Czy darowizna mieszkania może zakończyć się tylko na
symbolicznym przekazaniu w nowych „czterech ścianach”? Niestety nie, gdyż
darowizna mieszkania jest szczególnym rodzajem darowizny, który nie może
zakończyć się tylko na podarowaniu konkretnego majątku, jak to ma miejsce w
przypadku innych, mniejszych darowizn. W związku z tym, darowizna mieszkania
musi zostać potwierdzona umową w formie aktu notarialnego. Warto jednak
zaznaczyć, że dzięki wizycie u notariusza nie ma już potrzeby, by zgłaszać taką
darowiznę w urzędzie skarbowym, gdyż jest to w gestii notariusza. Brak wizyty w
urzędzie skarbowym nie zwalnia jednak z obowiązku uiszczenia odpowiedniego
podatku. Wylicza i pobiera go właśnie notariusz, chyba że istnieje możliwość
zwolnienia z tego zobowiązania.

Jak powinna wyglądać darowizna mieszkania?

Wszystkie darowizny podlegają bowiem podatkowi od spadków i
darowizn. Wysokość tego podatku ustalona jest na podstawie stawki. Wyróżnia się
kilka rodzajów takich stawek w zależności od grupy podatkowej oraz nadwyżki
kwoty wolnej od podatku, która w przypadku darowizny mieszkania zawsze będzie
największa. Te podzielone są ze względu na powinowactwo i pokrewieństwo z
darczyńcą.  W skład pierwszej grupy wchodzą: małżonek, syn, córka, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, ojczym, macocha, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, teściowie. W skład drugiej grupy wchodzą: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni pasierbów,
małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków i
małżonkowie rodzeństwa małżonków. W skład trzeciej grupy wchodzą wszyscy inni
darczyńcy. Wartości kwoty wolnej od podatku dla tych grup to kolejno 9637 zł
dla pierwszej, 7276 zł dla drugiej i 4902 zł dla trzeciej. Jak napisano wyżej,
każda z tych grup ma określone po trzy stawki procentowe, które zależą od
wielkości kwoty o jaką darowizna przekroczyła kwotę wolną od podatku.
Największy próg występuje w momencie przekroczenia kwoty wolnej od podatku o 20 556
zł. W związku z tym, że mieszkania swoją ceną i tak znacznie przewyższają tę
wartość, w przypadku darowizny mieszkania właśnie ten próg będzie obowiązywał.
Wynosi on kolejno 7% dla pierwszej grupy, 12% dla drugiej grupy i 20% dla
trzeciej grupy.Warto jednak zaznaczyć, że w obrębie grupy pierwszej wyszczególnia się także grupę 0. W jej skład wchodzą: małżonek, syn, córka, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, ojczym, macocha. Członkowie tej grupy zwolnieni są z podatku od spadków i darowizn pod warunkiem, że taką darowiznę zgłoszą do urzędu skarbowego.Należy jednak wiedzieć o tym, że nawet w przypadku członków grupy 0 darowizna mieszkania będzie wiązała się z pewnymi kosztami. Te trzeba będzie ponieść w kancelarii notarialnej. Notariusz pobiera z tytułu sporządzenia aktu notarialnego specjalną taksę notarialną, której stawka waha się w zależności od wartości przedmiotu darowizny. W przypadku darowizny mieszkania zwykle obowiązuje stawka taksy wyznaczona w granicach od 60 000 zł do
1 000 000 zł. Wówczas wynosi ona 710 zł + 1% nadwyżki powyżej 60 000 zł. W przypadkach szczególnie drogich mieszkań, których wartość wynosi od 1 000 000 zł do 2 000 000 zł stawka będzie wynosiła 4 770 zł +0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł. W naprawdę wyjątkowych przypadkach, czyli w momencie, gdy wartość przedmiotu darowizny przekracza 2 000 000 zł, stawka wynosi 6 770 zł + 0,25 % od nadwyżki 2 000 000, jednak nie więcej niż 10 000zł, a  w momencie, gdy darowizna jest przekazywana w pierwszej grupie podatkowej, dodatek nie może przekroczyć 7 500 zł.

Darowizna mieszkania – podatek

2yXgFOE5Mm5wV72tU9XJsW_house-1407562_1920.jpg

Darowizna mieszkania - czy należy zgłosić ją do urzędu?

Aby możliwe było odliczenie ulgi w zeznaniu rocznym, oddanie krwi musi być darowizną.


Kiedy przysługuje ulga za oddanie krwi?

Darowizna na cele krwiodawstwa może być od liczona przez honorowego dawcę krwi, czyli osobę, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi.

Kto może odliczyć darowiznę?

Odliczeniu nie podlega darowizna, gdy podatnik otrzymuje za nią świadczenia pieniężne. Ulga dla krwiodawców nie przysługuje również osobom rozliczającym się za pomocą podatku liniowego. Oprócz tego nie można odliczyć darowizny oddanej na rzecz konkretnej osoby fizycznej lub prawnej, która prowadzi działalność związaną z przemysłem:- paliwowym;- tytoniowym;- spirytusowym, winiarskim i piwowarskim;- elektronicznym;- dotyczącym wyrobów z metali szlachetnych i ich handlem.

Kiedy nie przysługuje ulga za oddanie krwi?

Wartość 1 litra krwi lub osocza wynosi 130 złotych. Oznacza to, że wartość darowizny można obliczyć za pomocą następującego wzoru:ilość litrów krwi lub osocza x 130 złotych = wartość darowiznyJeśli w danym roku oddawaliśmy i krew i osocze, wartość obu darowizn należy zsumować i wprowadzić w zeznanie jako jedną darowiznę.Wysokość ulgi zależy więc od ilości oddanej krwi i jej składników. Zgodnie z zasadami, mężczyzna w ciągu roku może oddać maksymalnie 2,7 litra, a kobieta 1,8 litra krwi pełnej. Jeśli chodzi o osocze, jest to 25 litrów. Zatem maksymalnie można odliczyć 3601 złotych w przypadku mężczyzny, a 3484 złote w przypadku kobiety.

