Gospodarka to w dużym uściśleniu system łączący gospodarstwa domowe, rolne, przedsiębiorstwa oraz rozmaite instytucje – państwowe i prywatne – wspólnym interesem ekonomicznym, który zaspokaja potrzeby bytowe populacji na określonym terenie. Cel ten jest osiągany przez wytwarzanie rozmaitych dóbr oraz świadczenie usług w wymaganym zakresie przez uczestników gospodarki. To właśnie stąd swoją nazwę wzięła „działalność gospodarcza”.
W ramach gospodarki wyróżnia się trzy podstawowe sektory, choć jest to podział dość luźny. Rzeczone sektory to rolnictwo, przemysł oraz usługi. Rolnictwo stanowi pozyskiwanie płodów rolnych oraz produktów odzwierzęcych, a przemysł dotyczy wydobywania surowców i przetwarzania półproduktów (lub surowców) w produkty docelowe. Zakres kategorii usługowej jest potencjalnie najszerszy, ponieważ dotyczy on handlu, transportu, pracy twórczej, opieki zdrowotnej, edukacji, usług prawnych, finansowych i wielu innych.
Siła gospodarcza kraju może być mierzona na podstawie wielu różnych metodologii, jednak najpopularniejszą z nich (i zarazem ogólnie przyjętą) stanowi PKB, czyli Produkt Krajowy Brutto. PKB jest jednak krytykowane przez wzgląd na niedostarczanie wystarczających danych i nieujmowanie w swoje ramy wielu istotnych czynników. Do alternatywnych systemów pomiarowych możemy zaliczyć wskaźnik rozwoju społecznego (HDI) czy miernik dobrobytu ekonomicznego netto (NEW), jednak jest ich znacznie więcej.
Rodzaje gospodarki można podzielić przez wzgląd na wiele kategorii. Najpopularniejszą stanowi podział przez wzgląd na mechanizmy regulacyjne w danym państwie. Tego rodzaju klasyfikacja dzieli się na gospodarkę rynkową, gdzie o popycie i podaży decyduje ludzka wola i potrzeba, gospodarkę nakazową (centralnie planowaną), gdzie o każdym aspekcie gospodarki decyduje odgórnie państwo, oraz gospodarkę mieszaną, która w jakimś stopniu łączy oba te elementy.
Gospodarkę można podzielić także ze względu na sposób pozyskiwania dóbr i usług. Rodzajem gospodarki w którym partycypujemy jest gospodarka towarowo-pieniężna, a więc po prostu handel. Drugim z typów w tej klasyfikacji jest gospodarka naturalna, a więc odgórnie nastawiona na zaspokajanie potrzeb małej społeczności (na przykład niewielkie gospodarstwo rolne).
Wśród innych klasyfikacji gospodarek wymienia się podział ze względu poziom rozwoju społecznego czy siłę powiązań pomiędzy podmiotami. Niektóre z klasyfikacji mają charakter nieco bardziej filozoficzny, gdzie ich zadaniem jest unaocznienie jakiejś zalety, trendu, bądź wady.
Gospodarka Polski to gospodarka o charakterze mieszanym, gdzie sektor dominujący stanowią usługi – zaraz po nich znajduje się przemysł, a dopiero na końcu rolnictwo. Z punktu widzenia PKB Polska znajduje się na szóstym miejscu w Unii Europejskiej, a przez wzgląd na wskaźnik HDI uznawani jesteśmy przez ONZ za kraj wysoko rozwinięty.
Głównym partnerem handlowym Polski są Niemcy, zarówno pod kątem importu, jak i eksportu. Polska jest jednym z głównych producentów jabłek (3. miejsce na świecie) i mebli (4. miejsce na świecie).
Pokaż więcej
14. edycja Europejskiego Forum Nowych Idei rozpocznie się już w tym tygodniu. Od 15 do 17 października w Sopocie spotkają się przedstawiciele świata biznesu, polityki, nauki i kultury, by wspólnie poszukać odpowiedzi na pytanie: co będzie jutro?
