Wyszukaj w serwisie
polska i świat praca handel finanse Energetyka Eko technologie
BiznesINFO.pl > Pieniądze

Pieniądze

Pieniądze – czym są i skąd się biorą?

Choć mówi się, że „pieniądze to nie wszystko”, to jednak trudno jest im odmówić kluczowej roli w życiu każdego z nas. Pieniądze to prawnie zaaprobowany środek płatniczy, stosowany w obrocie handlowym pomiędzy uczestnikami gospodarki. Jego wartość zwykle określana jest na zasadzie umowy społecznej. Niemal każde państwo na świecie dysponuje własną walutą, bezpośrednio kontrolując jej ilość w obrocie gospodarczym, a pośrednio – wartość. Odbywa się to pod kontrolą rządu i odpowiedniej instytucji. W Polsce jest to Narodowy Bank Polski.

Przez lata pieniądze funkcjonowały w różnej formie. Najpopularniejszą z form w dzisiejszych czasach są pieniądz zdawkowy, czyli popularna gotówka (papierowe banknoty i metalowe monety). W niektórych państwach, na przykład Australii, funkcjonują pieniądze plastikowe. Wraz z postępującą cyfryzacją, coraz większą popularnością cieszy się także pieniądz bezgotówkowy, a więc taki, którego wartość wyrażona jest wyłącznie na rachunku bankowym.

Dla ułatwienia przeprowadzanych w obrocie gospodarczym niektórych transakcji, pieniądz jako narzędzie do wyrażenia wartości, może przybierać inne formy. Do najpopularniejszych, z wyłączeniem gotówki i pieniądza elektronicznego, należy weksel, czek, bon, czy obligacja.

Najważniejsze funkcje pieniądza

Skuteczna i satysfakcjonująca wymiana handlowa pomiędzy zainteresowanymi stronami stanowi jeden z podstawowych warunków dla przetrwania cywilizacji i jednostki. Żeby fakt ten mógł mieć miejsce, pieniądz jako środek płatniczy, musi spełniać pewne określone funkcje, dzięki czemu handel będzie prostszy, wygodniejszy i mniej ryzykowny.

Ewolucja pieniądza pokazuje, że najważniejsze funkcje pieniądza to: jednolitość i rozpoznawalność, stabilność wartości, wygoda użytkowania, trwałość, podzielność i powszechna akceptacja pieniądza jako obowiązującego środka płatniczego.

„Kto wymyślił pieniądze”, czyli krótka historia pieniądza

Czym płacono w dawnych czasach? Historia pieniądza to zasadniczo historia relacji międzyludzkich. Pierwszą z form wymiany handlowej był barter. Barter to handel wymienny, gdzie jedna ze stron w zamian za towar lub usługę, oferowała drugiej inny towar lub usługę, o wartości umownie zbliżonej. Pieniądze w formie jaką znamy dziś stworzono dla wygody – początkowo rolę waluty pełniły kamienie, koraliki, sól czy muszelki. Dopiero później ich miejsce zajęły metale szlachetne.

Wartość pieniądza w dzisiejszych czasach określa umowa społeczna (stąd nazwa „pieniądz fiducjarny”, od łacińskiego słowa „fides”, oznaczającego „wiarę”), jednak nie zawsze tak było. Przez znaczną część historii ludzkości, pieniądz znajdował pokrycie w metalach szlachetnych (na przykład złocie czy srebrze), skąd brała się faktyczna wartość pieniądza.

Wraz z postępem technologii zmienia się nie tylko forma pieniądza, ale również pochodzenie jego wartości. Jednym z bieżących trendów jest kontynuacja polityki kreacji pieniądza przez zcentralizowane instytucje i zwiększenie nacisku na jego digitalizację. Prądem konkurencyjnym mogą być kryptowaluty, takie, jak na przykład Bitcoin, gdzie środek płatniczy emitowany jest metodą kryptograficzną i pośrednio stąd bierze swoją wartość. 

Pokaż więcej

Pieniądze, list z ZUS-u
28.03.2024 22:49 Polacy ruszyli do urzędów po nowe świadczenie. Można dostać 3920 zł

Od początku tego roku można składać wnioski o wypłatę nowego świadczenia. Okazuje się, że Polacy masowo udają się w tym celu do urzędów. Jest o co się starać, bo w ramach tego wsparcia można dostać nawet 3920 złotych. Przedstawiamy szczegóły.