Jak obliczyć wartość darowizny?

5bHlt31844o1Qmi1Uurtpf_blood-5427229_640.jpg

Oddanie krwi - jak odliczyć w zeznaniu rocznym?

W październiku br. zaczęło obowiązywać rozporządzenie ministra finansów, w którym pojawiły się zmiany dotyczące wartości darowizn, progów dochodowych oraz stawek podatków, jakie trzeba zapłacić przy przekroczeniu określonej kwoty.W efekcie limit dla:<ul><li>I grupy podatkowej (dzieci, rodziców, dziadków) wynosi 10 434 zł, </li><li>II grupy podatkowej (wujków i ciotek) wynosi 7 878 zł,</li><li>III grupy podatkowej (osób niespokrewnionych) wynosi 5 308 zł.</li></ul>Dlatego jeśli na święta otrzymamy prezent, który przekroczy wskazany wyżej limit, musimy odprowadzić od niego podatek. Co istotne, może się tak również zdarzyć, jeśli dostaniemy prezent o niższej wartości niż górna stawka wskazana w limicie, ale w ciągu ostatnich pięciu lat otrzymaliśmy np. od taty tyle gotówki, że po dodaniu nowego podarunku, rzeczywiście przekroczyliśmy limit dostępny dla danej grupy podatkowej.Jak czytamy w portalu Strefa Biznesu, od nadwyżki ponad kwotę wolną mimo wszystko można uniknąć płacenia podatku. Jest to dopuszczalne w I grupie podatkowej — wystarczy w ciągu sześciu miesięcy zgłosić fakt otrzymania darowizny do organu podatkowego.Ustawa o darowiznach i spadkach wskazuje, że pieniądze muszą trafić na konto obdarowanego. Możliwy jest przelew bankowy lub przekaz pocztowy. Przekazanie np. przez mamę 20 tys. zł w gotówce swojemu dziecku nie spełni tego warunku. W związku z tym obdarowane dziecko będzie miało obowiązek opodatkowania kwoty darowizny ponad limit, nawet jeśli zgłosi ją organom skarbowym w terminie — tłumaczy Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt w rozmowie ze Strefą Biznesu.Jeśli nie zgłosimy w urzędzie skarbowym faktu otrzymania darowizny, zostanie to potraktowane jako oszustwo. Karne opodatkowanie może wówczas sięgnąć 20 proc. stawki podatku.

Kiedy trzeba zapłacić podatek od darowizn?

Podarunki otrzymywane od pracodawcy są świadczeniami w naturze (precyzuje to ustawa PIT). To, czy pracownik musi zapłacić podatek od prezentu, zależy od tego, jakie było źródło finansowe jego zakupu.Piotr Juszczyk zdradza w komentarzu udzielonym Strefie Biznesu, że jeśli zakupu dokonano ze środków obrotowych firmy, wówczas pracodawca musi doliczyć wartość podarunku do opodatkowania. Inaczej jest przy zakupie z pieniędzy Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. W takiej sytuacji świadczenie rzeczowe o wartości poniżej 2 tys. zł (w ujęciu rocznym) zostaje zwolnione z podatku dochodowego.

Co z prezentem od szefa?

pieniądze-monety-portfel-biznesinfo (1)

242WddcjCWwfv7w1JRCO3t_pieniądze-monety-portfel-biznesinfo (1).jpg

Świąteczne prezenty a kwestie podatkowe. Zaniedbanie obowiązków może nieść za sobą poważne konsekwencje

Pierwszeństwo ma dziedziczenie testamentowe. Życie, jak wiadomo, bywa jednak zaskakujące. Zdarza się, że dokument taki jest nieważny, w jego treści zostali pominięci niektórzy członkowie najbliższej rodziny lub cały majątek został zapisany obcej osobie lub instytucji. Spodziewająca się śmierci osoba może zarządzać bowiem przyszłością swojego majątku w sposób absolutnie dowolny.W takiej sytuacji osoby, które dziedziczyłyby po zmarłym w drodze ustawowej, czyli najbliżsi, mają prawo do tzw. zachowku, określonej części pozostawionego majątku. Zgodnie z zapisami artykułu 991 Kodeksu cywilnego przysługuje im połowa pozostawionego przez osobę zmarłą majątku (udziału spadkowego), który dostałyby w przypadku dziedziczenia na drodze ustawowej. Osobie niepełnoletniej lub trwale niezdolnej do pracy przysługuje zachowek wynoszący dwie trzecie (66,6 proc.) ustawowo przypadającego jej
udziału.

Wartość zachowku

W procesie określania prawa do zachowku uwzględniani są także tzw. spadkobiercy niegodni, czyli tacy, którzy zostali wyłączeni z dziedziczenia w wyniku popełnienia przestępstwa na szkodę spadkodawcy. Biorą w nim udział także osoby, które świadomie, z takich, czy innych powodów, odrzuciły przyjęcie spadku. Pierwszym krokiem po śmierci właściciela majątku jednak jest obliczenie samej wartości tzw. czystego spadku. Od aktywów odejmowane są pasywa (długi spadkowe takie jak na przykład zaciągnięte przez zmarłego kredyty, pożyczki, wystawione weksle, czy zapisy windykacyjne).

