Rozliczenia międzyokresowe kosztów. Jak rozliczać koszty w czasie?
Ustawa o rachunkowości stanowi, że przedsiębiorstwa powinny ujmować wyniki swojej działalności w zakresie przychodów i kosztów zgodnie z zasadą periodyzacji, czyli z zachowaniem podziału na okresy. Pod pojęciem kosztów rozumie się wszelkie nakłady finansowe, jakie ponosi firma, aby wygenerować przychody. Koszty można podzielić ze względu na strukturę wewnętrzną, miejsce powstawania, proces produkcji czy właśnie okres, którego dotyczą. Rozliczenia międzyokresowe kosztów to rozliczenia w czasie kosztów dotyczących przyszłych okresów sprawozdawczych. Ujmuje się je ewidencji na koncie 640, dokładnie pod tą nazwą: Rozliczenia międzyokresowe kosztów. Ze względu na specyfikę koszty dzielą się na rozliczenia międzyokresowe czynne oraz bierne.
Zasady rozliczania kosztów w czasie
Rozliczanie kosztów w czasie odbywa się przy zastosowaniu zasad rachunkowości: zasady memoriału, współmierności przychodów i kosztów, ostrożności i istotności.
Zasada memoriału mówi, że wszystkie operacje finansowe dotyczące danego okresu powinny znaleźć się w księgach okresu, którego dotyczą. To znaczy, że nie można w danym okresie ujmować przychodów i kosztów okresów przyszłych. Zasada współmierności przychodów i kosztów stanowi, że w księgach rachunkowych należy wykazać wszystkie przychody oraz koszty związane z ich uzyskaniem. Zasada ostrożności dotyczy wyceny przychodów i kosztów, bez zaniżania ani zawyżania ich wysokości. Zasada istotności natomiast wskazuje, że rozliczać w czasie należy jedynie koszty wpływające istotnie na wynik finansowy przedsiębiorstwa. Jeśli kwoty nie są istotne, mogą zostać zaliczone do danego okresu sprawozdawczego.
Rozliczanie kosztów w czasie – na czym polega?
Szczegółowe zasady rozliczania kosztów w czasie reguluje polityka rachunkowości obowiązująca w danej firmie. Ogólnie jednak procedura polega na wyłączeniu z kosztów działalności danego okresu sprawozdawczego tych kosztów, które dotyczą przyszłych okresów. Rozliczenia ich dokonuje się w okresie, w którym uzyskano odpowiadający im przychód. Są to tzw. rozliczenia międzyokresowe czynne. Obok nich stosuje się również rozliczenia międzyokresowe bierne, które polegają na ujęciu w bieżącym okresie sprawozdawczym kosztów, których jeszcze nie poniesiono, na poczet usług oraz świadczeń, które zostały wykonane na rzecz jednostki w tym okresie.
Rozliczenia międzyokresowe czynne
Rozliczeń międzyokresowych czynnych dokonuje się w przypadku, gdy przedsiębiorstwo ponosi koszty dotyczące przyszłych okresów sprawozdawczych. Ujmując rzecz najprościej, płaci się z góry za pewne świadczenia lub usługi, które dopiero nastąpią. Koszta takie ujmuje się w zakładowym planie kont po stronie Winien (WN) na koncie 64-0 – Rozliczenia międzyokresowe kosztów czynne. Przy tego typu rozliczeniu bierze się pod uwagę rzeczywistą kwotę kosztów poniesionych. Jako przykłady czynnych rozliczeń można wymienić opłacane z góry czynsze, ubezpieczenia, prenumeraty, potrącenia dotyczące przyszłych okresów. Należą do nich również koszty wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, analiz rynkowych i prac badawczych czy koszty ponoszone na marketing i promocję.
Rozliczenia międzyokresowe bierne
Rozliczenia międzyokresowe bierne dotyczą kosztów, które nie zostały jeszcze poniesione, choć usługa na rzecz przedsiębiorstwa została już wykonana. Ich wysokość szacuje się na zasadzie prawdopodobieństwa, w sposób możliwie wiarygodny. Stanowią więc swego rodzaju rezerwę na pokrycie wydatków przewidywanych na przyszłość. Koszty te w zakładowym planie kont ujmuje się po stronie Ma na koncie 64-1 – Rozliczenia międzyokresowe kosztów bierne. Za przykład biernych rozliczeń międzyokresowych mogą posłużyć świadczenia wykonane na rzecz jednostki przez jej kontrahentów, między innymi naprawy gwarancyjne i rękojmie, czy obowiązek wypłacenia przez jednostkę przyszłych świadczeń, na przykład premii dla pracowników czy też koszty planowanych remontów i napraw.
Wśród kosztów przedsiębiorstwa pojawiają się takie, które należy rozliczyć w stosownym dla nich czasie. Temu służą właśnie rozliczenia międzyokresowe kosztów. Część z nich dotyczy pewnych kosztów ponoszonych na przykład na rok z góry, część zaś kosztów przewidywanych, choć termin ich poniesienia nie został jeszcze ustalony. Opracowano na podstawie: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-rmk-rozliczenia-miedzyokresowe-kosztow https://www.bdo.pl/pl-pl/publikacje/biuletyn-podatki-i-rachunkowosc/2016/czynne-i-bierne-rozliczenia-miedzyokresowe-kosztow