Już 13 października 2025 r. o godz. 16:30 w sali notowań Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie odbędzie się Horizon Business Impact. To zupełnie nowa odsłona cyklu Horizon, skupiająca uwagę w szczególności na polskiej, ale także europejskiej gospodarce. To wydarzenie o sprofilowanym kręgu uczestników, wśród których znajdą się przedstawiciele Rządu RP, prezydenci największych polskich miast, prezesi największych polskich firm i globalnych korporacji, a także eksperci ze świata nauki i prestiżowych instytucji. Motywem przewodnim wydarzenia będzie tematyka związana z budową ekonomicznej konkurencyjności Polski. Agenda Horizon Business Impact zakłada poruszenie takich tematów jak: transformacja energetyczna i OZE, w tym skuteczna strategia dla biznesu w tym obszarze, inwestycje, konkurencyjność i rozwój polskiego biznesu oraz współpraca biznesu z samorządami dla rozwoju polskich miast.
Miała być wielka fuzja państwowych gigantów, a jest fiasko. W ciągu mniej niż dwóch miesięcy w sprawie połączenia PZU i PKO przeszliśmy od zapewnień, że proces jest na dobrej drodze do informacji jego zamrożeniu. W tym czasie stanowisko stracił szef PZU, a minister aktywów państwowych zapewniał, że fuzji nic nie zagraża. Dziś wiemy już, że stało się inaczej.
Amerykański koncern Philip Morris International (PMI) jest jednym z kluczowych motorów napędowych gospodarki Unii Europejskiej, generując ponad 289 miliardów euro wartości dodanej i wspierając blisko 900 tysięcy miejsc pracy. Najnowszy raport firmy doradczej EY-Parthenon rzuca światło na skalę tego wpływu, pokazując, że za działalnością globalnego lidera stoi nie tylko produkcja, ale też potężna sieć inwestycji, innowacji i strategicznych partnerstw, które w dużej mierze koncentrują się na Starym Kontynencie, w tym w Polsce.
Podczas XXXIV Forum Ekonomicznego odbył się panel dyskusyjny „Podatki sprawiedliwe… czyli jakie?”, w którym eksperci zastanawiali się, jak powinien wyglądać system podatkowy łączący interes państwa i obywateli. Dyskusję moderował Rafał Woś, zastępca redaktora naczelnego Tygodnika Solidarność.
Po dwóch dekadach „cudu gospodarczego” kraje Europy Środkowo-Wschodniej stają przed historycznym egzaminem. Era prostego nadrabiania zaległości dobiegła końca, a na horyzoncie piętrzą się wyzwania: od spowolnienia gospodarczego, przez rewolucję AI, po zagrożenia geopolityczne. Ósma edycja Raportu SGH i Forum Ekonomicznego, zaprezentowana w Karpaczu, to szczegółowa mapa wyzwań i drogowskaz na nową epokę.
Już we wtorek 2 września w południe, w Hotelu Gołębiewski w Karpaczu rozpocznie się XXXIV Forum Ekonomiczne – największa w naszym regionie międzynarodowa konferencja polityczno-gospodarcza w Europie Środkowo-Wschodniej.
Liczba ludności w Polsce kurczy się z roku na rok. Politycy i demografowie dwoją się i troją, żeby znaleźć odpowiedź na pytanie o najważniejszą przyczynę tego zjawiska i rozwiązać problem. Ekspert ds. demografii - Mateusz Łakomy w rozmowie z Polską Agencją Prasową wskazał mało oczywisto powód, który może mieć wpływ na to zjawisko.
Podatki były jednym z głównych tematów poruszanych podczas minionej kampanii prezydenckiej, a o tym, że Polacy nie chcą kolejnych, mówiono wielokrotnie. Tymczasem Ministerstwo Finansów pracuje właśnie nad podatkiem dotyczącym działających w Polsce banków. O co dokładnie chodzi? Wyjaśnił to minister finansów Andrzej Domański.
Ponad 200 celnie diagnozujących dzisiejszą rzeczywistość sesji, kilkadziesiąt wydarzeń towarzyszących, 1300 znamienitych prelegentów i aż 18 000 uczestników, z czego 13 500 stacjonarnych – trzy dni zakończonego właśnie w Katowicach Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EEC – European Economic Congress) przyniosły kolejny rekord frekwencji i skali tego wydarzenia. Przedstawiciele międzynarodowych korporacji, dużego i średniego biznesu, spółek skarbu państwa, decydentów i administracji, instytucji unijnych i pozarządowych, nauki i mediów wspólnie poszukiwali odpowiedzi na pytanie, jak skutecznie prowadzić politykę gospodarczą w realiach wyzwań rozwojowych, globalnej niestabilności i geopolitycznych napięć. Dyskusje potwierdziły wyraźnie, że Europa stoi dziś przed koniecznością wzmacniania szeroko pojętego bezpieczeństwa: konkurencyjności i niezależności, zdolności obronnych oraz suwerenności energetycznej i technologicznej.