Zachowek niegodnych

Szczególnie w przypadku spadków o wysokiej wartości dochodzi na tym tle do sporów nawet w kręgu najbliższej rodziny. Kwestię zachowku rozwiązywane są, zazwyczaj, polubownie, bo w grę wchodzą więzi zarówno rodzinne, jak i wymagające delikatności i empatii kwestie finansowe. Czasem jednak uzyskanie porozumienia jest na tyle trudne, czasem niemożliwe, że koniczne jest wejście na drogę sądową. Żądanie zapłaty zachowku skierowane być powinno do pozostałych spadkobierców, tylko tych, rzecz jasna, którzy otrzymali spadek. Często się zdarza, że dziedzicząca na podstawie testamentu osoba, szczególnie w kręgu najbliższej rodziny, dobrowolnie spłaca uprawnionych do otrzymania zachowku, czasem jednak nie jest do tego skłonna.

Rodzinny zachowek

Pozew sądowy ma formę wystąpienia z powództwem o zapłatę zachowku. Roszczeń z tego tytułu można dochodzić w ciągu pięciu lat od ogłoszenia treści testamentu.Uprawniony do zachowku może zażądać od osób, które nabyły prawa do spadku, tylko określonej kwoty pieniężnej. Tytułem zachowku nie można domagać się wydania określonych przedmiotów. Zachowek rekompensuje jedynie, jak dowodzi praktyka sądowa, tzw. interes ekonomiczny spadkobiercy. Nie może w taki sposób domagać się ze spadku konkretnych przedmiotów mających dla niego wartość majątkową lub na przykład sentymentalną.

Zachowek pieniężny

jPeUzr7beVYcT6qpkqGy4_hands-4344711_1920.jpg

Majątek w testamencie można zapisać każdemu. Najbliższa rodzina ma prawo do zachowku

Podatek od podarunku jest naliczany w zależności od jego wartości i stopnia pokrewieństwa (poniższe stawki są aktualne, obowiązują po zmianach dokonanych w ustawie w październiku 2022 roku). Jeśli wartość prezentu jest niższa od podanych niżej kwot, nie trzeba ich ani zgłaszać do urzędu skarbowego, ani płacić podatku.<ol><li>Jeśli prezent otrzymaliśmy od I grupy podatkowej, czyli np. rodziców, dziadków, teściów lub dzieci, zostaje on opodatkowany tylko wtedy, gdy kwota zakupu przekroczy 10 434 zł. Ważne: istnieje jednak wyjątek, o którym piszemy w dalszej części tekstu.</li><li>W przypadku, gdy podarunek nabyliśmy od ciotek, wujków, małżonków rodzeństwa (a więc przedstawicieli II grupy podatkowej), od prezentu trzeba odprowadzić daninę, jeśli kosztował on więcej niż 7 878 zł.</li><li>Upominki otrzymane od przyjaciół i znajomych (III grupy podatkowej, czyli osób niespokrewnionych) zostają opodatkowane wtedy, gdy ich wartość sięga ponad 5 308 zł.</li></ol>Powyższe kwoty dotyczą prezentów otrzymanych w ciągu pięciu lat od jednej osoby, zatem jeśli dziadek podarował wnukowi 4 tys. zł (we wspomnianym okresie), a babcia 7 tys. zł, to kwoty te nie przekraczają dopuszczalnej sumy (liczymy je osobno).Natomiast, jeśli zapomnisz zgłosić prezent do urzędu skarbowego (gdy przekroczono dopuszczalną w danej grupie podatkowej kwotę), zostanie to potraktowane jako oszustwo podatkowe. Grozi za to karne opodatkowanie stawką 20 proc. podatku.

Jak opodatkowane są prezenty?

W sytuacji, w której obdarowany przekroczy kwotę wolną od podatku, musi odprowadzić daninę w skali zależnej od grupy podatkowej i nadwyżki. Obrazują to poniższe tabele.<figure class="image"><img src="//images.ctfassets.net/jpo18ojnqq5r/67i7xBhhUbAxc3g6dSgZlN/dec058e03d3592b557d5a64691debc9e/Zrzut_ekranu_2023-01-21_o_19.31.41.png" alt="skala podatkowa - rozporządzenie ministra finansów"/><figcaption></figcaption></figure><figure class="image"><img src="//images.ctfassets.net/jpo18ojnqq5r/GfnAUg9U2QkheK7RTJA78/636c48266017536aa2e599550e083104/Zrzut_ekranu_2023-01-21_o_19.31.52.png" alt="skala podatkowa - rozporządzenie ministra finansów"/><figcaption></figcaption></figure>

Nowe progi podatkowe

Prezent otrzymany od tzw. grupy podatkowej 0 — a więc od małżonka, zstępnego (np. dziecka), wstępnego (np. rodzica), pasierba, brata lub ojczyma — nawet jeśli jego wartość przekroczyła 10 434 zł — nie musi zostać opodatkowany. Jak widać, do grupy 0 należy część osób ujętych w grupie I — nie dotyczy to jednak teściów, zięcia i synowej.Aby uniknąć opodatkowania, należy powiadomić urząd skarbowy (można to zrobić przez internet) o fakcie otrzymania darowizny. Obowiązku zgłoszenia należy dokonać w ciągu sześciu miesięcy od dnia otrzymania podarunku (ważne: jeśli są to pieniądze, powinny być przekazane przelewem bankowym lub przekazem pocztowym).

Wyjątek tylko w tej grupie podatkowej

Podarunki otrzymane od szefa mogą zostać zakupione za pieniądze:<ul><li>ze środków obrotowych firmy,</li><li>z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.</li></ul>W pierwszym przypadku pracodawca dolicza prezent do opodatkowania, w efekcie czego pracownik musi zapłacić daninę. Natomiast w drugim znaczenie ma wartość otrzymanego podarunku. Jeśli koszty prezentu zamknęły się w 2 tys. zł, nie trzeba odprowadzać podatku.

Czy trzeba płacić podatek od firmowych prezentów?

