Umiejętności strzeleckie Polaków. Czy to nasza recepta na bezpieczeństwo?
Poziom bezpieczeństwa narodowego Polski budzi nieustanne dyskusje, zwłaszcza w kontekście sytuacji za naszą wschodnią granicą. Czy profesjonalna armia, nawet najnowocześniejsza, wystarczy, by skutecznie odstraszyć potencjalnego agresora? Coraz głośniej wybrzmiewają opinie, że kluczem do realnej obronności państwa są masowe kompetencje jego obywateli.
Impuls zza biurka i potrzeba chwili
Historia firmy Smart Target, polskiego producenta systemów treningowych, zaczęła się na długo przed eskalacją konfliktu w Ukrainie, a jej geneza jest zaskakująca. Impulsem nie była strategia wojskowa, lecz informacja o dramatycznie niskim poziomie wyszkolenia strzeleckiego policjantów. Dane z komend wojewódzkich wskazywały, że funkcjonariusz oddaje rocznie od 12 do 36 strzałów treningowych. Krzysztof Papadis, prezes firmy i instruktor strzelectwa, postanowił stworzyć rozwiązanie, które pozwoliłoby na tani i masowy trening. Tak narodził się pomysł na elektroniczną tarczę i laserowy nabój treningowy – polską technologię, która miała trafić do każdej komendy. Projekt, początkowo realizowany wolontariacko, nabrał niesamowitego rozpędu osiem miesięcy po agresji Rosji na Ukrainę. Wojna błyskawicznie zweryfikowała potrzeby rynku. Gwałtowny wzrost zainteresowania szkoleniami obronnymi przekształcił oddolną inicjatywę w prężnie działające przedsiębiorstwo, którego rozwiązania, jak opatentowana wkładka laserowa do replik ASG, okazały się unikalne na skalę światową.
Fiński model w Polsce? Potencjał 7 milionów obrońców
Krzysztof Papadis, reprezentujący również Polski Związek Strzelectwa Obronnego, stawia tezę, że poleganie wyłącznie na armii zawodowej jest myśleniem życzeniowym. Przywołuje przykład Ukrainy, która przed inwazją dysponowała znacznie większą armią, półmilionowym komponentem obrony terytorialnej i sześciokrotnie większym nasyceniem bronią wśród cywilów niż Polska. Mimo to, nie stanowiło to wystarczającego poziomu odstraszania. Rozwiązaniem, które jest promowane przez środowisko, jest implementacja w Polsce modelu obrony powszechnej, czerpiącego z najlepszych wzorców fińskich. Na czym on polega? Na masowym zaangażowaniu społeczeństwa w budowanie odporności kraju. Jeśli odpowiedni odsetek obywateli posiądzie podstawowe umiejętności obronne, potencjał ludzki Polski wzrasta do około 7 milionów osób zdolnych do podjęcia działań. Taka liczba sprawia, że jakakolwiek agresja staje się matematycznie nieopłacalna. Koszty i potencjalne straty po stronie napastnika zaczynają dalece przewyższać możliwe do osiągnięcia korzyści, co jest najskuteczniejszą formą budowania pokoju.
Inwestycja w obywatela, czyli edukacja zamiast schronów
Jak zbudować tak ogromny potencjał? Fundamentem jest edukacja. Zdaniem eksperta, przedmiot „Edukacja dla bezpieczeństwa” w obecnej formie, z niewielką liczbą godzin, jest niewystarczający. Nowoczesne trenażery laserowe pozwalają na naukę kluczowych podstaw – bezpiecznego posługiwania się bronią (tzw. BLOS – Broń, Lufa, Otoczenie, Spust), zgrywania przyrządów celowniczych i pracy na spuście – w dowolnym miejscu, bez hałasu i odrzutu, które dla początkującego adepta są elementami drugorzędnymi. To właśnie trening „na sucho” jest podstawą sukcesów najlepszych strzelców sportowych na świecie. Papadis podkreśla, że choć budowa schronów jest ważna, to nie tworzy ona potencjału odstraszania. W sytuacji ograniczonego budżetu, inwestycja w kompetencje obywateli jest znacznie efektywniejsza. Co więcej, program nauczania powinien kłaść znacznie większy nacisk na pierwszą pomoc, zwłaszcza tamowanie krwotoków, oraz podstawy poruszania się w terenie. To umiejętności, które przydają się nie tylko w godzinie próby, ale także w codziennym życiu, realnie podnosząc ogólny poziom bezpieczeństwa społecznego.
