Popełnisz ten jeden błąd, ZUS zażąda zwrotu świadczenia. Wielu Polaków nie ma o tym pojęcia

ZUS oferuje Polakom różne formy wsparcia finansowego

Zakład Ubezpieczeń Społecznych pełni w polskim systemie gospodarczym kluczową rolę. Jest nie tylko poborcą składek, ale przede wszystkim gwarantem bezpieczeństwa finansowego dla milionów obywateli. Ta potężna instytucja odpowiada za dystrybucję szerokiego wachlarza świadczeń, które stanowią fundament domowych budżetów w trudnych momentach życia. Od powszechnie znanych emerytur, przez zasiłki chorobowe i macierzyńskie, aż po świadczenia rehabilitacyjne czy wsparcie dla rodzin.

ZUS towarzyszy Polakom niemal na każdym etapie ich zawodowej drogi. Każdego miesiąca miliardy złotych trafiają na konta beneficjentów, co ma na celu niwelowanie skutków zdarzeń losowych oraz zapewnienie godnego bytu osobom, które ze względu na wiek lub stan zdrowia nie mogą w pełni uczestniczyć w rynku pracy. Warto jednak pamiętać, że każda z tych wypłat jest obwarowana ścisłymi przepisami, których nieznajomość może prowadzić do poważnych komplikacji.

Zasady przyznawania renty socjalnej

Wśród wielu form wsparcia szczególną rolę odgrywa renta socjalna. Jest to specyficzne świadczenie skierowane do osób, które zmagają się z całkowitą niezdolnością do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu powstałego jeszcze przed wejściem w dorosłość. Przysługuje ona osobom pełnoletnim, u których lekarz orzecznik stwierdził niepełnosprawność powstałą przed ukończeniem 18. roku życia, w trakcie nauki w szkole lub na studiach przed 25. urodzinami albo w trakcie studiów doktoranckich.

Obecnie wysokość renty socjalnej jest ściśle powiązana z kwotą najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Po marcowej waloryzacji w 2025 roku renta socjalna wynosi 1878,91 zł brutto miesięcznie. To świadczenie ma charakter zabezpieczający, pozwalając na pokrycie podstawowych kosztów życia osobom, których start w dorosłość został ograniczony przez bariery zdrowotne. Choć system dopuszcza możliwość aktywizacji zawodowej takich osób, stawia przed nimi konkretne wymagania formalne. Renta socjalna może zostać przyznana na określony czas lub na stałe.

Pułapki limitów dochodowych. W tym przypadku ZUS może zażądać zwrotu świadczenia

Aby otrzymywać rentę socjalną, konieczne jest złożenie wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do którego należy dołączyć aktualne zaświadczenie o stanie zdrowia oraz dokumentację medyczną, która potwierdzi niezdolność do pracy. Co ważne, zaświadczenie to musi zostać wystawione przez lekarza prowadzącego nie wcześniej niż miesiąc przed złożeniem wniosku.

Największą trudnością dla świadczeniobiorców okazują się limity dorabiania, które zmieniają się cyklicznie co trzy miesiące. Bazują one na danych o przeciętnym wynagrodzeniu ogłaszanym przez Główny Urząd Statystyczny. Renta jest wypłacana w normalnej wysokości, jeśli miesięczne zarobki nie przekraczają 70 procent przeciętnego wynagrodzenia. Zarobki powyżej tego progu skutkują zmniejszeniem renty. W przypadku, gdy miesięczne zarobki są większe niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, renta zostanie zawieszona.

Najczęściej popełnianym przez beneficjentów błędem jest brak zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informacji o podjęciu pracy lub zmianie wysokości przychodów. W przypadku, gdy po zakończeniu roku ZUS rozlicza dochody i stwierdzi nieprawidłowości, może zażądać zwrotu nienależnie pobranych pieniędzy. Warto mieć na uwadze, że nie każdy przychód będzie miał wpływ na rentę socjalną. Przykładowo, dochody z najmu opodatkowanego ryczałtem nie będą miały wpływu na zmniejszenie lub zawieszenie wypłaty świadczenia.