3OD9Zt2VOfHwng7NxPS8mT_pieniądze-monety-biznesinfo.jpg

Podatek od prezentu. W konkretnych przypadkach trzeba go zapłacić

Darowiznę, która została wykonana można odwołać, tylko z powodu, jak to zostało ujęte w przepisach Kodeksu Cywilnego, „rażącej niewdzięczności obdarowanego”. Może to zrobić zarówno darczyńca, jak i jego spadkobiercy (jeżeli darczyńca miał prawo do takiego odwołania w momencie śmierci, jeśli obdarowany pozbawił darczyńcę życia lub umyślnie przyczynił się do tego). Pojęcie rażącej niewdzięczności nie zostało jednak sprecyzowane, to zwrot tzw. niedookreślony. Oznacza to, że Sąd w każdym, konkretnym przypadku powinien ustalić, czy określone zachowania mieszczą się w tym pojęciu czy też nie. Z orzecznictwa sądów wynika, że może to być zarówno określone działanie obdarowanego, jak i jego zaniechanie. Może być skierowane przeciwko darczyńcy bezpośrednio lub pośrednio, musi być także uznane za bardzo niewłaściwe i krzywdzące darczyńcę. Ważne jest przy tym wykazanie, że obdarowany, w ramach rażącej niewdzięczności, wykazał się złą wolą skierowaną na wyrządzenie darczyńcy krzywdy lub szkody majątkowej. Sąd ocenia takie zachowania, jak dowodzi praktyka, odwołując się do norm moralnych.Jeśli już po przekazaniu rzeczy na podstawie darowizny, darczyńca popadnie w niedostatek, na obdarowanym ciąży obowiązek wspierania finansowo takiej osoby w zakresie zaspokajania jego usprawiedliwionych potrzeb życiowych, jak również alimentacyjnych. Zakres takiego obowiązku pomocy nie jest nieograniczony: prawo precyzuje, że ma to nastąpić w granicach wzbogacenia się w wyniku darowizny. Zwolnienie z tej powinności może nastąpić tylko poprzez zwrócenie podarowanego przedmiotu.

Rażąca niewdzięczność

Gdy darowizna nie została wykonana odwołanie można przeprowadzić, gdy od momentu przekazania rzeczy czy praw obdarowanej osobie stan majątkowy darczyńcy pogorszył się na tyle, że wykonanie darowizny byłoby powodem problemów z utrzymaniem, lub wywiązywaniem się z obowiązku alimentacyjnego. Przy zwrocie przedmiotu darowizny stosowane są przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.Zgodnie z zapisami ustawy Kodeks cywilny odwołanie darowizny zarówno wykonanej, jak i jeszcze niewykonanej powinno nastąpić poprzez pisemne oświadczenie złożone obdarowanemu. Nie jest przy tym konieczna, jak dowodzi praktyka sądowa, notyfikacja notariusza.

Problemy bytowe

3trOPMyghn2VJLSrdiabXj_quarrel-2450680_1920.jpg

Szczodrość nie zawsze popłaca. Rażąca niewdzięczność może być powodem cofnięcia darowizny

Według przegłosowanych zapisów, organizator zrzutki pieniężnej musiałby się rozliczać z fiskusem po otrzymaniu ponad 50 tys. zł łącznie w ciągu 5 lat od obcych osób. Dotychczas musiał to robić, jeżeli od jednej osoby otrzymał nieco ponad 5 tys. zł.Sytuacja ta nie spodobała się Polakom, a w internecie rozgorzała burza na ten temat. Zdaniem niektórych, nowy podatek uderzyłby wprost w osoby znajdujące się w faktycznej potrzebie, np. osoby chore.Jak jednak podaje Gazeta.pl, Ministerstwo Finansów już zareagowało na to oburzenie. Resort zapowiedział, że ustawa zostanie doprecyzowana tak, aby zapis nie wpłynął na zbieranie środków na cele charytatywne.

Polacy niezadowoleni z podatku od zbiórek

Jest to efekt zapowiedzi premiera Mateusza Morawieckiego. Zgodnie z jego wypowiedzią cytowaną przez Gazetę.pl, to on wydał dyspozycję resortowi finansów w celu doprecyzowania przepisów.Sam zapis, zdaniem premiera, miał zabezpieczyć finanse państwa przed potencjalnymi nadużyciami. Z tłumaczeń Ministerstwa Finansów wynika, że chodzi m.in. o zapobieżenie możliwości prania pieniędzy.Kłopotliwy zapis ma zostać zlikwidowany w Senacie. Złożenie odpowiedniej poprawki przez Prawo i Sprawiedliwość zapowiedział Łukasz Schreiber.

Resort finansów: doprecyzujemy temat

V281IMxxxXIS4XlMgAGw9_Morawiecki-east news.jpeg

Podatek od zrzutek będzie doprecyzowany. Efekt interwencji premiera

Zdaniem RPO Marcina Wiącka niedoprecyzowanie przepisów w kwestii otrzymywania darowizn może budzić wątpliwości obywateli. Chodzi o to, czy pieniądze od swoich najbliższych można otrzymać tylko i wyłącznie przelewem, czy można je dostać również w formie gotówki, a następnie wpłacić na swoje konto bankowe. Nie wiadomo też, czy wpłaty tej miałby dokonywać darczyńca, czy obdarowany.Organ podatkowy wskazuje, że darowizna musi być przekazana na rachunek płatniczy obdarowanego, ale niektóre sądy administracyjne dopuszczają ją w formie gotówki.W efekcie w polskim prawie – jak wskazuje RPO Marcin Wiącek – wytworzyły się dwie przeciwstawne linie orzecznicze. Zakładają one, że aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego, należy udokumentować otrzymanie darowizny dokonaniem przelewu przez darczyńcę na rachunek obdarowanego lub samodzielnym przelaniem pieniędzy obdarowanego na jego konto bankowe, wskazując, że dokonuje tego w imieniu darczyńcy.