Gniazdko, wtyczki
28.03.2024 19:54 Prąd może być tańszy, trzeba złożyć wniosek. Zostało tylko kilka dni

Spora część Polaków może skorzystać z rozwiązania, dzięki któremu ich rachunki za prąd będą niższe. W tym celu muszą jednak złożyć odpowiedni wniosek. Muszą się pospieszyć, bo termin na dostarczenie dokumentów kończy się już za kilka dni. Przedstawiamy szczegóły. 

Seniorzy, pieniądze
28.03.2024 17:21 13. emerytura niższa o 200 zł. Wielu seniorów dostanie mniej pieniędzy

Wielkimi krokami zbliża się wypłata trzynastej emerytury. Wysokość dodatku wynosi tyle samo, co minimalne świadczenie. Nie oznacza to, że każdy senior dostanie dokładnie taką samą wypłatę. Niektórzy bowiem będą mogli liczyć na nieco niższą kwotę. 

pieniądze, ZUS
27.03.2024 21:10 Część emerytów musi wybierać. "Przysługuje tylko jeden z tych dodatków"

Nauczyciele mogą otrzymywać od ZUS dodatkowe 300 zł w ramach dodatku do emerytury. Nie wszyscy pedagodzy spełniają jednak jeden z dwóch warunków, który reguluje przyznanie dodatku za tajne nauczanie. W jednym przypadku konieczne będzie zrezygnowanie z tego przywileju.

Biedronka, sklep
27.03.2024 20:54 Biedronka rozda nagrody. Pieniądze dostanie niemal 60 tys. osób

Biedronka rozda nagrody wynoszące aż 4000 zł brutto. Pieniądze te trafią aż do niemal 60 000 osób. Wszyscy, którzy już niedługo będą cieszyć się z dodatkowego zastrzyku gotówki to pracownicy sieci. Warunki, jakie postawiono w związku z przyznawaniem nagrody specjalnej E.A. Soares dos Santos, były wyjątkowo jasne.

Jurek Owsiak, WOŚP
27.03.2024 19:29 Jurek Owsiak nie krył radości. WOŚP z kolejnym rekordem

Ile pieniędzy zebrała Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy w 2024 r.? 32. finał WOŚP został oficjalne podliczony. Jurek Owsiak podał kwotę, jaką Polacy przekazali na tegoroczny cel streszczony hasłem “płuca po pandemii”. Zeszłoroczny rekord został pobity o ponad 38 milionów złotych.

pieniądze, mężczyzna
27.03.2024 17:07 Niekorzystne zmiany dla seniorów. Nawet 1800 zł mniej z emerytury

Kilka dni różnicy może obniżyć emeryturę nawet o 158 zł. Zakład Ubezpieczeń Społecznych od 1 kwietnia wyliczać będzie wysokość świadczeń przyszłych emerytów na podstawie nowych danych. Pieniądze, jakie realnie trafią do kieszeni seniorów, będą odczuwalnie mniejsze. Powód jest jeden.

Portfel, pieniądze
27.03.2024 14:47 Rekordowe dopłaty w PKK. Trzeba spełnić pewne warunki

Już wkrótce na konta ponad 2 mln uczestników PKK trafią spore dopłaty. W grę wchodzą naprawdę pokaźne kwoty, które zostaną wypłacone dzięki środkom przekazanym przez Polski Fundusz Rozwoju do instytucji zarządzającymi Pracowniczymi Planami Kapitałowymi. Kto otrzyma dodatkowe środki?

List z ZUS-u, pieniądze
27.03.2024 12:48 Emerytura wyższa o nawet 500 zł. Wiadomo, kto może skorzystać

Seniorzy mają możliwość zwiększenia swojego świadczenia emerytalnego o nawet 500 złotych. Wszystko to dzięki waloryzacji kapitału, który jest zgromadzony na kontach emerytalnych. Kto konkretnie może skorzystać z takiego rozwiązania?

