
Kiedy należy przeprowadzić remanent? Jak to zrobić?
Jednym z najważniejszych obowiązków osób prowadzących działalność jest coroczny remanent, in. spis z natury, inwentaryzacja, wymagający sporej dokładności i staranności. Jest to zatem pracowity okres. Jakie składowe należy zaliczyć do remanentu oraz jakie są podstawowe zasady jego wykonywania?
Co to jest remanent?
Remanent polega na policzeniu i spisaniu wszystkich stanów towarów, które posiada przedsiębiorstwo, a następnie zweryfikowaniu jego zgodności z dokumentami, tj. fakturami, raportami kasowymi i stanami wpisanymi w użytkowanym programie komputerowym. Remanent pozwala na wyliczenie dochodu przedsiębiorstwa za dany rok.
Kiedy przeprowadza się remanent?
Obowiązkiem przedsiębiorcy prowadzącego księgę przychodów i rozchodów jest przeprowadzenie remanentu na koniec każdego roku podatkowego. Dodatkowo jednak przedsiębiorca może przeprowadzać remanent dowolną ilość razy w trakcie trwania roku. Firmy, które przeprowadzą inwentaryzację na koniec roku kalendarzowego, nie mają obowiązku ponownego jej przeprowadzania na początku kolejnego roku – w miejscu spisu z natury na dzień 1 stycznia wpisuje się dane na 31 grudnia.
Poza obowiązkiem przeprowadzania inwentaryzacji na koniec roku konieczne jest jej wykonanie w przypadku: rozpoczęcia działalności, zamknięcia działalności, zmiany wspólnika lub stosunku udziałów, a także na polecenie urzędu skarbowego.
Remanent początkowy – gdy rozpoczynasz działalność
Nawet jeśli firma nie posiada jeszcze towarów koniecznych do uwzględnienia w remanencie, należy go przeprowadzić, wprowadzając adnotację o spisie z natury wynoszącym 0 zł. Jeśli natomiast firma posiada już towary, należy wpisać je do dokumentu spisu z natury wraz dodatkowymi informacjami, takimi jak: rodzaj towaru, jednostka miary, ilość towaru, cena za towar. W remanencie należy uwzględnić towary oraz materiały zakupione przez przedsiębiorstwo oraz te, które należały do prywatnego majątku przedsiębiorcy, ale zostały wcielone w majątek przedsiębiorstwa. W remanencie nie uwzględniamy natomiast środków trwałych, takich jak np. auta firmowe.
Co powinno się uwzględnić w remanencie?
Remanent to nie tylko zbadanie stanu towarów gotowych do sprzedaży, ale także materiałów, które służą do stworzenia konkretnego produktu. Wyceny ujętych w spisie z natury elementów należy dokonać w ciągu 14 dni od zakończenia remanentu. Przedsiębiorca powinien uwzględnić w inwentaryzacji:
- towary handlowe – przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym, wyceniane na podstawie cen zakupu lub według cen rynkowych w przypadku, gdy obecna wartość rynkowa danego produktu jest niższa od ceny zakupu
- materiały podstawowe – są głównym półproduktem do powstania gotowego wyrobu, wycenia się tak jak towary handlowe,
- materiały pomocnicze – nie są głównym półproduktem do powstania gotowego wyrobu, ale przez swoje właściwości bezpośrednio przyczyniają się do jego powstania,
- półwyroby - wycenia się według kosztów wytworzenia,
- produkcje w toku – wycenia się według kosztów wytworzenia,
- wyroby gotowe – wyroby własnej produkcji, których obróbka została już zakończona, wycenia się je według kosztów wytworzenia,
- braki – to wszystkie towary, materiały, które w wyniku uszkodzenia straciły częściowo swoją pierwotna wartość, wycenia się je według kosztów wytworzenia,
- odpady – materiały, które na skutek obróbki lub uszkodzenia całkowicie straciły swoją pierwotną wartość użytkową, wycenia się je na podstawie dalszej przydatności.
W spisie z natury uwzględniamy również towary, które należą do przedsiębiorstwa, a które w dniu sporządzania inwentaryzacji znajdują się poza jego siedzibą. W spisie zawieramy też towary, które do przedsiębiorstwa nie należą, a które w dniu sporządzania spisu znajdują się na jego terenie. W tym przypadku uwzględniamy informację o tym, do kogo ten towar należy. W inwentaryzacji nie uwzględniamy środków trwałych i wyposażenia (chyba że jest to spis z natury wykonany w związku z likwidacją przedsiębiorstwa). Ponadto nawet jeśli na dzień dokonywania spisu z natury na stanie nie znajdują się żadne towary konieczne do uwzględnienia, wówczas sporządza się remanent zerowy, będący oświadczeniem przedsiębiorcy, że na dzień wykonywania remanentu w przedsiębiorstwie nie znajdują się żadne towary podlegające obowiązkowi inwentaryzacji.
Wyjątki w spisie z natury dla księgarń, kantorów i produkcji rolnej
Z pewnością dużym ułatwieniem dla właścicieli antykwariatów i księgarń jest przepis umożliwiający objęcie tą samą pozycją produktów o tej samej cenie bez względu na autora, lecz uwzględniając podział na książki, albumy i inne. Prowadząc kantor natomiast, w spisie z natury ujmujemy niesprzedane wartości dewizowe. W przypadku działalności rolnej w remanencie należy ująć również niezużyte surowce i materiały, a przy ustalaniu ilości zwierząt należy podzielić je na gatunki i grupy.
Jakie elementy powinien zawierać spis z natury?
Spis z natury powinien być przygotowany w sposób trwały, staranny i skończony. Jego dokument powinien zawierać:
- imię i nazwisko właściciela zakładu/ nazwa firmy,
- datę sporządzenia spisu,
- numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury,
- szczegółowe określenie towaru i innych składników,
- jednostkę miary,
- ilość stwierdzoną podczas spisu,
- cenę w zł i gr za jednostkę miary,
- wartość towaru,
- łączną wartość spisu z natury,
- klauzulę „ Spis zakończono na pozycji…”,
- podpisy osób, które sporządzały spis z natury oraz właściciela i wspólników.