Fiskus nie dopuszcza darowizny w gotówce

Obecny stan oznacza, że obywatele muszą kierować sprawy do sądów administracyjnych, aby udowadniać spełnienie warunków do uzyskania zwolnienia podatkowego w przypadku darowizn gotówkowych, następnie dokumentowanych wpłatą własną na rachunek obdarowanego. Z racji jednak tego, że orzeczenia sądów administracyjnych są niejednolite, podatnicy nie mają pewności co do kwestii dokumentowania darowizn gotówkowych – czytamy w komunikacie Biuletynu Informacji Publicznej RPO.W zapytaniu skierowanym do NSA Marcin Wiącek podkreśla, że przepis o darowiźnie od „grupy podatkowej 0” miał chronić interesy majątkowe rodzin, a konstrukcja zwolnienia podatkowego z art. 4a ust. 1 pkt 2 upsid nie powinna stawać się swoistą pułapką dla podatników.Analizując powyższe kwestie należy mieć na uwadze, że osoby starsze – stanowiące spory odsetek polskiego społeczeństwa – rzadziej korzystają z systemów bankowych i przechowują oszczędności w gotówce.Między innymi dlatego RPO wskazuje, że jeśli przekazanie darowizny od członka rodziny odbyło się w formie gotówkowej i nie ma wątpliwości co do jego zaistnienia, obdarowany również powinien mieć prawo do skorzystania ze zwolnienia podatkowego. Nałożenie na obywateli opodatkowania darowizny (otrzymanej od osoby najbliższej) tylko przez wzgląd na jej formę jest zdaniem Marcina Wiącka nieuzasadnionym rygorem i może naruszać dopuszczalne granice ograniczenia prawa własności podatników.RPO zawnioskował, by omówieniem powyższego zagadnienia prawnego zajął się skład sędziowski z Izby Finansowej NSA.

Pułapka dla podatników?

W ustawie o podatku od spadków i darowizn wskazano, że zwolnione z obowiązku jego zapłacenia są osoby, które otrzymały pieniądze od „grupy podatkowej 0”. W jej skład wchodzą: rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, rodzeństwo, małżonek, pasierb, pasierbica, ojczym i macocha. Jeśli od kogoś z nich w ciągu 5 lat otrzyma się łącznie więcej niż 9637 zł, fakt ten należy zgłosić do właściwego urzędu skarbowego.W przypadku niezgłoszenia, nie tyle sama darowizna zwróci uwagę urzędników, co podejrzane wydatki dokonywane dzięki otrzymanym środkom. Czas na zgłoszenie darowizny wynosi 6 miesięcy. Jeśli się tego nie zrobi, istnieje ryzyko, że fiskus potraktuje niezgłoszoną darowiznę jako oszustwo podatkowe. Wówczas otrzymana kwota może zostać opodatkowana stawką wynoszącą od 3 do 20 proc. podstawy.

Podatek od darowizny pieniężnej – co należy o nim wiedzieć?

4bQvUTgpUNo6pEEQLcMSrd_pieniądze-babcia-biznesinfo.jpg

Darowizna w gotówce. Fiskus może to sprawdzić

Możliwe jest zatem zawarcie umowy darowizny w dowolnej formie prawnej, a nawet w sposób tzw. dorozumiany, czyli nie mający nawet formy werbalnej, poprzez tzw. zachowania pozajęzykowe, które w sposób oczywisty ujawniały wolę stron. Warunkiem jest wykonanie umowy. Niektóre darowizny jednak wymagają szczególnej formy aktu notarialnego. Tak jest na przykład w przypadku przeniesienia własności nieruchomości: mieszkania, domu czy ziemi. Po stronie obdarowanego darowizna rodzi pewne zobowiązania wobec darczyńcy – za przeniesienie własności należy mu się wdzięczność. W innym wypadku darczyńca może odwołać nawet już wykonaną darowiznę, jeżeli obdarowany względem niego dopuścił się, jak stanowi Kodeks cywilny, „rażącej niewdzięczności”.

Prezent dorozumiany

Darowizna większej wartości podlega opodatkowaniu. Od takiej daniny na rzecz fiskusa zwolnione jest nabycie własności poprzez darowiznę rzeczy lub praw majątkowych jedynie przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (jeżeli tylko zgłoszą oni nabycie własności właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy od dnia powstania tego obowiązku).
Pozostałe osoby muszą zapłacić podatek od darowizny, którego wysokość zależy od stopnia pokrewieństwa wobec darczyńcy i wartości takiego prezentu. Okazję do zasilenia Skarbu Państwa fiskus znajduje także w takiej sytuacji.

Mieszkanie z fiskusem

Przedmiotem darowizny bywają także tzw. prawa majątkowe, czyli środki pieniężne w określonej walucie, samochód czy też na przykład prawa autorskie do książki albo programu komputerowego. Jak podkreśla Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie darowizna musi stanowić „przesunięcie majątkowe” z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego prowadzące do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów po stronie obdarowanego”. W przypadku darowizny w postaci środków pieniężnych warto zadbać, jak radzą doradcy podatkowi, o odpowiednie udokumentowanie takiej operacji, co pozwoli uniknąć kłopotów w przypadku ewentualnych kontaktów z fiskusem. Najlepiej, gdy darowizna pieniężna odbywa się poprzez przelew bankowy. W takiej sytuacji dowodem będzie potwierdzenie wykonania takiej operacji z jasno określonym nadawcą, oraz odbiorcą w formie papierowej, lub cyfrowej.