Dla jednych wizjoner, dla innych postać wręcz demoniczna. Klaus Schwab po ponad pół wieku żegna się z nadzorowaniem organizacji Światowego Forum Ekonomicznego w Davos. Od 1971 r. konsekwentnie starał się on budować ośrodek decyzyjny, w którym centralne miejsce zajmowałyby interesy korporacyjne, a nie wyłaniani demokratycznie liderzy polityczni. Do historii mogą przejść nie tylko jego prognozy, lecz potworne nadużycia, o które został oskarżony w połowie 2024 r.
Rafał Brzoska, szef firmy InPost i lider rządowego zespołu ds. deregulacji, żegna się ze swoją funkcją. Do tej pory rząd rozpatrzył 173 propozycje, które opracowała grupa ekspertów pod jego kierownictwem. Teraz przedsiębiorca ma już inne plany, niezwiązane z pracą dla rządu. Podał powód swojej decyzji.
Dokąd zmierza Unia Europejska i jak może ona wyglądać w perspektywie kilku najbliższych dekad? Czy polska prezydencja w Radzie UE może inspirować nowe kierunki rozwoju Wspólnoty? Te pytanie padną podczas XVII Europejskiego Kongresu Gospodarczego, który już 23-25 kwietnia br. odbędzie się w Międzynarodowym Centrum Kongresowym i Spodku w Katowicach.
Napięcia między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi są widoczne już od jakiegoś czasu na różnych polach. Konkurencyjność gospodarki UE w porównaniu z takimi gigantami jak Ameryka czy Chiny staje się coraz trudniejsza, o czym świadczą wybory konsumenckie obywateli krajów członkowskich. Rozwiązaniem tych problemów ma być “Czysty Ład Przemysłowy”.
Poznaliśmy pomysłu na deregulację polskiej gospodarki miliardera Rafała Brzoski i jego zespołu utworzonego na życzenie premiera. Próżno szukać w nich przełomu na miarę "roku przełomu", przeciwnie. Nie oznacza to jednak, że należy bagatelizować potencjalne negatywne skutki proponowanych reform.
Huta Częstochowa dopiero co wznowiła działalność po 14 miesiącach przestoju, a już trafiła na listę spółek strategicznych. Co to oznacza dla jej przyszłości? Dlaczego zakład uznano za kluczowy dla bezpieczeństwa państwa? Sprawdzamy, jakie konsekwencje niesie ten krok.
Po ataku Rosji na Ukrainę w ciągu pierwszych tygodni do Polski przybyły niecałe dwa miliony obywateli zza wschodniej granicy. Wiadomo, jak po niemal trzech latach ukształtował się rynek pracy i jaki udział mają w nim Ukraińcy. Uchodźcy wojenni mierzą się z szeregiem wyzwań, jednak dochody z pracy zarobkowej są znaczną większością ich budżetu domowego. Dane zdradzają szczegóły.
„My udawaliśmy, że pracujemy, oni udawali, że płacą”. Henryka Bochniarz, założycielka Konfederacji Lewiatan, wyjaśnia, czy reforma systemu emerytalnego jest nieunikniona? Co powinno się zrobić z programem 800+, skoro demografia Polski wciąż pozostawia wiele do życzenia? W jaki sposób firmy powinny pomóc kobietom? Jak niewykorzystany jest potencjał naszego kraju? A także, co możemy zrobić, by stać się krajem wysokorozwiniętym?
„Polska jest niestabilna gospodarczo”, „nie ma informacji o tym, że ktoś otrzeźwiał i zaczyna funkcjonować w sposób racjonalny”, „mleko się wylało, oni tylko szmaty położyli, oni nawet tego nie ścierają”, „bieda, to jest coś, co politycy nam zafundowali przez ostatnie dwa lata, a gospodarka zaczyna się zwijać”. Dr Artur Bartoszewicz ostro podsumowuje — z perspektywy gospodarczej — miniony rok rządów Koalicji Obywatelskiej. Kto jest winowajcą wysokiej inflacji: poprzedni rząd, obecny czy polityka pieniężna NBP? Kiedy możemy się spodziewać obniżki stóp procentowych? Czy ponowne zamrożenie cen energii jest właściwym ruchem ze strony rządu?
