Wyłudzenie kredytu lub pożyczki – dyrektywy i skutki
![money-2696229 960 720](https://images.iberion.media/images/1920/5u3_RB_Av_EM_16_B2_Ocy_Uy_Ql4g_money_2696229_960_720_c3fb61adde.jpg)
Coraz więcej osób składa wnioski o kredyt lub pożyczki. Prośba o udzielenie finansowania jest adresowana nie tylko do banków, ale także do instytucji pożyczkowych, takich jak pożyczkodawcy pozabankowi czy firmy faktoringowe. Część z wniosków nosi jednak znamiona przestępstwa, ponieważ są próbą wyłudzenia kredytu lub pożyczki. Dzieje się tak poprzez sfałszowanie dokumentów: umowy o pracę czy oświadczenia o zarobkach. Jakie są konsekwencje wyłudzenia kredytu lub pożyczki?
Dyrektywy wyłudzenia kredytu lub pożyczki
Wyłudzenie kredytu, czyli oszustwo kredytowe, które polega na podrobieniu dokumentów i posłużeniu się nimi przy składaniu wniosku o kredyt, może zostać zakwalifikowane jako oszustwo kredytowe lub też doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem. Oba te zachowania są przestępstwami, natomiast w zależności od kwalifikacji prawnej czynu sprawcy może grozić do 5 lub 8 lat pozbawienia wolności.
Oszustwo kredytowe oraz doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia cudzym mieniem zostały uregulowane w ustawie – Kodeks karny.
Wedle przepisu art. 297 § 1 kk każdy, kto w celu uzyskania dla siebie lub kogoś innego od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi – kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, elektronicznego instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument bądź nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Natomiast art. 286 § 1 kk głosi, że każdy, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Rodzaje dokumentów, którymi posługuje się kredytobiorca w celu dokonania oszustwa kredytowego
Oszustwo gospodarcze może dotyczyć różnego rodzaju działalności sprawcy związanej z fałszowaniem dokumentacji. Przestępstwo kapitałowe może polegać na posłużeniu się zarówno dokumentem podrobionym, przerobionym, poświadczającym nieprawdę, jak i dokumentem nierzetelnym. Co oznaczają poszczególne dokumenty?
Dokument podrobiony – dokument, który nie pochodzi od osoby, w której imieniu został sporządzony.
Dokument przerobiony – dokument autentyczny, w którym wprowadzono zmiany polegające na usunięciu fragmentu tekstu pierwotnego i zastąpienie go innym, dokonaniu skreśleń lub uzupełnień, mające na celu zmianę treści autentycznej.
Dokument poświadczający nieprawdę – dokument, który zawiera nieprawdziwe informacje, a został wystawiony przez urzędnika publicznego lub inną uprawnioną do tego osobę.
Dokument nierzetelny – dokument, którego treść zawiera nieprawdziwe informacje lub przemilczenia mogące wprowadzać w błąd.
Pokrzywdzony w sprawie przestępstwa oszustwa kredytowego
Pokrzywdzona w sprawie przestępstwa oszustwa kredytowego jest wyłącznie instytucja finansowa.
Ochrona z art. 297 kk obejmuje interesy majątkowe podmiotów udzielających instrumentów finansowych (kredytów, pożyczek, gwarancji itd.). Orzecznictwo sądów jednoznacznie nie przesądza, które z instytucji finansowych podlegają tej ochronie, gdyż zakres podmiotów objętych ochroną z omawianego przepisu jest otwarty i wymaga oceny charakteru działalności danych podmiotów. Można wskazać na banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz wydawców instrumentów płatniczych. Dodatkowo za instytucję finansową, która podlega pod ochronę przepisu art. 297 kk, można uznać każdy podmiot ustawowo uprawniony do wykonywania choćby jednej z czynności bankowych określonych w art. 5 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe.
Kiedy przedawniają się wyłudzenia?
Zgodnie z zapisami polskiego prawa kara za popełnione wyłudzenie kredytowe może ulec przedawnieniu. Zależy to jednak od wielu kwestii w tym m.in. od szczegółów zarzutów postawionych sprawcy.