Darowanie pieniędzy

Jednak darowizna dopiero wtedy osiąga swój cel, gdy obdarowany złoży oświadczenie o jej przyjęciu. Tego rodzaju świadczenie musi mieć charakter całkowicie nie odpłatny, nie może
wiązać się ani ze świadczeniem pieniężnym, ani w jakiejkolwiek innej formie na przykład pracy na rzecz darczyńcy, czy wykonania jakiegokolwiek zadania. Ale może być obciążona tzw. poleceniem. Jej wykonanie darczyńca uzależnione jest wtedy na przykład od udzielenia pomocy rodzinnej.  W razie otrzymania darowizny o wyższej wartości niż określona w kwocie wolnej od należności podatkowej, gdy świadczenie zostało wykonane od osoby nienależącej do zerowej grupy podatkowej fakt otrzymania darowizny trzeba zgłosić w ciągu miesiąca do Urzędu Skarbowego oraz uregulować podatek.Osoby pragnące skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, muszą skorzystać z formularza SD-Z2, który trzeba złożyć we właściwym urzędzie skarbowym w formie tradycyjnej, papierowej, albo online. Czynność taką należy przeprowadzić w ciągu pół roku (sześciu miesięcy) od dnia powstania obowiązku podatkowego, a więc otrzymania darowizny. Przekroczenie tego terminu wiąże się z koniecznością zapłaty podatku w pełnej wysokości. Jeśli natomiast fakt otrzymania darowizny zostanie ujawniony w wyniku kontroli skarbowej, stawka podatku może wynieść nawet 20 proc. wartości nabytego tą drogą majątku.Przyjmowanie prezentów jest zawsze przyjemne. Trzeba jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach fiskus znajdzie sposobność, żeby upomnieć się o swoje.

Konieczny podatek

1n1lhnPvtJKLQ7MmC5Z2NX_money-256306_1920.jpg

Za przekazanie darowizny należy się wdzięczność, czasami podatek. W przeciwnym razie darowizna może zostać cofnięta 

Na stronie pit.pl eksperci wyjaśniają, że nabycie własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę 36 120 zł od jednej osoby lub 108 360 zł od kilku osób w ciągu pięciu lat będzie kwalifikowało się do I grupy podatkowej. Nabycie własności rzeczy i praw majątkowych o wartości 27 090 zł od jednej osoby lub 81 270 zł w przypadku nabycia od kilku osób będzie podlegało opodatkowaniu w ramach II grupy podatkowej. W III grupie podatkowej limity wyniosą 18 060 zł od jednej osoby i 54 180 zł od wielu osób. Okresy pięcioletnie będą liczone od 1 lipca 2023 roku. Przepisy te zostały przyjęte przez Sejm i wkrótce zostaną rozpatrzone przez Senat.- Dla podatników oznacza to przede wszystkim niższy podatek do zapłaty za otrzymane darowizny lub spadek. Plusem jest również zredukowanie sytuacji w których będziemy musieli zgłaszać organom podatkowym nabycie własności rzeczy i praw majątkowych - komentuje dla serwisu strefabiznesu.pl Monika Piątkowska, doradca podatkowy, ekspert marki e-pity.pl.

Nawet 36 120 zł bez odprowadzania podatku

12IoMLQ5DvJb3kXqZ8mgYj_banknotes-gfd4f61703_1920.jpg

Nieopodatkowana kwota od spadków i darowizn wzrośnie do prawie 40 000 zł

Obowiązek zapłaty podatku spoczywa zgodnie z prawem na obdarowanym.&nbsp;W przypadku darowizny mieszkania sytuacja wygląda inaczej niż zwykle.Jak informuje portal Interia.pl, przekazanie mieszkania wymaga sporządzenia umowy u notariusza. Powiadomi on urząd skarbowy o darowiźnie - przynajmniej tą częścią nie trzeba się przejmować.

Kłopotliwa sytuacja z darowizną mieszkania

Obdarowany na złożenie oświadczenia SD-3 w urzędzie skarbowym ma miesiąc. Jest on również zobowiązany do samodzielnego obliczenia kwoty podatku do zapłacenia.Zasada&nbsp;obowiązuje również w przypadku darowizny mieszkania przez rodzinę. Z informacji Interii wynika, że osoby do niej należące zaliczają się do I grupy podatkowej (tj. bezpośrednia rodzina i krewni), w której kwota wolna od podatku wynosi 10 434 zł.Ponieważ wartość mieszkań zawsze przekroczy tę kwotę oraz próg nadwyżki w wysokości 22 256 zł,&nbsp;obdarowany będzie musiał słono płacić. Podatek wynosi bowiem&nbsp;890,30 zł plus 7 proc. kwoty nadwyżki.Jeżeli zatem mieszkanie warte jest&nbsp;pomiędzy 60 tys. zł a 1 mln zł, to trzeba zapłacić&nbsp;minimum 1,01 tys. zł. Jak podaje Interia,&nbsp;powyżej 1 mln zł będzie to już&nbsp;minimum 4,77 tys. zł, zaś&nbsp;powyżej 2 mln zł - aż 6,77 tys. zł.

Druki i grupy podatkowe

Jest jednak&nbsp;możliwość uniknięcia konieczności zapłacenia podatku. Obdarowana osoba musi być członkiem&nbsp;“grupy zerowej” spośród I grupy podatkowej - jak podaje Interia, chodzi o męża, żonę, bezpośrednich potomków (lecz bez ich małżonków), bezpośrednich przodków oraz rodzeństwo, pasierbów, macochy i ojczymów.Obdarowany ma również&nbsp;pół roku na złożenie w urzędzie skarbowym druku SD-Z2 informującego o zwolnieniu z podatku. Oczywiście trzeba również sporządzić akt u notariusza - w przypadku mieszkań jest to obowiązkowa formalność.

