planet Cash, Mbank, informując o swoistej rewolucji w lipcu br. Biuro prasowe przekazało, że mowa o ok. 7 tys. takich urządzeń. “Usługa dostępna jest wyłącznie dla kart z funkcją zbliżeniową i można ją zablokować. Zrobisz to u konsultanta mLinii” – punktują.

Rewolucja, ale pełzająca

Sumarycznie liczba plastikowych kart w obiegu zdaje się utrzymywać. Z końcówką 2023 r. było ich w Polsce ok. 45 mln, z najnowszego raportu NBP w tej sprawie wynika, że do końca roku 2024 – 46,3 mln. Zwiększa się liczba transakcji zbliżeniowych, ale cechą polskiego rynku pozostaje utrzymujące się nasycenie tzw. zbliżeniowej karty płatniczej (najczęściej debetowej). Raport NBP odnotowuje co prawda, że transakcje bezgotówkowe stanowią w niemal każdym okresie badawczym 95 proc. liczby wszystkich transakcji kartami płatniczymi, ale te pozostałe 4,5 proc. traktuje jako transakcje gotówkowe, czyli wypłaty z bankomatów lub w kasach banków (bez precyzowania, czy z użyciem fizycznej karty). 

Sam segment dot. wszystkich zbliżeniowych instrumentów płatniczych – karty w naszych telefonach i innych nośników, jak np. zegarki – jest skromny i odnotowuje jedynie, że w IV kw. 2024 r. liczba takich narzędzi zwiększyła się o 14,8 tys. sztuk, co oznacza, że na koniec minionego roku było ich w Polsce 58,4 mln. Nie budzi przesadnego optymizmu, że – porównując te dane z poprzedniego raportu NBP, zamykającego rok 2023 – otrzymujemy roczny wzrost nie większy niż 2,2 mln sztuk (56,4 mln na koniec 2023 r.).