Jeśli został on skazany za oszustwo kredytowe w ścisłym tego słowa znaczeniu, kara ulega przedawnieniu dopiero po 30 latach. W przypadku, gdy zarzut dotyczył oszustwa niekorzystnego rozporządzenia cudzym mieniem, okres ten skraca się do lat 15. Na przedawnienie wyłudzenia kredytu trzeba czekać przynajmniej 15 lat także w momencie, gdy skazany otrzymał wyrok za oba te przestępstwa jednocześnie.
![Dług sądowy](https://images.iberion.media/images/origin/Dlug_sadowy_30a18bd2f9.jpg)
![Walizka pieniędzy](https://images.iberion.media/images/origin/Walizka_pieniedzy_36b6b2b133.png)
![Pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/Pieniadze_e293506da9.png)
![samolot, pasażerowie](https://images.iberion.media/images/origin/samolot_c435d28ccd.jpg)
![Praca](https://images.iberion.media/images/origin/praca_926617d63a.jpg)
![haker](https://images.iberion.media/images/origin/pexels_mikhail_nilov_6964348_1_b4310ba88d_edf66c3003_d0f8437579.jpg)
![Pieniądze z ZUS](https://images.iberion.media/images/origin/Pieniadze_z_ZUS_77afa290cf.png)
![Andrzej Domański](https://images.iberion.media/images/origin/Andrzej_Domanski_fot_Pawel_Wodzynski_EN_3b612a9c97.jpg)
![kontrola](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01620116_0005_6a21a8e395.jpg)
![pracownik](https://images.iberion.media/images/origin/collab_media_V_Gj_Qg_LN_4_B78_unsplash_4a9126a910.jpg)
![pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_97_9b087f89a8_52438b1d74.png)
![plaża](https://images.iberion.media/images/origin/EN_00974556_0002_30db0d1a7c.jpg)
![budowa](https://images.iberion.media/images/origin/EN_01548229_0015_a7fe34ae89.jpg)
![emeryci](https://images.iberion.media/images/origin/emeryci_e44dd232ff.jpg)
![emerytura](https://images.iberion.media/images/origin/emerytura_4158eb1e3e.jpg)
![ZUS, pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_25_T152923_309_32f3b6727e.png)
![PKP Cargo](https://images.iberion.media/images/origin/pkp_cargo_fot_Adam_Burakowski_EN_wojtek_radwanski_en_bba55ef7c2.png)
![pies, kot](https://images.iberion.media/images/origin/pies_kot_5e8343b2d8.jpg)
![seniorzy, ZUS, pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/seniorzy_ZUS_pieniadze_0fa0e74a9d.jpg)
![ZUS, pieniądze](https://images.iberion.media/images/origin/ZUS_pieniadze_1_6b6d74bd71.jpg)
![ZUS](https://images.iberion.media/images/origin/ZUS_fot_arkadiusz_ziolek_EN_2c39ce7d2a.jpg)
![Dopłaty do mieszkań](https://images.iberion.media/images/origin/mieszkania_hajs_pxhere_olgierd_rudak_flickr_bce83b9922.png)
![spacer](https://images.iberion.media/images/origin/spacer_kasa_fot_M_Arek_Bazak_EN_Pxhere_d62a35b6e9.png)
![Rodzina](https://images.iberion.media/images/origin/rodzice_kasa_Pxhere_14ddd522f9.png)
![Atak we Francji](https://images.iberion.media/images/origin/paryz_fot_Thibaud_Moritz_East_News_rawpixel_31b2f22797.png)
![Edward Miszczak, Taniec z Gwiazdami](https://images.iberion.media/images/origin/taniec_z_gwiazdami_1_58fdf844cd.jpg)
![Edyta Górniak](https://images.iberion.media/images/origin/Edyta_Gorniak_Allan_fot_KA_Pi_F_720f70fec2.jpg)
![tilapia](https://images.iberion.media/images/origin/ryba_7a34c8e625.jpg)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![policja, pożar](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_26_T111622_230_f57e9eea50.png)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![zmarła nauczycielka](https://images.iberion.media/images/origin/arcaion_pixabay_6ba0b1c7d8.jpg)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![Chrapanie może być objawem niedoczynności tarczycy.](https://images.iberion.media/images/origin/11_cc6858dc63.jpg)
![Seniorka z telefonem w ręku](https://images.iberion.media/images/origin/Seniorka_telefon_kobieta_536b087229.jpg)
![kolonie](https://images.iberion.media/images/origin/kolonie_pociag_cd32d58cbc.jpg)