Seniorka
27.03.2024 11:38 Fatalne wieści dla wielu seniorów. Emerytury od kwietnia będą niższe

Od 1 kwietnia Zakład Ubezpieczeń Społecznych wprowadzi kluczowe zmiany w obliczaniu emerytur. Ma to związek z nowymi danymi, które opublikował Główny Urząd Statystyczny. Jak się okazuje, przyznawane wkrótce świadczenia będą niższe. Przedstawiamy szczegóły.

Seniorka
27.03.2024 09:46 Będzie podwyżka 500 plus dla seniorów? Padła jasna deklaracja

Spora część Polaków może liczyć na wypłatę 500 plus dla seniorów. Ostatnio poszerzyło się grono osób, którym należą się pieniądze, ale od początku istnienia świadczenia nie zostało ono podniesione. Teraz resort rodziny przedstawił jasną deklaracje, która daje nadzieję na podwyżkę dodatku. 

Reprezentacja Polski
27.03.2024 08:45 Ogromne pieniądze dla reprezentacji Polski. Kwoty są imponujące

Wtorkowy wieczór dostarczył Polakom wiele emocji. Wygrany mecz z Walią zapewnił reprezentacji Polski nie tylko udział w mistrzostwach, ale także przypływ gotówki. Kwoty są naprawdę imponujące. Przedstawiamy szczegóły.

Lotto
26.03.2024 19:27 Wydał 10 zł na zdrapkę, zgarnął fortunę. Rekordowa wygrana w Lotto

Włocławek obiegła wieść o niezwykłym sukcesie w grze Lotto, kiedy to w miniony czwartek padła najwyższa wygrana w historii miasta. Szczęśliwy gracz, który postawił na loterię Vegas 777, zgarnął rekordową kwotę, co sprawiło, że ulica Warszawska 7/9 stała się miejscem gorących dyskusji i gratulacji.

pieniądze
26.03.2024 17:27 Wygrała 43 miliony dolarów. Zamiast tego dostała 2 dolary i obiad

Chociaż sprawa gigantycznej wygranej zaczęła się w 2017 roku, dopiero teraz może doczekać się finału. Podczas wizyty w kasynie kobieta wygrała aż 43 miliony dolarów, jednak do dzisiaj nie doczekała się pieniędzy. Jak do tego doszło?

pieniądze, portfel
26.03.2024 13:14 Podwyżki o 1000 zł dla około 190 tysięcy osób. Pieniądze trafią do portfeli już w lipcu

Od lipca 2024 r. część pracowników dostanie podwyżki. Wynagrodzenia wzrosną o dodatkowe 1000 zł brutto. Zanim pieniądze trafią do upoważnionych osób, środki trafią na konta samorządów w całym kraju. Kto od wakacji zarabiać będzie więcej? W projekcie ustawy wyszczególniono trzy grupy pracowników.

ZUS, pieniądze
26.03.2024 12:28 ZUS będzie wypłacał niższe emerytury. Powód jest jeden

Ważna wiadomość dla osób wybierających się na emeryturę. Główny Urząd Statystyczny opublikował nowe tablice średniego dalszego trwania życia. Jest to kluczowe podczas ustalania przez ZUS, jakie pieniądze trafiać będą w ramach świadczenia emerytalnego. Nowe dane nie są pocieszające.

pieniądze
26.03.2024 11:54 7440 zł rocznie od ZUS w ramach dodatku. Czekają na wniosek i dokumenty o rodzicach

ZUS wypłaci ci 620 zł miesięcznie, ale warunki otrzymania tych pieniędzy są wyjątkowo konkretne. O dodatek ten można ubiegać się w dowolnym momencie. Potrzebne są jednak dokumenty dotyczące rodziców.

kod Blik, telefon
26.03.2024 10:44 To koniec darmowego Blika. Pierwszy bank wprowadza dodatkowe opłaty

Blik przestaje być darmowy? Klienci jednego z banków otrzymali wiadomość, że nadchodzą wielkie zmiany w kwestii korzystania z popularnego systemu płatności i wypłacania pieniędzy z bankomatów. Pierwsze dodatkowe opłaty zaczną obowiązywać już po Wielkanocy.

sala szpitalna
26.03.2024 10:15 Dodatkowe opłaty w szpitalu nie są rzadkością. Ci pacjenci muszą zabrać ze sobą gotówkę