Podatku można uniknąć

60wkJp9oPxRmdUruKMSVra_darowizna.jpg

Podatek od darowizny mieszkania. Uważaj, bo zapłacisz krocie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu orzekł, że obdarowany, który otrzyma gotówkę od najbliższej rodziny, a następnie wpłaci ją na swój rachunek bankowy, ma prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.„DGP” zauważa, że takie stanowisko w tej sprawie zajmuje Naczelny Sąd Administracyjny, który orzekał podobnie w kilku wyrokach z 2019 r.We wszystkich orzeczeniach sądy wprost stwierdziły, że podatnik, który otrzymał darowiznę w formie gotówki, a potem wpłacił ją na swoje konto, może skorzystać ze&nbsp;zwolnienia&nbsp;na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeśli otrzymanie darowizny nie budzi wątpliwości.Ponadto prezentowana przez sądy linia orzecznicza stanowi, że odmienna wykładnia tego przepisu jest sprzeczna z celem zwolnienia i stanowi przejaw nierównego traktowania podatników.

Obdarowany może wpłacić gotówkę od rodziny na konto 

Niezależnie od wyroków sądów administracyjnych, organy podatkowe nadal twierdzą, że w razie braku&nbsp;przelewu&nbsp;z konta darczyńcy na konto obdarowanego zwolnienie się nie należy.&nbsp;"Osoba, która dostała od najbliższej rodziny gotówkę i wpłaciła ją na swój rachunek bankowy, nie ma prawa do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn" - stwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.&nbsp;

Fiskus jest innego zdania

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu zapadł w sprawie&nbsp;kobiety, która zawarła z dziadkiem pisemną umowę darowizny na kwotę przewyższającą limit zwolnienia określony dla osób z I grupy podatkowej. Mężczyzna przyniósł gotówkę do banku i przekazał ją wnuczce, która wpłaciła pieniądze na własny rachunek bankowy, informuje “DGP”.&nbsp;Kobieta była przekonana, że nie zapłaci podatku od spadków i darowizn, jeśli tylko w ciągu sześciu miesięcy od wpłaty pieniędzy na konto zgłosi darowiznę w urzędzie skarbowym. Uważała, że w ten sposób spełni oba warunki zwolnienia przewidziane dla darowizn od osób z najbliższej rodziny. Pieniądze trafiły na jej konto bankowe, co umożliwi udokumentowanie&nbsp;transakcji, a urząd skarbowy zostanie poinformowany o darowiźnie w ciągu sześciu miesięcy od wpłaty.Innego zdania był dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który stwierdził, że&nbsp;kobieta, będąc właścicielką otrzymanych pieniędzy, wpłaciła je na swój rachunek bankowy. Natomiast z art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy wynika, że taką wpłatę powinien zrealizować darczyńca.&nbsp;Poznański sąd nie zgodził się z tą interpretacją i ją uchylił. Powołał się na dotychczasowe orzeczenia NSA, a także przypomniał, że art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy został wprowadzony po to, by chronić interesy majątkowe członków najbliższej rodziny.&nbsp;Określony w tym przepisie sposób dokumentowania rodzinnych darowizn miał jedynie zapobiec fikcyjnym umowom, a nie stworzyć barierę w korzystaniu ze zwolnienia - stwierdził WSA.

Wyrok dotyczący mieszkanki Poznania 

Ze zwolnienia z podatku od uzyskanej darowizny, skorzystać mogą wyłącznie członkowie najbliższej rodziny.&nbsp;Chodzi o członków rodziny z zerowej grupy podatkowej. Są to m.in: małżonek darczyńcy, zstępny darczyńcy, np. córka, syn, wnuczka, prawnuczka, wstępny darczyńcy, np. matka, ojciec, babcia, dziadek, prababcia, pasierbica darczyńcy, siostra darczyńcy, ojczym darczyńcy.Szczegółowe wymogi wynikają z art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy ustawy o podatku od spadków i darowizn.Darowizna pieniężna przekazywana w ramach najbliższej rodziny jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn, pod warunkiem że obdarowany zgłosi ją do urzędu skarbowego. Ma na to pół roku od powstania obowiązku podatkowego, przez co należy rozumieć otrzymanie pieniędzy lub zawarcie umowy darowizny, poprzedzającej przekazanie pieniędzy.Obdarowany musi także udokumentować otrzymanie darowizny dowodem przekazania jej na rachunek płatniczy (lub inny niż płatniczy) w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo przekazem pocztowym.

Darowizna dla najbliższej rodziny w praktyce 

pieniądze-babcia-biznesinfo.jpg

Arcyważny wyrok w sprawie darowizn. Gotówka od rodziny rządzi się innymi prawami

W Polsce wysokość podatku ustala się na podstawie przynależności nabywcy do danej grupy podatkowej. Ich skład wygląda następująco:<ul><li>I grupa – małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa,</li><li>II grupa – zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki),</li><li>III grupa podatkowa – pozostali nabywcy.</li></ul>Podatkowi nie podlega darowizna, która nie przekracza kwoty wolnej wynoszącej w przypadku grupy I – 10434 zł, II – 7878 zł i III – 5308 zł. Obowiązek podatkowy ciąży na osobie obdarowanej i pojawia się wtedy, gdy wartość darowizny jest wyższa od którejś z wymienionych kwot. Należy mieć na uwadze, że przy obliczaniu kwoty wolnej sumuje się wszystkie darowizny otrzymane od jednej osoby w ciągu 5 lat poprzedzających rok otrzymania ostatniej darowizny.Co do zasady, obowiązek podatkowy powstaje w chwili powołania się przez podatnika na fakt nabycia, złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, przekazania darowizny obdarowanemu w razie zawarcia umowy bez zachowania formy aktu notarialnego lub sporządzenia pisma. W przypadku, gdy umowę darowizny zawarto u notariusza, to u niego zostaje zapłacony podatek lub stosuje on zwolnienie z tego obowiązku.Na załatwienie spraw związanych z opłaceniem podatku obdarowany ma miesiąc, licząc od momentu powstania obowiązku podatkowego. Po dokonaniu formalności ze skarbówką, w ciągu miesiąca powinna przyjść decyzja o wysokości podatku i urzędzie skarbowym, w którym należy dokonać opłaty. Jest na to 14 dni od otrzymania tych informacji.

