Milionowa kara dla Biedronki. UOKiK podjął decyzję

Nieoczekiwane kontrowersje wokół głośnej akcji promocyjnej

Pierwsze sygnały o narastającym zainteresowaniu urzędników pojawiły się tuż po tym, jak klienci zaczęli zwracać uwagę na nie do końca jasne zasady pewnej jednodniowej akcji rabatowej. Choć w przestrzeni publicznej dominował przekaz podkreślający jej prostotę i atrakcyjność, z czasem zaczęto dostrzegać elementy, które u części odbiorców wywołały dezorientację. Wiele osób zastanawiało się, gdzie leży granica między agresywnym marketingiem a przejrzystą komunikacją.

Właśnie ta narastająca niepewność spowodowała, że odpowiednie instytucje przyjrzały się sprawie bliżej. W centrum zainteresowania znalazło się pytanie, czy sposób przedstawiania promocji rzeczywiście odzwierciedlał jej faktyczne zasady. Z pozoru drobna wątpliwość szybko przerodziła się w szeroko zakrojone postępowanie, które teraz przyciąga uwagę zarówno klientów, jak i całej branży handlowej. Czy specyfika takich akcji promocyjnych powinna być bardziej klarowna, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka?

Dlaczego promocje przyciągają uwagę nadzoru?

W kolejnych etapach analizy pojawiły się pytania o to, jak bardzo szczegółowe muszą być informacje przekazywane konsumentom podczas akcji rabatowych. Przejrzystość zasad promocji od kilku lat staje się jednym z kluczowych tematów w dyskusji między branżą handlową a urzędami państwowymi. UOKiK wielokrotnie podkreślał, że odpowiedzialność za jasne warunki spoczywa na przedsiębiorcach, a nieprecyzyjne komunikaty mogą być traktowane jako naruszenie zbiorowych interesów konsumentów.

Skala kontroli dotyczących różnego rodzaju akcji zniżkowych stale rośnie. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w których konsumenci nie są w stanie poznać pełnych zasad zanim podejmą decyzję o zakupie. Właśnie dlatego każda kolejna sprawa analizowana przez urząd odbija się szerokim echem – wpływa bowiem na praktyki całej branży. Z punktu widzenia klientów kluczowe jest, by wiedzieć, czy reklamowana oferta pokrywa się z rzeczywistymi warunkami, czy może zawiera elementy, które wymagają większej czujności.

W omawianej sytuacji nadzór skupił się na szczegółach akcji promocyjnych, które miały być proste i intuicyjne. Pojawiło się jednak pytanie: czy konsumenci otrzymali komplet informacji w odpowiednim momencie, by świadomie skorzystać z oferty? Urzędnicy uznali, że konieczne jest dokładne przeanalizowanie wszystkich materiałów reklamowych – od spotów radiowych, przez aplikację, aż po komunikację w sklepach. To właśnie ta analiza stała się punktem wyjścia do dalszych, zdecydowanie bardziej stanowczych działań.

Kulisy decyzji urzędu. Kluczowe ustalenia i rekordowa kara dla właściciela Biedronki

Dopiero w ostatniej fazie postępowania ujawniono, co faktycznie wzbudziło zastrzeżenia urzędników i jakie sankcje nałożono na właściciela sieci. Prezes UOKiK zdecydował o wymierzeniu Jeronimo Martins Polska kary w wysokości 104 722 016 zł. Jak podkreślono, sankcja dotyczy dwóch jednodniowych akcji: „Specjalna Środa” oraz „Walentynkowa Środa”, prowadzonych na początku 2024 roku.

Według UOKiK komunikaty reklamowe mogły sugerować, że konsumenci otrzymają „zwrot 100 proc. na voucher” z możliwością jego wygodnego wykorzystania przy kolejnych zakupach. W rzeczywistości – jak ustalił urząd – zasady skorzystania z vouchera znacząco odbiegały od tego, co przedstawiano klientom. Problem dotyczył kilku obszarów:

• vouchery obejmowały zupełnie inne kategorie produktów niż te, których zakup uprawniał do ich otrzymania – np. za parówki można było otrzymać voucher na owoce i warzywa, a za czekoladę na kosmetyki,
• w wielu przypadkach minimalna kwota zakupów w danej kategorii była wyższa niż sam voucher,
• obowiązywały dodatkowe limity: jeden voucher na osobę oraz ograniczenia przy produktach na wagę,
• szczegółowe zasady znajdowały się dopiero w regulaminie dostępnym na stronie internetowej lub na tablicach ogłoszeń za linią kas.

UOKiK uznał, że pominięcie kluczowych informacji w reklamach mogło wpływać na to, jak konsumenci oceniali atrakcyjność promocji. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny oświadczył:

Przedsiębiorca umyślnie naruszył zbiorowe interesy konsumentów podczas akcji ‘Specjalna Środa’ i ‘Walentynkowa Środa’ – powiedział dla UOKiK.

Decyzja nie jest prawomocna. Sieć w komunikacie przesłanym Radiu ZET zapowiedziała odwołanie:

Opierając się na faktach, będziemy bronić naszego stanowiska i zaskarżymy decyzję Prezesa UOKiK do sądu. Ubolewamy, że w trakcie badania tej sprawy Urząd nie zgodził się z siecią, która nieustannie stwarza polskim klientom możliwości oszczędzania. Jednocześnie zapewniamy, że Biedronka będzie nadal oferować swoim klientom najbardziej konkurencyjną ofertę na polskim rynku – czytamy w oświadczeniu przesłanym Radiu ZET.

Sprawa może mieć znaczenie dla całej branży, ponieważ pokazuje, że rzetelność promocji staje się jednym z najważniejszych obszarów kontroli na rynku detalicznym. UOKiK zapowiada kontynuację działań dotyczących przejrzystości komunikacji marketingowej, a decyzja dotycząca sieci może otworzyć drogę do kolejnych postępowań. Czy rekordowa kara zmieni podejście detalistów do organizowania akcji rabatowych? Na odpowiedź trzeba będzie poczekać, ale już teraz branża śledzi sprawę z wyjątkową uwagą.