Pacjenci szpitala czasem muszą zapłacić za pobyt w placówce dodatkowe pieniądze. Problem ten dotyczy również osób posiadających ubezpieczenie w ramach NFZ. Do torby szpitalnej warto włożyć nie tylko piżamę i szczoteczkę do zębów, ale również nieco gotówki. Za co naliczone mogą zostać dodatkowe opłaty z pobyt w szpitalu? Wyjaśniamy.

pieniądze, listonosz
26.03.2024 08:29 Listonosz zapuka do drzwi z pieniędzmi. Poczta Polska oficjalnie to potwierdziła

Poczta Polska wydała ważny komunikat dotyczący 13. emerytury. Osoby pobierające świadczenie od listonoszy mają powody do zadowolenia. Oficjalne potwierdzenie dotyczące daty doręczenia należnych pieniędzy nie pozostawia złudzeń co do tego, że spora część emerytów będzie miała udaną Wielkanoc.

Biedronka
25.03.2024 22:19 Biedronka wypłaci pracownikom premię. Są jednak warunki

Wielkanoc zbliża się wielkimi krokami, a dla pracowników Biedronki oznacza to wpływ dodatkowej gotówki. Sieć co roku wypłaca bowiem specjalne premie na święta. Jak się okazuje, będą mogli liczyć na jeszcze większą kwotę. Pracowników popularnego sklepu czeka jednak także rozczarowanie.

Pieniądze
25.03.2024 20:10 Kaucja za butelki pójdzie w górę. Polacy zapłacą więcej w sklepach

Okazuje się, że już niedługo kolejna opłata pójdzie w górę i portfele Polaków znów ucierpią. Zmianę będzie można zauważyć podczas kupowania konkretnych produktów. Opublikowano już projekt rozporządzenia w tej sprawie.

Lotto
25.03.2024 19:23 Gigantyczna wygrana w Lotto. Wiadomo, gdzie kupiono szczęśliwy los

Ostatnio w losowaniu Lotto padła gigantyczna wygrana. Los uśmiechnął się do jednego z graczy, który zgarnął naprawdę pokaźną sumę. Wiadomo już, gdzie został nabyty szczęśliwy kupon. Przedstawiamy szczegóły.

Logo TVP, pieniądze
25.03.2024 17:33 Ogromne pieniądze dla mediów publicznych. TVP zyska najwięcej

Media publiczne w Polsce już wkrótce będą mogły spodziewać się sporego dofinansowania. Jak podaje “Dziennik Gazeta Prawna”, na największe wsparcie będzie mogła liczyć Telewizja Polska. Kwoty są imponujące.

Pieniądze
25.03.2024 16:29 Akcyza zostanie rozszerzona. Ten produkt już wkrótce zdrożeje

Ministerstwo Finansów właśnie wydało ważny komunikat. Pojawiła się w nim informacja, że resort podjął decyzję o rozszerzeniu akcyzy. Podatek ma zacząć obowiązywać już od początku przyszłego roku. Wiadomo już, jaki produkt wkrótce zdrożeje. Przedstawiamy szczegóły. 

pieniądze
24.03.2024 22:56 Ponad 3 tys. zł do emerytury. Te dwie grupy dostaną dodatkowe pieniądze

Spora grupa seniorów może ubiegać się o wypłatę dodatkowych pieniędzy do emerytury. Specjalne świadczenie należy się dwóm grupom emerytów, którzy pracowali w określonych zawodach. Komu należy się dodatek finansowy? 

Pieniądze
24.03.2024 18:59 1780,96 złotych świadczenia dla matek. Trzeba spełnić warunki i złożyć wniosek

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca specjalne świadczenie dla matek. Od 1 marca wysokość tego dodatku poszła w górę i teraz seniorki mogą liczyć na nieco wyższą kwotę. Aby otrzymać pieniądze, konieczne jest spełnienie odpowiednich warunków.  

Emerytka
24.03.2024 17:06 Nie tylko trzynastka. Seniorom należy się wiele dodatków do emerytury

Polscy seniorzy mogą liczyć na dodatkowe pieniądze w postaci trzynastej emerytury. Jak się jednak okazuje, to nie jedyny dodatek finansowy, który im się należy. Do emerytury wypłacane jest bowiem wiele innych świadczeń. Kto może skorzystać?