Polski rynek pracy w 2025 roku przechodzi dynamiczne zmiany. Ekspert rynku pracy, Krzysztof Inglot, prezes Personnel Service, przedstawił swoje przewidywania dotyczące przyszłości zatrudnienia, wynagrodzeń oraz wpływu sytuacji międzynarodowej na polską gospodarkę. Jakie trendy będą kształtować najbliższe miesiące?
Światowy wzrost gospodarczy ze znaczącymi różnicami regionalnymi będzie stabilny, ale nieco niższy niż historyczna średnia – ogłasza Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Polska, dzięki korzystnym warunkom ekonomicznym, wyróżnia się na tle innych krajów. Swojej satysfakcji z opublikowanych prognoz nie ukrywa Donald Tusk, który w mediach społecznościowych pisze z przekąsem: „Muszę bo się uduszę”.
Znany niemiecki pisarz Wolfgang Münchaum, autor książki “Kaput: The End of the German Miracle” rzuca nowe światło na kwestię rozwoju gospodarczego Niemiec i Polski w kontekście europejskim. W rozmowie z “Rzeczpospolitą” diagnozuje w niej głęboki polityczny, gospodarczy i społeczny kryzys sąsiadów zza Odry. Jego zdaniem dla Polski to nie zagrożenie, lecz szansa. Autor wskazuje, kiedy nasz kraj może zyskać przewagę.
To nie jest dobra wiadomość dla mieszkańców północnej Polski. Duża szwedzka firma, która do tej pory miała ogromne znaczenie dla przemysłu w tym regionie rozważa sprzedaż swojego biznesu - donosi Reuters. Przedsiębiorstwo, która do tej pory zajmowało się sprzedażą baterii elektrycznych planuje sprzedaż lub zamknięcie biznesu. Szykowane są też zwolnienia.
Sezon świąteczny 2024 roku zapowiada się rekordowo dla polskiego rynku przesyłek kurierskich. Zgodnie z wynikami badania przeprowadzonego przez Effigy Consulting na zlecenie Federal Express Corporation, od października do grudnia w Polsce zostanie dostarczonych aż 456 milionów paczek. To wzrost o 14,2% w porównaniu do roku ubiegłego, znacznie przewyższający średnią europejską na poziomie 9%. Wzmożony ruch w sektorze logistycznym napędza głównie rozwój e-commerce, który w Polsce odpowiada za ponad 75% wszystkich przesyłek w tym okresie.
Po nowym roku przedsiębiorców czeka prawdziwa rewolucja. Po 17 latach Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) doczeka się istotnych zmian. Odczują je zwłaszcza firmy prowadzące sprzedaż detaliczną. Od 2025 roku to, co sprzedają, stanie się ważniejsze niż to, jak prowadzą sprzedaż. Co oznacza ta zmiana i jakie nowe wyzwania czekają firmy?
Sieć drogerii Natura, działająca w Polsce od ponad dwóch dekad, przechodzi pod skrzydła niemieckiego inwestora. Fundusz Mutares, znany z restrukturyzacji średnich spółek, planuje wprowadzić Naturę na nową ścieżkę rozwoju. Zanim to nastąpi, decyzję musi potwierdzić ważny polski urząd.
Donald Tusk już przed wyborami chwalił pomysły skrócenia tygodnia pracy. Rok po zwycięskich wyborach nadal trwają analizy, a projekt ustawy być może pojawi się dopiero w 2025 r. Tymczasem kolejny europejski kraj cieszy się z pozytywnych efektów takich zmian. Skorzystało na nich wielu Polaków.
Koncern Otto Group, niemiecki lider branży e-commerce, 28 października uruchamia w Polsce jedno z najnowocześniejszych centrów logistycznych w regionie. Projekt zrealizowany przez Panattoni na zlecenie spółki Hermes Fulfilment stanowi ważny punkt dla operacji logistycznych Otto Group na terenie Europy Środkowo-Wschodniej. Centrum, wyposażone w zaawansowane technologie automatyzacyjne, to ogromna inwestycja, która przyniesie korzyści zarówno lokalnej społeczności, jak i globalnemu łańcuchowi dostaw firmy.