Grupy podatkowe

Jeśli otrzymałeś spadek, darowiznę lub nabyłeś własność rzeczy i inne prawa majątkowe od najbliższej rodziny, jesteś całkowicie zwolniony z obowiązku podatkowego. Tyczy się to małżonka, zstępnych: dzieci, wnuków, prawnuków, wstępnych: rodziców, dziadków i pradziadków, rodzeństwa, ojczyma, macochy oraz pasierbów.Aby skorzystać ze zwolnienia, trzeba złożyć do urzędu skarbowego formularz SD-Z2 lub wysłać go w formie elektronicznej w usłudze e-Deklaracje. Należy to zrobić w ciągu sześciu miesięcy – przegapienie terminu będzie skutkować koniecznością zapłaty podatku na zasadach określonych w I grupie podatkowej.

Wyjątek dotyczy najbliższych

1. Dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej, jeśli kwota nadwyżki ponad kwotę wolną wynosi (w zł)<img src="https://images.iberion.media/images/origin/Zrzut_ekranu_2023_03_15_o_08_02_08_bffafed01d.png" alt="Zrzut ekranu 2023-03-15 o 08.02.08.png">2. Dla nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej, jeśli kwota nadwyżki ponad kwotę wolną wynosi (w zł)<img src="https://images.iberion.media/images/origin/Zrzut_ekranu_2023_03_15_o_08_52_00_42968eebf9.png" alt="Zrzut ekranu 2023-03-15 o 08.52.00.png">3. Dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej, w przypadku gdy kwota nadwyżki ponad kwotę wolną wynosi (w zł)<img src="https://images.iberion.media/images/origin/Zrzut_ekranu_2023_03_15_o_08_52_47_6df098a8d0.png" alt="Zrzut ekranu 2023-03-15 o 08.52.47.png">Źródło tabeli: podatki.gov.pl.

Jak określana jest skala podatkowa?

pieniądze na stole-kartka z pieniędzmi-biznesinfo.JPG

Podatek od darowizny 2023. Kto i kiedy musi go zapłacić, a kto może go uniknąć

Art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że ze zwolnienia z podatku od uzyskanej darowizny, skorzystać mogą&nbsp;wyłącznie członkowie najbliższej rodziny.&nbsp;Przekazanie darowizny w formie pieniężnej może być ryzykowne, a w konsekwencji prowadzić do konieczności zapłaty dużego podatku w urzędzie skarbowym.&nbsp;

Problematyczny przepis 

Niedawno informowaliśmy o tym, że mamy do czynienia z dwoma skrajnymi stanowiskami, reprezentowanymi przez fiskusa i sądy administracyjne.&nbsp;Urząd skarbowy był zdania, że podatnik, który otrzymał darowiznę w formie gotówki, a potem wpłacił ją na swoje konto, nie może skorzystać ze&nbsp;zwolnienia&nbsp;na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Niektóre sądy zajmowały odmienne stanowisko. Twierdziły, że nie ma przeszkód w skorzystaniu ze zwolnienia, o ile otrzymana darowizna nie budzi wątpliwości.&nbsp;Uchwała NSA pozwala stwierdzić, że sądy przychylają się do stanowiska prezentowanego przez urząd skarbowy.Rzecznik praw obywatelskich, Marcin Wiącek, postanowił wystąpić z pytaniem prawnym w tej sprawie do&nbsp;NSA. Twierdził, że orzecznictwie sądów administracyjnych brakuje jednomyślności w przedmiocie tego, jak rozumieć warunek zwolnienia z podatku od uzyskanej darowizny. Rzecznik był zdania, że jeżeli obdarowany sam wpłaci na swoje konto gotówkę otrzymaną od darczyńcy, będzie zwolniony z podatku. Odpowiedź sędziów zaskakuje.&nbsp;

Rozbieżne stanowiska 

„DGP” informuje, że w poniedziałek, 20 marca, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził w uchwale siedmiu sędziów, że fiskus ma rację w sprawie opodatkowania darowizn pieniężnych od najbliższej rodziny.Sędzia Stanisław Bogucki tłumaczył, że warunkiem&nbsp;zwolnienia&nbsp;z podatku jest udokumentowanie nabycia środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek płatniczy w sposób zapewniający identyfikację stron umowy darowizny. Wszystko po to, by zadbać o szczelność systemu podatkowego i uniemożliwić wprowadzenie do obiegu środków pieniężnych niewiadomego pochodzenia.Sędzia sprawozdawca podkreślił także, że nie sposób odgadnąć, w jaki sposób dokonana przez obdarowanego wpłata środków na własne konto miałaby dowodzić, że służy ona wykonaniu&nbsp;umowy&nbsp;darowizny. Dlatego nie można odstąpić od weryfikacji osoby dokonującej wpłaty. Użyte w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn wyrażenie „udokumentowanie” należy rozumieć w ten sposób, że dowód dokumentuje wpłatę przez darczyńcę na konto obdarowanego, a nie wpłatę przez obdarowanego na własną rzecz w imieniu darczyńcy.

Najnowsze stanowisko NSA 

Wiceminister Artur Soboń w odpowiedzi na interpelację poselską wyjaśnił, że zawarte w art. 4a warunki zapobiegają potencjalnym nadużyciom. Podkreślił, że nie są one nadmiernie uciążliwe w stosunku do korzyści, jakie otrzymuje nabywca majątku. Podstawową zaletą tej regulacji jest fakt, że obdarowany może uniknąć zapłaty podatku bez względu na kwotę darowizny, nawet gdy jest to kilka milionów złotych.